BM

Saturday, June 15, 2019

51 năm sau, đứa trẻ mồ côi thành tướng…

Đại tá Hải quân Nguyễn Từ Huấn được gắn huy hiệu trong một sự kiện ở thủ đô Washington, ngày 8 tháng 1, 2018.

Một số người Việt đang chia sẻ tin Đại tá Nguyễn Từ Huấn của Hải quân Mỹ vừa trở thành Phó Đề đốc (Rear Admiral lower half – RDML) trên mạng xã hội. Một số người khác thì bán tín, bán nghi vì chưa thấy thông tin này trên hệ thống truyền thông Mỹ.

Ngày 6 tháng 6, trang facebook dành cho thân hữu và gia đình của Hội Quân nhân Mỹ gốc Việt (Vietnamese American Uniformed Services Association - VAUSA) đã gửi lời chúc mừng Đại tá Huấn (1).

Tìm kiếm kỹ hơn, có thể thấy đề nghị chỉ định Đại tá Huấn làm Phó Đề đốc trên trang web của Quốc hội Hoa Kỳ. Đề nghị đã được Tổng thống chuyển cho Thượng viện Hoa Kỳ ngày 5 tháng 6 và đang được Ủy ban Quân vụ Thượng viện xem xét (2).

Nói cách khác, nếu không có gì thay đổi, cộng đồng người Mỹ gốc Việt sẽ có thêm một vị tướng sau những: Lương Xuân Việt (Thiếu tướng Lục quân), William H. Seely III (Chuẩn tướng Thủy quân lục chiến), Châu Lập Thể Flora (Chuẩn tướng Lục quân).

***

Trên Internet không có nhiều thông tin về Đại tá Huấn song ít nhất qua Internet cũng có thể biết, Đại tá Huấn làm việc tại Bộ Tư lệnh Hệ thống Kỹ thuật Hải quân Mỹ - Naval Sea Systems Command – NAVSEA).

Năm ngoái, Đại tá Huấn được NAVSEA và Bộ Tư lệnh Hệ thống Hải chiến - Chiến tranh Không gian (Space and Naval Warfare Systems Command - SPAWAR) chọn trao phù hiệu Engineering Duty Officer Qualification (phù hiệu EDO) (3).

Tạm dịch EDO là Sĩ quan Thường vụ Kỹ thuật vận hành. Trong Hải quân Mỹ, phù hiệu EDO là bằng chứng, chứng tỏ khả năng đặc biệt của một sĩ quan Hải quân. Theo Wikipedia thì Hải quân Mỹ chỉ có chừng 800 sĩ quan mang phù hiệu này (4).

Các EDO là những sĩ quan giữ vai trò trụ cột cả về thiết kế, mua sắm, đóng, bảo trì, sửa chữa, chuyển đổi, thanh lý tất cả các loại tàu của Hải quân Mỹ (chiến hạm, tàu ngầm, hải vận hạm, hàng không mẫu hạm), lẫn trang bị các hệ thống (vũ khí, liên lạc, mạng máy tính, mạng kiểm soát và vận hành) trên những tàu này.

Nhìn một cách tổng quát, các EDO của Hải quân Mỹ là những cá nhân thật sự xuất sắc về tri thức, kỹ năng, giàu kinh nghiệm, sau khi trải qua một tiến trình thẩm định kỹ lưỡng, được xác nhận là đủ tư cách nắm giữ vai trò chỉ huy hoặc là cố vấn về tất cả các khía cạnh liên quan đến kỹ thuật của các phương tiện thuộc Hải quân Mỹ (5).

Theo hệ thống truyền thông quân đội Mỹ, dịp 30 tháng 4 vừa qua, Captain (cách mà lực lượng hải quân và tuần duyên Mỹ gọi những sĩ quan mang cấp bậc đại tá) Huan Nguyen đến Guam, tham dự lễ khánh thành Đài tưởng niệm “Lone Sailor” (6).

Đài tưởng niệm “Lone Sailor” vừa là biểu tượng liên kết giữa Hải quân và Hàng hải, vừa ghi lại sự kiện Guam đã từng là nơi trú thân của hàng chục ngàn người Việt phải bỏ xứ tha hương khi quân đội miền Bắc Việt Nam tràn vào Sài Gòn.

Hồi 30 tháng 4 vừa qua, Captain Huan Nguyen đến Guam không chỉ nhằm đại diện Hải quân Mỹ mà còn vì là một trong hàng chục ngàn người Việt từng được Hải quân Mỹ vớt trên biển cách nay 44 năm, rồi đưa đến Guam…

Hôm ấy, ông đại tá hải quân này kể rằng, 44 năm trước, khi đến Guam, ông là một thiếu niên 14 tuổi, đơn độc vì cha, mẹ, anh, chị, em đều đã bị giết,… nước Mỹ đã tiếp nhận những kẻ xa lạ như ông, cho ông hy vọng, cơ hội...

Trên Internet có một trang web do Daniel Pham lập ra và điều hành với tham vọng chia sẻ những điều tốt để hình thành tính cách tốt, giúp cuộc sống tốt hơn. Daniel Pham còn là tác giả Great Quotes và theo những gì Daniel chia sẻ thì Captain Huan Nguyen từng viết vài dòng, trong đó trích dẫn nguyên văn tâm tình của Nguyễn Bá Học: “Đường đi khó không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông” để khuyến khích Daniel tiếp tục theo đuổi ước vọng của chàng trai này (6).

