Việc di dời ĐSQ làm phấn khích người Israel nhưng gây giận dữ với người Palestine
Ít nhất 52 người Palestine bị giết, và 2200 người bị thương trong các vụ đụng độ với quân đội Israel, theo lời giới chức Palestine.
Bạo lực xảy ra do Mỹ khai trương trụ sở sứ quán mới ở Jerusalem, làm người Palestine giận dữ.
Các quan chức hàng đầu của Mỹ đã tham dự lễ khánh thành, gồm cả con gái Tổng thống Donald Trump, Ivanka và chồng là Jared Kushner.
Phát biểu từ Hoa Kỳ qua đường video vơi quan khách dự lễ, ông Trump nói ông vẫn "cam kết có thỏa thuận hòa bình" về Trung Đông giữa người Palestine và Israel.
Xung đột tại Dải Gaza đã làm hàng chục người thiệt mạng
Hôm 14/5 Bộ Ngoại giao Việt Nam bác bỏ tin báo chí nói đại diện Việt Nam dự buổi lễ của Thủ tướng và Ngoại trưởng Israel hôm 13/5 để mừng Mỹ mở sứ quán ở Jerusalem.
Bản tin của Thông tấn xã Việt Nam nói Việt Nam "không có đại diện tại buổi lễ như tin của một số cơ quan".
Người Palestine phản đối việc Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.
Họ tuyên bố khu vực phía đông thành phố thuộc Palestine, nhưng Israel tuyên bố không bao giờ chia cắt thành phố.
Người Palestine ở Gaza đụng độ với quân đội Israel ở biên giới hôm thứ Hai (14/5) và hai người Palestine bị bắn chết.
Bộ Y tế của Gaza cho biết họ bị giết ở phía bắc và phía nam của lãnh thổ.
Các nhà lãnh đạo Hồi giáo của Gaza, Hamas, tổ chức các cuộc biểu tình hàng loạt mang tên 'Great March of Return' nhằm phá vỡ hàng rào biên giới trong sáu tuần qua.
Khoảng 45 người Palestine bị quân Israel bắn chết, và hàng ngàn người bị thương.
Tại sao việc dời ĐSQ gây tranh cãi?
Tình trạng của Jerusalem là trung tâm của xung đột Israel-Palestine.
Chủ quyền của Israel đối với Jerusalem không được quốc tế công nhận và, theo hiệp ước hòa bình Israel-Palestine năm 1993, tình trạng cuối cùng của Jerusalem sẽ được thảo luận trong giai đoạn sau của đàm phán hòa bình.
Hoa Kỳ muốn chuyển Đại sứ quán tới Jerusalem
Israel chiếm đóng Đông Jerusalem kể từ chiến tranh Trung Đông năm 1967.
Israel chính thức sáp nhập khu vực này vào lãnh thổ của mình, mặc dù không được sự đồng ý của bất kỳ quốc gia nào cho đến khi có tuyên bố của Tổng thống Trump tháng 12/2017.
Từ năm 1967, Israel đã xây dựng hàng tá khu định cư cho khoảng 200.000 người Do Thái, ở Đông Jerusalem. Hành động được coi là trái luật quốc tế, mặc dù Israel tranh cãi điều này.
Nhiều quốc gia từng có ĐSQ ở Jerusalem, nhưng đã di dời sau khi Israel thông qua luật năm 1980 chính thức coi Jerusalem là thủ đô.
Quyết định của Tổng thống Donald Trump năm 2017 công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel đã phá vỡ vai trò trung lập của Mỹ trong hàng thập kỷ đối với vấn đề này và khiến Mỹ trở nên khác biệt với cộng đồng quốc tế.
Khai trương gì và ai sẽ tham dự?
Một Đại Sứ quán nhỏ tạm thời sẽ bắt đầu hoạt động vào thứ Hai bên trong tòa lãnh sự quán của Mỹ ở Jerusalem.
Lãnh sự quán Mỹ sẽ hoạt động như ĐSQ Mỹ ở Jerusalem
Một khu vực lớn hơn sẽ được thành lập sau khi phần còn lại của ĐSQ chuyển về từ Tel Aviv.
Lễ khánh thành ĐSQ diễn ra trùng với dịp kỷ niệm 70 năm quốc khánh Israel.
Tổng thống Trump dự kiến phát biểu tham dự sự kiện hôm thứ Hai (14/5) qua video.
Ivanka Trump chào mừng Đại sứ Hoa Kỳ tại Israel David Friedman (trái) cùng chồng Jared Kushner (phải) tại sân bay quốc tế Ben Gurion
Cùng với Ivanka Trump và Jared Kushner, là hai cố vấn cao cấp của Nhà Trắng, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và Phó Ngoại trưởng John Sullivan có mặt tại buổi lễ.
EU lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc di dời ĐSQ của Mỹ tới Jerusalem.
Báo Times of Israel hôm 13/05 cho hay Việt Nam là một trong ba nước Đông Nam Á, gồm cả Myanmar và Philippines cử đại sứ tới dự lễ ra mắt Sứ quán Mỹ ở Jerusalem.
Tuy nhiên, trong ngày 14/05, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã bác bỏ tin này.
Các nước Asean khác, và hai cường quốc là Nga và Trung Quốc đều tẩy chay lễ này, theo báo Israel.
Israel và Palestine phản ứng ra sao?
Mũ chỏm của người Do Thái in khẩu hiệu ủng hộ Trump được bày bán ở Jerusalem.
Quyết định của Tổng thống Trump công nhận Israel là thủ đô của Jerusalem và việc di dời ĐSQ được ủng hộ mạnh mẽ bởi người Do Thái Israel thông qua các nhóm chính trị bảo thủ.
Đó là một chiến thắng ngoại giao cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người đã gọi đó là sự thừa nhận thực tế.
Tuy nhiên, chính quyền Palestine của Tổng thống Mahmoud Abbas gọi quyết định của ông Trump là 'cái tát của thế kỷ'.
Ông nói rằng Mỹ không còn là nhà trung gian hòa giải trong đàm phán hòa bình Israel-Palestine và sẽ không còn có vai trò trong tương lai.
Người Palestine tổ chức các cuộc biểu tình chống lại việc mở ĐSQ Mỹ
Tại Gaza, người Palestine biểu tình hàng tuần, đã biến thành bạo lực, trong khi tổ chức lễ kỷ niệm hàng năm mà họ gọi là 'Nakba' hay 'Catastrophe' (Thảm họa), khi hàng trăm ngàn người chạy trốn khỏi nhà hoặc bị đuổi đi sau khi Nhà nước Israel thành lập ngày 14/5/1948.
Hamas, đang ở trong tình trạng xung đột với Israel, cho biết họ sẽ đẩy mạnh các cuộc biểu tình hàng loạt mang tên 'Great March of Return' vào thứ Ba, ngày lễ 'Nakba' chính thức.
Hamas nói rằng họ muốn thu hút sự chú ý đến những gì người Palestine xem là quyền của họ để trở về mảnh đất tổ tiên, nơi đã trở thành Israel.
Israel cho biết các cuộc biểu tình nhằm phá vỡ biên giới, mà nước này bảo vệ rất nghiêm ngặt, và tấn công cộng đồng Israel gần đó.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.