BM: Tân Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel

Ông Diaz-Canel, 57 tuổi, được bầu làm Chủ tịch Cuba hôm 19/4, được xem là "cánh tay phải" của cựu Chủ tịch Raul Castro, và là người cam kết bảo vệ di sản cách mạng của nhà Castro.

Báo Miami Herald hôm 19/4 nói ông Diaz-Canel là nhân vật uy tín lâu năm trong Đảng. Vào năm 1997, ông trở thành thành viên trẻ nhất trong Bộ Chính trị, một trong 14 ủy viên làm cố vấn cao cấp cho nhà Castro.

Vẻ bề ngoài của ông Diaz-Canel khác biệt hoàn toàn với những người tiền nhiệm ở đảo quốc này. Ông mặc quần jean và áo sơ mi truyền thống guayaberas, chứ không mặc binh phục. Ông thích nhạc rock-and-roll, xài máy tính bảng và có tài khoản trên Facebook, mặc dù các bài viết dường như do các kênh chính thống của nhà nước quản lý đăng tải.

Ông Diaz-Canel vốn được đào tạo làm kỹ sư điện và một công chức, nhưng ông không theo nghề này, mà đi theo con đường chính trị. Khi còn trẻ, phục vụ trong quân đội, ông đã gầy dựng mối quan hệ thân tình với gia đình Castro – kể cả thời gian làm cận vệ cho cựu chủ tịch Fidel Castro và Raul Castro, theo một đồng nghiệp cũ của ông.

Một người Cuba sống lưu vong từng làm việc chung với ông Diaz-Canel cho biết: "Chìa khóa thành công của ông ấy là mối thân cận với giới cầm quyền." Người này nói thêm rằng cả hai cựu chủ tịch Castro đều "thích ông ấy."

Ông Diaz-Canel nhanh chóng được bổ nhiệm vào hàng ngũ lãnh đạo chủ chốt trong Đảng và chính quyền. Vào năm 1987, khi chưa đến 30 tuổi, sau khi nắm giữ một chức vụ trong Đoàn Thanh niên, ông được bổ nhiệm làm liên lạc viên của Đảng cộng sản Cuba ở Nicaragua, một đồng minh của Cuba ở Nam Mỹ.

Sau đó, ông nắm các chức bộ trưởng giáo dục sau đại học, cùng nhiều chức danh quan trọng khác trong Đảng, trong đó có chức bí thư tỉnh ủy Villa Clara và tỉnh Holguín.

“Ông ấy đại diện cho sự thay đổi trong đảng," cựu Thủ tướng Haiti Laurent Lamothe, người gặp ông Diaz-Canel nhiều lần thông qua các chương trình hợp tác giữa hai quốc gia, nhận định về ông Diaz-Canel.

Ông Brian Lattell, cựu giám đốc phân tích của CIA phụ trách châu Mỹ Latinh và là tác giả của tiểu sử Raul Castro, nhận định rằng ông Diaz-Canel có phong cách của một nhà quản lý nhiều hơn một người biết nhìn xa trông rộng. Ông nói thêm rằng ông Diaz-Canel không có khả năng đưa ra những thay đổi lớn ở Cuba nếu như đảo quốc này có khả năng thay đổi về mặt chính trị.

Kiểm soát quân đội có thể trở thành phần lớn nhất trong công việc của ông Diaz-Canel.

"Ông ấy sẽ là một con rối", ông Antonio Rodiles, một nhà hoạt động nhân quyền, nói. "Quyền lực nằm trong tay lực lượng quân đội.”

Theo Reuters, việc ông Diaz-Canel lên nắm quyền, dù mang tính lịch sử vì nó chấm dứt thời kỳ lãnh đạo của anh em nhà Castro sau cuộc cách mạng năm 1959, nhiều khả năng sẽ không mang tới các thay đổi lớn đối với nền kinh tế do nhà nước quản lý cũng như hệ thống chính trị độc đảng.