***

Cũng tuần này, khi bàn về hòa giải dân tộc, một số người Việt chia sẻ với nhau tấm ảnh Saigon Execution (Hành quyết tại Sài Gòn) do Eddie Adams chụp tại Sài Gòn vào Tết Mậu Thân năm 1968 đã được chỉnh sửa lại.

Saigon Execution từng được hệ thống truyền thông phương Tây và hệ thống tuyên truyền của khối Cộng sản sử dụng như một bằng chứng tố cáo “tội ác Mỹ Ngụy”, sự “phi nghĩa” của cuộc chiến chống cộng sản miền Bắc xâm chiếm miền Nam.

Trong Saigon Execution, người ta có thể thấy ông Nguyễn Ngọc Loan, lúc đó là Chuẩn tướng Tư lệnh Cảnh sát Việt Nam Cộng hòa, dùng súng ngắn bắn vào đầu một tù binh Việt Cộng mặc thường phục và hai tay đang bị trói!

Năm 1969, Saigon Execution đã giúp Eddie Adams nhận giải Pulitzer về ảnh báo chí chụp tại hiện trường… Saigon Execution từng làm tướng Loan và chính thể Việt Nam Cộng hòa bị chỉ trích kịch liệt vì... vô nhân đạo – bắn một tù binh đã bị vô hiệu hóa.

Tuy nhiên theo thời gian, sự thật tưởng vậy mà không phải vậy...

Một số cựu chiến binh cộng sản bảo “nạn nhân” là Nguyễn Văn Lém, còn được gọi là Bảy Lốp (7), số khác bảo “nạn nhân” là Lê Công Nà (8). Còn chính quyền CSVN chỉ dùng Saigon Execution để tố cáo “tội ác Mỹ Ngụy”, nêu cao “chính nghĩa” của cuộc chiến “giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước” chứ chưa bao giờ chính thức xác định danh tính, thân thế - sự nghiệp của “nạn nhân”.

Vì sao? Có thể vì làm như thế sẽ khó giải thích tại sao “nạn nhân” lại tham gia vào việc biến thủ đô của một quốc gia có chủ quyền thành mặt trận, giết nhiều thường dân, trong đó có gia đình một trung tá tên là Nguyễn Tuấn – Chỉ huy trưởng Trường Thiết giáp, tọa lạc tại Gò Vấp, nên mới bị tướng Loan hành quyết ngay tại mặt trận.

Năm ngoái – nhân dịp 50 năm xảy ra sự kiện Tết Mậu Thân, ông Hoàng Tất Thắng đã sưu tầm nhiều tài liệu, nhân chứng, thực hiện bài viết “Một thời điểm: Hai tấm hình - hai số phận và tội ác của truyền thông thiên tả” (9).

Chính quyền CSVN chỉ dựa vào “Saigon Execution” của AP mà lờ đi nhiều hình ảnh khác cũng trên AP về Tết Mậu Thân ngay tại Sài Gòn. Chẳng hạn tấm ảnh minh họa cho sự kiện Trung tá Nguyễn Tuấn bị chặt đầu, vợ (Từ Thị Như Tùng) và sáu đứa con bị bắn bằng tiểu liên, chỉ có một bé trai may mắn trốn thoát.

Nguyễn Văn Lém – Bảy Lốp hay Lê Công Nà chính là chỉ huy vụ thảm sát đó và nhiều vụ thảm sát khác ở Sài Gòn dịp Tết Mậu Thân… Năm 1998, sau khi tướng Loan qua đời, Eddie Adams viết trên Time số ra ngày 27 tháng 7 về “Saigon Execution”: Tấm ảnh đó có hai người bị giết, tên Việt Cộng bị ông tướng bắn và ông tướng bị tôi giết bằng máy ảnh của tôi. Dù không có ý đồ ngụy tạo nhưng đôi khi một tấm ảnh có thể nói dối. Tôi xin lỗi…

Chẳng phải Sài Gòn, những cuộc thảm sát đã xảy ra tại nhiều nơi ở miền Nam trong Tết Mậu Thân 1968. Bé trai con của Trung tá Nguyễn Tuấn, không chỉ đội tang cha, mẹ, anh, chị, em. Đứa bé trai ấy còn đội thêm tang cậu ruột: Thiếu tá Từ Tôn Khán (Tỉnh đoàn trưởng Xây dựng nông thôn tỉnh Quảng Nam, về Huế ăn Tết với đại gia đình, bị các đồng chí của những Nguyễn Văn Lém – Bảy Lốp, Lê Công Nà dùng cha mẹ già uy hiếp buộc ra hàng rồi bị đập đầu bằng búa bửa củi...) và những người thân khác.

Hồi đầu tuần, ai đó đã chỉnh sửa “Saigon Execution” – thay khẩu súng trên tay tướng Loan bằng một bông hoa tím. Một số người đã chuyển “Saigon Execution” được chỉnh sửa như một đề nghị xóa bỏ hận thù. Có khá nhiều người không tán thành, không phải vì cố chấp mà vì chính quyền CSVN vừa kêu gọi hòa giải, vừa xem những Nguyễn Văn Lém – Bảy Lốp, Lê Công Nà là anh hùng, hữu công, qua đó phải tri ân đảng (10)…

Đứa trẻ may mắn trốn thoát khỏi cuộc thảm sát cách nay 51 năm, may mắn trốn thoát thêm một lần nữa cách nay 44 năm sắp trở thành một vị tướng của Hải quân Mỹ. Ngẫu nhiên cả hai sự kiện chỉnh sửa “Saigon Execution” và Tổng thống Mỹ đề cử Nguyễn Từ Huấn làm Phó Đề đốc Hải quân Mỹ diễn ra trong cùng một tuần. Cuộc đời đúng là đầy bất ngờ!

