BM: October 2015

Sunday, October 25, 2015

Cái mới chưa hay, cái hay chưa mới

Cầu Rồng, Đà Nẵng

Ghé thăm Đà Nẵng vào một chiều tháng 10, sau một cơn mưa lớn, một người bạn của tôi giật mình vì một trong những đô thị đẹp nhất Việt Nam cũng chìm trong ngập úng. Nó post tấm hình lên Facebook kèm theo link của một bài báo nói rằng mưa ngập do dự án chứ không phải vì... ông Trời hay thần thánh.

Khắc nghiệt chỉ mới bắt đầu

Thật ra việc mưa to gió lớn không có gì là lạ. Các công trình nghiên cứu hay các bài báo gần đây được công bố ra rả trên truyền hình đều cho thấy trong thời gian tới, khí hậu và thời tiết sẽ có xu hướng ngày càng trở nên khắc nghiệt đến không ngờ. Đặc biệt ở các quốc gia châu Á, trong đó nổi bật là Việt Nam, phải chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Công cuộc phát triển kinh tế mạnh nhưng không đồng bộ với việc bảo vệ môi trường cũng là nguyên nhân khiến Việt Nam đối diện ngày càng nhiều rủi ro từ thiên nhiên.

Những rừng cây xanh vốn được ca ngợi là “rừng vàng” nay chẳng còn là bao so với diện tích rừng bị triệt hạ. Ngay cả những cây đại thụ trên các con phố Hà Nội, Sài Gòn cũng lần lượt ngã xuống vì những thứ mà người ta gọi là dự án, quy hoạch, phát triển đô thị, hạ tầng... Ngay cả khi dư luận lên tiếng trước những bản quy hoạch thiếu cân bằng, thiếu công bằng với môi trường, thì cây xanh vẫn bị hạ, cao ốc được mọc lên. Đó là chưa tính đến không ít doanh nghiệp vì lợi nhuận sẵn sàng tấn công môi trường, chấp thuận đóng phạt (nhẹ nhàng) để khai thác tối đa những gì môi trường có thể mang lại, làm đầy túi tiền của họ.

Nhìn lên phía trên, hệ thống sông Hồng, sông Mekong từ người hàng xóm hung hăng và khổng lồ Trung Cộng, người ta càng lo sợ về những ngày tháng cạn khô lúc nắng đến, lũ lụt lúc mưa về. Chơi chung với một ông hàng xóm khó tính và đầy tham vọng như Trung Cộng, khả năng phải gánh chịu những hậu quả khắc nghiệt như hạn hán, mưa lũ càng tăng thêm gấp bội.

Cái mới thì chưa hay

Trước hàng loạt khó khăn thiên tai như bão lũ, ngập úng, Việt Nam không phải là không có giải pháp. Thậm chí, Sài Gòn đã chi hàng tỷ vào công tác chống ngập úng, huy động nguồn lực ngân sách không nhỏ để dân Sài Gòn không phải bì bõm lội nước dắt xe mỗi độ mưa về. Tuy nhiên, mọi thứ đều vẫn là số 0.

Có người đặt vấn đề tại sao các nước khác họ cũng nghiên cứu chống ngập và họ làm hiệu quả, còn nhà mình làm hoài vẫn cứ ngập, cứ úng? Các công trình nghiên cứu được tiến hành và công bố hàng năm về các giải pháp chống ngập úng, hạn chế tác hại của biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, các giải pháp được đưa ra dù mới nhưng cũng không hay, thậm chí thiếu tính thực tiễn và phù hợp với các đặc thù của từng vùng ở Việt Nam. Vậy nên, công trình nghiên cứu vẫn cũng chỉ là công trình nghiên cứu, còn giá trị của một giải pháp hiệu quả thì thật sự chưa thấy.

Cư dân mạng chế ra ca khúc:

Mùa mưa trên thành phố HCM

nghe vừa buồn cười nhưng rất đỗi xót xa. Không xót xa sao được khi ở trên thì cam kết biết bao nhiều lần, chi không biết bao nhiêu tiền của dân, để rồi trong bối cảnh thiên nhiên ngày càng khắc nghiệt, tình trạng ngập úng cũng chẳng có chút khả quan, nếu không muốn nói thẳng thừng là hiệu quả kém đi gấp bội.

