Bao giờ du lịch Việt Nam vượt qua Thái Lan?

Tại hội thảo kinh tế thường niên hồi đầu tháng 10/2025, Thủ tướng Anutin Charnvirakul cảnh báo Thái Lan "đã tụt lại phía sau" Việt Nam, nói rằng đây là cơn ác mộng tồi tệ nhất của ông và lưu ý rằng ông chưa bao giờ tưởng tượng Thái Lan lại tăng trưởng chậm hơn các quốc gia khác ở Đông Dương.

Cho đến nay, trên bình diện kinh tế, dù Thái Lan vẫn dẫn trước Việt Nam trên nhiều phương diện như GDP trên đầu người, dịch vụ, công nghiệp,… nhưng Việt Nam đang có tốc độ tăng trưởng nhanh hơn, và mới đây nhất, Việt Nam đã vượt qua xứ sở chùa vàng về lượng khách du lịch Trung cộng trong những tháng đầu năm 2025.

Theo số liệu từ Cục Thống kê, Việt Nam đã đón lượng khách quốc tế kỷ lục trong năm 2025, ghi nhận hơn 15,4 triệu lượt khách trong 9 tháng đầu năm 2025, tăng 21,5% so với cùng kỳ năm 2024.

Trung cộng là thị trường cung cấp nhiều khách nhất, chiếm gần 1/4 tổng lượng khách quốc tế, với gần 3,9 triệu lượt, tăng gần 44% so với chín tháng đầu năm.

Trong khi đó, Bộ Du lịch và Thể thao Thái Lan hôm 28/10 báo cáo rằng lượng khách du lịch nước ngoài đến nước này từ ngày 1/1 - 26/10/2025 đạt 26,25 triệu lượt, giảm 7,25% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong 8 tháng đầu năm 2025, số lượng chuyến bay từ Trung cộng đến Thái Lan đã giảm hơn 11%. Khách Trung cộng đạt khoảng 3,3 triệu lượt tính từ đầu năm đến cuối tháng Chín.

Trong một bài viết xuất bản vào tháng 9/2025, hãng tin Bloomberg nhận định dù vẫn đang là quốc gia dẫn đầu về thu hút du khách quốc tế trong khu vực, Thái Lan đang dần mất đi thị phần, và cho rằng sự tăng trưởng nhanh chóng của Việt Nam đang định hình lại ngành du lịch trị giá hàng tỷ đô la của Đông Nam Á.

Bên cạnh Việt Nam, Malaysia cũng chứng kiến lượng khách từ Trung cộng tăng 35% trong nửa đầu năm, với số chuyến bay từ quốc gia này tăng gần 50%.

Dữ liệu từ China Trading Desk, một công ty chuyên theo dõi du lịch và chi tiêu của người Trung cộng, cho thấy sự chuyển dịch này có thể khiến Thái Lan thiệt hại hơn 3,5 tỷ USD doanh thu, ước tính số tiền đó sẽ chảy vào Việt Nam và các nước láng giềng.

Vì sao Việt Nam vượt Thái Lan về lượt khách Trung cộng?

Trao đổi với BBC News Tiếng Việt, Tiến sĩ Suriya Khamwan, giảng viên Đại học Nakhon Phanom, cho rằng sự chuyển dịch này không phải là ngẫu nhiên mà do tác động liên quan từ nhiều yếu tố, trong đó có vấn đề an toàn và hình ảnh du lịch của Thái Lan.

Làn sóng các cơ sở do người Trung cộng sở hữu hoạt động kinh doanh ngầm và bất hợp pháp đang là vấn đề nhức nhối ở Thái Lan.

"Điển hình là vụ việc của nam diễn viên Trung cộng Vương Tinh, người đã bị lừa và giam giữ tại một phu phức hợp lừa đảo tại Myanmar khi bay sang Thái Lan để nhận một công việc diễn xuất," ông Khamwan dẫn chứng.

Dù sau đó diễn viên này đã được giải cứu, vụ việc vẫn gây chấn động, được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội Trung cộng, làm dấy lên mối lo ngại khi đi du lịch Thái Lan.

Cũng không thể không nhắc đến cuộc xung đột giữa Thái Lan với Campuchia vào cuối tháng 7, gây ra tâm lý e ngại và khiến lượng khách quốc tế sụt giảm.

Bên cạnh đó, ông Khamwan cho rằng hiện nay khách Trung cộng có xu hướng muốn trải nghiệm những điểm du lịch mới mẻ hơn những địa chỉ quen thuộc như Bangkok, Chiang Mai, Pattaya, Phuket…

Ngoài ra, trên mạng xã hội Trung cộng cũng xuất hiện những bài đăng than phiền rằng giá cả khách sạn, quán ăn, taxi… ở Thái Lan đang ngày càng đắt, khiến nhiều người cho rằng chi phí du lịch tới xứ sở chùa vàng không còn hợp lý như trước đây.

