BM: Liệu Đảng Cộng Hòa có gặp rắc rối vào năm 2024?

Các nhà phân tích và các chính trị gia thuộc Đảng Cộng Hòa cân nhắc về vấn đề phá thai và cách để Đảng Cộng Hòa có thể giành chiến thắng vào năm 2024.

Đảng này giữ được ghế thống đốc ở tiểu bang đỏ đậm Kentucky, nắm toàn quyền kiểm soát cơ quan lập pháp Virginia, mở rộng khối đa số ở cả hai viện ở New Jersey, giành được thêm một ghế tại Tòa án Tối cao tiểu bang Pennsylvania, và thêm được vấn đề phá thai với tư cách là một quyền vào Hiến Pháp Ohio.

Kể từ tháng Sáu năm ngoái, sau khi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ lật ngược phán quyết về quyền phá thai theo Hiến Pháp trong án lệ Roe kiện Wade và trao lại vấn đề này cho các tiểu bang, phản ứng dữ dội về phán quyết này đã tiếp tục mang lại nhiều chiến thắng cho Đảng Dân Chủ.

Ông Robert Shapiro, một giáo sư về khoa học chính trị tại Đại học Columbia, cho biết Đảng Cộng Hòa cần tập trung vào các vấn đề khác.

Theo quan điểm của ông, năm 2024 sẽ là một tình hình hoàn toàn mới, và Đảng Cộng Hòa có thể giành chiến thắng bằng cách tập trung vào các vấn đề như giảm tội phạm và bảo vệ an ninh biên giới phía nam.

Ông George Allen, cựu thống đốc tiểu bang Virginia của Đảng Cộng Hòa, cho biết Đảng Cộng Hòa nên truyền ra thông điệp rằng phá thai là một vấn đề của tiểu bang.

“Đây là một vấn đề của tiểu bang địa phương; đây không phải là vấn đề mà chính phủ liên bang can thiệp vào,” ông Allen nói . “Hãy không ngừng, không ngừng, không ngừng nói điều này.”

Cựu Tổng thống Donald Trump, người dường như sẽ cầm chắc vị trí đề cử bên Đảng Cộng Hòa, đã từ chối ủng hộ một chính sách phá thai cấp liên bang.

Tại các sự kiện vận động tranh cử ở tiểu bang Iowa có khuynh hướng bảo tồn truyền thống mạnh mẽ, ông Trump đã nêu lên cách Đảng Dân Chủ đang lấy đi cử tri của Đảng Cộng Hòa như thế nào và Đảng Cộng Hòa đang quá cứng nhắc về vấn đề phá thai ra sao. Ông cũng cho biết ông tin rằng người dân nên “lắng nghe sự mách bảo của trái tim” về chính sách phá thai và sẽ làm việc để nói rõ hơn về vấn đề này.

“Trừ phi xảy ra ngoại lệ, còn nếu không thì rất khó giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử,” cựu TT Trump nói. “Chúng ta có thể sẽ mất đi khối đa số [trong Quốc hội] và có lẽ là cả chức tổng thống vào năm 2024 nếu không có ngoại lệ.”

Ông Allen thừa nhận rằng khó có thể khiến toàn bộ Đảng Cộng Hòa có cùng chung quan điểm. Ví dụ, Thượng nghị sĩ Lindsay Graham (Cộng Hòa-South Carolina) đã đề ra một dự luật liên bang về giới hạn việc phá thai trong vòng 15 tuần, ngoại trừ trường hợp cưỡng gian, loạn luân, và có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng của người mẹ.

Ông Allen tin rằng ứng cử viên tổng thống phù hợp nhất của Đảng Cộng Hòa trong vấn đề này là cựu Thống đốc South Carolina Nikki Haley vì bà “trung thực, thực dụng, và thực tế.”

Tại cuộc tranh biện tổng thống lần thứ ba của Đảng Cộng Hòa được tổ chức một ngày sau cuộc bầu cử, bà Haley lặp lại rằng bà “ủng hộ sự sống một cách không hối tiếc” và tiếp tục kêu gọi “sự đồng thuận” về chính sách phá thai đồng thời thừa nhận tính chất cá nhân sâu sắc của vấn đề này.

