Những người biểu tình
yêu cầu trả tự do cho nhà báo được cho là đã bị bắt làm con tin, Colombia, ngày
25 tháng 5 năm 2016.
Một phúc trình mới
cho biết làm báo một cách chuyên sâu, tường tận đang gặp nguy cơ trên toàn cầu,
từ các vụ tấn công hành hung cho tới các khoản ngân sách bị cắt giảm đối với các
tòa báo. Phúc trình nói sự thật đang bị trấn áp.
Tạp chí Index on
Censorship đặt nhan đề bản phúc trình là Nguy hiểm của Sự thật, Sự thật bị Nguy
hiểm.
Chủ biên Rachael
Jolley cho biết: “Đúng là con dao hai lưỡi, phải không? Tôi nhìn vào các ký giả
bị đe dọa từ tất cả mọi lĩnh vực. Rất nhiều kiểu áp lực, không chỉ hình thức bạo
lực mà còn cả các kiểu phạt hành chính, áp lực tâm lý. Tôi muốn nói về việc
trong giới ký giả chúng tôi có cảm nhận rằng chúng tôi sẽ không phơi bày được sự
thật qua năm tháng vì phơi bày ra công chúng sự thật là việc đang trở nên ngày
càng nguy hiểm. Không chỉ ký giả bị nguy hiểm mà sự thật cũng đang bị nguy hiểm.”
Các vụ tấn công đối
với cánh báo chí bao gồm các vụ sát hại và bắt cóc. Theo Ủy ban Bảo vệ Ký giả,
năm ngoái có 73 nhà báo bị giết. Trong lúc chúng tôi thực hiện bài tường thuật
này, có 17 ký giả bị sát hại trong năm nay.
Phúc trình của Index
on Censorship nói ‘Tại Iraq, cung cấp sự huấn luyện bảo vệ an toàn không chỉ cần
thiết mà còn là một trách nhiệm của các cơ quan quan tâm đến các ký giả và những
nhà hoạt động trong những khu vực nguy hiểm.’ Vẫn theo báo cáo, ở một số nước
như Syria, Afghanistan, và Yemen, các nhà báo kỳ cựu thường cảm thấy khó tác
nghiệp.
Phúc trình chỉ ra một
xu hướng đang gia tăng trong việc ‘dán nhãn cho ký giả là các phần tử khủng bố
hoặc cực đoan để các chính phủ có thể đàn áp hoạt động của họ.’ Luật của một số
nước còn cấm chỉ các bài báo chỉ trích quan chức nhà nước.
Chủ bút Jolley cho
biết ngoài ra còn có áp lực tài chính từ các khoản ngân sách thu hẹp.
Bà Jolley nói:
“Trong một chừng mực, có nguy cơ rằng cách tài trợ cho báo chí đang làm thay đổi
báo chí. Các nhà báo ngày càng ít làm các bài tường thuật có chiều sâu, họ bị đặt
dưới áp lực viết các tường trình nhanh. Cho nên, đó cũng là lý do vì sao chúng
ta không còn thấy các bài phóng sự điều tra chuyên sâu nữa.”
Bà Jolley cho biết các
tòa báo ngày nay có ngân sách và đội ngũ nhân viên ít hơn nhiều so với trước.
Cho nên, có phần chắc họ không thể làm ra các loạt phóng sự điều tra kiểu từng
thấy trong vụ tai tiếng chính trị Watergate ở Mỹ thập niên 70 khiến Tổng thống
Nixon phải từ chức hay trong vụ gần đây phanh phui các linh mục lạm dụng tình dục
trẻ em. Bà Jolley gọi đây là ‘tình trạng mua chuộc và nghề báo bị đè nén.’
Bà Jolley nói: “Ký
giả được cử đi tìm hiểu một câu chuyện, được thật sự thâm nhập vào một cái gì đó,
có cơ hội để làm một điều gì đó chẳng hạn như điều nghiên các tài liệu, nghiên
cứu các chi tiết và thực sự phơi bày sự thật, những điều như thế ngày càng thưa
dần. Tôi muốn nói dĩ nhiên cũng còn một ít ký giả đang làm như vậy, nhưng số lượng
và sự dấn thân vào kiểu làm báo đó đang mai một.”
Bà Jolley nói ngay cả
phương tiện truyền thông xã hội như Twitter cũng có thể có tác động tiêu cực đến
việc tường trình tin tức của báo giới.
Bà cho biết: “Phương
tiện truyền thông xã hội, một mặt nào đó, là một sáng kiến tuyệt vời và thú vị,
cho chúng ta tìm hiểu thông tin. Nhưng mặt khác, nó cũng được dùng để ngăn chặn
thông tin. Ta thấy có những chính phủ rót tiền vào bộ máy quảng bá, nhưng không
phải bằng cách thẳng thắn, theo hướng tích cực, mà là bằng cách nhắm vào các nhà
báo và tìm cách hủy hoại thanh danh của họ, để tấn công ký giả, đối phó với những
bài viết của họ, bôi nhọ hình ảnh của họ cả trong lẫn ngoài nước.”
Chủ bút tạp chí
Index on Censorship cho biết nhiều nhà báo đã bị mất vị thế là người quan sát.
Bà Jolley nói thậm chí các nhóm chủ chiến như Nhà nước Hồi giáo cũng có phương
tiện truyền thông riêng, không cần đến các ngòi bút ký giả.
Ngoài ra, bà Jolley
cho biết, ngày càng gia tăng xu hướng làm báo về người nổi tiếng, viết về những
người giàu có, tiếng tăm và cập nhật thông tin về họ.
Vẫn theo lời bà, nếu
mỗi công dân đòi được biết những gì chính phủ đang làm thì truyền thông báo chí
sẽ phải đáp ứng bằng những cái vượt xa hơn là những bài tường thuật tốt.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.