Trân Văn

***

Chú thích

(1) https://www.facebook.com/VAUSAFAMILY/posts/2344136569190363

(2) https://www.congress.gov/nomination/116th-congress/841/

(3) https://www.navy.mil/submit/display.asp?story_id=104396

(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Engineering_duty_officer

(5) https://www.dvidshub.net/news/320205/guam-lone-sailor-statue-plaques-dedicated

(6) http://www.tinhcachtot.com/vn/news/nhan-xet/a-great-note-from-huan-nguyen-captain-of-us-navy/

(7) https://vi.wikipedia.org/wiki/Nguyễn_Văn_Lém

(8) https://vi.wikipedia.org/wiki/Lê_Công_Nà

(9) http://danlambaovn.blogspot.com/2018/08/mot-thoi-iem-hai-tam-hinh-hai-so-phan.html

(10) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2124729627638066&set=a.572770479500663&type=3&theater

(11) https://nsvietnam.blogspot.com/2018/08/cau-be-song-sot-trong-vu-bay-lop-tan.html

Việt Nam có đang xích lại gần Hoa Kỳ, xa Trung cộng?

Dọn dẹp gọn gàng khiến ta hạnh phúc hơn

Nancy Pelosi là nỗi ô nhục đối với gia đình bà ta

Tập Cận Bình rất sợ gặp Trump tại G20 ở Osaka

Đất hiếm không khan hiếm với Mỹ

Trump 'hoàn toàn hài lòng' khi đánh Trung Cộng bằng thuế quan

Trung cộng vớ phải Trump là đáng đời

Thuyền trưởng Anh trên Biển Đông _ 'Tôi có nghĩa vụ cứu người cần cứu giúp'

Bài phát biểu xúc động của TT Trump ở lễ kỷ niệm trận Normandy

Chống Mỹ là công việc, định cư ở Mỹ là cuộc sống

Hỏa tiễn SM-6

Hiểu thêm về Nghị quyết trừng phạt xâm chiếm biển Đông

Ô nhiễm ở Hàn Quốc _ Có phải Trung cộng gây ra 'bụi mịn'?

Stalingrad và Kursk mới quyết định về Thế Chiến 2

Cuộc đổ bộ Normandy

Một vài hình ảnh tài liệu của Thế Chiến 2

Mỹ - TC đối đầu nẩy lửa tại Shangri-La

Tại sao một số người không nhớ được giấc mơ của mình

Nơi duy nhất trên Trái Đất người không phải sống với chuột

Vì đâu nên lỗi Tập Cận Bình phải “Vạn lý trường chinh”?

Việt Nam có đang xích lại gần Hoa Kỳ, xa Trung cộng?

BBC: Về mặt đối ngoại ông phân tích rằng việc hợp tác của Việt Nam với các quốc gia ở xa, Úc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga để "giữ nước từ xa" như lời ông Trọng. Trong các quốc gia đó có nước Nga là một đối tác rất quan trọng của Bắc Kinh, ông nghĩ rằng Việt Nam có thể chống lại sức ép của Bắc Kinh bằng lá bài Nga?

Vũ Hồng Lâm: Yếu tố Nga có thể giúp Việt Nam chống lại sức ép của Trung cộng phần nào nhưng không nhiều. Ví dụ Nga vẫn tiếp tục bán vũ khí cho Việt Nam, nhưng vũ khí mà Nga bán cho Trung cộng còn hiện đại hơn và nhiều hơn. Nga có thể chống lưng liên doanh dầu khí với Việt Nam ngoài Biển Đông ở một vài nơi mà Trung cộng tranh chấp, nhưng khả năng Nga chống lưng cũng mong manh vì một mặt Nga muốn thể hiện vai trò một cường quốc độc lập, mặt khác Nga lại đang chủ trương hợp tác chiến lược với Trung cộng trong trò chơi nước lớn. Ở một vài khu vực nhất định, một sự thoả thuận ngầm giữa ba bên có thể giúp Việt Nam khai thác được dầu khí, nhưng chắc cũng chỉ là những khu vực không quá "tiền phương" thôi.

Tuy nhiên, Nga chỉ là một trong nhiều đối tác mà Việt Nam nuôi dưỡng quan hệ để tạo thế "giữ nước từ xa", tạo dư địa chiến lược và không gian hành động trong ván cờ với hai nước lớn Mỹ và Trung cộng.

Hai phi công quân sự Việt Nam đầu tiên tốt nghiệp khóa đào tạo tại Căn cứ Không quân Columbus của Hoa Kỳ

Để chống lại sức ép từ Trung cộng, Việt Nam phải tăng cường quan hệ với một loạt cường quốc có lợi ích chiến lược trong khu vực, từ Mỹ, Nhật Bản, đến Ấn Độ, Nga, cả các nước như Úc, Hàn Quốc, Anh, Pháp, lẫn các nước có ảnh hưởng trực tiếp đến không gian khu vực của Việt Nam như Lào, Campuchia, các nước khác ở Đông Nam Á, Đài Loan.

BBC: Ông có vẻ lạc quan trong phần cuối của bài viết khi nói trong bối cảnh hiện nay Việt Nam có thể gần hơn với Mỹ, xa hơn với Bắc Kinh?

