Bà Bành: Từ ca sĩ thành đệ nhất phu nhân

Trong nhiều thập niên, Bành Lệ Viện đã xuất hiện trong các chương trình truyền hình quốc gia Trung Quốc, hát những giai điệu dân ca ngọt ngào ca ngợi những kỳ quan của sự trỗi dậy Trung Quốc. Nay, bà trở thành tân đệ nhất phu nhân của đất nước.

Với hàng chục vũ công nghiêng ngả múa nền phụ họa, bà Bành đầy quyến rũ xuất hiện lần cuối trên truyền hình quốc gia là hồi tháng Giêng trong tiết mục kết thúc chương trình mừng Tết Nguyên đán có chủ đề quân sự.

Bành Lệ Viện là phu nhân chính trị gia nổi danh đầu tiên, sau bà Giang Thanh

Bà Bành trong bộ quân phục, hát trước các khán giả say sưa nghe, trong đó có cả Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và chồng bà, vị lãnh tụ Tập Cận Bình.

Bà Bành là phu nhân nổi danh đầu tiên của một chính trị gia cao cấp kể từ sau Giang Thanh, vợ Chủ tịch Mao Trạch Đông.

Những người phụ nữ khác kết hôn với các lãnh đạo Trung Quốc trước đây, từ phu nhân Đặng Tiểu Bình cho tới phu nhân vị lãnh tụ sắp rời chức vụ Hồ Cẩm Đào, đều đứng sau hậu trường. Ở nước ngoài, bà Bành được so sánh với cựu đệ nhất phu nhân Pháp Carla Bruni.

'Nàng tiên Mẫu đơn'

Có thể sự nổi tiếng của bà Bành Lệ Viện sẽ khiến giới lãnh đạo Cộng sản bí mật trở nên dễ tiếp cận hơn.

"Hình ảnh Đảng Cộng sản đã được sử dụng một cách rất ngu ngốc, các nhà lãnh đạo cư xử như người máy trong cỗ máy nhà nước, không có tí hấp dẫn cá nhân nào," Li Yinhe, một nhà xã hội học tại trung tâm nghiên cứu Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc tại Bắc Kinh nói.

"Bành Lệ Viện được trông đợi sẽ mang lại ít nhiều khác biệt cho giới lãnh đạo."

Bà Bành chủ yếu hát các ca khúc ca ngợi Đảng Cộng sản

Tuy nhiên, nhiều khả năng truyền thông Trung Quốc sẽ thận trọng chăng dây quanh bà Bành. Ngay cả bây giờ, những câu hỏi đơn giản nhất về sự nghiệp âm nhạc của bà Bành cũng gợi ra những câu trả lời mơ hồ từ những người hoạt động trong ngành công nghiệp âm nhạc Trung Quốc.

"Thật khó để nhận xét về âm nhạc của bà ấy, bởi sự phức tạp của vị trí hiện thời của bà," He Li, giám đốc Hội đồng Ca nhạc Dân gian Trung Quốc, thừa nhận.

"Chúng tôi không muốn bình luận quá nhiều về bà ấy. Nếu bạn nói bà ấy là ca sĩ hát hay nhất, những người khác sẽ đồn đoán. Nếu bạn nói bà ấy hát không tốt, một số người sẽ phản đối. Khó mà nói lắm."

Có biệt danh là "Nàng tiên Mẫu đơn", Bành Lệ Viện gia nhập Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc ngay từ lúc bắt đầu sự nghiệp và đã nổi danh là một nghệ sĩ được Đảng Cộng sản ưa chuộng, xuất hiện thường xuyên trên truyền hình nhà nước để hát các ca khúc như Đồng bằng Hy vọng và Người dân Làng tôi.

"Có lẽ 90% bài hát của bà ấy là ca ngợi Đảng Cộng sản, các bài hát còn lại thì ca ngợi cuộc sống tuyệt vời của chúng tôi,” nhà phê bình âm nhạc Qi Youyi giải thích với chút mỉa mai trong giọng nói.

'Chiến sĩ văn hóa’

Nay bà Bành chỉ thỉnh thoảng mới biểu diễn cho các chương trình dạ tiệc lớn phát trên truyền hình nhà nước. Mặc dù tên tuổi bà vẫn được công nhận, nhưng dòng nhạc bà thể hiện hầu như chỉ được các đối tượng 40 tuổi trở lên đánh giá cao, He Li nói.

