Ngày nọ, tôi đánh
rơi một mẩu chocolate, và tự hỏi liệu có bao nhiêu vi khuẩn đã lọt vào món
khoái khẩu của mình. Nhưng tôi không thấy nó dính bụi, nên vẫn nhặt lên ăn tiếp.
Dù sao thì, sàn bếp
nhà tôi cũng khá sạch và miếng chocolate mới rơi xuống chưa tới 5 giây.
Tôi rất thích
"quy tắc 5 giây". Tất cả chúng ta đều biết quy tắc này đúng không? Thức
ăn rơi xuống sàn vẫn ăn được nếu bạn nhặt lên trong 5 giây đầu tiên sau khi
rơi.
Nhưng liệu tôi ăn vậy
có đúng không? Hay là tôi đã vô tình bỏ vào miệng một mớ vi sinh vật nguy hại?
Tôi đặt câu hỏi này
với những bạn đọc trong cộng đồng, liệu họ sẽ làm gì trong tình huống tương tự?
Bạn có ngại phải ăn
tiếp đồ ăn đã đánh rơi?
Bạn đọc Adam
Harmsworth nói quy tắc này phải đúng đắn. "Chắc chắn là vi khuẩn và các
sinh vật lây nhiễm hiểu quy tắc thời gian này." - Ông nói.
Adam thật mơ tưởng.
Gary Burch nói ông theo quy tắc ba giây nhưng vì lí do hoàn toàn khác: "Bởi
đó là thời gian trung bình từ lúc tôi làm rơi thức ăn xuống sàn cho đến khi chú
chó ăn mất."
Manuel Rodriguez cho
biết anh là một sinh viên đại học nghèo, vì thế anh theo quy tắc 5 phút. Nhưng
những người khác nghiêm khắc hơn hẳn. Corinne Howard nói: "Nếu đồ ăn không
vào thẳng miệng, thì bỏ nó vào sọt rác."
Bạn đọc Jon Bedet
nói: "Chúng ta đang nói về vài phần triệu giây để vi khuẩn bám vào miếng
thức ăn bạn đánh rơi. Vậy thì vài phần trăm giây còn có lý."
Lane Jasper thì nói,
điều đó còn "phụ thuộc vào đấy là thức ăn gì và bạn đang đói cỡ nào."
Để giải quyết cuộc
tranh luận, tôi đặt câu hỏi này với các nhà khoa học chuyên về vi sinh vật.
Liệu họ có ăn miếng
bánh mì đánh rơi, miếng pizza, hay nhặt viên kẹo đường có bơ lên ăn sau khi
rơi?
Một nhà bếp sạch sẽ
nhất cũng đầy các loại vi khuẩn.
Đầu tiên, hãy làm rõ
thông tin. Trên sàn nhà không phải lúc nào cũng có cả đàn vi khuẩn nằm đó sẵn,
chực chờ vồ lấy bất cứ thức ăn gì rơi xuống.
Thay vào đó, vi khuẩn
có ở bất cứ đâu, ngay cả sau khi bạn vừa lau nhà xong. Adam Taylor đã chỉ ra điều
hữu ích này: "Theo khoa học mà nói, chẳng có quy tắc năm giây nào hết.
Nếu
thức ăn chạm vào nền nhà chỉ một nano giây, nó đã bị bẩn rồi."
Ngay khi thức ăn chạm
mặt sàn, "tất nhiên nó sẽ bám "chất bẩn" và dĩ nhiên là có vi
sinh vật trong chất bẩn đó.", Jack Gilbert một nhà sinh thái học vi sinh vật
tại Đại học Chicago, bang Illinois, Hoa Kỳ, giải thích.
Bất cứ lúc nào, cũng
luôn có khoảng 9.000 loài vi sinh vật khác nhau rình rập trong bụi bặm trong
nhà. Theo một nghiên cứu năm 2005, có khoảng 7.000 loại vi khuẩn khác nhau. Hầu
hết các loại này đều vô hại.
Vi khuẩn ở xung
quanh bạn bất cứ lúc nào, trên tay, trên mặt, trong nhà bạn. Chúng ta lập tức bị
vi khuẩn bám vào qua da, và qua không khí ta hít thở.
Vi khuẩn ở bất cứ
đâu, kể cả trên da người.
Gilbert nói: "Bạn
không thể tránh khỏi các vi sinh vật. Đó là điểm quan trọng. Thực ra mà nói, bạn
đang sống và thở trong một biển vi khuẩn."
