PT. Nguyễn Mạnh San: Thuyết trình PHÁP LUẬT HOA KỲ

Thứ Bảy 25 tháng 2-2012, tại trụ sở hội Thân hữu Việt Mỹ đường NW23ST- Oklahoma city–OKLAHOMA-USA. đã tổ chức buổi nói chuyện về PHÁP LUẬT HOA KỲ (Thực dụng Tổng quát ) do Phó tế. Nguyễn mạnh San đảm nhiệm thuyết  trình..

Tiết trời tuy giá lạnh, nhưng bà con ta, nghe tin có thầy Sáu SAN nói chuyện về Pháp Luật Hoa Kỳ, dù thời tiết khắc nghiệt, đồng hương người Việt  vẫn không quản rét mướt rủ nhau đến hội Thân hữu Việt Mỹ đường NW23ST đông nghẹt hội trường tham dự buổi thuyết trình về Pháp luật xứ Cờ  Hoa (Hoa kỳ)

Với phong độ cỡ “Thất thập cổ lai hi”, thon người đẹp lão, tóc muối tiêu, ông Nguyễn mạnh San tươi như hoa Anh Đào xuất hiện trên bục thuyết trình,  vinh dự đón mhận những tràng pháo tay nồng hậu, liên tục vang dội khắp hội trường. Có tiếng phụ nữ thì thấm “Chu choa ! h..ôm nay, sao trông thầy Sáu SAN đẹp TRAI quá thể… hỉ !”

Đề tài về Pháp luật tuy rất khô khan, nhưng với sự khéo léo của ông San đã thực hiện một cách lả lướt dễ thương, giúp cho đồng hương dễ dàng lãnh hội đầy đủ Pháp luật Thực dụng Tổng quát bao gồm một số vấn đề rất thiết thực, có liên quan đến pháp lý, ông San  đã thu thập hàng ngày sau 32 năm liên tục phục vụ trong ngành Tư pháp Hoa kỳ (Phụ tá Trưởng phòng Tố tụng Toa án Liên bang HK) hiện tại là tài liệu quỳ giá để học hỏi, hậu thế có đủ tư liệu tìm hiểu, thâu thập, nghiên cứu.

- SỰ KHÁC BIỆT về Chứng Chỉ (Certificate) :NHẬP TỊCH & chứng chỉ CÔNG DÂN

A/- Chứng chỉ NHẬP TỊCH (Certificate of Naturalization)Tòa án hay sở Di trú.chỉ cấp cho những công dân 18 tuổi trở lên sau khi thi đậu cuộc khảo sát Nhập tịch (Naturalization test) và đã được tuyên thệ nhập tịch tại Tòa án Liên bang Hoa kỳ hay tại  Sở Di trú .

B/-  Chứng chỉ CÔNG DÂN MỸ(Certificate of Citizenship) do sở Di trú (giữ hồ sơ), cấp phát cho những con cái dưới 18 tuổi, sau khi Bố hoặc Mẹ đã tuyên thệ nhập tịch và sau đó đã nạp đơn N-600 cho con cái với Sở Di trú.(Tòa án không giữ hồ sơ)

Nếu ai đã có Sổ Thông hành Hoa kỳ (US Passport) mà lỡ đánh mất Chứng chỉ Nhập tịch thì không cần thiết phải nạp đơn xin lại làm gì vô ích , tốn tiền và mất thời giờ chờ đợi 2- 6 tháng để nhận được thư của sở Di trú mời tới ký tên vào phó bản .

Nếu ai bị mất Chứng chỉ Nhập tịch mà chưa có US Passport, nếu tuyên thệ ở Tòa án thì xin bản sao “Bản án Nhập tịch” có con dấu triện nổi thị thực của Tòa án.. (certified & Sealed copy of Court Order) cấp cho đương sự tạm thời hội đủ điều kiện nạp đơn xin US Passport thay vì phải kèm theo đơn với Chứng chỉ Nhập tịch.

Nếu mất Chứng chỉ Công dân Mỹ mà chưa có US Passport phải nộp đơn xin Phó bản Chứng chỉ Công dân Mỹ tại Sở Di trú. Tòa án không có hồ sơ của bất cứ ai có chứng chỉ công dân Mỹ vì Tòa án không hề cấp chứng chỉ loại này. Sở Di trú mới có đặc quyền cấp phát.(hồ sơ lưu giữ tại Sở Di trú.

Cách đây khoảng trên 15 năm, Luật Di trú được thay đổi : - Những người sau khi thi đậu phàn khảo sát Nhập tịch, được phép Tuyên thệ ngay tại sở Di trú hoặc tại một địa điểm nào khác do Sở Di trú điều hành qua sự ủy quyền của Tòa án,( trường hợp này Tòa án không  có hồ sơ nhập tịch,). – Nếu bị thất lạc Chứng chỉ Nhập tịch mà không tuyên thệ ở Tòa án, phải đến Sở Di trú Địa phương nơi mình đang cư ngụ để xin Sao lục Hồ sơ Nhập tịch.