“Hãy đồng ý về cách chúng ta có thể cấm phá thai muộn,” bà nói. “Hãy bảo đảm rằng chúng ta khuyến khích việc nhận con nuôi và thực hiện tốt việc nhận con nuôi.”

Ông Allen cho rằng vấn đề phá thai có thể đặt ra một thách thức đối với Thống đốc Florida Ron DeSantis vì năm nay tiểu bang của ông DeSantis đã thông qua một đạo luật mới để hạn chế việc phá thai chỉ trong thời hạn thai nhi được tối đa sáu tuần. Tuy nhiên, theo ông Allen, ông DeSantis có thể nói rằng luật này thể hiện ý chí của cử tri ở Florida và có thể giữ cho vấn đề chỉ ở cấp độ tiểu bang.

Tại cuộc tranh biện hôm 08/11, ông DeSantis cho biết các nhóm ủng hộ sự sống “rơi vào thế bị động trong những cuộc trưng cầu dân ý này,” cho dù đó là trên lá phiếu như ở Ohio hay theo ủy quyền ở Kentucky, Virginia, và các tiểu bang khác.

Ông gợi ý rằng thông điệp của họ cần phải thu hút những người ủng hộ Đảng Cộng Hòa đang đi bỏ phiếu.

“Rất nhiều người bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý là người ủng hộ Đảng Cộng Hòa, những người sẽ bỏ phiếu cho một ứng cử viên Đảng Cộng Hòa,” ông nói thêm. “Vì vậy, quý vị phải hiểu cách thực hiện điều đó.”

Ở Ohio, 18% cử tri ủng hộ Đảng Cộng Hòa đã bỏ phiếu để đưa quyền phá thai vào Hiến Pháp của tiểu bang.

Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu ở Tiểu bang Cây mắt nai (Buckeye State, biệt danh của Ohio) cao bất thường đối với một cuộc bầu cử vào năm lẻ (năm không có bầu cử tổng thống hay bầu cử giữa nhiệm kỳ). Với việc vấn đề phá thai được đưa ra trưng cầu trên lá phiếu, 3.9 triệu người dân Ohio đã đi bầu, xấp xỉ với số lượng cử tri đi bầu trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022 là 4.2 triệu người.

Theo một phân tích của Trung tâm Chính trị tại Đại học Virginia, các cuộc bầu cử được tổ chức vào những năm lẻ “không hẳn sẽ là chỉ báo cho kết quả của năm sau.”

Các tác giả lập luận rằng mặc dù các cuộc chạy đua ở các tiểu bang này mang lại kết quả thuận lợi cho Đảng Dân Chủ, nhưng điều đó không làm thay đổi quỹ đạo của các tiểu bang đó trong các cuộc chạy đua đảng phái, điều sẽ xác định rõ hơn kết quả của năm 2024.

Đối với Khối thịnh vượng chung Virginia, các tác giả xem chiến thắng của Thống đốc Đảng Cộng Hòa Glenn Youngkin hồi năm 2021 (một cuộc bầu cử khác cũng diễn ra vào năm lẻ) như một ngoại lệ ở một vùng đất nghiêng về phía xanh vốn chỉ bầu ra một thống đốc Đảng Cộng Hòa vào hai thập niên trước.

Số lượng cử tri đi bầu và sự ủng hộ

Theo quan điểm của ông Shapiro, để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024, Đảng Dân Chủ phải khuyến khích và vận động cử tri đi bỏ phiếu nhiều như năm 2020 và 2022. Tuy nhiên, ông nói rằng, “sự nhiệt tình lúc này dường như đang nghiêng về phía Đảng Cộng Hòa với những người ủng hộ ông Trump và các cử tri bỏ phiếu chống lại Đảng Dân Chủ nhiều hơn là trong khối cử tri trung thành của Đảng Dân Chủ.”