"Ngược lại, Việt Nam có thể mang lại cảm giác rẻ hơn, vì tiền đồng của Việt Nam yếu hơn tiền baht Thái, khiến khách du lịch cảm thấy chi phí ăn uống, mua sắm tại Việt Nam rẻ hơn, tạo cho họ cảm giác 'đáng trả tiền' hơn," giảng viên này nhận định.

Trao đổi với BBC News Tiếng Việt, các chuyên gia cũng nhấn mạnh yếu tố cạnh tranh trong khu vực, cho rằng trong khi Thái Lan đang vật lộn với những vấn đề về chi phí, an toàn và hình ảnh du lịch, các quốc gia lân cận như Việt Nam, Malaysia, Campuchia sẽ được chú ý hơn và trở thành điểm lựa chọn mới.

Những biện pháp của Thái Lan

Tiến sĩ Khamwan cho biết Thái Lan đang áp dụng đồng thời ba biện pháp để cải thiện lượng khách du lịch quốc tế, bao gồm về chính sách, marketing và phát triển thị trường mới

"Thái Lan đang có những chính sách tạo thuận lợi cho việc cấp thị thực và nhập cảnh đối với khách du lịch. Cùng với đó là chiến dịch quảng bá 'Nihao Month' (tháng Xin chào) để hướng tới tệp khách Trung cộng, đồng thời có chiến dịch phát động phong trào tăng cường hình ảnh và chất lượng dịch vụ."

Thái Lan đang triển khai và áp dụng chương trình cấp chứng nhận an toàn với tem Trusted Thailand (Thái Lan đáng tin cậy) cho các doanh nghiệp dịch vụ du lịch đạt tiêu chuẩn về an toàn và chất lượng.

Quốc gia này cũng đang thực hiện một dự án thí điểm là Tourist DigiPay, cho phép thanh toán bằng tiền số, giúp khách du lịch có thể đổi tài sản tiền mã hóa sang tiền baht để chi tiêu tại Thái Lan.

Bên cạnh chiến thuật ngắn hạn, giới chức Thái Lan còn áp dụng các giải pháp lâu dài, điển hình là việc đa dạng hóa thị trường nhằm giảm sự phụ thuộc du lịch từ khách Trung cộng, mở rộng sang các thị trường mới như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Trung Đông…

Đến tuần gần cuối tháng 10, Thái Lan đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể với 592.196 lượt khách du lịch nước ngoài, với lượng khách đến trung bình hằng ngày là 84.599 người, nhờ sự kết hợp giữa mùa du lịch cao điểm (tuẫn lễ vàng Quốc khánh Trung cộng, lễ hội Diwali của Ấn Độ…) và các sự kiện giải trí lớn như chuyến lưu diễn vòng quanh thế giới của nhóm nhạc K-pop đình đám BLACKPINK.

Từ TP HCM, ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Công ty du lịch Lửa Việt, nói với BBC News Tiếng Việt rằng dù thành tựu gần đây của Việt Nam trong ngành du lịch rất đáng khích lệ, nhưng so với Thái Lan thì vẫn cần nỗ lực nhiều.

"Thái Lan bỏ xa Việt Nam rồi. Việt Nam chạy thì Thái Lan cũng chạy chứ họ đâu dừng lại chờ Việt Nam, nên Việt Nam phải làm sao để chạy nhanh hơn," doanh nhân này cho biết.

Điểm mạnh - yếu của du lịch Việt Nam

Với 17,5 triệu lượt khách quốc tế năm 2024, Việt Nam vượt qua Singapore và chỉ xếp sau Malaysia, Thái Lan trong cuộc đua thu hút khách du lịch trong khu vực Đông Nam Á.

Theo ông Nguyễn Văn Mỹ, về tiềm năng du lịch, Việt Nam có những điểm đến mà Thái Lan không có như cao nguyên, hệ thống kênh rạch ở miền Tây, các hang động. Việt Nam cũng được đánh giá là ổn định về chính trị, không có biểu tình, tấn công, chiến tranh.

Trong khi đó, Tiến sĩ Suriya Khamwan lại nhấn mạnh rằng ngoài cảnh quan thiên nhiên phong phú, Việt Nam còn có các điểm du lịch nhân tạo đa dạng và có chính sách du lịch cởi mở, đặc biệt là sau Covid-19.

