BM: Những quy tắc ứng xử trên bàn ăn tiệc tối

Dưới đây là một số nội dung liên quan đến quy tắc ứng xử trên bàn ăn được trích từ “Cách cư xử của chúng ta”, một bộ quy chuẩn dành cho tầng lớp thượng lưu trí thức do tác giả John H. Young A.M. biên soạn và được xuất bản vào năm 1881. Chúng tôi giới thiệu nội dung này đến Quý độc giả với hy vọng có thể làm sống lại những hành xử lịch thiệp giữa mọi người với nhau trong thế giới thường xuyên rơi vào tình trạng mất cân bằng ngày nay.

Điều đặc biệt quan trọng là tất cả mọi người nên hành xử với tiêu chuẩn nghiêm khắc nhất của người được giáo dục tốt, ngay cả trong không gian riêng tư ở nhà. Trên bàn ăn, việc không chú ý tuân thủ các phép tắc có thể làm cho một người trở thành thiếu tự nhiên và ngượng nghịu trong giới thượng lưu. Có rất nhiều điểm nhỏ cần được tuân thủ. Nếu một người không có thói quen tuân theo những phép tắc đó, người ấy sẽ vô thức phạm một số lỗi, hoặc trở nên lúng túng và bị hạn chế trong những dịp giao tế đòi hỏi phong thái hoàn toàn tự tin và thoải mái.

Để hoàn toàn thoải mái tại những dịp như thế, chúng ta cần thực tập để dưỡng thành thói quen lịch thiệp trên bàn ăn. Đây là kết quả của việc được gia đình chỉ dẫn đúng cách.

Cha mẹ có nhiệm vụ giúp con trẻ làm quen bằng cách làm mẫu cũng như bằng cách đưa ra những quy định chung, để con trẻ ân cần và lịch sử với người khác tại mỗi bữa ăn, cũng như tuân theo những phép tắc xã giao phù hợp. Nếu con trẻ làm đúng như vậy, các cháu sẽ không bao giờ cần e ngại mình trở nên thiếu văn minh hoặc vụng về khi dùng bữa bên ngoài.

Ngay cả khi mọi người có thói quen ăn một mình, họ cũng cần quan tâm đến các quy tắc xã giao, bởi vì khi làm thế, họ sẽ hình thành thói quen thoải mái và phong nhã rất cần thiết trong giới tinh hoa.

Nếu không, họ sẽ nhanh chóng có thói quen khiếm nhã và vụng về. Những thói quen này rất khó để thay đổi, đôi khi khiến bản thân và bạn bè họ cảm thấy xấu hổ.

Trong các gia đình riêng, nên có quy định mọi người cùng nhau dùng bữa vào các bữa ăn trong ngày quanh một bàn chung, nơi mà những quy tắc ứng xử trên bàn ăn tương tự được nghiêm khắc áp dụng như thể mỗi thành viên trong gia đình đang ngồi ở bàn của người lạ. Chỉ bằng cách thực hành liên tục những quy tắc cư xử tốt tại nhà, những hành xử chuẩn mực đó sẽ trở nên dễ dàng thực hiện khi có ai đó dùng bữa bên ngoài.

Dùng bữa sáng

Vào bữa ăn đầu tiên trong ngày, thậm chí ở những gia đình nề nếp nhất, mọi người được phép khá tự do. Điều này thường không thể biện minh tại các bữa ăn khác trong ngày. Người chủ gia đình có thể xem qua tờ báo buổi sáng và nhiều thành viên khác trong gia đình lướt nhanh thư tín hoặc sách hay bài vở mà mình quan tâm. Mỗi người có thể vào và rời bàn ăn khi có công việc hay thú vui nào đó gọi mời, mà không chờ những người khác hoặc một tín hiệu chung.

Bàn ăn phục vụ cho bữa sáng nên được trang trí đơn giản, nhưng bàn ăn cũng có thể nhìn rất cuốn hút với tấm trải bàn và khăn ăn trắng như tuyết, ly tách được sắp xếp và được trang trí bởi trái cây, hoa tươi.

Trên bàn ăn nên có bánh mì, được cắt thành từng lát nhỏ. Bạn nên ăn bánh mì bằng cách bẻ ra, không bao giờ cắt, và chắc chắn không bao giờ cắn từng miếng.

Hoa quả nên được phục vụ nhiều vào bữa sáng bất cứ khi nào có thể. Có một câu ngạn ngữ cổ xưa rằng “trái cây vào buổi sáng là vàng, buổi trưa là bạc và buổi tối là chì.”

Dùng bữa trưa

Ở nhiều thành phố lớn của chúng ta, nơi mà công việc khiến cho người chủ gia đình phải về nhà trễ vào giờ ăn tối, bữa trưa được dùng vào khoảng giữa ngày và xem như bữa tối sớm cho con trẻ và những người giúp việc.

Quy tắc dùng bữa trưa ít hơn nhiều so với dùng bữa tối.

Tất cả các món ăn đều được dọn ra bàn cùng lúc, cho dù bữa ăn bao gồm một hoặc nhiều món. Nếu chỉ có một hoặc hai người dùng bữa trưa, bữa ăn thường được phục vụ trong khay.

Dùng bữa tối

Bữa ăn tối riêng tư của gia đình nên được xem là thời gian trong ngày các thành viên gia đình trò chuyện cùng nhau.

Cha mẹ, con cái cùng nhau gặp mặt và bữa ăn cần đủ dài cho buổi trò chuyện chan hòa nhất. Có một câu ngạn ngữ cổ rằng bữa ăn mà mọi người trò chuyện cùng nhau thì xem như thức ăn đã được tiêu hóa một nữa rồi.

