Pages

Friday, September 23, 2011

MÙA THU Trong Tình Ca Việt

image

"Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đámmây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm hoang mang của buổi tựu trường… Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và đầy giá lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm Nay Tôi Đi Học..." Tôi còn nhớ mãi bài "Tôi đi học" của nhà văn Thanh Tịnh hồi mới lên trung hoc đệ nhất cấp. Do đó mùa thu vẫn là đề tài được bàn tán muôn thủa bởi những nhà văn, nhà thơ hay những nhạc sĩ trong kho tàng văn chương hay âm nhạc Việt Nam . Người ta ca tụng mùa thu, bối cảnh mùa thu được dàn dựng trong những tác phẩm của họ như những không gian lá vàng rơi hay những chia ly buồn bã. Tôi yêu mùa thu từ bản chất, yêu cả những bản nhạc mùa thu. Trong khuôn khổ hạn hẹp của bài này, tôi cố gắng đưa ra một số bài tiêu biểu của những nhạc sĩ đã sáng tác những tác phẩm về mùa thu. Tôi vốn thích bản thu ca tiền chiến của nhac sĩ Đoàn Chuẩn - Từ Linh. Cuối thập niên 50 khi tôi còn học tiểu học, thầy giáo của tôi di cư từ miền Bắc vào. Ông có một tâm hồn nhạc sĩ, chính ông đã để lại trong tôi một ấn tượng thật tuyệt vời của một mùa "Thu quyến rũ":

"Anh mong ch mùa thu
Tr
i đt kia ng màu xanh lơ
Đàn b
ướm kia vui đùa trên muôn hoa
Bên nh
ng bông hng đp xinh
Anh mong ch
 mùa thu
Dìu th
ế nhân vào chn thiên thai
Và cánh chim ng
p ngng không mun bay
Mùa thu quy
ến rũ anh ri …"

Thu Quyen Ru-Anh Tuyet

image

Trong bối cảnh buồn bã nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã nói về mùa thu của ông qua đi khi "Nhìn những mùa thu đi". Thu đi và để lại cho chúng ta những chia ly, những nuối tiếc sầu rơi, những ý nghĩ riêng tư man mác trong tâm hồn:

"Nhìn nhng mùa thu đi
Em nghe s
u lên trong nng
Và lá r
ng ngoài song
Nghe tên mình vào quên lãng
Nghe tháng ngày ch
ết trong thu vàng ..."

Nhìn những mùa thu đi - Khánh Ly

image

Khi người ta yêu nhau thì mọi thứ đều từ thiện, người ta sẽ cho nhau tất cả, từ những tháng ngày, những tặng phẩm quý báu, cho con tim, cho nhau kỷ niệm, ... với nhạc sĩ Ngô Thụy Miên, ông cho người tình cả một bầu trời mùa thu tuyệt vời về nhạc và lời ca . Bài "Mùa thu cho em" được ra đời năm 67. Chính bài ca này đã đánh thức tôi những cái đáng yêu của một mùa thu tình ái:

" Em có nghe mùa thu mưa giăng lá đổ
Em có nghe nai vàng hát khúc yêu đương
Và em có nghe khi mùa thu tới
Mang ái ân mang tình yêu tới
Em có nghe, nghe hồn thu nói
Mình yêu nhau nhé ..."

Mùa Thu Cho Em

Mùa thu là mùa của nỗi buồn, của chia tay, của những mối tình dang dở. Ở tuồi còn đi học, những nam sinh vẫn có những kỷ niệm đến đứng ngẩn ngơ ở cổng trường con gái như những cửa trường Gia Long, Nguyễn Bá Tòng, Sương Nguyệt Ánh hay Trưng Vương. Để rồi "Em tan trường về, mưa bay mờ mờ, anh trao vội vàng chùm hoa mới nở, ép vào cuốn vở”. Người con gái như đóa hoa hồng, hoa pensé, hoa mimosa hay hoa phượng hồng như môi em. Một nụ hôn đầu ngất ngây để rồi nhung nhớ mãi mãi về sau. Mùa Hạ đến rồi mối tình chia ly vì lý do nào đó… Để rồi khi sang mùa thu, mùa tựu trường cô gái Trưng Vương nhìn lá vàng rơi ngoài đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, theo gió heo may vi vu để nhớ đến người bạn trai xưa với nụ hôn đầu nồng nàn. Nhà thơ nữ Nguyễn Thị Lệ Thanh đã sáng tác bài thơ "Trưng Vương, khung cửa mùa thu", và nhạc sĩ Nam Lộc đã soạn thành một ca khúc ghi dấu những mối tình nhẹ nhàng, nỗi bâng khuâng, những xao xuyến của tuổi học trò:

"Tim em chưa nghe rung qua mt ln!
Làn môi em ch
ưa hôn ai cho tht gn
Tình tr
n mong manh như lá me xanh Ngô ngác rơi nhanh
Thu giăng heo may che bóng cây l
nh này
Ng
ười cho em nghe câu nh thương tng ngày…
Ng
ười mang cho em quen môi hôn ngt mm
Tình cho tim em rung nh
ng đêm lnh lùng…
N
ng vn vương nh gót chân
Tr
ưng Vương vng xa anh ri
Mùa thu đã qua m
t ln
Ch
t nghe bâng khuâng lá rơi đy sân...”