Ông Bob Holsworth, một nhà phân tích chính trị kỳ cựu tại Richmond, cho biết Đảng Cộng Hòa vẫn chưa giải quyết được một vấn đề rất được quan tâm để có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2024.

Tuy nhiên, ông cho biết Chính sách kinh tế Biden (Bidenomics) sẽ không giúp Tổng thống Biden lưu lại Tòa Bạch Ốc. Ông cho rằng mặc dù lạm phát đã có dấu hiệu hạ nhiệt nhưng người ủng hộ của cả hai đảng đều cảm nhận được tác động và một số cử tri ủng hộ Đảng Dân Chủ đã mất đi hứng thú.

Vẫn còn phải chờ xem liệu họ có thể bị thuyết phục vào năm 2024 hay không. Ông nói : “Tôi nghĩ Đảng Dân Chủ đang mắc sai lầm lớn khi không thách thức ông Biden.”

Các số liệu thăm dò gần đây cho thấy các cử tri Đảng Cộng Hòa có động lực để bỏ phiếu như một cách để chứng tỏ sự ủng hộ của mình đối với ông Donald Trump, cựu tổng thống và cũng là người hầu như cầm chắc sẽ được Đảng Cộng Hòa đề cử, hơn là để bỏ phiếu phản đối Tổng thống Joe Biden.

Trong một cuộc thăm dò của Đại học Quinnipiac hôm 01/11, trong số 1,610 cử tri cho biết đã ghi danh, 58% người ghi danh bên Đảng Cộng Hòa nói rằng họ có nhiều động lực bỏ phiếu vào năm 2024 hơn các cuộc bầu cử tổng thống trước đó, so với 47% người ghi danh bên Đảng Dân Chủ.

Và có nhiều người cho biết nếu họ có bầu cho ông Biden đi chăng nữa thì đó là vì họ phản đối cựu TT Trump chứ không phải là vì họ ủng hộ TT Biden.

Trong một cuộc thăm dò của NBC hồi tháng chín, đa số, hay 58%, cử tri ủng hộ ông Biden cho biết họ sẽ bỏ phiếu cho TT Biden do họ không thích cựu TT Trump. Ngược lại, một tỷ lệ tương tự cử tri ủng hộ ông Trump cho biết họ bầu cho ông vì họ ủng hộ ông.

Ông Jim Gilmore, cựu thống đốc Virginia thuộc Đảng Cộng Hòa kiêm cựu đại sứ của Tổ chức An ninh và Hợp tác ở châu Âu, cho biết cánh tả ở Hoa Kỳ không hiểu được sự ủng hộ kiên định của những người theo phái bảo tồn truyền thống dành cho cựu TT Trump.

Theo quan điểm của ông Gilmore, những người có tư tưởng bảo tồn truyền thống “cảm thấy bị đe dọa, bị tấn công” khi họ chứng kiến tội phạm tràn lan và biên giới phía nam không an toàn, và chiến thắng sâu rộng của Đảng Dân Chủ trước vấn đề phá thai càng nhấn sâu thêm loại cảm nhận đó.

Ông nói: “Đây là điểm mấu chốt: Đảng Cộng Hòa và những người theo phái bảo tồn truyền thống ở đất nước này đang tìm kiếm ai đó để chiến đấu cho họ.”

“Và tôi nghĩ họ đã quyết định rằng người đó là ông Donald Trump.”

Kinh tế, chính sách đối ngoại, và biên giới

Một cuộc khảo sát được thảo luận rộng rãi, được công bố vài ngày trước Ngày Bầu Cử năm 2023 của New York Times/Siena cho thấy TT Biden đang ít được ủng hộ hơn cựu TT Trump tại năm trong số sáu tiểu bang chiến địa và cơ sở cử tri thiểu số của Đảng Dân Chủ nhìn chung đang suy giảm.

Theo cuộc thăm dò này, việc cựu TT Trump dẫn trước TT Biden là dựa trên các vấn đề hàng đầu như kinh tế, chính sách đối ngoại, và nhập cư.

