BM: Đại tướng Mỹ Martin Dempsey thăm VN

Tướng Dempsey cùng Tướng Đỗ Bá Tỵ duyệt đội quân danh dự sáng 14/8

Đại tướng Martin Dempsey, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, hiện đang ở Hà Nội trong chuyến thăm chính thức kéo dài từ 13/8-16/8.

Ông là tướng lĩnh cao cấp nhất của Hoa Kỳ tới thăm Việt Nam kể từ sau cuộc chiến Việt Nam.

Lễ đón chính thức Tướng Dempsey được cử hành sáng thứ Năm 14/8 tại Trụ sở Bộ Quốc phòng.

Các nguồn tin nói chuyến thăm này là để đáp lại lời mời của Thượng tướng Đỗ Bá Tỵ, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, người đã thăm Mỹ hồi tháng Sáu năm ngoái.

Tướng Dempsey được dẫn lời nói với Thượng tướng Đỗ Bá Tỵ rằng đây là "một trong những điểm sáng" trong cuộc đời binh nghiệp của ông.

Sau lễ đón, Tướng Dempsey và đoàn đã có hội đàm với phía Việt Nam để thảo luận hợp tác quốc phòng song phương.

Thông tấn xã Việt Nam cho hay "hai bên sẽ đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh, tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ thảm họa thiên tai, đào tạo; tăng cường chia sẻ thông tin, hợp tác thực thi pháp luật trên biển".

Theo chương trình, ông Dempsey sẽ đến chào xã giao Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh; thăm thành phố Đà Nẵng và Dự án xử lý môi trường ô nhiễm chất dioxin và một số đơn vị khác ở Đà Nẵng.

Sự kiện này diễn ra sau một loạt các chuyến đi của chính giới Mỹ tới Việt Nam, gây phỏng đoán về quyết định bỏ cấm cận vũ khí sát thương của Mỹ đối với Việt Nam, mở đường cho quan hệ quốc phòng giữa hai nước cựu thù.

Tướng lĩnh cao cấp nhất

Hai đoàn Việt-Mỹ đã có hội đàm

Hàng trăm nghìn lính Mỹ đã tham gia vào cuộc chiến Việt Nam kết thúc năm 1975.

Việt Nam và Mỹ bình thường hóa quan hệ vào năm 1995, dưới thời Tổng thống Bill Clinton.

Tướng Dempsey được dẫn lời nói với các quan chức quốc phòng Việt Nam rằng ông rất nóng lòng thực hiện chuyến thăm của mình.

Theo ông, cả Tổng thống Barack Obama và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel đều hối thúc ông làm việc này.

"Họ nói: 'Điểm đến cho anh ngay lúc này là Việt Nam'."

Lần cuối một chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ thăm Việt Nam là Đô đốc Thomas Moorer, tới miền Nam Việt Nam năm 1971.

Năm ngoái, Thượng tướng Đỗ Bá Tỵ có chuyến thăm Mỹ sáu ngày từ 17/6-22/6, trong đó ông lần đâu tiên tới Lầu Năm Góc.

McCain nhắc nhở VN về dân chủ

Ông McCain là một vị khách quen thuộc ở Việt Nam

Thượng nghị sỹ Mỹ John McCain đã nhắc nhở Việt Nam về dân chủ trong bài phát biểu trước báo giới tại Hà Nội hôm thứ Sáu ngày 8/8 nhân chuyến thăm Việt Nam của ông và người đồng nhiệm Sheldon Whitehouse.

Chính trong bài phát biểu này, vị thượng nghị sỹ hàng đầu của Đảng Cộng hòa đã đề cập đến khả năng Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam nhưng nhấn mạnh rằng việc này tùy thuộc rất lớn vào thành tích nhân quyền của Chính phủ Việt Nam.

Tuy nhiên, báo chí trong nước khi đưa tin về bài phát biểu của ông McCain không hề đả động gì đến lời nhắn gửi của ông McCain về dân chủ và nhân quyền.

Nhắc lại lời thủ tướng

“Các nhà lãnh đạo Việt Nam đã nhìn nhận rằng cần phải làm nhiều hơn (về nhân quyền) chỉ vì một lý do trên hết: điều này tốt cho Việt Nam, có lợi cho ổn định, thịnh vượng và thành công của đất nước,” theo toàn văn bài phát biểu được đăng trên trang web riêng của ông McCain.

Nhắc lại thông điệp Năm Mới của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng rằng ‘dân chủ là xu thế tất yếu trong quá trình phát triển’ và rằng ‘Đảng phải giương cao ngọn cờ dân chủ’, ông McCain nói:

“Chúng tôi mong là Việt Nam sẽ đưa những lời nói ấn tượng này thành hành động táo bạo chẳng hạn như thả tù nhân lương tâm, tạo không gian cho xã hội dân sự và cuối cùng là ghi rõ vào luật và chính sách rằng quyền lực nhà nước là giới hạn và những quyền con người phổ quát – quyền tự do phát biểu, hội họp, tín ngưỡng, xuất bản và tiếp cận thông tin – cần phải được đảm bảo cho mọi công dân.”