Vũ Hồng Lâm: Từ sau sự kiện giàn khoan HD-981 năm 2014, Việt Nam đã gỡ bỏ "vòng kim cô" không được lại gần Mỹ hơn Trung cộng mà Việt Nam tự đeo vào từ hồi 1989-1990. Sau đó, với chuyến thăm Mỹ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng năm 2015, niềm tin chiến lược của Việt Nam với Mỹ được nâng lên một nấc cao hơn.

Từ đó đến nay, xu thế lớn là Việt Nam dịch chuyển gần Mỹ và xa Trung cộng hơn xưa, nhưng với tốc độ nhỏ giọt để không gây ra chấn động. Tuy nhiên, lãnh đạo Việt Nam cũng không muốn quá gần hoặc quá xa một cường quốc nào trong hai nước này.

Các nước "rồng hổ châu Á" kết hợp độc đảng với thị trường mà tạo ra được nhà nước kiến tạo phát triển là vì họ không bị ý thức hệ chống chủ nghĩa tư bản gò bó, họ dựa vào sự năng động và sáng tạo của tư nhân, họ có văn hoá trọng học, theo chế độ trọng hiền tài, họ mở cửa với phương Tây, du nhập tư tưởng, kiến thức, công nghệ tiên tiến từ phương Tây, họ được hưởng quy chế tối huệ quốc trong thương mại với Mỹ, và đặc biệt là họ có quyết tâm vượt khó rất cao.

Nhật Bản và Hàn Quốc thì quyết tâm vươn lên từ hoang tàn đổ nát. Đài Loan và Singapore thì quyết tâm hùng mạnh để giữ độc lập chủ quyền trước sức nặng của láng giềng lớn bên cạnh.

Trung cộng kể từ khi bình thường hoá quan hệ với Mỹ năm 1979 cũng đi theo hướng này. Đặng Tiểu Bình chủ trương nới lỏng ý thức hệ về kinh tế ("mèo trắng mèo đen thế nào cũng được, miễn là bắt được chuột").

Vì mục tiêu tối hậu của Trung cộng không đơn thuần chỉ là giữ chế độ mà hơn thế, còn là "chấn hưng dân tộc Trung Hoa", đưa Trung cộng lên ngang hàng với Mỹ, nên một mặt họ lợi dụng triệt để ưu thế của một thị trường hơn 1 tỷ người để buộc các công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ, công tác tình báo của họ coi trọng việc đánh cắp công nghệ phục vụ các công ty trong nước, mặt khác họ đầu tư cho khoa học và công nghệ, trọng dụng người tài, và để cho kinh tế tư nhân phát triển sớm và mạnh hơn ở Việt Nam.

Mặc dù Việt Nam có nền văn hoá trọng học, có truyền thống trọng hiền tài, có dân số trẻ, năng động, có vị trí địa kinh tế thuận lợi, nhưng Việt Nam thiếu may mắn hơn các con rồng con hổ châu Á và Trung cộng khác là vì vừa đổi mới được 2-3 năm, gặp biến động ở Đông Âu năm 1989, Việt Nam đã không giữ được bản lĩnh để đổi mới mà quay sang ưu tiên giữ ý thức hệ, kìm hãm kinh tế tư nhân, về đối ngoại thì lấy Trung cộng làm chỗ dựa, quá trình du nhập tư tưởng, kiến thức, công nghệ tiên tiến từ bên ngoài, chủ yếu là phương Tây, bị kiềm chế, ngay cả việc ký Hiệp định Thương mại Song phương với Mỹ và việc gia nhập WTO cũng bị trì hoãn vì lý do ý thức hệ.

'Lũng đoạn chính sách' trong bất động sản Việt Nam

Tinh thần "chấn hưng", "hùng mạnh" chưa bao giờ vượt qua được cửa ải "giữ ổn định". Những yếu tố này đã khiến "nhà nước thu tô" trở nên mạnh hơn hẳn "nhà nước kiến tạo phát triển" trong quá trình đổi mới ở Việt Nam. Sau này, khi ý thức hệ được nới lỏng phần nào, kinh tế tư nhân được ủng hộ phần nào, thì đó lại là sự phát triển bên trong mô hình "nhà nước thu tô", ở đó tư nhân mạnh nhất lại là "tư bản thân hữu".

Tuy nhiên bây giờ khi lãnh đạo Việt Nam lo ngại Trung cộng nhiều hơn (trước đây lo ngại Mỹ nhiều hơn), xu thế gần Mỹ hơi nhỉnh hơn so với gần Trung cộng, thì các yếu tố như ý thức hệ và sự níu kéo của Trung cộng, vốn là các yếu tố nuôi dưỡng tham nhũng và cản trở đổi mới, sẽ bớt tác dụng hơn. Điều này khiến cho có thể lạc quan phần nào về triển vọng cất cánh của Việt Nam trong tương lai.

Tình hình mới, với cuộc tranh chấp trên Biển Đông và cuộc cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung, cũng tạo môi trường tốt hơn để Việt Nam điều chỉnh tâm thế. Tâm thế của Việt Nam trong suốt thời kỳ sau Chiến tranh Lạnh là giữ ổn định.

Nói là "giữ ổn định để phát triển" nhưng thực tế là giữ ổn định bằng mọi giá, kể cả không phát triển. Cho nên mới có câu "nước không chịu phát triển". Tâm thế này phản ảnh vào chính sách đối nội và đối ngoại lấy giảm thiểu rủi ro làm đầu. Khi anh co vào tròn vo để tránh rủi ro thì anh không thể làm nên kỳ tích gì hết. Việt Nam cứ nói mình là "quả mít", chỗ nào cũng mũi nhọn, nhưng thực ra là "tròn vo", chẳng có mũi nhọn nào hết.

