BM: Bầu cử giữa kỳ Mỹ 2014

Người Mỹ bắt đầu bỏ phiếu cho cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ nhằm quyết định đảng nào sẽ kiểm soát Thượng viện và dọn đường cho cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2016.

Phòng bỏ phiếu ở các bang miền Đông đã mở cửa từ lúc 6:00 sáng (giờ địa phương).

Đảng Cộng hòa chiếm đa số trong Hạ viện, nay chỉ cần thêm sáu ghế để giành kiểm soát Thượng viện.

Trong khi đó đảng Dân chủ đang đấu tranh để có thể dẫn đầu trong lúc tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Barack Obama xuống thấp nhất kể từ khi ông tái đắc cử.

Nhiều phân tích gia dự đoán đảng Cộng hòa sẽ thắng khi sự ủng hộ ông Obama giảm xuống chỉ còn hơn 40% dù đã có sự cải thiện về kinh tế trong những năm gần đây.

“Đây là cuộc trưng cầu dân ý về tổng thống,” Thượng nghị Sĩ Cộng hòa và có thể là ứng viên tổng thống tương lai Rand Paul nói trong chương trình Meet the Press của hãng tin NBC vào cuối tuần 01/11.

Nhưng đảng Dân chủ nói khả năng tập hợp người ủng hộ trước kỳ bỏ phiếu của họ đã được chứng minh, và điều này vẫn có thể giúp họ vào vị thế có lợi.

“Thu hút bất kỳ ai mà bạn biết, lôi kéo họ đi bầu, đừng ở nhà, đừng để bất kỳ ai khác lựa chọn tương lai của bạn,” ông Obama nói trong một chiến dịch hôm Chủ nhật.

Ông Obama bị coi là gánh nặng của đảng Dân chủ trong cuộc bỏ phiếu

Bầu cử giữa kỳ là do thời điểm bầu cử rơi vào giữa nhiệm kỳ tổng thống – có số người tham gia bỏ phiếu đặc biệt thấp.

Họ cũng thường ủng hộ đảng không nắm quyền hơn.

Năm nay, hơn một phần ba trong số 100 ghế Thượng viện, 435 thành viên Hạ viện, 36 trên 50 thống đốc bang, và vô số bang và chính quyền cấp địa phương sẽ đi bỏ phiếu.

Động thái được theo dõi kỹ lưỡng nhất là cuộc đua quyết định sự kiểm soát Thượng viện, trong số lưỡng viện của Quốc hội Hoa Kỳ.

Phóng viên Jane O’Brien của BBC ở Arlington, Virginia nói rất nhiều tiền của đã được đổ vào cuộc đua sát nút này, dự tính chỉ riêng trong tháng 10 khoản chi đã lên tới 200 triệu đôla Mỹ.

Người ta đang đặt tất cả vào cuộc bầu cử này và cả đất nước đang nín thở chờ đợi, cô nói thêm.

Phân tích: Jon Sopel, Biên tập viên Bắc Mỹ

Tôi đã nói chuyện với cả người ở phe Dân chủ và phe Cộng hòa và họ cùng nói một điều – họ đã chán ngán những đảng viên vờ vịt, bế tắc, việc không thể làm việc cùng nhau, mối quan hệ không hiệu quả giữa Quốc hội với tòa Bạch ốc, giữa khối lập pháp và các nhà lãnh đạo.

Tất cả những điều này gợi lên câu hỏi – nếu phe Cộng hòa nắm nghị viện thì sẽ có khác biệt gì?

Một số người dự đoán mọi chuyện sẽ như cũ, chỉ có điều là tệ hơn.

Người khác, rõ ràng là đã đọc truyện Candide – chàng ngây thơ của Voltaire và triết lý dựa trên tinh thần tích cực rằng chúng ta sẽ đi tới vùng cao nguyên đầy ánh nắng của chính trị.

Đảng Dân chủ đang chiếm đa số với 5 ghế trong Thượng viện, có nghĩa là Đảng Cộng hòa chỉ cần thắng sáu ghế để giành quyền kiểm soát.

Do đảng Cộng hòa đã thuyết phục được Hạ viện, chiến thắng ở Thượng viện sẽ cho họ quyền từ chối chính sách của ông Obama trong hai năm cuối nhiệm kỳ của ông.

Sự thiếu ủng hộ tổng thống Obama không chỉ là vấn đề duy nhất nổi bật trong cuộc bầu cử giữa kỳ này.

Sáu ghế Thượng nghị Sĩ cần chú ý:

• North Carolina - Kay Hagan và Thom Tillis

• Arkansas - Mark Pryor và Tom Cotton

• Colorado - Mark Udall và Cory Gardner

• Georgia - Michelle Nunn và David Perdue

• Iowa - Joni Ernst và Bruce Braley

• Kansas - Greg Orman và Pat Roberts

Thượng nghị Sĩ đảng Cộng hòa Mitch Mcconnell

Cử tri cũng bị chi phối bởi hàng loạt các mối lo khác như kinh tế, môi trường, dân nhập cư, chính sách với nước ngoài, chính sách phá thai và y tế.

Cuộc đua ghế Thượng viện căng thẳng nhất được cho là diễn ra ở North Carolina, Arkansas, Colorado, Georgia, Iowa và Kansas.

Nhìn chung, các cử tri bày tỏ sự không hài lòng trước khả năng hợp tác của cả hai đảng và những bế tắc do vấn đề này gây nên.

Nếu đảng Cộng hòa thắng và nếu Thượng nghị Sĩ, thủ lĩnh phe Thiểu số Mitch Mcconnell vượt qua được kỳ bỏ phiếu để tái đắc cử, trách nhiệm chủ quản công việc hàng ngày của thượng viện sẽ thuộc về ông.

Có lẽ công việc của ông Obama càng về phía cuối nhiệm kỳ sẽ càng khó khăn hơn, khi Hoa Kỳ tập trung sang cuộc bầu cử tổng thống mới vào năm 2016.