BM: Cố vấn An ninh Quốc gia trình bày ưu tiên của Mỹ ở Châu Á

Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Susan Rice

Cố vấn An ninh Quốc gia trình bày ưu tiên của Mỹ ở Châu Á

TÒA BẠCH ỐC — Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Obama cho biết Hoa Kỳ giữ vững cam kết đối với việc tái cân bằng các ưu tiên về an ninh và kinh tế sang vùng Á Châu Thái Bình Dương. Theo tường thuật của thông tín viên Dan Robinson của đài VOA tại Tòa Bạch Ốc, bà Susan Rice cũng loan báo kế hoạch công du Á Châu của ông Obama vào năm tới.

Bài diễn văn mà Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Susan Rice đọc hôm thứ tư là diễn văn quan trọng đầu tiên về chính sách Á Châu Thái Bình Dương của một giới chức cấp cao của Tòa Bạch Ốc kể từ khi Tổng thống Barack Obama bị buộc phải hủy bỏ chuyến đi để dự hội nghị thượng đỉnh APEC tại Indonesia và các chuyến viếng thăm Malaysia, Brunei và Philippines.

Ngoại trưởng John Kerry đã đi thay cho ông Obama, nhưng sự vắng mặt của Tổng thống Mỹ, vì vụ chính phủ đóng cửa từng phần kéo dài 16 ngày, đã nêu lên những câu hỏi mới về chính sách tái cân bằng của Mỹ.

Phát biểu tại Đại học Georgetown ở Washington, bà Susan Rice cho biết Tổng thống Obama sẽ quay lại Á Châu vào tháng tư. Bà cũng nói rằng mọi người không nên nghi ngờ gì về cam kết của Hoa Kỳ.

Tái cân bằng sang Á Châu Thái Bình Dương tiếp tục là một nền tảng của chính sách đối ngoại của chính phủ Obama. Bất kể có bao nhiêu điểm nóng xuất hiện ở những nơi khác, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục làm sâu sắc thêm cam kết bền bỉ của chúng tôi đối với khu vực vô cùng quan trọng này. Bạn bè của chúng tôi ở Á Châu xứng đáng, và sẽ tiếp tục nhận được, sự chú tâm của chúng tôi ở mức độ cao nhất.

Bà Rice cho hay các mục tiêu ngắn hạn của ông Obama bao gồm những tiến bộ lâu bền về tăng cường an ninh, thúc đẩy sự thịnh vượng và thăng tiến các giá trị dân chủ và nhân quyền.

Bà nói rằng các mối quan hệ đồng minh và sự phân bổ sức mạnh của Mỹ, và “việc nâng cấp và đa dạng hóa những sự giàn xếp an ninh” có mục đích làm cho khu vực này an toàn hơn, bao gồm việc bố trí 60% chiến hạm Mỹ ở Thái Bình Dương vào năm 2020.

Về vấn đề Trung Quốc, bà Rice nói rằng Hoa Kỳ muốn áp dụng một mô hình mới của các mối quan hệ nước lớn, để “quản lý sự cạnh tranh không thể tránh được trong lúc tăng cường sự hợp tác về những vấn đề mà đôi bên có quyền lợi chung ở Á Châu và những nơi khác.”

Nhưng bà nói rằng Hoa Kỳ sẽ duy trì những nguyên tắc cơ bản.

Tổng thống Obama sẽ quay lại Á Châu vào tháng tư.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục cổ xúy cho sự tôn trọng thể chế pháp trị, nhân quyền, tự do tôn giáo và những nguyên tắc dân chủ. Đây là những khát vọng chung của tất cả mọi người và chúng tôi sẽ làm việc này ngay cả vào những lúc, và đặc biệt là vào những lúc, mà việc này không dễ dàng hay không tiện lợi."

Bà Rice cũng cho biết việc duy trì áp lực để Bắc Triều Tiên tháo dỡ chương trình vũ khí hạt nhân là một thí dụ của sự trùng hợp về quyền lợi của Mỹ và Trung Quốc.