Việt Nam muốn vươn lên thì phải điều chỉnh tâm thế, phải chuyển sang tâm thế bứt phá, tâm thế bung ra. Nhà nước phải chuyển tâm thế lấy quản lý xã hội làm đầu sang giải phóng sức dân làm đầu.

Phải nuôi dưỡng bản lĩnh dám đương đầu với khó khăn, đặc biệt là khó khăn trong cuộc chạy đua công nghệ và khó khăn trong cuộc chơi với nước lớn. Bây giờ thời kỳ mới có cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và cuộc cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung, thách thức rất lớn nhưng cơ hội cũng không hề nhỏ. Nếu không quyết tâm nhảy vào những cuộc chơi này, không bồi dưỡng bản lĩnh để chơi những cuộc chơi này, thì không bao giờ cất cánh được.

BBC: Trong sự xích lại gần nhau giữa Mỹ và Việt Nam thì các tập đoàn nhà nước mà ông gọi là Rent-Seekers sẽ bị hại gì, hay có lợi gì?

Vũ Hồng Lâm: Điều này còn phụ thuộc rất nhiều vào các thoả thuận cụ thể giữa hai nước. Ví dụ như khi thoả thuận lại Hiệp định khung về đầu tư và thương mại, hay Hiệp định thương mại song phương, hay vấn đề công nhận Việt Nam là nền kinh tế thi trường, vấn đề thao túng tỷ giá, vấn đề cán cân thương mại...phía Mỹ có thể đòi hỏi Việt Nam phải dỡ bỏ đặc quyền đặc lợi đang dành cho cho các doanh nghiệp nhà nước, dỡ bỏ các rào cản đối với doanh nghiệp tư nhân từ Mỹ.

Tuy nhiên khi nào những câu chuyện này xảy ra và xảy ra như thế nào thì còn là những câu hỏi lớn.

Hiện nay thì sức ép đối với các tập đoàn kinh tế nhà nước đến chủ yếu từ hai nguồn. Thứ nhất là sự yếu kém về quản trị và hang ổ của tham nhũng đã lộ diện nhiều khiến ngay cả Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, vốn ủng hộ mạnh mẽ kinh tế nhà nước, cũng phải đặt lại vấn đề như tại Hội nghị Trung ương 10 vừa qua. Thứ hai là các hiệp định thương mại tự do như CPTPP và EVFTA (cả hai đều không có Mỹ) cũng sẽ thay đổi phần nào sân chơi, khiến các doanh nghiệp nhà nước bị cắt giảm nhiều ưu đãi.

Về lâu về dài, Việt Nam dịch xa khỏi quỹ đạo Trung cộng sẽ làm giảm môi trường nuôi dưỡng các doanh nghiệp "thu tô" và "trục lợi".

BBC: Các nhóm vận động xã hội dân sự, dân chủ sẽ có vai trò gì trong chính trị Việt Nam tới đây? Trong chiến lược mới của Mỹ đối với Trung cộng?

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis thăm sân bay Biên Hòa

Vũ Hồng Lâm: Trong chiến lược mới của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Viêt Nam nổi lên là một đối tác quan trọng chỉ kém các cường quốc khu vực như Ấn Độ và Nhật Bản và các nước tầm trung đồng minh của Mỹ như Úc và Hàn Quốc. Tuy nhiên chiến lược của Mỹ đối với Việt Nam là gì thì chưa rõ. Bản thân chiến lược của Mỹ với khu vực và với Trung cộng cũng còn đang trong quá trình hình thành.

Vai trò các nhóm vận động xã hội dân sự, dân chủ ở Việt Nam trong chính trị Việt Nam trước mắt phụ thuộc chủ yếu vào tương tác giữa họ với chính quyền và người dân trong nước, chứ không phải vào chiến lược của Mỹ. Tuy nhiên về dài hạn, nếu Việt Nam dịch xa quỹ đạo Trung cộng thì sẽ phải xích lại gần các nước Mỹ, Nhật, Ấn để tạo đối trọng.

Vì các nước này có xã hội dân sự mạnh và quan trọng, bản thân Việt Nam sẽ có xu hướng "hội nhập" và sẽ coi trọng vai trò của xã hội dân sự hơn. Ngoài ra sự phát triển tự thân của xã hội Việt Nam trong tương lai cũng sẽ tạo ra không gian lớn hơn và nhu cầu lớn hơn đối với xã hội dân sự.

Các nhóm hiện nay có thể còn có thể mất, nhưng xã hôi dân sự sẽ có môi trường phát triển thuận lợi hơn trong tương lai.

Dọn dẹp gọn gàng khiến ta hạnh phúc hơn

Nancy Pelosi là nỗi ô nhục đối với gia đình bà ta

Tập Cận Bình rất sợ gặp Trump tại G20 ở Osaka

Đất hiếm không khan hiếm với Mỹ

Trump 'hoàn toàn hài lòng' khi đánh Trung Cộng bằng thuế quan

Trung cộng vớ phải Trump là đáng đời

Thuyền trưởng Anh trên Biển Đông _ 'Tôi có nghĩa vụ cứu người cần cứu giúp'

Bài phát biểu xúc động của TT Trump ở lễ kỷ niệm trận Normandy

Chống Mỹ là công việc, định cư ở Mỹ là cuộc sống

Hỏa tiễn SM-6

Hiểu thêm về Nghị quyết trừng phạt xâm chiếm biển Đông

Ô nhiễm ở Hàn Quốc _ Có phải Trung cộng gây ra 'bụi mịn'?