Lưu ý :  Sau khi Bố hoặc Mẹ tuyên thệ Nhập tịch rồi, một trong hai người phải nạp Đơn  N-600 với Sở Di trú, để xin cho con cái dưới 18 tuổi trở thành Công dân Mỹ, (nhiều bố mẹ hiểu lầm chúng tự đông trở thành Cộng dân Mỹ không cần nạp đơn xin vô Quốc tịch,)

Trường hợp có một  số cơ quan Công cũng như Tư đòi hỏi phải nộp giấy tờ chứng minh là Công dân Hoa kỳ, mà họ không chịu chấp nhận US Passport, mặc dù US Passport chỉ cấp cho Công dân Hoa kỳ trong khi đương sự bị thất lạc Chứng chỉ Nhập tịch hay Chứng chỉ Công dân Hoa kỳ chua kịp xin phó bản, có thể đến Tòa án xin cấp bản

sao hồ sơ Nhập tịch có dấu triện nổi thị thực của Tòa nếu tuyên thệ ở   Tòa, hoặc đến xin ở Sở Di trú nếu tuyên thệ ở Sở Di trú.

Theo Luật Di trú mới, 2 loại Chứng chỉ kể trên, không cần biết Chứng chỉ đã cấp bao lâu rồi, mặc dù trên Chứng chỉ có ghi chú câu:”Sao lại Chứng chỉ là vi phạm Luật pháp”, đều được phép Sao y bản chánh để dùng làm chứng từ pháp lý (Legale Reference)nạp cho các cơ quan Công cũng như  Tư , nhưng không được dùng bản sao được quyền đổi tên(copy) này vào mục đích công cộng.

Mỗi khi có  Lễ Tuyên thệ Nhập tịch tại Tòa án đều có mặt nhân viên của Sở An Ninh Xã Hội để điều chỉnh tình trạng tại chỗ cho những người vừa tuyên thệ xong( đổi tình trạng thường trú trở thành tình trạng Công dân Hoa kỳ (status of US Citizenhip).

Cách đây khoảng trên 20 năm về trước, 90% những người sau khi tuyên thệ nhập tịch rồi, không ai biết rằng mình phải đến Sở An Ninh Xã Hội (Social Security Service), để xin đổi (Change) tình trạng thường trú ( Status of Permanent Resident) trở thành tình trạng công dân Hoa Kỳ ( Status of US Citizenship). Chính tôi đặc trách tuyên thệ nhập tịch tại Tòa Án trong nhiều năm qua cũng không biết điều này. Mãi cho tới cách đây 12 năm cho tới hôm nay, mỗi khi có buổi Lễ Tuyên Thệ Nhập Tịch tại Tòa Án, đều có mặt nhân viên của Sở An Ninh Xã Hội, để điều chỉnh tình trạng tại chỗ cho mọi người vừa tuyên thệ xong, thì tôi mới biết điều này.Vậy nếu ai chưa thay đổi tình trạng của mình sau khi đã tuyên thệ nhập tịch, thì nên đến Sở An Ninh Xã Hội địa phương, để xin điều chỉnh tình trạng của mình, nhất là những người chỉ có chứng chỉ công dân Mỹ, thì hầu hết tình trạng của họ vẫn là thường trú nhân hoặc trong hồ sơ ghi chữ "Không Rõ" (Unknown). Sở dĩ phải nên đến Sở An Ninh Xã Hội xin thay đổi tình trạng như thế, là vì có một số quyền lợi khác biệt giữa một Thường Trú Nhân với quyền lợi của một Công Dân Hoa Kỳ. Một ví dụ như nếu một thường trú nhân (Permanent Resident) về sinh sống tại quê hương nguyên thủy của mình, tiền già sẽ KHÔNG được Sở An Ninh Xã Hội chuyển về cho mình dù mình yêu cầu, nhưng nếu mình là công dân Hoa Kỳ (US Citizen), thì tiền già sẽ được chuyển thẳng về cho mình nếu mình muốn. Một ví dụ khác, như mình hay con cái của mình đang được thụ hưởng một ngân khoản tài chánh nào đó của Sở An Ninh Xã Hội cung cấp tại tiểu bang mình đang cư ngụ, nhưng khi di chuyển sang một tiểu bang khác sinh sống, mà hồ sơ ở Sở An Ninh Xã Hội của người thụ hưởng không ghi chú là Công Dân Hoa Kỳ, thì người thụ hưởng vẫn phải đến cơ quan này xuất trình Chứng Chỉ Nhập Tịch hoặc Chứng Chỉ Công Dân Mỹ, hoặc US Passport, để xin điều chỉnh lại tình trạng, thì mới tiếp tục được thụ hưởng những quyền lợi như trước đây ở tiểu bang cũ.

