BM: TC xả nước cứu đập Tam Hiệp _ lo ngại vỡ đập vẫn chưa dứt

Chính phủ Trung cộng cùng thừa nhận đập Tam Hiệp đã xả lũ lần đầu tiên trong năm nay, giữa bối cảnh có nhiều lo ngại về khả năng vỡ đập.

Lũ lớn tiếp diễn làm gia tăng áp lực nước lên đập Tam Hiệp giữa lúc chính quyền Trung cộng đang thực hiện các biện pháp khẩn cấp để bảo vệ đập thủy điện lớn nhất thế giới.

Thông tin dự báo thời tiết mới nhất cho thấy tiếp tục có mưa lớn vào các ngày 1, 2 và 3/7 tại các phụ lưu của sông Trường Giang, khiến nước đổ về đập Tam Hiệp gia tăng.

Trong những ngày qua, lũ lớn đã khiến mực nước ở đập Tam Hiệp dâng cao làm dấy lên nhiều quan ngại rằng đập thủy điện lớn nhất thế giới có nguy cơ bị vỡ. Trước tình thế cấp bách đó, chính quyền Trung cộng đã buộc phải xả lũ để giảm tải cho đập, gây ra ngập lụt lớn ở vùng hạ lưu.

Xả đập gây lũ lớn

Hôm 29/6, sau nhiều thông tin đồn đoán, cuối cùng chính phủ Trung cộng đã thừa nhận việc thực hiện xả lũ lần đầu tiên trong năm nay tại đập Tam Hiệp.

Trước đó, truyền thông Trung cộng đưa tin các con đập Tam Hiệp, Cát Châu Bá, Khê Lạc Độ và Hương Gia Bá đang nỗ lực để "sản xuất điện" hết công suất. Tân Hoa Xã cho biết 34 máy phát điện của đập Tam Hiệp đã hoạt động gần hết công suất.

Tuy nhiên, một số hãng tin của Hong Kong cho rằng cái mà báo chí nhà nước Trung cộng gọi là "sản xuất điện" thực ra là một đợt xả lũ khẩn cấp để phòng ngừa nguy cơ vỡ đập. Nhật báo Kinh tế Hong Kong ngày 29/6 bình luận: "Mưa lớn ở miền nam không ngừng thử thách năng lực chống lũ của đập Tam Hiệp trên sông Trường Giang".

Vào lúc 14 giờ chiều 28/6, lượng nước đổ vào hồ chứa Tam Hiệp đạt 40.000 m3/giây, gấp đôi ngày trước đó. Để đối phó với lượng nước ồ ạt tràn về, giới chức đã ra lệnh nâng ngưỡng xả của Hồ chứa Tam Hiệp lên 35.000 m3/giây.

Với tình trạng mưa lũ vẫn tiếp tục diễn ra ở Trung cộng, nhiều chuyên gia đặt nghi vấn liệu lũ lụt những ngày qua ở các địa phương nằm gần đập Tam Hiệp có liên quan tới việc con đập này xả lũ hay không. Đến hôm 29/6, khi Bắc Kinh thừa nhận "đợt xả lũ" đầu tiên trong năm thì một đợt lũ mới cũng đang tràn về lưu vực đập Tam Hiệp - một khu vực có diện tích khoảng 1 triệu km2.

Việc thừa nhận xả lũ ở đập Tam Hiệp diễn ra sau khi các video xuất hiện trên mạng xã hội dấy lên lo ngại chính quyền "hy sinh" những địa phương gần đập Tam Hiệp để cứu con đập khổng lồ này. Mưa lớn ở nhiều khu vực trung lưu và hạ lưu Trường Giang từ ngày 20/6 đã dẫn tới nước lũ vượt mức cảnh báo trên 58 con sông ở 12 tỉnh thành.

Video được lan truyền vào cuối tuần qua cho thấy đường phố nhiều quận thuộc một thành phố ở hạ lưu con đập biến thành sông. Xe cộ bị ngập và người dân chật vật di chuyển trong dòng nước.

Có nguy cơ vỡ đập?

Báo Taiwan News cho biết chuyên gia thủy lợi Vương Duy Lạc, hiện sống ở Đức, đã đặt nghi vấn về sự an toàn của đập Tam Hiệp và cảnh báo con đập có thể vỡ bất kỳ lúc nào.

Ông Vương cảnh báo một khi đập vỡ, hậu quả sẽ rất khôn lường đối với người dân sinh sống ở vùng hạ lưu sông Trường Giang. Ông nhấn mạnh tính nghiêm trọng của những vết nứt và kết cấu bê tông không đạt tiêu chuẩn được phát hiện trong quá trình xây dựng. Đồng thời, chuyên gia này cũng chỉ trích chính phủ và truyền thông nhà nước Trung cộng vì không thừa nhận mối nguy tiềm tàng từ hồ chứa.

Tuy nhiên, hôm 22/6, chuyên gia Quách Tấn tại Viện Cơ học Kỹ thuật thuộc Cục Quản lý Động đất Trung cộng đã bác bỏ những tin đồn và nghi vấn của truyền thông thế giới rằng đập Tam Hiệp có nguy cơ bị vỡ.

Bộ Quản lý Tình trạng Khẩn cấp của Trung cộng cho biết trận lũ năm nay đã ảnh hưởng đến 26 tỉnh của Trung cộng với gần 14 triệu người. Trong đó 78 người đã chết và mất tích. Ước tính 8.000 ngôi nhà đã bị phá hủy và 97.000 ngôi nhà bị hư hại ở 13 tỉnh, thiệt hại lên tới 25,7 tỷ nhân dân tệ (3,6 tỷ USD).

Đập Tam Hiệp có quy mô rất lớn và là đập thủy điện lớn nhất thế giới. Hồ chứa mà đập tạo ra có diện tích bề mặt hơn 1.000km2. Công trình này thậm chí được cho là có thể làm chậm vòng quay của Trái đất vì khối lượng nước dự trữ trong hồ vô cùng lớn.

Khi triển khai thực hiện, chính phủ Trung cộng nói rằng đập Tam Hiệp được xây dựng với mục đích chính là sản xuất điện, điều tiết lũ và hỗ trợ giao thông đường thủy.

Tuy nhiên, đài RFA dẫn lời ông Trương Kiến Bình, một nhà hoạt động nhân quyền tại Giang Tô, nói rằng tình hình hiện tại cho thấy những người phản đối xây đập là đúng đắn. "Từ khi con đập này ra đời thì chưa thấy có đóng góp gì trong việc điều tiết lũ lụt hay hạn hán, như cách mà người ta nghĩ vào lúc đó".

Để thực hiện công trình này, 1,2 triệu người đã buộc phải tái định cư hoặc tìm nơi ở mới. Hiện chính phủ Trung cộng vẫn đang di dời người dân ra khỏi khu vực và dự kiến sẽ chuyển đi thêm hàng trăm nghìn người nữa trong những năm tới đây.