Stalingrad và Kursk mới quyết định về Thế Chiến 2

Cuộc đổ bộ Normandy

Một vài hình ảnh tài liệu của Thế Chiến 2

Mỹ - TC đối đầu nẩy lửa tại Shangri-La

Tại sao một số người không nhớ được giấc mơ của mình

Nơi duy nhất trên Trái Đất người không phải sống với chuột

Vì đâu nên lỗi Tập Cận Bình phải “Vạn lý trường chinh”?

Việt Nam được đánh giá tự do đến đâu?

Friday, June 14, 2019

Dọn dẹp gọn gàng khiến ta hạnh phúc hơn

Cách tiếp cận của Marie Kondo với việc dọn dẹp đã thu hút hàng triệu người hâm mộ trên thế giới

"Việc dọn dẹp gọn gàng có thể làm thay đổi cuộc đời bạn."

Đó là lời hứa hấp dẫn từ chuyên gia dọn dẹp nhà cửa người Nhật, Marie Kondo. Khoảng 11 triệu người đã mua sách của cô, tập sách có tên "Phép màu thay đổi cuộc sống nhờ dọn dẹp", và hàng triệu người đã bật TV xem chương trình của cô trên Netflix, với hy vọng học cách theo đuổi niềm hạnh phúc tối giản của Kondo.

Phương pháp "KonMari" về dọn dẹp của cô rất rõ ràng: Dọn nhà bằng cách phân loại thay vì chia theo phòng, lôi hết mọi thứ ra trước khi dọn lại, thấu hiểu cảm giác kinh khủng về chủ nghĩa vật chất trong bạn, và chỉ giữ lại những thứ gì hữu ích hoặc "làm lóe lên niềm vui". Không có gì lọt khỏi sứ mệnh của cô trong việc giảm bớt đồ đạc trong nhà - từ quần áo, đồ dùng nhà bếp, giấy tờ và thứ gây tranh cãi nhất là sách đều bị xem xét, kiểm tra và vứt đi.

Kondo không phải người duy nhất cổ vũ cho lối sống đơn giản và gọn gàng hơn.

Ở Anh Quốc, Sophie Hinchliffe, hay còn được biết đến với tên Bà Hinch, đã chỉ dẫn cho những người theo dõi trang Instagram và khán giả truyền hình của bà về cách dọn dẹp và làm sạch ngôi nhà có thể khiến cuộc sống tốt đẹp hơn ra sao, trong khi đó ở California, người sắp xếp chuyên nghiệp tên Beth Penn đã viết một quyển sách là thành lập công ty riêng để giúp mọi người sắp xếp đồ đạc của họ. Ta có thể nhanh chóng tìm ra hàng tá cuốn sách và dịch vụ dọn dẹp trên internet.

Nhưng với hầu hết chúng ta, đồ đạc chất đống có thể không phải vấn đề lớn. Nó có thể khiến ta khó tìm được chỗ trống để thỉnh thoảng đặt ly nước, hoặc ta sẽ sơ ý bị bong móng chân chỉ vì một đống đồ thể thao xếp lộn xộn, nhưng nó không khiến cuộc đời ta trở nên tồi tệ hơn.

Trong thực tế, hầu hết mọi người đều yêu thích đồ đạc của mình - đồ đạc giúp ta biến căn hộ thành tổ ấm và có thể khiến ta nhanh chóng thấy thỏa mãn.

"Với những người tích trữ đồ, đồ đạc có thể thể hiện sự tiện nghi và yên tâm," James Gregory, nhà tâm lý học và là chuyên gia về thói tích trữ đồ tại Đại học Bath nói.

Trong những trường hợp cực đoan nhất, tích trữ đồ được coi là triệu chứng rối loạn y học, có thể khiến người ta mất chất lượng cuộc sống.

Một nghiên cứu từ Đại học Yale sử dụng cách quét não bộ cho thấy ở những người có chứng rối loạn này, việc vứt bỏ đồ đạc kích hoạt phần não bộ thể hiện nỗi đau.

Hầu hết chúng ta không cảm nhận một cách mạnh mẽ tính sở hữu, nhưng nhiều thứ gắn bó với những ký ức quan trọng về mặt cảm xúc có thể thể hiện một phần danh tính của bạn. Đó là lý do khiến bạn cảm thấy khó mà vứt bỏ chúng đi.

Chẳng hạn, khi bạn định quăng chiếc áo mình từng mặc khi còn chơi trong đội bóng rổ đại diện cho trường trung học, thì thực sự bạn không níu kéo chiếc áo, mà thực ra bạn đang níu kéo phần ký ức giờ đang thể hiện trong chiếc áo rách nát mà có lẽ bạn sẽ không mặc lại lần nào nữa.

Giá trị cảm xúc khiến việc cho chiếc áo đi làm bạn thấy như mình đang từ bỏ một phần danh tính bản thân, Gregory nói.

Nhưng liệu giữ lại tất cả những món đồ sở hữu có thực sự làm cuộc sống ta tốt đẹp hơn không? Hay tốt hơn là ta nên có ít đồ đạc hơn?