"Các điểm du lịch nhân tạo như các cơ sở của Vinpearl hoặc Bà Nà Hills đều là những điểm thu hút khách du lịch Thái Lan cũng như khách du lịch quốc tế đến ngày càng nhiều hơn," ông đánh giá.

Thế nhưng, theo các chuyên gia, sự chuyên nghiệp trong dịch vụ, du lịch của Thái Lan vẫn nhỉnh hơn Việt Nam.

"Cái mà Việt Nam thua xa các nước là sự liên kết. Khách đến Thái Lan là khách của người Thái, họ ăn ở đâu, chơi ở đâu cũng được. Còn ở Việt Nam, nếu tới chỗ này thì chỗ kia sẽ không cho sử dụng dịch vụ gì hết, bị lườm nguýt, đốt phong long," ông Mỹ nói.

"Thái Lan họ liên kết các điểm mua sắm lại, có sự phân phối doanh thu và thu nhập từ các điểm mua sắm đó dẫn đến các tour đi Thái Lan được miễn hoàn toàn xe vận chuyển, chưa kể họ còn trả lại cho công ty du lịch, nhà xe, kể cả hướng dẫn từ Việt Nam qua. Nhờ thế những tour du lịch sang Thái mới có giá rất rẻ."

Tìm hiểu trên các nền tảng cung cấp dịch vụ du lịch, một tour Thái Lan trọn gói từ Việt Nam đến Bangkok, Pattaya trong 5 ngày 4 đêm có giá từ hơn 7 triệu đồng, một con số có thể nói là chỉ ngang bằng, thậm chí rẻ hơn so với đi du lịch nội địa.

Trong khi đó, tại Việt Nam, ông Mỹ nói rằng dù cũng có những điểm mua sắm nhưng đa phần là nhỏ, không có chuyện chia doanh thu mà khoán theo kiểu cho 45 chỗ được bao nhiêu tiền, xe 29 chỗ bao nhiêu tiền, xe 15 chỗ bao nhiêu tiền.

"Cái đó chủ yếu là nhà xe và hướng dẫn chia nhau, các công ty không được, và khách du lịch càng không được lợi," ông cho hay.

Chủ tịch công Lửa Việt còn nói rằng Thái Lan có những chính sách giảm thuế cho các công ty lữ hành và có những chương trình ưu đãi đặc biệt.

"Chúng tôi mua phòng thậm chí còn rẻ hơn người Thái mua phòng, vì họ chủ trương rằng khách nước ngoài vào Thái Lan thường ăn ở đó luôn. Anh em điện ảnh khi đăng kí qua làm phim họ lo hết giấy tờ, miễn phí hậu đài, chỉ tính đoàn Việt Nam qua đó ăn ở,".

Những ưu đãi đó, theo ông, Việt Nam chưa thể làm được.

Ông Mỹ còn chỉ ra bất cập trong quản lý: "Chúng tôi hay nói đùa là người ta hàng dọc còn hệ thống ở Việt Nam là hình ngôi sao. Ví dụ Sở Du lịch TP HCM về mặt chuyên môn thì có cấp trên là Cục Du lịch Quốc gia, nhưng lại được bổ nhiệm bởi Thành ủy, ăn lương của UBND TP HCM, thì có rất nhiều thứ chồng chéo. Ở Thái Lan, nếu mà sở cấp dưới không hoàn thành nhiệm vụ thì bị cách chức liền, còn Việt Nam không làm được."

Theo ông, bộ máy và cơ chế là "điểm nghẽn" kìm hãm du lịch Việt Nam phát triển, chẳng hạn hầu hết cán bộ quản lý du lịch xuất thân từ chính trị chứ không phải nhà kỹ trị, nên có hiện tượng làm du lịch theo kiểu phong trào đoàn thể, chạy theo số lượng nhưng không tập trung đến doanh thu, số tiền trên đầu người, số lượng khách quay trở lại.

Doanh nhân Phạm Hà, Chủ tịch kiêm CEO Lux Group, công ty lữ hành chuyên bán tour cao cấp tại Việt Nam, đồng tình rằng Việt Nam có nhiều tài nguyên hơn Thái Lan, và nếu tháo gỡ được những "điểm nghẽn", ví dụ như thể chế chính sách được thay đổi và thông thoáng hơn, coi du lịch đúng là một ngành kinh tế, Việt Nam sẽ có cơ hội rất tốt để có thể trở thành một đối thủ cạnh tranh và trở thành cường quốc du lịch tại Đông Nam Á.

