BM: Di trú Mỹ _ một năm nhìn lại

Di dân tụ tập tại Tijuana, Mexico, nằm trên biên giới Mỹ-Mexico chờ được gọi tên để đệ đơn xin tị nạn.

Thỏa thuận ký với các nước

Nhóm ký giả VOA phụ trách di trú Hoa Kỳ vào tháng 7 năm ngoái đưa tin về việc chính quyền của Tổng thống Donald Trump ký “thỏa thuận về đệ tam quốc gia an toàn” với Guatemala, nơi những người tìm cách tị nạn từ Trung Mỹ có thể được trả về đây thay vì được nhận vào Mỹ.

Cựu Quyền Bộ trưởng An ninh Nội địa Kevin McAleenan và các giới chức Guatemala phác họa chi tiết của hiệp ước một tháng sau đó.

Những cái chết tại biên giới và trong trại tạm giam

Một bức ảnh vào tháng 6/2019 về một người cha và cô con gái nhỏ người Salvador nằm chết úp mặt dưới nước tại sông Rio Grande chia cách Mỹ-Mexico khiến mọi người đau lòng và phẫn nộ.

Hai năm qua, ít nhất có ba trẻ em chết vì cúm trong thời gian bị tuần tra biên giới Mỹ giam giữ, trong đó có Carlos Gregorio Hernández Vásquez, 16 tuổi.

Một đoạn video được ProPublica công bố cho thấy Vasquez bất động sau khi ngất xỉu trong phòng giam vào lúc 1:36 sáng. Thiếu niên di dân người Guatemala này qua đời hôm 20/5/2019.

Một ngày sau, đồn biên giới tạm thời đóng cửa giữa những phúc trình là một “số đông” di dân bị giam có những triệu chứng như bệnh cúm.

Bị cầm giữ ở Mexico

Trong một chuyến viếng thăm biên giới Hoa Kỳ-Mexico, toán ký giả VOA phụ trách mảng di trú đã trao đổi với một số đông di dân và những người xin tị nạn vào đầu tháng 8/2019. Nhiều người bỏ xứ ra đi nhiều tháng trước khi các thay đổi chính sách của Mỹ có hiệu lực. Tất cả đang chờ ngày ra tòa di trú.

Số người tị nạn được nhận xuống thấp kỷ lục

Hoa Kỳ đạt mức 30.000 di dân vào nước Mỹ theo như qui định, vào ngày 30/9/2019, ngày cuối của năm tài chánh 2019, giữa lúc chính quyền ông Trump hạ thấp hơn nữa con số người tị nạn được chấp nhận vào Mỹ trong năm 2020.

Số du học sinh sụt giảm

Sau nhiều thập niên gia tăng số du học sinh tại Mỹ, 2019 là năm thứ nhì số lượng sinh viên từ một số nước tới Mỹ học tập giảm mạnh.

Gia hạn Qui chế Bảo vệ Tạm thời TPS

Công dân 6 quốc gia đang sinh sống và làm việc tại Mỹ theo Qui chế Bảo vệ Tạm thời sẽ vẫn có thể giữ được tình trạng hợp pháp cho đến đầu năm 2021. Nỗ lực của chính quyền Trump muốn chấm dứt TPS đối với El Salvador, Haiti, Honduras, Nepal, Nicaragua và Sudan gặp phải một số vụ kiện trong năm ngoái và đang chờ được xử, khiến những người được hưởng qui chế TPS có thêm thời gian ở lại Mỹ.

Gánh nặng xã hội

Chính quyền Trump chung quyết quy định nới rộng định nghĩa đối với một người có thể trở thành gánh nặng xã hội (dựa dẫm sự hỗ trợ của chính phủ), cho phép các giới chức di trú quyết định ai được nhận vào Mỹ hoặc được phép điều chỉnh tình trạng của người đó để trở thành thường trú nhân căn cứ trên việc tiêu tốn những nguồn lực công.

Hướng dẫn về việc xin tị nạn

Chính quyền ông Trump tăng tốc việc điều tra sơ khởi những di dân xin tị nạn, xúc tiến việc phỏng vấn di dân trong một ngày.

Chính phủ cũng đề nghị một qui chế cấm không được xin tị nạn đối với những di dân bị kết án trong danh sách các tội phạm mới được điều chỉnh và bổ sung. Đề nghị này phải được đưa ra xin ý kiến của công chúng trước khi được ban hành.

DACA

Tối cao Pháp viện Mỹ đã nghe những tranh cãi về nỗ lực của chính quyền ông Trump nhằm chấm dứt DACA, tức chương trình Hoãn Hành động nhằm bảo vệ những người đến Mỹ khi còn nhỏ khỏi bị trục xuất và cho phép họ làm việc hợp pháp tại Mỹ. Tối cao Pháp viện Mỹ sẽ ra quyết định vào tháng 6 năm 2020.

Cấp quốc tịch Mỹ cho người Liberia

Các công dân Liberia sống tại Mỹ từ 20/11/2014, không có tình trạng cư trú hợp pháp, được đủ diều kiện đệ đơn xin thẻ xanh và sau đó là quốc tịch Mỹ theo những điều khoản của một luật chi tiêu quốc phòng được Quốc hội thông qua.

Aline Barros