Iran tấn công căn cứ quân sự của Hoa Kỳ tại Qatar

Iran đã tấn công tên lửa vào một căn cứ quân sự của Hoa Kỳ tại Qatar vào thứ Hai, để trả đũa cho vụ ném bom của Hoa Kỳ vào các địa điểm hạt nhân của nước này.

Các nhân chứng cho biết đã nhìn thấy tên lửa trên bầu trời, sau đó là các vụ nổ, nhưng không rõ có thiệt hại.

Iran tuyên bố trên truyền hình nhà nước rằng họ đã tấn công lực lượng Hoa Kỳ đồn trú tại Căn cứ Không quân Al Udeid của Qatar. Một chú thích trên màn hình gọi đó là "một phản ứng mạnh mẽ và thành công" đối với "sự xâm lược của Hoa Kỳ" khi nhạc quân sự vang lên.

Cuộc tấn công xảy ra ngay sau khi Qatar đóng cửa không phận của mình như một biện pháp phòng ngừa trong bối cảnh có những mối đe dọa từ Iran.

Ngay trước khi xảy ra vụ nổ, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian đã viết trên nền tảng xã hội X: "Chúng tôi không khởi xướng chiến tranh cũng không tìm kiếm chiến tranh. Nhưng chúng tôi sẽ không để cuộc xâm lược Iran vĩ đại này mà không có câu trả lời".

Trong quá khứ, Iran đã đe dọa các lực lượng Hoa Kỳ tại Căn cứ Không quân Al Udeid, nơi đặt trụ sở tiền phương của Bộ Tư lệnh Trung ương của quân đội Hoa Kỳ. Qatar, bên kia Vịnh Ba Tư từ Iran, duy trì quan hệ ngoại giao với Iran và chia sẻ một mỏ khí đốt tự nhiên ngoài khơi khổng lồ với Tehran.

Trước đó trong ngày, Israel đã mở rộng cuộc chiến chống lại Iran để bao gồm các mục tiêu liên quan đến chế độ thần quyền đang gặp khó khăn của đất nước này, tấn công vào cổng của một nhà tù Tehran khét tiếng vì giam giữ các nhà hoạt động chính trị và tấn công vào trụ sở của lực lượng quân sự đàn áp các cuộc biểu tình gần đây.

Khi những đám khói dày đặc bốc lên trên Tehran, Israel đã bị tấn công bằng một loạt tên lửa và máy bay không người lái của Iran. Cuộc chiến dai dẳng đã trở thành hiện thực đối với dân thường ở cả hai quốc gia kể từ khi Israel bắt đầu cuộc chiến nhằm vào chương trình hạt nhân đang phát triển nhanh chóng của Tehran.

Vào ngày thứ 11 của cuộc xung đột, Israel cho biết họ đã tấn công "các mục tiêu của chế độ và các cơ quan đàn áp của chính phủ tại trung tâm Tehran", nhưng các quan chức Israel khẳng định họ không tìm cách lật đổ chính phủ Iran, kẻ thù không đội trời chung của họ kể từ cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979 của đất nước này.

Quân đội Israel đã cảnh báo người Iran rằng họ sẽ tiếp tục tấn công các địa điểm quân sự xung quanh Tehran trong "những ngày tới" vì trọng tâm của họ cũng đã chuyển sang các mục tiêu mang tính biểu tượng. Quân đội đã đưa ra cảnh báo trên nền tảng xã hội X, mặc dù người dân Iran đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận thế giới bên ngoài vì việc internet bị chặn đã làm tê liệt đất nước.

Các cuộc không kích mới nhất diễn ra chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Donald Trump công khai nêu khả năng này sau khi chỉ một ngày trước đó đã đưa nước Mỹ vào cuộc chiến bằng cuộc tấn công bằng máy bay ném bom tàng hình chưa từng có vào ba địa điểm hạt nhân của Iran.