Ông Hà còn cho rằng khẩu hiệu quảng bá du lịch Việt Nam - Vẻ đẹp bất tận (Vietnam - Timeless Charm) được công bố từ năm 2011 đến nay đã quá cũ và cần được làm mới lại, cùng với đó là nâng cấp hạ tầng.

"Hiện cơ quan quản lý của Việt Nam cũng chưa thực sự mạnh, nếu [họ] mạnh hơn, có năng lực như Thái Lan chẳng hạn, thì Việt Nam hoàn toàn có thể là một quốc gia du lịch rất tốt trong thời gian tới," ông bổ sung.

Bao giờ du lịch Việt Nam vượt Thái Lan?

Dù Việt Nam đã vượt qua Thái Lan về lượng khách du lịch Trung cộng trong phần lớn năm 2025, cho thấy sự thay đổi rất rõ ràng của thị trường du lịch tại khu vực Đông Nam Á, song các chuyên gia nhận định rằng du lịch Thái Lan vẫn trội hơn Việt Nam trong thời gian ngắn hạn.

"Trong thời gian ngắn hạn, Thái Lan vẫn sẽ duy trì được vị thế số một, nhờ vào hạ tầng tốt, kinh nghiệm quản lý du lịch lâu đời và các dịch vụ du lịch chuyên nghiệp," Tiến sĩ Khamwan nhận định.

"Tuy nhiên, trong thời gian khoảng 5 năm trở lên, nếu Thái Lan không giải quyết được các vấn đề về an toàn, chi phí và sự bão hòa về sản phẩm du lịch, Việt Nam có thể vượt lên trở thành điểm đến số một trong Đông Nam Á, đặc biệt là đối với khách du lịch Trung cộng," ông nói thêm.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Mỹ lại nhấn mạnh về yếu tố thay đổi trong các cấp lãnh đạo.

"Từ khi Tổng Bí thư Tô Lâm lên nắm quyền, có rất nhiều dấu hiệu tích cực. Ông ấy muốn mở ra một kỷ nguyên mới, nhưng quan trọng là tháo gỡ được những vướng mắc trì trệ lâu nay, chứ nửa chừng mà có người khác lên làm, họ lại thay đổi nữa."

"Hiện nay du lịch Việt Nam, kinh tế Việt Nam đang phát triển như chim cánh cụt, giữa muôn vàn khó khăn vẫn vượt lên, nếu tháo gỡ được thì chắc chắn 5-10 năm nữa có thể vượt qua Thái Lan, với điều kiện phải thay đổi suy nghĩ, cơ chế, cách làm," ông Mỹ nhận định.

"Thứ nhất là nên thay đổi về suy nghĩ, xác định du lịch là một ngành kinh tế, không nên chạy theo số lượng để báo cáo mà tập trung vào doanh thu, phân khúc cao cấp, số lượng khách trở lại, và cũng cần những nhà kỹ trị, những người giỏi về quản lý."

"Thứ hai là gỡ bằng được bài toán liên kết trong ngành và giữa các ngành, chứ bây giờ mạnh ai nấy làm nên các doanh nghiệp Việt Nam rất khó khăn. Khách nước ngoài đến Việt Nam thường mua tour trước ít nhất 6 tháng, trong khi Việt Nam đùng một cái là tăng giá, nếu tiếp tục làm thì mình lỗ còn không làm thì khách kiện."

"Hiện nay, anh em làm du lịch cũng rất gian nan khi tiền Việt Nam mất giá so với đô la và vàng," ông chia sẻ.

Ông Phạm Hà bổ sung thêm rằng Việt Nam cần phải định vị mình là một điểm đến cao cấp, sang trọng bên cạnh việc thu hút du khách đại trà.

"Chúng tôi chuyên về thị trường sang trọng, chỉ chiếm khoảng 3-5% lượng khách du lịch đến Việt Nam. Trong thời gian làm việc với họ, rõ ràng Việt Nam là một điểm đến mới với rất nhiều trải nghiệm, và họ tập trung vào cá nhân hóa, sử dụng những dịch vụ hợp với sở thích và trải nghiệm văn hóa," chủ tịch Lux Group cho biết.

Doanh nhân này cho rằng làm du lịch cần phải chú trọng đến "5C", bao gồm culture (văn hóa), customization (theo yêu cầu khách hàng), cuisine (ẩm thực), community (cộng đồng) và content (nội dung).

"Muốn thu hút được khách 5 sao thì Việt Nam phải có nguồn nhân lực 5 sao, biết nói tiếng Anh, nâng cao các kỹ năng, dịch vụ, và cuối cùng là định vị lại thương hiệu du lịch Việt Nam cũng như là xúc tiến hiệu quả hơn nữa trên trường quốc tế," ông kết luận.