BM: Xe điện ít được sử dụng hơn xe hơi chạy bằng xăng

So với xe hơi chạy bằng xăng thì xe điện ít được sử dụng hơn. Điều này cho thấy lợi ích về giảm phát thải của quá trình chuyển đổi sang xe điện được thổi phồng quá mức.

Một nghiên cứu mới cho thấy người ta ít lái xe điện (EV) hơn so với các loại xe chạy bằng xăng, qua đó cho thấy rằng lợi ích về giảm phát thải được đưa ra làm lý do của việc thúc đẩy chuyển đổi sang xe điện đã bị thổi phồng quá mức.

Theo một nghiên cứu mới nhằm đo quãng đường mà xe hơi điện đã chạy ở Hoa Kỳ, mỗi năm người Mỹ lái xe hơi điện ít hơn gần 4,500 dặm (7,242 km) so với họ lái xe chạy bằng xăng.

Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí học thuật Joule, mỗi năm xe điện chạy hoàn toàn bằng pin đi được trung bình 7,165 dặm (11,531 km), trong khi xe chạy xăng thông thường đi được 11,642 dặm (18,736 km), chênh lệch nhau 4,477 dặm (7,205 km).

Đây là một trong những nghiên cứu lớn nhất về quãng đường mà xe điện đã chạy được cho đến nay, trong đó các nhà nghiên cứu đã kiểm tra dữ liệu đo đường từ 12.9 triệu chiếc xe hơi và 11.9 triệu xe SUV từ năm 2016 đến năm 2022.

Ông John Halveston, đồng tác giả nghiên cứu và Trợ lý Giáo sư về Quản lý Kỹ thuật và Kỹ thuật Hệ thống tại Đại học George Washington, cho biết, “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy chủ sở hữu xe điện của thế hệ hiện tại không sử dụng loại xe này nhiều như sử dụng xe hơi chạy bằng xăng.”

Xét theo giả định hiện tại của những người lập mô hình và cơ quan quản lý về khí hậu cho rằng chủ sở hữu xe điện lái loại xe này cũng giống như lái xe chạy bằng xăng, thì nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng.

Ảnh hưởng của chính sách

Việc tiết lộ cho thấy rằng thời gian xe điện được đậu yên ở lối vào nhiều hơn là đang chạy trên đường có những ý nghĩa quan trọng đối với những nhà lập kế hoạch và soạn thảo chính sách vốn đang soạn thảo các quy định về lượng phát thải và thiết lập các giả định về tác động của việc sử dụng xe điện hàng loạt đối với tình trạng biến đổi khí hậu.

“Nếu quý vị định tạo ra một mô hình phỏng đoán lượng phát thải có thể tránh được khi sử dụng xe điện, thì mô hình đó phụ thuộc rất nhiều vào mức độ mà xe điện được sử dụng theo suy nghĩ của quý vị,” ông Halveston nói.

Ông nói thêm: “Nếu các cơ quan liên bang ước tính quá cao quãng đường thực tế, điều đó sẽ dẫn đến việc ước tính quá cao lượng phát thải có thể tránh được.

Một ví dụ về việc các giả định không chính xác về quãng đường đi được của xe có thể gây ảnh hưởng là phân tích làm cơ sở cho một đề xướng xây dựng quy tắc của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA). Phân tích này giả định rằng xe điện đang chạy trên đường với quãng đường tương đương với các loại xe thông thường.

Đề xướng của EPA (được đưa ra hồi tháng Tư), là kế hoạch giảm thiểu lượng phát thải từ xe quyết liệt nhất cho đến nay. Nếu được thông qua, đề xướng này sẽ yêu cầu cắt giảm ô nhiễm trung bình hàng năm là 13% và giảm 56% lượng phát thải trung bình của ngành sản xuất xe hơi dự kiến so với yêu cầu năm 2026.

Tổng thống Joe Biden đã đặt mục tiêu 50% trên tổng số loại xe mới vào năm 2030 là xe điện hoặc xe lai sạc điện (plug-in hybrids) như một phần trong nỗ lực của chính phủ trong việc chống lại những vấn đề được cho do biến đổi khí hậu.

Không chỉ lưu ý rằng việc biết rõ quãng đường mà xe điện đã chạy được là chìa khóa cho việc dự trù và thiết lập chính sách, ông Halveston cũng nêu ra rằng các mô hình năng lượng và khí hậu lớn, chẳng hạn như REPEAT Project (cung cấp thông tin cho luật của Quốc hội) dựa trên các giả định chính xác về quãng đường đi được của xe và do đó cần được cập nhật để tính đến nghiên cứu mới nhất này.

Mặc dù đây không phải là trọng tâm của nghiên cứu này, nhưng nghiên cứu này đã đề xướng một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến việc chủ sở hữu xe điện lái được bao xa, trong đó có cả yếu tố ảnh hưởng tới việc thiếu cơ sở hạ tầng sạc cho xe điện. Một lý do khác có thể là các gia đình sử dụng nhiều loại xe, trong đó sử dụng xe chạy bằng xăng cho những chuyến đi dài hơn và sử dụng xe điện cho những chuyến đi ngắn hơn.

Ông Halveston cho biết: “Để có được ảnh hưởng tối đa, chúng tôi cần những người lái xe điện có quãng đường chạy dài nhất thay vì những người lái xe có quãng đường chạy ngắn nhất.