"Nếu chế độ Iran hiện tại không thể LÀM IRAN VĨ ĐẠI TRỞ LẠI, tại sao lại không có sự thay đổi chế độ???" ông đặt câu hỏi trên trang web Truth Social của mình.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt sau đó mô tả Trump là "chỉ đơn giản là nêu ra một câu hỏi". Tuy nhiên, những gợi ý về việc lật đổ chính phủ Iran đã khiến Tehran tức giận, nước này khẳng định sẽ không đàm phán vào thời điểm này và đang đe dọa sẽ trả đũa trực tiếp vào quân đội Mỹ hoặc các lợi ích ở Trung Đông vốn đã bị kích động bởi cuộc chiến Israel-Hamas vẫn đang diễn ra ở Dải Gaza.

Các cuộc không kích của Tehran mở ra chương mới của cuộc chiến

Trong các cuộc không kích của Tehran, Israel đã phá tung một cánh cổng tại nhà tù Evin. Đài truyền hình nhà nước Iran đã chia sẻ đoạn phim giám sát đen trắng về cuộc không kích tại cơ sở được biết đến là nơi giam giữ những người mang hai quốc tịch và người phương Tây thường được Iran sử dụng làm con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán với phương Tây.

Evin cũng có các đơn vị chuyên biệt dành cho tù nhân chính trị do Lực lượng Vệ binh Cách mạng bán quân sự, hoàn toàn tình nguyện điều hành, chỉ chịu sự chỉ đạo của Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei. Cơ sở này là mục tiêu của lệnh trừng phạt của cả Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu.

Không có báo cáo ngay lập tức về thương vong ở Iran hoặc thiệt hại đáng kể, mặc dù hãng thông tấn bán chính thức Tasnim cho biết đã có một vụ mất điện được báo cáo bên ngoài Tehran sau các cuộc không kích của Israel.

Đài truyền hình nhà nước Iran cũng phát sóng cảnh quay được mô tả là được quay bên trong Evin, với các tù nhân bị kiểm soát bên trong cơ sở. Tuy nhiên, Trung tâm Nhân quyền Abdorrahman Boroumand có trụ sở tại Washington tại Iran đã bày tỏ lo ngại về tình trạng của các tù nhân tại đó.

"Nhiều gia đình của những người hiện đang bị giam giữ đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về sự an toàn và tình trạng của những người thân yêu của họ bị giam giữ bên trong nhà tù", trung tâm cho biết.

Trước đó vào thứ Hai, Tướng Iran Abdolrahim Mousavi, tham mưu trưởng liên quân các lực lượng vũ trang, đã cảnh báo Washington rằng các cuộc không kích của họ đã trao cho lực lượng Iran "quyền tự do" để "hành động chống lại lợi ích của Hoa Kỳ và quân đội của Hoa Kỳ".

Hàng chục nghìn quân nhân Mỹ đang đồn trú tại Trung Đông, nhiều người ở những địa điểm nằm trong tầm bắn của tên lửa tầm ngắn của Iran.

Quân đội Israel cũng xác nhận họ đã tấn công các con đường xung quanh cơ sở làm giàu Fordo của Iran để cản trở việc tiếp cận địa điểm này. Địa điểm ngầm này là một trong những địa điểm bị tấn công trong cuộc tấn công vào Chủ Nhật của Hoa Kỳ vào ba cơ sở hạt nhân. Quân đội Israel không nói rõ.

"Nhà độc tài Iran sẽ bị trừng phạt bằng toàn lực vì đã tấn công mặt trận nội địa của Israel", Bộ Quốc phòng Israel cho biết.

Theo một quan chức Israel quen thuộc với chiến lược của chính phủ, Israel đang nhắm mục tiêu vào các địa điểm này để gây áp lực lên chính quyền Iran nhưng không chủ động tìm cách lật đổ chính quyền này. Quan chức này đã nói chuyện với điều kiện giấu tên để thảo luận về các cuộc thảo luận nội bộ của chính phủ.

Nỗi lo hạt nhân gia tăng sau các cuộc không kích của Hoa Kỳ

Tại Vienna, người đứng đầu cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc cho biết ông dự kiến ​​sẽ có thiệt hại nặng nề tại cơ sở Fordo sau cuộc không kích của Hoa Kỳ vào Chủ Nhật bằng bom phá boongke tinh vi.