Phần lớn cử tri được thăm dò mỗi tiểu bang Arizona, Georgia, Michigan, Neva, Pennsylvania, và Wisconsin đều có 600 người tham gia cho biết các chính sách của TT Biden đã khiến cuộc sống của họ trở nên tệ hơn.

Một điểm quan trọng trong chiến dịch tái tranh cử của TT Biden là việc ông liên tục ca ngợi chính sách “Bidenomics”: các biện pháp kinh tế tập trung vào đầu tư công và các chính sách công nghiệp mà chính phủ cho rằng sẽ nâng đỡ giai tầng trung lưu và giải quyết các vấn đề về chi phí sinh hoạt.

Chính sách đối ngoại cũng được các cử tri chú trọng hơn.

“Chúng ta đang gặp phải sự gián đoạn lớn trong đời sống chính trị vì những gì đang xảy ra ở Gaza và Israel vào thời điểm hiện tại, và các cử tri có xu hướng đổ lỗi cho đảng đương nhiệm về sự gián đoạn này,” ông Shapiro nói. Ông nói thêm rằng Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa có quan điểm tương tự về cuộc chiến Israel-Hamas, nhưng quan điểm này ít được các cử tri ủng hộ Palestine trong Đảng Dân Chủ hoan nghênh.

Đối với ông Gilmore, Đảng Dân Chủ làm việc với giới tinh hoa để điều hành chính sách đối ngoại nhưng lại mất đi sự ủng hộ của công chúng. Ngược lại, Đảng Cộng Hòa đang giao tiếp với người dân Mỹ để nhận được sự ủng hộ của họ.

Ông cũng không đồng ý với quan điểm rằng, nếu tái đắc cử, cựu TT Trump sẽ thực hiện chính sách đối ngoại cô lập Mỹ quốc.

Ông cho rằng cựu tổng thống linh hoạt hơn trong vấn đề này hơn so với cách mà người ta thường nghĩ về ông ấy: như một con người rập khuôn, và ông sẵn sàng tin tưởng cựu Tổng thống Trump “về chính sách đối ngoại của ông ấy.”

“Tôi thích nói rằng trong chính trị ở vị trí tổng thống, chính sách đối ngoại không bao giờ là vấn đề cho đến khi thực sự là một vấn đề. Và ngay bây giờ, cách thức mà mọi chuyện đang diễn ra đúng là như vậy,” ông Gilmore nói. “Và đó là vì chúng ta đang chứng kiến sự biến động mạnh mẽ trên toàn thế giới. Những kẻ độc tài trên thế giới đang lên đài.”

Trong ba vấn đề hàng đầu kinh tế, chính sách đối ngoại, và biên giới biên giới là điểm yếu của Tổng thống Biden.

Theo cuộc thăm dò của Quinnipiac, mặc dù TT Biden nhận được sự ủng hộ áp đảo từ các cử tri Đảng Dân Chủ trong hai vấn đề đầu tiên, nhưng ông chỉ nhận được 56% sự ủng hộ của các cử tri Đảng Dân Chủ về tình hình ở biên giới Hoa Kỳ-Mexico.

Cuộc thăm dò cũng cho thấy các cử tri độc lập không tán thành Tổng thống Biden về cả ba vấn đề, và chỉ số không tán thành trong vấn đề về biên giới là cao nhất với 71%.

Trong cuộc bầu cử mới nhất, vấn đề biên giới đã khiến văn phòng điều hành quận Suffolk của Long Island ở tiểu bang New York chuyển sang màu đỏ lần đầu tiên sau hai thập niên.

Theo một cuộc thăm dò của Siena College, 84%, tức đa số cử tri ở New York, xem dòng người nhập cư bất hợp pháp là một vấn đề nghiêm trọng. Trong những tháng gần đây, một số tiểu bang xanh đã phản đối TT Biden về cuộc khủng hoảng biên giới khi các thành phố phải xoay xở để ứng phó với sự gia tăng của dòng người nhập cư bất hợp pháp và những căng thẳng to lớn đối với các nguồn lực của chính phủ.