Cái hay thì chưa mới

Một số giải pháp được Việt Nam đưa ra gần đây có giá trị. Điển hình như thúc đẩy mô hình hợp tác nhà nước – tư nhân (PPP – Public Private Partnerships) trong việc chống ngập úng tại Sài Gòn. Nói một cách nôm na dễ hiểu, thay vì một tay nhà nước phải chi từ A đến Z trong việc thiết kế, quy hoạch, vận hành hệ thống chống ngập úng thì nay, công việc nan giải này được chia ra, san sẻ cho khu vực tư nhân – những người được xem dù không có quyền nhưng có tiền, có kinh nghiệm quản lý, có giải pháp sáng tạo.

Nhìn sang Mỹ, ngay cả việc dọn rác và xử lý rác đường phố, hút cống rãnh, cây xanh đô thị, năng lượng điện đóm, ... đều do một tay tư nhân thiết kế và thực hiện theo mô hình PPP, vốn không phải mới mẻ gì nhưng được cái là hiệu quả và thiết thực trên cơ sở đôi bên đều có lợi. Nhưng tại Việt Nam, tuy mô hình này hay, (có vẻ) phù hợp với tình hình hiện tại, nhưng tính mới thì vẫn chưa thấy.

Gần chục năm qua, khi nhà nước triển khai thuật ngữ hợp tác nhà nước – tư nhân, hay PPP, thì thành quả vẫn chưa bao nhiêu, còn riêng việc chống lụt, ngập úng, thì không có bất kỳ một thành quả đáng tự hào nào cả. Lẽ ra việc này phải được đốc thúc từ nhiều năm trước, bởi lẽ trong xã hội hiện tại, khi nền kinh tế thị trường bắt đầu thay thế dần nền king tế phụ thuộc nhà nước, thì việc bỏ qua sức mạnh khu vực tư nhân cũng chẳng khác nào tự đưa cổ mình vào thòng lọng và chờ... chết. Các doanh nghiệp tư nhân không chỉ duy lý (chú ý đến lợi nhuận) mà họ còn sở hữu nguồn vốn, công nghệ, con người... có hiệu quả, chất lượng và ổn định hơn so với khu vực nhà nước.

Câu hỏi đặt ra là tại sao đến nay mới rục rịch cho tư nhân tham gia chống lụt? Đơn giản là vị trước nay mô hình PPP chẳng mấy hấp dẫn, không chỉ vì các đánh giá cho rằng doanh nghiệp nhà nước được ưu tiên hơn, mà còn vì hạn chế trong các chính sách ưu đãi, kêu gọi tư nhân. Không chỉ thế, các chỉ số tham nhũng, môi trường đầu tư của Việt Nam vẫn chưa mang tính cạnh tranh, nên càng khiến khu vực tư nhân thiếu sự mặn mà. Nói chung, đầu tư kiểu PPP đối với tư nhân, chẳng được mấy ích lợi so với mạo hiểm.

Không ít doanh nghiệp tư nhân, có cả doanh nghiệp nước ngoài chỉ “đến rồi đi”, vì cái hay – mô hình PPP – lại cũng chỉ mang tính bình mới rượu cũ, tức hay nhưng không mới, không hấp dẫn, không đảm bảo nhu cầu có được lợi ích tối thiểu đối với doanh nghiệp. Vậy nên, cải thiện mạnh môi trường đầu tư kèm theo các chính sách ưu đãi kịp thời, hợp lý với doanh nghiệp tư nhân mới đúng là thứ Việt Nam đang cần đẩy mạnh để huy động tổng thể sức mạnh nguồn lực, phục vụ không chỉ chống ngập mà còn nhiều dự án khác về môi trường, phát triển bền vững.

Cao Huy Huân

Hải Quân Mỹ sẽ tiến vào Trường Sa?

Trại tù Phú Quốc 1973 và Trao trả tù binh

R.I.P: Đại Tá Lê Minh Sơn Không Đoàn 332 Air Expe...

Ngồi bắt chéo chân: lịch lãm hay tai hại?

Đồng bằng sông Mekong gặp nhiều hiểm họa

Máy ảnh 2100 mega pixels

Thư của các nhà văn

Tiệc cưới bị hủy: người homeless được ăn 'đại yến'...

Thần dược: mới của người Trung Cộng

R.I.P: Vĩnh biệt Alan Phan

Tù chết và bị thương được đền tiền

3 câu chuyện về cách đối xử...

Khi con người bị máy móc thay thế

Phim tài liệu Vietnamerica trong mắt khán giả trẻ

Người Việt và nỗi lo tái định cư ở Biển Hồ

Vô cảm: Sự bất hạnh của dân tộc

Ban nhạc Cuba trình diễn tại Tòa Bạch Ốc

Những “người Pháp” gốc Việt có thể sẽ bị cúp tiền ...

Đốt sách .....rồi bây giờ đấu giá sách

Người Đức hối tiếc vì “trải thảm đỏ” đón dân di cư...