- Luật Di Trú cho phép mọi người được quyền đổi tên trước khi tuyên thệ nhập tịch, nhưng sau khi tuyên thệ rồi, nếu muốn đổi tên hoặc muốn đổi tên mới trở lại tên cũ, thì phải nạp thỉnh nguyện thư (Petition) tại Tòa Án Tiểu Bang, nơi mình đang cư ngụ. Riêng những con cái dưới 18 tuổi, nếu Bố hay Mẹ đã tuyên thệ nhập tịch và đã nạp đơn N-600 cho con cái, để được trở thành công dân Mỹ thì không được phép đổi tên tại Sở Di Trú như những người tuyên thệ nhập tịch, nếu muốn đổi tên thì phải nạp thỉnh nguyện thư tại Tòa Án Tiểu Bang.Theo kinh nghiệm bản thân của ông San liên tiếp hơn 32 năm đặc trách tuyên thệ nhập tịch tại Tòa Án Liên Bang Hoa Kỳ, ông San nhận thấy không nên đổi tên, nhất là những người trung tuổi trở lên lại càng không nên đổi tên, vì sự đổi tên sẽ không đem lại lợi ích gì cho mình, mà trong tương lại có thể gây ra nhiều điều phiền toái cho mình và cho gia đình mình, mỗi khi phải bổ túc giấy tờ hành chánh cho các cơ quan, mà mình có những dịch vụ liên hệ đến công ăn việc làm của mình hay của những người thân thương trong gia đình mình. Ngoại trừ những trường hợp cần phải đổi tên Mỹ cho giới trẻ tuổi, là vì tên Việt khó cho người Mỹ phát âm đúng giọng tiếng Việt, trong khi giới trẻ này còn phải làm việc, tiếp xúc trực tiếp lâu dài nhiều năm bên cạnh những người Mỹ hoặc có những tên tiếng Việt làm cho người Mỹ phát âm nghe nó vừa tức cười lại vừa tục tĩu, chẳng hạn như tên Cư, Cự, Bùi v.v... thì hãy nên đổi tên.

 Coi chừng đi shopping, nếu đổi giá tiền của một món hàng từ nhiều tiền xuống còn ít tiền, mà mình định mua sắm món hàng đó, nếu bị bắt quả tang có hành động đang đổi giá trên món hàng, có thể bị cáo buộc vào tội ăn cắp vặt (Shoplifting) và theo Đạo Luật mang số 21 điều 1731 của tiểu bang Oklahoma, nếu người vi phạm là vị thành niên 18 tuổi trở lên, có thể bị đóng tiền phạt vạ từ 50 Mỹ kim lên đến 500 Mỹ kim hoặc phải tình nguyện phục vụ một số giờ cho cộng đồng do Quan Tòa ấn định.

 Một điều cuối cùng mọi người cần nên lưu ý: Những ai đang hưởng tiền Phụ Trợ Cấp Tiền Già SSI (Supplemental Social Income), nếu xuất ngoại quá 30 ngày, không trở về lại Hoa Kỳ, dù là vô quốc tịch rồi cũng không hội đủ điều kiện để tiếp tục được hưởng tiền già SSI nữa. Lý do là bất cứ ai là thường trú nhân, là công dân Mỹ nhập tịch, là người Mỹ chính gốc 100% sinh đẻ ở Hoa Kỳ, khi đến tuổi về hưu 65, mà không làm việc đủ 10 năm hoặc không làm việc đủ 40 quarters (120 tháng), thì không được lãnh tiền già SI (Social Income), mà chỉ được lãnh tiền Phụ Trợ Cấp Tiền Già SSI (Supplemental Social Income), vì nghèo không có lợi tức gì khác. Nhưng khi người lãnh tiền SSI này, sau khi quay trở về Hoa Kỳ, vẫn có thể nạp đơn xin lại tiền SSI như trước kia đã thụ hưởng.Vì tiền Phụ Trợ Cấp này chỉ cấp cho những người còn đang cư ngụ tại Hoa Kỳ mà thôi.

Kết thúc bài Thuyết trình sau khi ông Nguyễn Mạnh SAN đã giải đáp thỏa đáng nhiều câu hỏi của tham dự viên, Ông Nguyễn thiệu Hoằng, chủ tịch Hội THÂN HỮU VIỆT MỸ đã nhân danh Hội trao  tặng ông Nguyễn mạnh SAN  2 khung hình :

    - Khung thứ nhất, - Vinh danh những thành tích  BÁC ÁI giúp đỡ Cộng đồng người Việt tại Oklahoma City, liên tục trong nhiều năm qua của ông NGUYỄN MẠNH SAN

    -  Khung thứ  nhì, -   Lồng bài báo  đăng trên tờ  “The Daily Oklahoman” viết về những Thành tích Bác ái, về ngày Hưu trí cùng hình chụp ông NMS đang thuyết trình tại Tòa án Liên bang HK trong buổi Lễ Tuyên thệ Nhập Tịch cho 120 người (thuộc 48 Quốc gia trên thế giới) trở thành Công dân Hoa Kỳ. Ông NMS rất cảm động về lòng Ưu Ái của Đồng Hương người Việt tại Oklahoma City và hội THÂN HỮU VIỆT MỸ đã dành cho ông .một kỷ niệm sâu đậm khó quên trong đời.