Không rõ các ứng cử viên độc lập hay bên thứ ba sẽ lấy đi nhiều phiếu bầu của TT Biden hay cựu TT Trump hơn, nhưng những phiếu bầu này có thể sẽ tạo ra sự khác biệt trong một cuộc đua sít sao.

Theo cuộc thăm dò của New York Times/Siena, ông Robert F. Kennedy Jr., một ứng cử viên tổng thống độc lập, sẽ nhận được 24% phiếu bầu trong cuộc đua ba bên ở sáu tiểu bang chiến địa. Cựu TT Trump sẽ nhận được 35% và TT Biden 33%. Số còn lại cho biết họ vẫn chưa quyết định hoặc sẽ không bỏ phiếu.

Bà Jill Stein, người đang tranh cử cho vị trí người được đề cử của Đảng Xanh vào năm 2024, đã giành được khoảng 1% trên toàn quốc trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016. Bà đã giành được nhiều phiếu bầu hơn so với tỷ lệ giành chiến thắng của ông Trump ở ba tiểu bang cạnh tranh Michigan, Pennsylvania, và Wisconsin.

Lần gần nhất mà có một ứng cử viên độc lập đạt được những bước tiến lớn là vào năm 1992, khi đó ứng cử viên độc lập theo chủ nghĩa dân túy Ross Perot đã giành được gần 20% số phiếu bầu trên toàn quốc.

Độ mạnh của các ứng viên dự bị

Tất nhiên, năm 2024 không chỉ có cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc.

Theo ông Ron Wright, người đồng sáng lập Liên minh Đảng Cộng Hòa Vùng ngoại ô Virginia, thất bại của Đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử năm 2023 cho thấy một số vấn đề tồn tại từ lâu trong hoạt động của Đảng Cộng Hòa.

Sau khi Đảng Cộng Hòa mất cơ quan lập pháp Virginia, nhiều người đổ lỗi cho việc ông Youngkin thúc đẩy giới hạn phá thai lên 15 tuần. Dự án Ủy ban Hành động Chính trị Linh hồn Virginia (Spirit of Virginia PAC) của ông đã rót 1.4 triệu USD vào các quảng cáo truyền hình quảng bá chính sách này vào cuối tháng Chín. Nhưng ông Wright cho rằng ông Youngkin không đáng phải chịu mọi lời chỉ trích.

“Thật không may, điều này đã xảy ra từ nhiều năm trước. Tôi nghĩ rằng đảng đã không nhìn thấy được điều gì đang thay đổi trên thế giới,” ông Wright nói . “Các vấn đề sẽ thay đổi, nhưng nếu họ không ra ngoài và tiếp nhận những ứng viên từ mọi thành phần xã hội, thì họ sẽ càng ngày càng bị thu hẹp lại.”

Ông cho biết Đảng Cộng Hòa cần thu hút nhiều nhà hoạt động trẻ hơn và đa dạng hơn.

“So với một người 65 tuổi, một người 25 tuổi sẽ ra ngoài gõ cửa cả ngày để kêu gọi sự ủng hộ,” ông nói: “Chúng ta có quá nhiều người nghĩ rằng việc ngồi sau chiếc máy điện toán bình luận trên Facebook hay Twitter, hay bất cứ cái tên nào quý vị muốn dùng làm ví dụ, sẽ mang lại một dạng lợi ích nào đó cho đảng. Điều đó là không thể. Điều đó chẳng làm được gì cả.”

Ông nói, Đảng Cộng Hòa cũng phải đối mặt với vấn đề về sức mạnh dự bị khi Đảng Cộng Hòa không còn nỗ lực vươn lên nữa, ít nhất là không phải ở miền bắc Virginia. “Tại sao cần đi tranh cử vào một hội đồng trường khi tôi có thể tranh cử vào Quốc hội?” ông Wright cho rằng đây là một thái độ phổ biến.

Trong khi đó, Đảng Dân Chủ tiếp tục cung cấp nguồn lực cho các ứng cử viên có kinh nghiệm, những người đã xây dựng được mối quan hệ cộng đồng, ông nói.

Terri Wu _ Thanh Nhã