Trung Vuong Khung Cua Mua Thu


image

Mùa thu của những tình tự yêu đương, đã lôi cuốn người nhạc sĩ đã dùng bối cảnh thu ca như trong nhiều tác phẩm của ông về mùa thu, Phạm Anh Dũng đã tâm sự những nồng nàn, những cụm từ truyền cảm của ông qua bài "Gọi mùa thu mơ"

"Anh gọi mùa thu mơ
Một sớm thu sương mờ
Nai vàng đạp trên lá
Bước từng bước xa xa...
Anh gọi mùa thu mơ
Trời sớm sông không bờ
Lá vàng rơi lác đác
Dịu dàng cơn gió bay
Anh hẹn mùa thu sang...

Gọi Mùa Thu Mơ (Phạm Anh Dũng) Xuân Thanh


image

Mùa thu để chúng ta ru người tình. Khi mùa thu tới người nhạc sĩ hát khúc thu ca để dìu người yêu vào giấc điệp bình yên, Đức Huy đã ru người tình của mùa thu như sau:

"Hôm mùa thu gió hát bài ca cũ
Mùa thu lá vàng bay
Anh ru em ng

Bài ca dao ta v
n hát khúc u thơ
N
ng vàng m sui nước dt mây thu
Ng
p ngng trôi gic mơ
Anh ru em ng

Dài c
ơn mê thương yêu y
Nh
ng ngày còn ái ân..."

Còn mùa thu của Từ Công Phụng thì như thế nào? Ông ru người yêu về với mùa thu dịu dàng, du dương với những lối ru nhẹ nhàng, dấu yêu của mây ngàn bay, hãy nghe bài "Mùa thu mây ngàn":

"Bun vương mây ngàn giăng khp li
Mùa thu b
ơ vơ đến bên tri
Ru tóc em su
i ngun
G
i hn trong gió thu bun
Ngày mai chúng mình xa nhau r
i
C
m tay em nhìn sao không nói ..."

Mùa Thu mây ngàn - Tuấn Ngọc & Thái Hiền

image

Tuần rồi tôi tình cờ được nghe bài "Dáng thu", người nhạc sĩ đã âu yếm so sánh vẻ đẹp kiều diễm, đài các của mùa thu như người thiếu nữ trong những dòng nhac thu ca . Nhật Vũ đã dìu người tình qua vũ điệu Tango:

"Dáng thu vơi bun như thương nh ai
Dáng thu v
 đây mùa thu ơi ai có hay
Ta v
n ngm mây tri
Th
ương v tóc buông lơi
Th
ương nh mãi n cười
B
 môi xinh như mng
T
 ngày em đi
Đã bao l
n thu v ri ?

image

Dáng Thu Về

Lại một tình cờ khác tôi lắng nghe tiếng đàn của một người nhạc sĩ Mai Đức Vinh bên phương trời Canada, ông cho chúng ta nghe một bản tình ca quyến luyến và nhiều vương vấn của người thiếu nữ trong giấc mơ thu của ông "Thu về hôm nao", thơ Pham Anh Dũng:

".....Này em nhé mt nâu qua rng thu
Trong bóng th
i gian nh tiếng sương mù
Chi
u rơi lá chín thương em hương la
Anh nh
t thu v xây tím áng thơ
Chi
u sao hoang vng vàng phai sc lá
Anh vi
ết tình thu trên môi em thôi ."
 
Một chiều thu đến để rồi Phan Bá Chúc đã làm thơ, đã phổ nhạc từ khung trời yêu thương Đà Lạt qua ca khúc thật trữ tình và đáng yêu, "Tôi có em chiều thu":

"Chiu phai mây trng trôi
Trôi qua dòng đ
i mun phin
Chi
u nay tôi thy em gi nng lên
Chi
u thu tôi em tôi em như mt tình c va đến
Bàn chân em e th
n, bàn tay em thơ di
V
i vàng con chim bé v cánh bay lên cao
Đ
i cho tôi có em trong mt chiu không mong đi
Đ
i cho tôi có em trong thu v hương tình ti
Bàn tay thôi e th
n, bàn chân thôi thơ di
Chi
u nay con chim én líu lo thương đi”
 
image
 
Mùa thu 75 đã làm bao nhiêu con tim điêu đứng, Ngô Thụy Miên khi ra xứ ngồi đã chia sẽ tâm tư của ông qua bài "Thu Sàigòn" như sau:

"Em hi anh mùa thu Saigòn
N
ng còn vương vương trên hàng ph vng
Em h
i anh mùa thu Saigòn
N
ước mt bây gi có như mưa tuôn..."