Năm nay 2015 không có mùa nước nổi

Những thành phố nổi tiếng nhất về cà phê

Lạc Bước Rừng Thu

Chuyện lạ ở Thái Lan: Trâu có vảy

Hay ở chỗ: càng học càng nguy hiểm!

DLV_Trần Nhật Quang giáp mặt các nhà bất đồng

Nỗi khát khao chính đáng và cần kíp

Tàu ngầm, đồ chơi đắt tiền của tỷ phú

Nhà máy Fukushima: thảm họa hạt nhân năm 2011

Trung Cộng khánh thành hải đăng ở Trường Sa

Thống đốc California phê chuẩn dự luật về quyền đư...

Sống trong sợ hãi

Phim kinh dị về sư Thái bị kiểm duyệt

Hà Lan điều tra: MH17 bị hỏa tiễn bắn

Cuộc phiêu lưu của Putin tại Syria

Đối sách điệu hổ ly sơn của nhà cầm quyền Việt Nam...

Hải Quân Mỹ sẽ tiến vào Trường Sa?

Hải quân Mỹ sẽ thể hiện quyết tâm 'bảo vệ quyền lưu thông' hàng hải quốc tế ở khu vực Biển Đông, theo tác giả.

Hãng tin Associated Press vừa cho biết Hải Quân Hoa Kỳ đang đợi lệnh cho tàu tuần tra vào sâu trong khu vực 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo trong quần đảo Trường Sa mà Trung Cộng cho xây dựng trái phép gần đây.

Đô đốc Scott Swift, Tư lệnh hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ đã trả lời phỏng vấn như thế với Associated Press, hôm thứ Năm 22/10/2015, từ văn phòng của ông ở Trân Châu Cảng, Hawaii.

Đô đốc Swift nói: “Chúng tôi đã sẵn sàng... Và chúng tôi có những nguồn lực để hỗ trợ bất cứ quyết định chính sách nào và bất cứ điều gì mà các nhà hoạch định chính sách có thể yêu cầu chúng tôi làm để tỏ rõ quyết tâm của Mỹ liên quan đến những hoạt động mà chúng tôi tiến hành ở Biển Đông.”

Theo nguồn tin cuối giờ chiều 23/10 thì quyết định cuối cùng của Tòa Bạch Ốc sẽ chỉ nội trong vài ngày tới!

Đô đốc Swift cũng cho biết rằng các hoạt động của Hải Quân Hoa Kỳ trong khu vực là bình thường như họ vẫn làm trước đây và không nhằm bất cứ quốc gia nào.

Quan điểm chính thức của Hoa Kỳ từ trước đến nay là không đứng về phía bên nào trong vấn đề tranh chấp chủ quyền các hòn đảo này nhưng việc tăng cường bảo vệ quyền tự do lưu thông hàng hải và hàng không, phù hợp theo luật pháp quốc tế là ưu tiên hàng đầu của họ.

Bảo vệ quyền lưu thông

Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Ashton Carter khẳng định trong một cuộc họp báo ở Boston rằng Hoa Kỳ sẽ bay, lưu thông hàng hải và hoạt động ở bất cứ nơi nào được luật pháp quốc tế cho phép, bao gồm cả khu vực Biển Đông.

Ông tiết lộ rằng Hải Quân Hoa Kỳ đã có kế hoạch điều tàu vào vùng biển trong phạm vi 12 hải lý cách các đảo mà Trung Cộng mới bồi đắp tại Trường Sa; ông còn tố cáo Trung Cộng đang quân sự hoá các cơ sở tại đây và nhấn mạnh rằng vùng biển này là biển quốc tế và Hoa Thịnh Đốn sẵn sàng bảo vệ quyền tự do lưu thông trong khu vực.

Không cam lòng, Tân Hoa Xã, cơ quan ngôn luận chính thức của chính phủ Bắc Kinh, hôm 21/10, bình luận rằng hành động này của Mỹ sẽ là một sai lầm nghiêm trọng, khiến Trung Cộng “không có một sự lựa chọn nào khác ngoài việc tăng cường khả năng phòng vệ.”

Hoàn Cầu Thời báo, một trong những tờ báo có liên kết với cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng Cộng Sản Trung Cộng, vừa có bài viết rằng nếu Mỹ xâm phạm điều mà họ gọi là “các quyền lợi cốt lõi của Trung Cộng, thì Giải phóng Quân Nhân dân Trung Cộng sẽ phản ứng và dùng vũ lực để ngăn lại.”