Lo lắng về phạm vi di chuyển

Khi cân nhắc đến việc chuyển sang dùng xe điện, người dân Mỹ chủ yếu lo lắng về phạm vi di chuyển. Người ta sợ rằng khi đang lái xe điện mà hết điện lại không tìm được cổng sạc sẽ dẫn đến kết cục là bị mắc kẹt bên đường.

Một nghiên cứu gần đây của Hiệp hội Xe hơi Hoa Kỳ (AAA) cho thấy phạm vi di chuyển của xe điện có thể giảm tới 1/4 khi xe chở nặng.

Bà rienne Woodland, một phát ngôn viên của AAA, cho biết trong một tuyên bố: “Lo lắng về phạm vi di chuyển vẫn là lý do hàng đầu khiến người tiêu dùng ngần ngại chuyển từ xe xăng sang xe điện.”

Một nghiên cứu gần đây khác của công ty tư vấn Ernst & Young cùng với với cơ quan công nghiệp năng lượng Âu Châu Eurelectric cho thấy, đối với việc chuyển sang sử dụng xe điện, lo lắng về phạm vi di chuyển là mối lo ngại được viện dẫn nhiều thứ hai, mà mối lo ngại đứng đầu là việc thiếu các trạm sạc công cộng.

Nghiên cứu này cho thấy ước tính cần đến 68.9 triệu trụ sạc trên khắp Hoa Kỳ và Cana vào năm 2035 để trợ giúp cho tiến độ chuyển đổi sang xe điện.

‘Chi phí thực sự’ để cung cấp điện cho xe điện tương đương hơn 17 USD mỗi gallon dành cho xe chạy xăng

Trong một thách thức về quan điểm phổ biến cho rằng xe điện có chi phí vận hành thấp hơn, một nghiên cứu gần đây của Tổ chức Chính sách Công cộng Texas (TPPF) có trụ sở tại Austin đã phát hiện ra rằng, khi tính đến các khoản trợ cấp và tín dụng theo quy định khác nhau, chi phí vận hành thực tế cho một xe điện tương đương với việc chạy một chiếc xe hơi chạy bằng xăng với mức giá cực cao là 17.33 USD mỗi gallon.

Báo cáo này cho thấy trong một thập niên qua, các khoản trợ cấp, tín dụng theo quy định, và chi phí sạc của một xe điện trung bình từ mẫu xe năm 2021 đã cộng thêm 53,267 USD vào giá xe.

Giả sử rằng một chiếc điện được lái trong 10 năm ở quãng đường 120,000 dặm (193,121 km), điều này sẽ khiến cho “chi phí cung cấp điện thực sự” tương đương với việc chủ xe điện phải trả 17.33 USD cho mỗi gallon xăng cao hơn nhiều lần so với mức 1.21 USD cho mỗi gallon mà các ước tính khác đưa ra.

“Phân tích này cho thấy rằng điện còn lâu mới trở thành loại năng lượng dùng trong vận tải hiệu quả kinh tế hơn so với xăng,” báo cáo này cho biết. “Nếu không có sự ủng hộ ngày càng tăng và bền vững của chính phủ, xe điện sẽ vẫn đắt hơn ICEV xe động cơ đốt trong trong nhiều năm tới.

Một nghiên cứu trước đó của Tập đoàn Kinh tế Anderson (AEG) đã phát hiện ra rằng, với giá điện có xu hướng cao hơn, “hầu hết xe chạy bằng xăng truyền thống đều tốn ít chi phí hơn so với xe chạy bằng điện.”

Mặc dù sự khác biệt là khác nhau giữa các phân khúc và phụ thuộc vào việc sạc được thực hiện tại nhà hay tại các địa điểm phải trả phí, nhưng kết quả nghiên cứu của AEG đã chứng minh rõ ràng rằng việc sử dụng điện hoàn toàn tốn nhiều chi phí hơn.

Chẳng hạn, theo nghiên cứu nêu trên, trong phân khúc Entry (bao gồm những chiếc xe như Chevy Bolt và Honda Civic), cứ mỗi 100 dặm, một mẫu xe chạy bằng xăng sẽ tốn trung bình 9.78 USD để đổ xăng. Ngược lại, một chiếc xe điện trung bình trong cùng phân khúc sẽ tốn 12.55 USD để sạc cho mỗi 100 dặm. Tuy nhiên, con số này áp dụng với trường hợp chiếc xe đó được sạc chủ yếu ở nhà. Nếu tính chi phí chủ yếu ở những nơi sạc điện có tính lệ phí thì chi phí đó sẽ tăng lên 15.97 USD cho mỗi 100 dặm.

Phân khúc duy nhất mà xe điện có thể rẻ hơn là phân khúc Luxury, khi một chiếc xe ICE cao cấp như Tesla Model X tiêu tốn trung bình 13.50 USD để sạc cho mỗi 100 dặm, so với một chiếc xe ICE như BMW 5 Series tiêu tốn trung bình 17.56 USD cho mỗi 100 dặm bằng xăng.

Nhưng một lần nữa, lợi thế có lợi cho xe điện chỉ áp dụng cho việc sạc chủ yếu tại nhà. Chi phí sạc một chiếc xe điện hạng sang tăng lên tới 17.81 USD cho 100 dặm đối với hầu hết các trạm sạc có tính phí, cao hơn một chút so với một chiếc xe cao cấp chạy bằng xăng.

Tom Ozimek _ Vân Sa

***