Thu SÀI GÒN

 
Từ miền trung nam nước Mỹ, nhac sĩ Đỗ Duy Thụy đã bộc lộ tâm sự của ông khi mùa thu về ta.i Houston với những nhung nhớ mùa chia ly của tình yêu trong bài "Thu vàng nổi nhớ":

"Theo bước chân em đi thu vàng
Tình 
ơi sao đến mun màng
N
i nh mang theo cung đàn
Bu
n vương trên bao tháng năm
Đ
i mt rng thu hoang vng
M
ơ em là nng xuân sang
H
n anh mng cũ chưa tan
Tình theo lá thu vàng"

Trong nỗi khắc khoải khôn nguôi, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên đã tưởng nhớ dến mùa thu năm cũ khi nhìn về người tình

Cũng vì mùa thu năm cũ vơi đầy nhung nhớ, Ngô Thụy Miên âu yếm nhìn vào ánh mắt người tình với bài "Thu trong mắt em":

"Rồi một mùa thu tới cho mắt em buồn trong nắng
Mầu tình hôn tóc rối ru má em hồng say đắm ...
Ô hay mùa Thu lại về cho mình giăng hẹn hò
Gọi tên nhau khi chiều đến
Mây Thu vấn vương đan ngập lối đi
Ái ân theo hồn vút cao Vết mơ tình xõa tay mềm..."

Thu Trong Mắt Em (Phạm Anh Dũng) Quỳnh Lan hát (Vinh Nguyễn"

 
image

Nếu mùa thu được dùng như biểu tượng của sự ra đi hay sự chia ly để rồi dứt khoát một cuộc tình buồn não nề nào đó. Trong bối cảnh buồn của mùa thu ở vườn Luxemburg với ngập xác lá vàng rơi. Nhạc sĩ Phạm Trọng Cầu đã viết bài "Mùa thu không trở lại" để nói lên nỗi sầu tan tác của ông:

"Em ra đi mùa thu, mùa thu không tr li
Em ra đi mùa thu, s
ương m giăng âm u
Em ra đi mùa thu, mùa thu không còn n
a
Đ
ếm lá mùa thu, đo su ngp tim tôi…"

 Mua Thu Khong Tro Lai - Si Phu


image

Cũng như sự chia ly từ mùa thu dang dỡ, người yêu sẽ tìm quên lãng mùa thu sầu úa vì tình đã chết trong lòng khi niềm cô đôn chợt đến mà nhạc sĩ Nam Lộc ghi nhận qua bài "Anh đã quên mùa thu":

"Bây gi là mùa thu
Chi
u vng khói sương mù
Hàng cây khô s
u úa
Hiu h
t đng trong mưa
M
ưa như l tình xưa
L
 thm mãi cho va
L
 thương hoa phượng rũ
Em có nghe mùa thu ...

Anh Đã Quên Mùa Thu - Nam Lộc, Tùng Giang-Tiếng hát:Dalena

image

Mùa thu về với khung trời Paris của Cung Trầm Tưởng, nhà thơ này đã kể về chuyện tình mùa thu với nàng kiều nữ tóc nâu người địa phương bên vườn Luxemburg. Bài thơ "Mùa thu Paris" đuoc nhạc sĩ Pha.m Duy phổ thành một nhạc phẩm đã đi vào dĩ vàng của Saigon một thời xa xưa:

"Mùa thu Paris, tri but ra đi
H
n em quán nh, hn em quán nh
R
ượu rưng rưng ly đ tràn tr ...
Mùa thu âm th
m bên vườn Lc Xâm
Ng
i quen ghế đá, ngi quen ghế đá
Không em bu
t giá t tâm
Mùa thu n
ơi đâu, người em mt nâu
Tóc vàng si nh, tóc vàng si nh
Ch
 mong em chín đ trái su.."
 
MÙA THU PARIS
  
image
 
Từ một phương trời nào đó Phạm Anh Dũng âu yếm thì thầm với người em gái mắt nâu của mình bằng những lời yêu dấu để thăm chừng khi nào mùa thu của tình yêu thực sự đến. Nếu Phạm Trọng Cầu hay Trịnh Công Sơn nhìn mùa thu đi với nỗi niềm tiêu cực thì tương phản thì Phạm Anh Dũng lại nhìn mùa thu ở khía cạnh tích cực. Nào chúnh ta hãy nghe lời hát của Pha.m Anh Dũng qua bài "Mùa thu về chưa em nhỉ":

"Này yêu du, mùa thu v chưa nh
G
i mây trôi em th tóc bay đi
H
t long lanh rơi nht lá thay mu
Tình xanh bi
ếc, xanh mu đôi mt nâu ...
Này yêu d
u, mùa thu v lá đ
Dòng sông xanh trôi v
 mãi xa xôi

Chiec La Thu Phai - Trinh Cong Son

Thu ca

Mua Thu La Bay

GIOT MUA THU- Dan Bau

Mua thu cho em Ngo Thuy Mien

1 comment:

  1. Tôi xin được giới thiệu cùng Bảo Mai những ca khúc về THU và những tình khúc khác của nhạc sĩ cũng là họa sĩ Nguyễn Thanh Cảnh.
    Trân trọng
    Tôn Nữ Mai Thi
    http://my.opera.com/nsnguyenthanhcanh/blog/2011/12/11/nguyen-thanh-canh

    ReplyDelete

Note: Only a member of this blog may post a comment.