Dĩ nhiên, có vẻ như sống trong không gian không gọn gàng sẽ tác động tiêu cực đến rất nhiều lĩnh vực trong đời sống ta.

Stephanie McMains và Sabine Kastner, nhà tâm lý học tại Đại học Princeton, nhận thấy rằng sự lộn xộn có thể làm giảm khả năng tập trung công việc. Điều này giải thích tại sao một số người không thể ngồi làm việc tại một cái bàn bừa bộn.

Khi xung quanh chất đầy đồ đạc, ta có thể cảm thấy lo lắng, căng thẳng, theo một nghiên cứu do hai nhà tâm lý học Rena Repetti và Darby Saxby tại Đại học California, Los Angeles, thực hiện.

Nghiên cứu này nhận thấy các bà mẹ sống trong ngôi nhà bừa bộn có lượng hormon gây căng thẳng, hormon cortisol, cao hơn.

Sự bừa bộn có thể khiến ta khó ngủ và thậm chí có thể khiến ta ăn nhiều thức ăn nhanh, theo một nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cho thấy những người tham gia nghiên cứu có "căn bếp hỗn loạn" thường ăn nhiều bánh ngọt gấp đôi so với những người có căn bếp gọn gàng.

"Một trong những tác dụng rõ ràng của ngôi nhà gọn gàng là khi ta dễ dàng tìm ra đồ vật, ta sẽ ít bị căng thẳng hơn," Chris Stiff, giảng viên tâm lý học tại Đại học Keele nói.

Có những bằng chứng cho thấy môi trường gọn gàng giúp ta suy nghĩ rõ ràng hơn. Chẳng hạn, các nhà nghiên cứu từ Đại học Navarra nhận thấy những tình nguyện viên nhập dữ liệu dễ bị sai hơn trong môi trường lộn xộn, so với khi làm việc ở nơi gọn gàng.

"Ý tưởng dọn dẹp và gọn gàng có thể khiến bạn cảm thấy bạn có thể đạt được mục tiêu, đó là một trong bốn động lực chính của chúng tôi," Stiff nói. "Nếu bạn nhìn vào một nơi có tổ chức, bạn cảm thấy lòng tự trọng của mình được nâng cao hơn, khiến bạn cảm thấy bản thân có thể chinh phục thử thách kế tiếp."

Stiff tin rằng lợi ích của phương pháp KonMari là phương pháp này có kèm theo hướng dẫn chi tiết nhưng vẫn cung cấp một khoảng thông tin để ta có thể tự hiểu, khiến bạn cảm thấy dễ thành công và đạt được mục tiêu hơn. Thậm chí có bằng chứng cho thấy rằng khi ta hoàn thành một việc nhờ vào gợi ý, ta cảm thấy được tưởng thưởng nhiều hơn là khi ta làm theo chỉ dẫn chi tiết.

Cách Marie Kondo tiếp cận với việc sắp xếp đồ đạc, như vứt bỏ sách và đặt những hộp nhỏ hơn vào ngăn kéo, khiến nhiều chủ nhà cảm thấy hoảng sợ

Sophie Scott, nhà khoa học thần kinh về nhận thức tại đại học University College London, đồng ý rằng việc dọn dẹp, dù là sắp xếp một kệ sách theo màu hay tổng dọn dẹp tủ quần áo, có tác dụng như phần thưởng, và điều này giúp phóng thích chất dẫn truyền thần kinh dopamine, còn được gọi là "hóa chất hưng phấn" nằm trong não.

"Một phần hệ thống tưởng thưởng hoạt động là đem lại sự kích thích hưng phấn khi bạn có được thứ bạn muốn, và nếu đó là cảm giác gây nghiện, đó là con đường ngắn dẫn tới kết quả," Scott nói.

Cơn phát cuồng dọn dẹp đồ đạc hiện thời và trào lưu tạo "tủ quần áo tổ kén" được sắp xếp nghiêm ngặt trên các kênh vlog thường liên quan đến việc mua sắm thời trang và vứt bỏ đồ cũ.

Scott tin rằng việc này khiến chúng ta cảm giác như được tưởng thưởng gấp đôi, lần đầu là khi ta dọn dẹp, và lần thứ hai là khi đi mua đồ mới.

Tuy nhiên, bà cảnh báo rằng việc dọn dẹp chỉ giúp cảm xúc của ta tốt lên nếu ta đề ra những mục tiêu mà ta có thể đạt được.

"Nếu như đặt ra một mục tiêu nào đó mà nhiều khả năng là bạn sẽ không đạt được, chẳng hạn như dọn nhà trong cả một ngày, thì đảm bảo là bạn sẽ thấy không hạnh phúc," Scott nói. "Bởi bạn đang tạo ra mục tiêu nhằm đem lại cho bản thân mình sự thất bại, và bạn sẽ cảm thấy tệ hơn."

Một số đồ đạc có giá trị cảm xúc khiến ta không thể từ bỏ chúng và chúng vẫn có thể khiến ta hạnh phúc sau nhiều thập niên bỏ trong thùng khóa kín

Nhưng liệu ta có nên từ bỏ tất cả đồ đạc sở hữu của mình để có thể sống hạnh phúc hơn không?

Rất nhiều nhân vật tôn giáo đã tìm cách sống đời đơn giản với niềm tin họ sẽ không bị gánh nặng quá mức với vật sở hữu và cảm thấy tự do. Nhưng có lẽ ta nên cẩn trọng khi vứt bỏ những món đồ mà ta có gắn bó sâu sắc về cảm xúc.