Căng thẳng Trung-Mỹ đang leo thang hàng ngày và câu hỏi đang được mọi người quan tâm là liệu đối đầu Mỹ-Trung có dẫn đến xung đột quân sự? Để trả lời cho câu hỏi này chúng ta cần phải trả lời trước 3 câu hỏi sau đây:

Một là Mỹ có quyết tâm đến đâu trong vấn đề Biển Đông, hai là phản ứng của Trung Cộng sẽ tới đâu và ba là các quốc gia trong khu vực, đặc biệt các đồng minh, đối tác của Mỹ, sẽ phản ứng ra sao?

Ưu tiên số một

Trung Cộng tăng cường rõ rệt nhiều hoạt động hải quân và quân sự ở Biển Đông, theo một số nhà quan sát quốc tế.

Có một điều chắc chắn rằng không ai kể cả Trung Cộng ngay bây giờ thực sự muốn có chiến tranh trong khu vực. Đơn giản không ai muốn đập cái chén cơm mà mình đang ăn.

Hoa Kỳ từng lặp đi lặp lại nhiều lần về ưu tiên hàng đầu của họ trong vấn đề “Biển Đông”. Hoa Kỳ không quan tâm chuyện “chủ quyền”. Cái mà Hoa Kỳ cho là quan trọng là sự di chuyển tự do trong khu vực cả trên đường biển lẫn trên bầu trời.

Bất cứ sự cản trở nào từ bất cứ quốc gia nào trong khu vực đều đẩy Hoa Kỳ vào thế phải ra tay. Cho nên, sự lấn lướt của Trung Cộng trong thời gian qua, đặc biệt gần đây, với sự bồi đắp đảo với những cơ sở quân sự và việc xây hai ngọn hải đăng là giọt nước đầy làm tràn ly.

Hoa Kỳ buộc phải có hành động thích đáng, rõ ràng để Trung Cộng biết đâu là giới hạn và cũng để trấn an củng cố lực lượng đồng minh.

Như câu hỏi số một bên trên nêu ra là liệu Mỹ có quyết tâm đến đâu? Hoa Kỳ hiện nay bị đặt vào thế chẳng đặng đừng nên họ phải có quyết tâm cao độ. Nếu không thì uy tín của Mỹ sẽ không còn và tương lai thì sẽ bị mất hoàn toàn ảnh hưởng trong khu vực.

Chính phủ Obama tuy có yếu kém trong vấn đề Trung Cộng nhưng một phần cũng do vấn đề cắt giảm ngân sách quốc phòng của Quốc hội và những can dự của Hoa Kỳ trên cương vị siêu cường số một thế giới, buộc phải có thái độ cẩn trọng hơn.

Chưa giải quyết xong chiến trường Afghanistan, Iraq thì phải đối phó cùng lúc với các điểm nóng khác như Lybia, Ukraine và Syria, Hoa Kỳ cần có sự chia sẻ trách nhiệm của các đồng minh và đối tác.

Đối với Trung Cộng và “Biển Đông”, Tòa Bạch Ốc cũng muốn gom đủ sự đồng thuận và ủng hộ mạnh mẽ từ Quốc hội cũng như của công luận trước khi có những bước đi cụ thể hơn.

Với những lời tuyên bố chủ quyền “Biển Đông” của Chủ tịch Trung Cộng trong chuyến thăm Hoa Kỳ tháng Chín vừa qua đủ để Tổng thống Obama có những hành động cứng rắn hơn, thể hiện quyết tâm của Hoa Kỳ trong vấn đề bảo vệ an ninh, hòa bình và thịnh vượng chung cho khu vực.

Vì quyền lợi quốc gia, Hoa Kỳ sẽ quyết tâm tăng cường bảo vệ “quyền tự do lưu thông hàng hải và hàng không”, phù hợp theo luật pháp quốc tế.

Phản ứng của TC

Trước viễn ảnh của một Hoa Kỳ quyết tâm ngăn chận sự bành trướng của Trung Cộng, quốc gia này sẽ không có sự lựa chọn nào khác hơn là chấp nhận bước vào bàn đàm phán. Dĩ nhiên giải thuyết này không thể xảy ra nay mai mà chỉ có thể là một sự kiện có thật khi cả hai bên Hoa Kỳ và Trung Cộng đã bước qua những cuộc đối đầu vô cùng căng thẳng.

Chiến lược của Trung Cộng là một bước lùi, ba bước tiến, cứ âm thầm mà tới và chỉ dừng hoặc lùi khi đối phương phản ứng mạnh và rất mạnh. Về chiến thuật, Trung Cộng dùng "mê hồn trận" cùng lúc mở nhiều mặt trận khác nhau với mục đích làm tiêu hao lực lượng đối phương, nhất là đánh đòn cân não lên “tâm lý” đối phương.