Trên tất cả, cảm giác tuyệt vời nhất cần đọng lại. Công việc, những mối quan tâm trong gia đình cũng như các lo lắng nên được bỏ qua một bên khi dùng bữa tối cùng nhau và mọi người cùng tận hưởng cảm giác gia đình tuyệt vời nhất. Trong một chương khác chúng tôi đã trình bày khá dài về những bữa tiệc tối thời thượng..

Cách dùng dao và nĩa

Dao, nĩa không phải dùng để chơi, và mọi người không nên dùng dao, nĩa để chơi tại bàn ăn trong khi chờ thức ăn được dọn ra. Đừng nắm dao, nĩa dựng đứng trong tay ở mỗi bên của dĩa hay để chéo dao, nĩa trên dĩa khi bạn ăn xong, hay khua dao, nĩa gây tiếng động.

Dao chỉ được sử dụng để cắt thịt và những thức ăn cứng, còn nĩa được sử dụng bằng tay trái dùng để đưa thức ăn vào miệng. Không bao giờ dùng dao trong bất kỳ tình huống nào để đưa vào miệng. Khi bạn đưa dĩa của mình để thêm đồ ăn, đừng đưa cả dao và nĩa mà đặt chúng trên một miếng bánh mì hoặc giữ chúng trong tay.

Ăn từ tốn

Cho lượng lớn thức ăn vào miệng trông có vẻ háu ăn và nếu có ai đó hỏi bạn khi miệng bạn đang đầy thức ăn, bạn buộc phải dừng lại trước khi trả lời cho đến khi bạn nhai hết thức ăn đầy trong miệng hoặc bạn có thể bị hóc do nuốt quá vội vàng. Ăn nhanh cũng là biểu hiện của tính háu ăn và chúng ta cần tránh. Bạn cũng không nên ngâm bánh mì trong nước thịt, vét nước sốt bằng thìa, vét dĩa và ăn ngấu nghiến chỉ một hay hai loại thức ăn.

Những phép tắc xã giao trên bàn

Tránh gây ra tiếng ồn khi ăn, hay húp thức ăn từ muỗng. Bạn cũng cần tránh chép môi hoặc thở mạnh khi đang nhai thức ăn vì đó là những biểu hiện của việc thiếu giáo dục tốt. Khi ăn, môi nên ngậm lại càng nhiều càng tốt.

Thật thiếu lịch sự và vụng về nếu bạn nâng cao khuỷu tay và di chuyển cánh tay trên bàn, vì việc này có thể gây bất tiện cho người ngồi bên cạnh bạn.

Bất kỳ khi nào một hoặc cả hai bàn tay trống, bạn hãy để tay dưới bàn, không để tay trên bàn và trở nên nổi bật.

Không rời bàn ăn trước những người còn lại trong gia đình hoặc khách mời mà không xin lỗi lịch sự người chủ hoặc người tổ chức bữa ăn trừ khi bạn ăn ở khách sạn hoặc nhà trọ.

Đừng bao giờ rót trà hoặc cà phê vào đĩa lót tách để làm nguội mà nên nhấp từng ngụm từ tách.

Nếu có người muốn được phục vụ thêm trà hoặc cà phê, anh ấy cần để muỗng trên đĩa lót tách. Nếu anh ấy đã đủ dùng, anh ấy sẽ để muỗng trong tách trà.

Nếu tình cờ phát hiện có thứ gì đó trong thức ăn, như cọng tóc trong bánh mì hay con ruồi trong tách cà phê, bạn nên âm thầm bỏ chúng đi. Mặc dù bạn ăn mất ngon, tốt nhất là tránh làm ảnh hưởng người khác.

Hãy luôn sử dụng dao dùng bơ, thìa múc đường và thìa xúc muối thay vì dùng dao, muỗng của bạn hoặc dùng tay.

Đừng bao giờ, nếu có thể, ho hoặc hắt hơi tại bàn ăn.

Khi dùng bữa ở nhà, hãy nhớ gấp khăn ăn lại khi bạn đã ăn xong và đặt ở chỗ mình ngồi. Nếu bạn là khách mời, hãy để khăn ăn (mở ra) bên cạnh dĩa của bạn.

Đừng ăn quá nhanh hoặc quá chậm.

Đừng bao giờ dựa ngã vào ghế, không ngồi quá gần hoặc quá xa bàn ăn.

Giữ khuỷu tay gần bạn để tránh làm phiền người bên cạnh

Đừng tìm thiếu sót của món ăn.

Thói quen truyền thống không lấy miếng thức ăn cuối cùng không còn được tuân theo nữa. Đồ ăn được cho là sẽ được tiếp thêm khi hết, nếu cần thiết.

Nếu bạn được đưa một chiếc dĩa tại bàn, bạn hãy giữ lấy thay vì đưa cho người bên cạnh. Nếu một món ăn được truyền đến bạn, bạn hãy lấy cho mình trước, sau đó đưa cho người bên cạnh.

Chủ nhân buổi tiệc không nên cố ép khách mời ăn một số món ăn cũng như không mời mọi người nhiều hơn một lần, hay để thức ăn nào mà họ đã từ chối trên dĩa của họ.

Thật là thiếu lịch sự khi nài nỉ ai đó ăn sau khi người ấy đã từ chối.

Khi bắp luộc được phục vụ nguyên trái, bạn nên tách hạt ngô để trên dĩa thay vì cầm ăn cả trái.

Cố gắng giữ cho khăn trải bàn sạch nhất có thể và để vỏ khoai tây, đồ thải khác bên cạnh dĩa hoặc món ăn thêm.

Bảo Minh