"Có thể xảy ra hai tình huống," Stiff nói. "Đó có thể là trải nghiệm rất tiêu cực [nếu bạn vứt bỏ một đồ vật nhiều cảm xúc không thể thay thế được], nhưng cũng có thể bạn sẽ cảm thấy như được tẩy trần - cảm giác được giải thoát khỏi quá khứ."

Một nghệ sĩ tên là Michael Landy từ London đã đẩy ý tưởng này đến mức cực đoan.

Vào năm 2001, ông hủy bỏ tất cả 7.227 món vật dụng của mình ở nơi công cộng trong một công trình nghệ thuật có tên "Phá vỡ" (Break Down), gồm có quần áo, thư tình, xe hơi và chiếc áo khoác làm từ da cừu của cha ông.

Khi nhớ về tác phẩm đó, ông nói với BBC Culture: "Đó là hai tuần hạnh phúc nhất trong đời tôi… nhiều lúc, thành thật mà nói, tôi cảm thấy như đang tự chứng kiến cái chết của chính mình, vì những người tôi không gặp trong nhiều năm đều có mặt, và tôi nghĩ 'Đúng, họ chỉ xuất hiện vì đám tang của tôi thôi.' Nhưng thường thì tôi cảm thấy thực sự phấn khởi. Chưa có ai từng phá hủy tất cả đồ đạc của họ trước đó."

Tuy nhiên, ông nói khán giả khi đó đã cảm thấy thất kinh khi chứng kiến những đồ kỷ niệm cá nhân bị phá hủy.

Sau khi đọc xong, hầu hết mọi người đều bỏ mặc sách trên kệ, hoặc thậm chí vứt dưới sàn nhà trong nhiều năm, nhưng nhiều người trong chúng ta cảm thấy lưỡng lự không muốn vứt bỏ chúng

Scott nói ta không nên vội vàng vứt bỏ mọi đồ đạc vì chúng cũng có thể khiến ta hạnh phúc. Bà giữ một bộ ảnh từ thời niên thiếu và không xem lại chúng trong thời gian dài, nhưng bà vẫn không muốn bỏ chúng đi. "Năm ngoái, tôi lấy chúng ra và tôi rất mừng vì đã giữ lại chúng," bà nói. "Chúng đem lại cho tôi niềm vui và nhiều thứ khác nữa."

Cũng như sự hối tiếc, người nhiệt thành rũ bỏ đồ đạc có thể có nguy cơ khiến sự tàn nhẫn này lan sang cả những khía cạnh khác trong đời sống của họ.

Một trong những khách hàng của Marie Kondo được trích lời trong sách của tác giả này nói: "Khóa học của cô đã giúp tôi nhận thấy mình thực sự cần gì và không cần gì. Vì vậy tôi ly hôn. Giờ tôi cảm thấy hạnh phúc hơn nhiều."

Có một số bằng chứng cho thấy sự lộn xộn có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ của ta - một nghiên cứu cho thấy người ta ít có khả năng hiểu đúng cảm xúc của nhân vật trong phim thể hiện qua gương mặt nếu ở cảnh nền có rất nhiều thứ lộn xộn.

Tuy nhiên, hầu hết chúng ta đều có xu hướng ứng xử với quan hệ cá nhân khác với đồ vật sở hữu. Scott nói vì là loài linh trưởng có tính xã hội, quan hệ là một trong số những điều qúy giá nhất trong đời ta và thậm chí đám bạn bè "ngớ ngẩn" có thể vô giá khi ta cần đúng lúc. "Ta cần đến sự lộn xộn về mặt xã hội và ta được sinh ra để thích nghi với điều đó," bà nói.

Nhiều người cảm thấy niềm vui trong việc thu thập đồ đạc.

Chuyên gia phong cách cổ điển và bloggger tên Kate Beavis nghĩ rằng những ngôi nhà theo chủ nghĩa tối giản là "nhàm chán và nhạt nhòa".

Nhà của bà ở Bedfordshire, Anh Quốc chất đầy các loại túi xách, đồ chơi, điện thoại và dụng cụ nhà bếp từ thập niên 1960. "Tôi yêu những món đồ gia dụng khác thường thời xưa và cũng thích tìm những món giá rẻ, vì vậy khi tôi tìm thấy món nào đó tôi không quan tâm mình đã có vài món tương tự - càng nhiều càng vui," bà nói.

Stiff cũng nghĩ rằng sự lộn xộn và hoài cổ có giá trị thực sự, đặc biệt nếu ta không may mắc bệnh Alzheimer khi về già.

"Cách sử dụng từ lộn xộn ám chỉ rằng đó là những đồ dùng không có giá trị nhưng những vật dụng có thể gợi nhớ ký ức hạnh phúc là quý giá, đặc biệt với những người bị bệnh về trí nhớ," ông nói.

Ngoài ra còn có nhiều lợi ích tức thời khác. Một nghiên cứu do các nhà khoa học tại Đại học Minnesota thực hiện cho thấy môi trường bừa bãi có thể khiến ta thêm phần sáng tạo, trong khi đó không gian gọn gàng khiến ta có vẻ như tuân theo những trông đợi truyền thống hơn.

Như Albert Einstein - người có bàn làm việc cực kỳ lộn xộn - nói: "Nếu bàn làm việc lộn xộn cho thấy trí tuệ lộn xộn, lộn xộn cái gì, thế còn cái bàn làm việc trống trơn là dấu hiệu thể hiện gì?"

Sarah Griffiths