Với các cuộc không kích vào Chủ Nhật vào các địa điểm hạt nhân của Iran, Hoa Kỳ đã tự đưa mình vào cuộc chiến của Israel, làm dấy lên lo ngại về một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn. Iran cho biết Hoa Kỳ đã vượt qua "một ranh giới đỏ rất lớn" với nước cờ mạo hiểm là tấn công ba địa điểm bằng tên lửa và bom phá boongke nặng 30.000 pound.

Một số quan chức Iran, bao gồm cả người phát ngôn của Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran Behrouz Kamalvandi, đã tuyên bố Iran đã di dời vật liệu hạt nhân khỏi các địa điểm mục tiêu trước thời hạn.

Rafael Grossi, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, đã nói với hội đồng quản trị của cơ quan này vào thứ Hai rằng Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi đã thông báo với ông vào ngày 13 tháng 6 rằng Iran sẽ "áp dụng các biện pháp đặc biệt để bảo vệ thiết bị và vật liệu hạt nhân".

“Tôi đã chỉ ra rằng bất kỳ hoạt động chuyển giao vật liệu hạt nhân nào từ một cơ sở được bảo vệ đến một địa điểm khác ở Iran đều phải được khai báo”, Grossi nói, nhưng không nói rõ liệu Iran có phản ứng hay không.

Iran tiếp tục tấn công Israel

Theo đài truyền hình nhà nước Iran, Iran mô tả cuộc tấn công vào Israel hôm thứ Hai là một làn sóng mới của “Chiến dịch True Promise 3” và cho biết họ đang nhắm vào các thành phố Haifa và Tel Aviv của Israel.

Người ta cũng nghe thấy tiếng nổ ở Jerusalem, có thể là từ các hệ thống phòng không đang hoạt động, và dịch vụ cứu hộ khẩn cấp Magen David Adom của Israel cho biết không có báo cáo nào về thương vong.

Tại Israel, ít nhất 24 người đã thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương trong cuộc chiến. Theo nhóm Human Rights Activists có trụ sở tại Washington, các cuộc không kích của Israel vào Iran đã giết chết ít nhất 950 người và làm bị thương 3.450 người khác.

Nhóm này, đã cung cấp số liệu thương vong chi tiết từ tình hình bất ổn ở Iran như các cuộc biểu tình xung quanh cái chết của Masha Amini vào năm 2022, cho biết trong số những người thiệt mạng, họ đã xác định được 380 thường dân và 253 nhân viên lực lượng an ninh.

Kêu gọi giảm leo thang

Hoa Kỳ mô tả cuộc tấn công vào các cơ sở làm giàu Fordo và Natanz, cũng như địa điểm hạt nhân Isfahan, là một cuộc tấn công đơn lẻ nhằm xóa sổ chương trình hạt nhân của Iran, nhưng Trump đã cảnh báo về các cuộc tấn công bổ sung nếu Tehran trả đũa.

Mousavi mô tả các cuộc tấn công của Hoa Kỳ là vi phạm chủ quyền của Iran và tương đương với việc xâm lược đất nước này, hãng thông tấn nhà nước IRNA đưa tin.

Nga là một trong những đồng minh thân cận nhất của Iran và hôm thứ Hai, Tổng thống Vladimir Putin cho biết sau cuộc gặp tại Moscow với Araghchi, Bộ trưởng Ngoại giao Iran, rằng họ đã tìm hiểu "cách chúng ta có thể thoát khỏi tình hình hiện nay".

Putin gọi các cuộc tấn công của Israel và Hoa Kỳ vào Iran là "hành động xâm lược hoàn toàn vô cớ".

Iran, quốc gia khẳng định chương trình hạt nhân của mình chỉ phục vụ mục đích dân sự, trước đó đã đồng ý hạn chế làm giàu uranium và cho phép các thanh tra viên quốc tế tiếp cận các địa điểm hạt nhân của mình theo thỏa thuận năm 2015 với Hoa Kỳ, Pháp, Trung cộng, Nga, Anh và Đức để đổi lấy việc nới lỏng lệnh trừng phạt.

Nhưng sau khi Trump đơn phương rút Hoa Kỳ khỏi thỏa thuận trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, Iran bắt đầu làm giàu uranium lên tới 60% - một bước tiến kỹ thuật ngắn để đạt tới mức 90% cấp độ vũ khí - và hạn chế tiếp cận các cơ sở hạt nhân của nước này.