Hơi cay Lý Tống hồi kết

Bồi thẩm đoàn không quyết định được ông Lý Tống đã dùng chất gì để tấn công

Mùa hè hai năm trước, câu chuyện Lý Tống giả gái lên tặng hoa rồi xịt hơi cay vào mặt ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng trong một buổi diễn tại Santa Clara Convention Center, San Jose đã gây xôn xao trong cộng đồng người Việt khắp nơi trên thế giới.

Ngay sau khi vụ việc xảy ra, cảnh sát đã bắt Lý Tống, lập biên bản và tạm giam ông. Một tuần sau chánh án ấn định mức tiền thế chân tại ngoại là 75 nghìn đôla và sau khi đóng tiền ông được thả để chờ ngày ra toà.

Kể từ đó đến nay, sau hơn 40 lần hầu toà và 8 phiên xử, chiều ngày 24-5 bồi thẩm đoàn đã kết luận Lý Tống phạm 4 trong số 5 tội do biện lý Deborah Hernandez đưa ra. Ngay sau đó chánh án Andrea Bryan đã ra lệnh bắt giam ông khiến có nhiều suy đoán về một kịch bản trong ngày kết tội và tuyên bố mức án vào cuối tháng 6 tới đây.

Phiên tòa

Ông không bị kết tội xử dụng vũ khí giết người để tấn công. Tội này được coi là nặng nhất và nếu bị kết án thì thời gian ngồi tù sẽ lâu. Một số thành viên còn ca ngợi sự dấn thân, tinh thần tranh đấu chống cộng sản độc tài sau khi biết được các hành động gan dạ, mạo hiểm của ông trong quá khứ.

Tuy nhiên, như một bồi thẩm đoàn nói với báo San Jose Mercury News sau khi luận tội là quyền tự do phát biểu ở Hoa Kỳ luôn được tôn trọng, nhưng khi tấn công người khác là ông Lý Tống đã đi quá đà.

Bốn tội còn lại mà bồi thẩm đoàn sau một ngày nghị án đã xác minh ông phạm luật gồm hai tội tiểu hình và hai đại hình. Các tội tiểu hình là tấn công người khác và kháng cự lại cảnh sát. Hai tội đại hình là xử dụng hơi cay và đột nhập nơi trình diễn với ý định phạm pháp.

Theo Lý Tống và những người ủng hộ ông thì đây là một vụ án chính trị hơn là hình sự. Những tranh cãi kéo dài gần hai năm qua nay coi như đã đến hồi kết cục.

Ngày 22-6 tới đây toà sẽ chính thức kết tội và công bố hình phạt dành cho Lý Tống. Theo giới luật sư thì khung án cao nhất cho các tội trên là 3 năm và 8 tháng tù. Nhưng nhiều người hy vọng kể cả một số thành viên của bồi thẩm đoàn là ông Tống sẽ không phải ngồi tù quá lâu.

Lý Tống đã làm những việc gây chấn động ở nhiều nơi trên thế giới vì ông là một người gan dạ phi thường. Ông đã nhiều lần vào sinh ra tử từ Việt Nam đến Cuba để thả truyền đơn chống lại các chế độ cộng sản. Những hành động đó đã khiến ông phải ngồi tù nhiều năm ở Việt Nam và Thái Lan.

Chuyện ở tù đối với ông dường như không là điều làm ông quan ngại vì sau khi miền Nam Việt Nam rơi vào tay cộng sản năm 1975, ông đã bị giam trong các trại học tập cải tạo, rồi ông vượt biên, băng rừng vượt suối ở Đông Nam Á để tìm đường tị nạn.

Câu chuyện của ông nhiều khi như huyền thoại nhưng là những điều có thực. Tự nhận là Mr. Impossible và đã nhiều lần phát biểu rằng ông làm những công tác chống cộng sản đều có tính toán và biết trước ba tình huống có thể xảy ra: chết, vào tù hay được thả.

Bạo động

Ông Lý Tống dường như không ngại việc ở tù

Nhưng bạo động trên đất Mỹ có chấp nhận được hay không? Trong lịch sử Việt Nam đã có tiếng bom Sa Điện của thời xa xưa, trên những vùng đất chưa có tự do dân chủ.

Chuyện Lý Tống tấn công người khác ngay trên đất Mỹ, nơi mọi người có quyền nói lên quan điểm của mình, trong khi không bị khiêu khích thì không phải là một huyền thoại mà là một sự vi phạm pháp luật.

Luật sư Daniel Portman đã cố gắng bào chữa cho ông trong những phiên xử, nhiều thành viên của bồi thẩm đoàn cũng bày tỏ cảm tình khi nghe được những hoạt động nhằm đem lại tự do, dân chủ cho quê hương nguồn cội, nhưng Hoa Kỳ là đất nước dân chủ pháp trị vì thế hành động tấn công người khác, dù có quan điểm khác biệt đều không được luật pháp bảo vệ.

Năm 2001 bà Nguyễn Thị Ngọc Hạnh bị án 5 năm tù vì âm mưu gây thương tích cho Phó Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong một buổi họp ở San Francisco, dù trước toà bà phủ nhận việc này và nói ý định của bà là muốn tự thiêu trước mặt quan chức Việt Nam để phản đối sự cai trị độc tài của cộng sản.

"Nếu cố tình tấn công hay gây thương tích trong khi không bị khiêu khích thì chính nghĩa chống cộng sản sẽ bị lu mờ và còn làm tổn thương cho cộng đồng, gây thiệt hại cho chính bản thân. "

Năm 2005, khi Thủ tướng Phan Văn Khải được Tổng thống George W. Bush (Ông Bush con) đón tại Bạch Ốc, bên ngoài có biểu tình phản đối phái đoàn và ông Lê Phước Tuấn đã tấn công, gây thương tích cho ông Nguyễn Quốc Huy là Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ của Việt Nam.

Ông Tuấn bị bắt giam, kết án 6 tháng tù. Sau khi hết hạn tù ông vẫn còn bị giam nhiều năm vì không có quốc tịch Mỹ và Hà Nội đòi Hoa Kỳ trục xuất ông về Việt Nam, dù nhiều người trong cộng đồng có vận động và đã gây quỹ được gần 90 nghìn đôla để lo trang trải tiền luật sư cho ông.

Nay với bài học Lý Tống, dù không thể phủ nhận tinh thần chống cộng của ông, chúng ta thấy rằng nếu không thích, không tin những gì cộng sản nói và làm thì cách hay nhất là tẩy chay các sinh hoạt có mục đích tuyên truyền. Có thể làm hơn nữa là tìm cách phơi bày những tuyên truyền dối trá của cộng sản. Tích cực hơn là tham gia biểu tình chống cộng, lên tiếng với thế giới về sự độc tài và những vi phạm nhân quyền của cộng sản.

Nếu cố tình tấn công hay gây thương tích trong khi không bị khiêu khích thì chính nghĩa chống cộng sản sẽ bị lu mờ và còn làm tổn thương cho cộng đồng, gây thiệt hại cho chính bản thân.

Bài viết phản ánh quan điểm riêng của tác giả, hiện dạy học và là một nhà báo tự do sống tại vùng Vịnh San Francisco.

Bùi Văn Phú