Lịch sử Khmer Đỏ được dạy tại Trung tâm tra tấn cũ.

Một viện khảo cứu Kampuchea sẽ cung cấp các lớp dạy lịch sử miễn phí về Khmer Đỏ để giảng giải cho công chúng về các phần tử cực đoan đã giết hơn một triệu người. Số người tham dự các lớp học này chủ yếu là du khách nước ngoài và được tổ chức tại trung tâm tra tấn cũ của Khmer đỏ. Thông tín viên đài VOA, Daniel Schearf đến thăm một lớp học tại nhà tù Toul Sleng ở Phnom Penh và gởi về bài tường thuật này.

Ông Vann Nath, 1 trong 7 người sống sót ở nhà tù Tuol Sleng, giải thích một bức tranh nói về cách tra tấn trong tù, tại buổi trưng bày tranh của ông ở Phnom Penh.

Cô giáo Ser Sayana đứng trước một lớp học gồm những người nước ngoài và tìm cách trình bày trong 15 phút lịch sử bạo động của chế độ Khmer Đỏ tại Kampuchea.

Cô nói lớp học do Trung Tâm Thu Thập Tài Liệu của Kampuchea bảo trợ đã tăng thêm sức nặng vì nó được tổ chức tại một địa điểm lịch sử.

Cô nói họ có thể nhìn thấy tòa nhà. Họ có thể đã có những ý niệm về sự tàn ác của nhà tù này. Nhưng có thể họ không có kiến thức sâu rộng về toàn bộ lịch sử Khmer Đỏ. Vì thế, đây là nơi sưu tập lịch sử, đại loại như vậy.”

Khmer Đỏ giam cầm tới 20.000 người Kampuchea ở đây, coi họ là những kẻ thù của cách mạng. Chỉ có 7 người sống sót, phần còn lại bị tra tấn và hành quyết.

Ban tổ chức hy vọng các lớp học được tổ chức mở 2 lần một tuần có thể giúp tái định nghĩa Toul Sleng là một nơi giảng huấn.

Một du khách nói: ”Lớp học thật hữu ích. Tôi rất thích lớp học cung ứng các thông tin theo lối này về những gì đã thật sự xảy ra ở đây.”

Du khách người Na Uy Ingunn Jaabok cho biết cô nổi da gà sau khi dự lớp này và tham quan những phòng tra tấn:

“Tôi không sao diễn tả nổi cảm giác của tôi trong suốt một ngày trời, đó không hề là một cảm giác tốt. Nhưng dù sao thì đó cũng là một cảm nghĩ hay, tôi hài lòng đã có mặt tại đây. Tôi hài lòng vì biết được chuyện này. Tôi hài lòng vì biết được chuyện gì xảy ra.”

Ông Chum Mey, một trong hai người duy nhất còn sống sót tại Tuol Sleng, hiện làm việc ở nơi trước kia là nhà tù của ông, với công việc bán sách viết về Khmer Đỏ.

Ông hoan nghênh các lớp học nhưng nói còn cần giảng giải thêm nữa:

“Như vậy vẫn chưa đủ. Còn phải mở thêm nhiều lớp nữa để bọn trẻ hiểu chuyện. Một khi hiểu rõ, họ sẽ không đi vào vết chân của Khmer Đỏ.”

Các lớp học phần chính là nhắm vào các du khách thăm viếng Tuol Sleng, nhưng các giảng viên cũng giảng dạy cho các nhóm học sinh Campuchia bằng tiếng Khmer. Ban tổ chức cho biết công chúng ngày càng quan tâm hơn và họ dự trù mở thêm nhiều lớp nữa.


Daniel Schearf