Các nhà khoa học thậm
chí đã tìm ra một con số cho các loại vi khuẩn. Mỗi người thải ra khoảng 38 triệu
tế bào vi khuẩn vào môi trường mỗi giờ - theo một nghiên cứu.
Gilbert nói chúng ta
đã được học rằng vi khuẩn nguy hiểm và "chúng ta phải tiêu diệt
chúng" trong suốt 100 năm qua.
"Chúng ta bị
hoang tưởng quá mức về bụi bẩn và cũng không nhận thức được sự hên xui của việc
bị nhiễm mầm bệnh." - Ông cho biết.
Gilbert nói ông sẽ vẫn
ăn thức ăn bị đánh rơi trên sàn, miễn là môi trường ở đó khá an toàn. Ông giải
thích: "Nếu tôi làm rơi thức ăn trong một hố chôn bệnh dịch hạch, chắc chắn
tôi sẽ không nhặt lên ăn."
Để giải thích, ông
đã nói thêm xa hơn vậy. Thực ra, ngay cả khi có liếm sàn nhà hay bệ ngồi nhà vệ
sinh, bạn cũng khó có thể mắc bệnh.
Toilet vẫn đủ sạch
cho chú chó.
Tuy nhiên, thật
không khôn ngoan chút nào nếu bạn làm vậy khi trong nhà có người bị bệnh hay bạn
đang sống ở một quốc gia có tình trạng an toàn vệ sinh kém.
Ngoài ra, dĩ nhiên vẫn
có những mầm bệnh nguy hiểm xung quanh. Thế nhưng, nếu mầm bệnh đó rình rập trên
nền nhà bạn, có nghĩa là nó cũng sẽ có ở đâu đó trong nhà, như trên kệ bếp hay
tay nắm cửa. Và thế thì bạn vẫn có thể bị bệnh dù bạn có ăn thức ăn đánh rơi
trên sàn hay không.
Các quy tắc cảnh báo
thông thường vẫn cần thiết. Nếu bạn không may có loại vi khuẩn tên salmonella
trên nền nhà, ăn đồ ăn rơi trên sàn có thể khiến bạn nhiễm bệnh dù bạn có nhặt
lên thật nhanh dưới 5 giây hay không.
Một nghiên cứu năm
2006 cho thấy, nguy cơ nhiễm Salmonella với thức ăn đánh rơi 5 giây thấp hơn
đánh rơi 1 phút, nhưng nguy cơ vẫn hiện diện.
Một con vi khuẩn
Salmonella.
Không có rào cản diệu
kỳ nào giúp bạn tránh khỏi vi khuẩn, cho dù có cực kỳ nghiêm khắc và sạch sẽ, bạn
cũng không thể tránh khỏi nó.
Trong thực tế, một số
loại vi sinh vật có ích cho chúng ta.
Katherine Amato từ Đại
học Northwestern ở Illinois, Hoa Kỳ nói:"Nếu bạn không đánh rơi thức ăn
trong phòng khám bệnh hay nhà vệ sinh công cộng, thì có thể việc dính vi khuẩn
cũng có lúc tốt."
Bởi vì chúng ta tiến
hoá cùng với các vi sinh vật xung quanh mình. Các nhà nghiên cứu như Amata ngày
càng tin rằng chúng đó một vai trò quan trọng trong quá trình tiến hoá của loài
người.
Chúng ta dính vi
sinh vật từ môi trường từ khi còn rất bé, kể cả việc nghịch đất, cát. "Hệ
vi sinh vật" trên cơ thể một đứa trẻ bắt đầu khá giống người lớn khi bé được
hai tuổi.
"Nếu có vi sinh
vật dính trên thức ăn, nó có thể đóng góp vào quá trình phát triển hệ
miễn dịch cho cơ thể." - Amato nói - "Tôi vẫn nhặt lên và ăn".
"Bạn không thể
có hệ miễn dịch nếu quá mức sạch sẽ." - Natalie Henning đồng ý với ý kiến
này.
Nói cách khác, quy tắc
5 giây hoàn toàn vô nghĩa. Nếu có vi sinh vật nguy hiểm hiện diện, dù có làm
theo quy tắc này bạn cũng không thể tránh khỏi việc nhiễm bệnh. Ngoài ra, thì
ăn thức ăn nhặt lên từ sàn nhà cũng an toàn.
Dầu sao, tôi cũng
không chắc là mình muốn thử liếm bệ ngồi nhà vệ sinh đâu!
Melissa Hogenboom
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.