BM: 2 loại vi khuẩn lao tấn công phổi hoàn toàn khác nhau

Các nhà nghiên cứu cho biết hai chủng vi khuẩn gây bệnh lao chỉ có sự khác biệt nhỏ về di truyền nhưng lại tấn công phổi theo những cách hoàn toàn khác nhau.

Phát hiện này có thể giúp phá vỡ chu kỳ lây truyền bệnh lao nhanh chóng.

Các cơ chế gây bệnh được phát hiện trong nghiên cứu cũng có thể cung cấp câu trả lời về lý do vì sao các phương pháp điều trị có hiệu quả ở một số bệnh nhân mà không phải ở những bệnh nhân khác.

Tác giả Padmini Salgame, phó giám đốc Viện nghiên cứu sức khỏe cộng đồng tại Trường Y Rutgers New Jersey cho biết:

“Những phát hiện này cho thấy sự khác biệt về chủng có ảnh hưởng quan trọng đến phản ứng của đại thực bào phế nang phổi và cách bệnh lao biểu hiện trong cơ thể và lây truyền. Chúng tôi cũng tin rằng điều này sẽ cung cấp thông tin cho bất kỳ ai hy vọng nghĩ ra các phương pháp điều trị hiệu quả hơn.”

Để hiểu rõ hơn về sự lây truyền và mối liên quan đến kết quả điều trị, các nhà nghiên cứu đã tập trung vào tác động của hai chủng vi khuẩn lao Mycobacterium đối với phổi.

Mặc dù các chủng chỉ khác nhau một chút về trình tự gene, nhưng một chủng được xem là “dễ lây truyền” vì khả năng lây lan dễ dàng và chủng thứ hai là “khó lây truyền” vì không dễ lây nhiễm. Vi khuẩn lao lan truyền trong không khí khi những người bị bệnh lao phổi ho, nói, hoặc thậm chí hát.

Dựa trên các chủng được xác định trong một nghiên cứu hợp tác của Rutgers với các nhà nghiên cứu tại Núcleo de Doenças Infecciosas (NDI) ở Brazil để so sánh các hộ gia đình có người bị bệnh “dễ lây truyền” và “khó lây truyền”, các nhà khoa học đã nghiên cứu các con đường miễn dịch mà mầm bệnh kích hoạt trong phổi của những con chuột bị nhiễm bệnh.

Ở những con chuột bị nhiễm chủng có khả năng lây truyền cao, phổi của chúng nhanh chóng hình thành các cụm tế bào miễn dịch được gọi là u hạt bao bọc vi khuẩn xâm nhập, ngăn chặn sự phát triển của một căn bệnh nguy hiểm hơn.

Trong hầu hết các trường hợp, các u hạt cuối cùng bị vỡ ra, tràn ra ngoài. Các nhà nghiên cứu tin rằng nếu thoát ra ở gần đường thở phế quản, vi khuẩn có thể bị tống vào không khí dưới dạng hạt khí dung lây nhiễm.

Bà Salgame, đồng thời là giáo sư tại khoa y, cho biết: “Bằng cách tạo ra các u hạt có khả năng phát triển thành các tổn thương dạng hang giúp vi khuẩn thoát vào đường thở, các chủng M. tuberculosis có khả năng lây truyền cao dễ lây truyền hơn.

Ở những con chuột bị nhiễm chủng khó lây truyền, sự xâm nhập từ từ của vi khuẩn sẽ kích hoạt các đại thực bào phế nang phổi. Cuối cùng, tạo ra các mảng viêm trong phổi không cho phép vi khuẩn thoát vào đường thở, khiến vi khuẩn kết tụ lại và làm tăng nhiễm trùng, bà Salgame nói.

Việc phát hiện ra các quỹ đạo [hoạt động] khác nhau của các chủng đem lại hy vọng cho các phương pháp mới để ngăn chặn sự lây truyền và điều trị.

Bà Salgame nói: “Từ lâu chúng ta đã biết rằng một số người bị bệnh lao dễ lây nhiễm hơn những người khác. Tuy nhiên, cho đến nay, các cơ chế về sự thay đổi trong việc lây truyền giữa những người bị bệnh lao vẫn chưa được hiểu rõ.”

Nature Communications _ Tú Liên