"Những người thích các ca khúc của bà ấy chủ yếu là những người sinh ra trong thời kỳ không có mấy hình thức nghệ thuật và các kênh phát thanh truyền hình, thời mà có lẽ chỉ có đài phát thanh ," bà nói.

"Thời đó chả có gì mấy để giải trí. Nếu biểu diễn những thứ đó vào thời nay thì chả mấy ai thích đâu."

Bành Lệ Viện không phải lúc nào cũng có mối quan hệ tươi đẹp với Đảng Cộng sản. Cũng như Tập Cận Bình, gia đình bà từng bị bức hại trong thời Cách mạng Văn hóa.

Ông Tập Cận Bình gặp bà Bành Lệ Viện khi bà đã là một ca sĩ nổi tiếng cả nước, hồi năm 1986

Trong một cuộc phỏng vấn với truyền hình Trung Quốc hồi năm 2004, bà Bành nói cha của bà đã bị coi là một kẻ "phản cách mạng" bởi có một số thân nhân họ phục vụ trong quân đội Đài Loan.

Những khó khăn đó không ngăn cản việc bà sớm vào học trường Đại học Nghệ thuật Sơn Đông hồi 14 tuổi, theo ngành ca hát dân ca Trung Quốc.

Bành Lệ Viện sau đó gia nhập Quân đội Giải phóng Nhân dân hồi năm 1980 và hoạt động như một "chiến sĩ văn hóa nghệ thuật ".

Buổi trình diễn ra mắt trong chương trình dạ tiệc đón mừng năm mới trên Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) hồi năm 1983 khiến bà trở thành nổi tiếng trên toàn quốc.

Trong những năm qua, bà theo đoàn đi biểu diễn ở nước ngoài như New York, Tokyo và Vienna.

Vai trò tương lai

Khi Bành Lệ Viện gặp Tập Cận Bình hồi năm 1986, bà đã là một ca sĩ nổi tiếng còn ông là phó thị trưởng thành phố Hạ Môn thuộc tỉnh Phúc Kiến ở miền nam và đã ly hôn.

Chỉ sau vài tháng hẹn hò, họ kết hôn vào tháng 9/1987. Con gái họ, Tập Minh Trạch, chào đời vào năm 1992.

Nhiều người nay đặt câu hỏi về vai trò của bà Bành trong chính phủ Trung Quốc. Bà đã bắt đầu giảm bớt sự nghiệp ca hát của mình, ít xuất hiện hơn trên truyền hình nhà nước.

“Bà ấy chỉ xuất hiện ở các buổi biểu diễn chính trị có quy mô rất lớn và sẽ không hát các ca khúc mới," He Li nói.

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ là bà Bành liệu có đóng vai trò truyền thống là phu nhân của một chính trị gia, đi cùng chồng trong các chuyến công du nước ngoài hay không.

Khi ông Tập Cận Bình thăm chính thức Hoa Kỳ trong một chuyến đi gặp gỡ thăm hỏi cấp cao hồi tháng Hai, bà Bành Lệ Viện đã không đi cùng. Khi đó, một số người nói rằng bà Bành tránh, không muốn làm lu mờ chồng.

Bà Bành có thể làm công việc từ thiện nhiều hơn. Bà đã từng là đại sứ thiện chí của Tổ chức Y tế Thế giới, giúp nâng cao nhận thức về bệnh lao và HIV/AIDS. Bà cũng là một đại sứ của Hiệp hội Kiểm soát Thuốc lá Trung Quốc.

Tất nhiên, bà Bành cũng có thể muốn tận hưởng thời gian sống ở Trung Nam Hải, khu nhà ở trung tâm Bắc Kinh giành cho các nhà lãnh đạo hàng đầu Trung Quốc.

Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí nhà nước Nhân dân Toàn cầu hồi 2011, bà mô tả việc mình yêu thích các công việc hàng ngày, chẳng hạn như đạp xe đi chợ và mặc cả với những người bán hàng rong.

Khi ở nhà, bà nói bà và ông Tập Cận Bình đối xử với nhau như vợ chồng chứ không phải như nhà lãnh đạo đất nước và ca sĩ siêu sao.