Ông nói ông tin rằng Việt Nam có thể ‘là một tấm gương đáp ứng được những mong đợi ngày càng tăng của người dân về dân chủ, quản trị tốt và pháp trị, thịnh vượng và phát triển xã hội, môi trường trong sạch và sức mạnh quốc gia để bảo vệ nền độc lập’.

“Đó sẽ là một tấm gương có thể khuyến khích những nước khác trong khu vực, bao gồm láng giềng của quý vị ở phương Bắc, phải tự hỏi: tại sao chúng ta không làm giống như Việt Nam?”

Cựu ứng viên tổng thống Mỹ bày tỏ mong muốn quan hệ Việt-Mỹ trong những năm tới sẽ dựa trên ‘những giá trị chung’ sau gần 20 năm dựa trên ‘những mục tiêu và lợi ích chung’.

Ông McCain cũng hứa hẹn Mỹ sẽ có ‘tư duy và hành động mới’ trong quan hệ với Việt Nam.

“Chúng tôi sẵn sàng đàm phán xong hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), làm việc với Việt Nam để đáp ứng các tiêu chuẩn để được Mỹ công nhận là nền kinh tế thị trường,” ông nói.

“Chúng tôi sẵn sàng tăng cường hợp tác quân sự và tăng các chuyến viếng thăm của tàu chuyến đến mức mà Việt Nam cho phép – không phải bằng cách thiết lập căn cứ, điều mà chúng tôi không có ý định – mà bằng các thỏa thuận giữa hai nước,” ông nói thêm.

“Chúng tôi cũng sẵn sàng tăng hỗ trợ an ninh để giúp Việt Nam cải thiện khả năng nhận thức về lãnh hải và xây dựng năng lực bảo vệ quyền chủ quyền.”

Vì sao tướng Mỹ thăm Việt Nam lúc này?

Theo một tờ báo Mỹ, cả Tổng thống và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã nói với tướng Dempsey: "Điểm đến của ông ngay lúc này là Việt Nam" mặc dù tình hình Iraq đang thu hút dư luận Mỹ và thế giới.

Báo chí Mỹ rất quan tâm đến chuyến thăm của tướng Martin Dempsey tới Việt Nam, đặc biệt là trong lúc tình hình khu vực Đông Nam Á có nhiều diễn biến phức tạp được cộng đồng quốc tế quan tâm.Tờ USA Today vừa có bài viết nhận định qua về quan điểm của Lầu 5 góc trong chuyến đi này.

Tướng Martin Dempsey đã đến Hà Nội hôm thứ Tư, là Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ đầu tiên sang thăm Việt Nam kể từ năm 1971. Năm đó Đô đốc Thomas Moorer (người sau đó trở thành Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ) đã sang Sài Gòn – khi Mỹ có gần 300.000 quân đang chiến đấu trong cuộc chiến tranh tốn kém ở đây.

Chuyến thăm của ông Dempsey biểu thị cho sự tan băng hơn nữa trong mối quan hệ giữa hai cựu thù. Hai nước đã bình thường hóa quan hệ từ năm 1995 dưới thời Tổng thống Bill Clinton.

Tướng Dempsey đã bỏ qua những sự kiện mà ông gọi là “các phần khác của thế giới” để giành sự chú ý của mình vào Việt Nam trong khi cả nước Mỹ đang dồn sự chú ý vào cuộc khủng hoảng ở Iraq.

Ông nói với các quan chức quốc phòng Việt Nam rằng ông không muốn bỏ lỡ chuyến thăm này. Tổng thống Obama và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel cũng nhấn mạnh điều đó với ông. Tướng Dempsey nói rằng hai người đó đã nói với ông: “Vị trí của ông ngay bây giờ là Việt Nam”.

Chuyến thăm của ông Dempsey diễn ra trong bối cảnh Việt

Nam

đang bị người hàng xóm thường gây gổ ở phía Bắc là Trung Cộng, tiếp tục gây sức ép về quyền khai thác khoáng sản. Trung Cộng đã đẩy mạnh tuyên bố chủ quyền (phi pháp) trên Biển Đông trong những tháng gần đây qua hành động chuyển một giàn khoan dầu lớn vào thăm dò trong vùng biển tranh chấp (thực chất đây là vùng đặc quyền kinh tế của Việt

Nam

, không phải vùng biển tranh chấp – chú thích người dịch).

Mục đích của chuyến đi là để xây dựng quan hệ với các quan chức cấp cao quân đội Việt Nam và thảo luận về các vấn đề an ninh khu vực. Theo Đại tá Không quân Ed Thomas – Phát ngôn viên của tướng Dempsey: Chuyến thăm này là một bước nữa trong việc xây dựng một quan hệ bình thường giữa hai nước.

Chuyến thăm là điều không thể tưởng tượng được đối với những thế hệ trước khi mà cuộc chiến tranh đã giết chết 58.000 lính Mỹ và thay đổi quan niệm của người Mỹ về vai trò của họ trên thế giới còn Việt Nam thì bị tàn phá. Ngày nay, Việt Nam đang tích cực mở cửa cho doanh nghiệp nước ngoài. Các cửa hàng cao cấp như Louis Vuitton đã có cơ sở ở đây hay Starbucks đã thâm nhập vào thị trường này.

Theo dự kiến, tướng Dempsey sẽ hội đàm với cả các quan chức quân sự lẫn dân sự của Việt Nam.

Trần Vũ