Bà nói rằng Hoa Kỳ sẵn sàng đàm phán với điều kiện là cuộc thương thuyết có tính chất khả tín và bàn tới toàn bộ chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên.

"Những mưu toan của Bình Nhưỡng nhằm tiến hành đối thoại trong lúc giữ nguyên những yếu tố then chốt của chương trình vũ khí hạt nhân là không thể chấp nhận được và sẽ không thành công."

Khi nói tới những vụ tranh chấp ở Biển Hoa Ðông và Biển Ðông, mà bà gọi là một mối đe dọa ngày càng lớn đối với hòa bình và an ninh khu vực và quyền lợi của Mỹ, bà Rice hối thúc các nước liên hệ tăng cường sự tiếp xúc và bác bỏ những hành động cưỡng ép và xâm lấn.

Về vấn đề Miến Điện, bà Rice đã nêu ra những tiến bộ như cải cách chính trị và việc trả tự do cho nhiều tù nhân chính trị. Bà nói rằng Washington lạc quan về tình hình của quốc gia Đông Nam Á này, mặc dù vẫn còn nhiều thách thức, như khắc phục những mối căng thẳng và bạo động giữa các sắc dân.

"Nếu tiến bộ tiếp tục cho tới cuối nhiệm kỳ thứ nhì của Tổng thống Obama chúng tôi hy vọng là chúng tôi đã giúp Miến Điện tái lập vị thế của một nước lãnh đạo khu vực và là một nền dân chủ tuy non trẻ nhưng năng động và thịnh vượng."

Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ cho biết Washington sẽ tiếp tục hỗ trợ những người hoạt động cho cải cách chính trị và dân chủ “từ Campuchia cho tới Fiji” và sẽ giúp đỡ các nước tăng cường các định chế và tôn trọng pháp quyền.

Dan Robinsion

Trung Quốc 'thách thức vị thế quân sự vượt trội của Mỹ ở Châu Á'

Bắc Kinh nhiều lần tuyên bố rằng sự trỗi dậy của họ có tính chất hòa bình.

Một ủy ban của quốc hội Mỹ cảnh báo rằng việc Trung Quốc nhanh chóng hiện đại hóa quân đội “đang làm thay đổi cán cân an ninh ở Châu Á Thái Bình Dương và thách thức vị thế quân sự vượt trội mà Hoa Kỳ nắm giữ trong vùng này từ nhiều thập niên qua.”

Cảnh báo vừa kể được đưa ra hôm thứ tư trong một bản phúc trình thường niên của Ủy ban Duyệt xét Kinh tế và An ninh Hoa Kỳ-Trung Quốc, là ủy ban tư vấn cho các nhà lập pháp Mỹ về chính sách liên quan tới Bắc Kinh.

Phúc trình này cũng tố cáo chính phủ Trung Quốc “chỉ đạo và thực hiện một chiến dịch gián điệp mạng qui mô lớn chống lại nước Mỹ.” Văn kiện này nói rằng có thể phải cần tới những biện pháp chế tài để góp phần ngăn chặn những hoạt động do thám của Bắc Kinh.

Trung Quốc chưa bình luận gì về những tố cáo trong phúc trình năm nay. Năm ngoái, Bộ Ngoại giao ở Bắc Kinh đã lên án bản phúc trình của ủy ban này về điều mà họ gọi là thái độ “Chiến tranh Lạnh.”

Tuy vẫn bị Hoa Kỳ vượt xa về chi tiêu quân sự, Trung Quốc đã không ngừng gia tăng ngân sách quốc phòng trong vài thập niên qua. Bắc Kinh cũng nhiều lần tuyên bố rằng sự trỗi dậy của họ có tính chất hòa bình.

Nhưng chủ tịch ủy ban, ông William Reinsch, nói rằng Trung Quốc có thái độ hung hãn hơn trong việc phóng chiếu sức mạnh của họ ở nước ngoài.

Ông Reinsch cho rằng Bắc Kinh đang sử dụng những thủ đoạn “cưỡng ép” ở Biển Hoa Đông Trung Hoa và Biển Ðông, là nơi mà họ có những yêu sách chủ quyền chồng lấn với nhiều nước láng giềng. Ông Reinsch phát biểu như sau:

Tuy vẫn bị Hoa Kỳ vượt xa về chi tiêu quân sự, Trung Quốc đã không ngừng gia tăng ngân sách quốc phòng trong vài thập niên qua.

"Có một việc mỗi lúc một rõ ràng hơn. Đó là Trung Quốc không muốn giải quyết những vụ tranh chấp biển đảo thông qua những cuộc thương thuyết đa phương hay áp dụng luật pháp quốc tế và tiến trình phân xử, nhưng muốn dùng sức mạnh ngày càng tăng của họ để hậu thuẫn cho những thủ đoạn cưỡng ép nhằm gây áp lực để các nước láng giềng nhượng bộ trước những yêu cách của Trung Quốc."

Phúc trình được công bố trong lúc Tổng thống Barack Obama cam kết gia tăng nguồn lực kinh tế và quân sự cho khu vực này. Bản phúc trình hoan nghênh chiến lược có tên “xoay trục Châu Á” này, nhưng cũng ghi nhận là nhiều nước đồng minh của Mỹ đang lo ngại là những khó khăn về ngân sách có thể hạn chế khả năng của Washington nhằm thực thi chiến lược mới.

Để giải tỏa những mối lo ngại đó và để “ứng phó với khả năng quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc”, bản phúc trình đề nghị Quốc hội tiếp tục cung cấp ngân khoản cho những nỗ lực nhằm đưa 60% các chiến hạm Mỹ tới Thái Bình Dương trước năm 2020. Hiện nay, tỉ lệ này chỉ ở mức 50%.

Một thành viên của ủy ban, ông Larry Wortzel, nói với các nhà lập pháp rằng cần phải gấp rút hành động.

Trụ sở của Đơn vị 61398 ở Thượng Hải, bị tố cáo đứng sau hàng trăm vụ tấn công mạng nhắm vào các mục tiêu ở Mỹ.

"Đến năm 2020, không quân và hải quân của Trung Quốc sẽ vượt trội về số lượng hoặc có khả năng kỹ thuật gần bằng khả năng của các lực lượng của chúng ta ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương. Một quân đội bị co cụm có thể không đủ để răn đe Trung Quốc hoặc để trấn an các nước bạn và các đồng minh của chúng ta trong khu vực."

Ủy ban cũng nói tới điều mà họ gọi là “một nhu cầu cấp bách” để Washington thuyết phục Bắc Kinh thay đổi cách tiếp cận đối với hoạt động gián điệp mạng, những hoạt động mà các nhà phân tích nói là gây ra những sự thiệt hại lên tới hàng tỉ đô la cho các công ty của Mỹ.

Ông Wortzel cho biết quân đội Trung Quốc xem không gian ảo là “một yếu tố vô cùng quan trọng của sự cạnh tranh chiến lược với Hoa Kỳ.”

"Chính phủ Trung Quốc đang chỉ đạo và thực hiện một chiến dịch gián điệp mạng qui mô lớn. Chiến dịch này là một mối đe dọa rất lớn cho công nghiệp và cơ sở hạ tầng thiết yếu của Mỹ và cho những hoạt động, nhân viên, khí tài và sự sẵn sàng của quân đội Mỹ."

Để góp phần làm thay đổi sự tính toán thiệt hơn của Trung Quốc, phúc trình nói rằng có thể phải cần tới các biện pháp chế tài. Văn kiện này nêu ra những lệnh cấm nhập khẩu, lệnh cấm du hành và những hạn chế khác về kinh tế như những hành động có thể thực hiện để chống lại những cá nhân hay tổ chức đánh cắp các thông tin bí mật của Hoa Kỳ.

VOA