Hoa Kỳ với một chế độ chính trị tự do, dân chủ và thực dụng, người dân Mỹ sẽ không có đủ “kiên nhẫn cần thiết” để chơi màn "mèo vờn chuột" dẳng của Trung Cộng.

Cho nên, vì sao Trung Cộng mới có tuyên bố rằng họ sẽ làm hết sức để tránh đụng độ, va chạm quân sự như lời của tướng Phạm Trường Long, Phó Chủ tịch Uỷ ban Quân sự Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Cộng, phát biểu hôm 17/10 tại một hội nghị khu vực ở Bắc Kinh, với sự tham dự của các Bộ trưởng Quốc phòng Đông Nam Á (ASEAN).

Hải quân Trung Cộng trong một cuộc diễn tập trên Biển Hoa Đông cuối tháng 8/2015.

Ông nói: “Chúng tôi sẽ không bao giờ sử dụng vũ lực một cách cẩu thả, ngay cả trong các vấn đề chủ quyền, và đã làm hết sức để tránh xung đột bất ngờ.”

Mặc dù trước đó bà Hoa Xuân Oánh, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Cộng đã lên tiếng cảnh báo Mỹ cần làm rõ quan điểm và yêu cầu các nước nên tránh “cách tiếp cận liều lĩnh và gây hấn để duy trì hòa bình và ổn định khu vực”.

Bà Hoa nói tiếp thêm rằng trong khi Trung Cộng khuyến khích tự do hàng hải trong khu vực, điều đó “không có nghĩa là tàu quân sự và máy bay nước ngoài có thể tự do đi vào không phận và hải phận của nước khác. Trung Cộng sẽ duy trì vững chắc chủ quyền lãnh thổ của mình”.

Như câu hỏi số hai được nêu ra là liệu phản ứng của Trung Cộng sẽ tới đâu? Câu trả lời đơn giản và ngay lập tức là rất mạnh nhưng chủ yếu chỉ là “võ mồm và đại bác vòi rồng”. Tuy Trung Cộng không phải là “cọp giấy” nhưng rất sợ đụng độ thật vì Trung Cộng còn đang cần thời gian để chuẩn bị lực lượng. Nổ súng bây giờ đối với Trung Cộng là đồng nghĩa với tự sát.

Thái độ đồng minh

Sau khi Hoa Kỳ thông báo cho Úc biết ý định tuần tra ở “Biển Đông” thì ngày 15/10, Bộ trưởng Thương mại, Andrew Robb trả lời trên đài truyền hình của hãng tin Bloomberg tại Hồng Kông rằng, Úc “không đứng về phe nào” và “không tham dự vào các hoạt động giám sát hay bất kỳ một động thái nào của Mỹ” ở Biển Đông.

Ngoại trưởng Úc, Julia Bishop, hôm 19/10, chính thức tuyên bố từ chối tham gia với lý do sáng kiến này “chưa đi vào thực hiện” nhưng sẽ ủng hộ về ngoại giao.

Động thái này tuy bất ngờ nhưng không khó hiểu khi phân tích về những lợi ích kinh tế của Úc với Trung Cộng và Hoa Kỳ. Trao đổi thương mại Úc-Trung gần 100 tỷ USD và cán cân phần lợi nghiêng về phía Úc trong khi giao thương Úc-Mỹ chỉ ở mức 37 tỷ USD và Úc nhập siêu từ Mỹ theo số liệu năm 2013 của Ủy ban Thương mại Úc (Austrade).

Bất cứ một sự đối đầu nào của Úc với Trung Cộng trước mắt đều gây tổn hại kinh tế cho Úc, nhưng về lâu dài, nếu Mỹ thật sự quyết tâm đặt luật chơi mới cho khu vực, Úc không có sự lựa chọn nào khác hơn là đi với Mỹ.

Tuy Nhật Bản, một đồng minh quan trọng của Mỹ trong khu vực chưa lên tiếng cụ thể về việc này vì Mỹ chưa chính thức đề nghị nhưng có nhiều khả năng cuối cùng chỉ có Mỹ và Nhật Bản sẽ thực hiện dự án “tự do hàng hải” này.

Đây là nhu cầu sống còn của Nhật Bản vì thứ nhất, “Biển Đông là trục lộ hàng hải duy nhất nối Nhật Bản với Ấn Độ Dương, Trung Đông, Châu Âu và Châu Phi, những thị trường quan trọng của Nhật, nếu làm ngơ với Trung Cộng chỉ chuốc họa vào thân sau này.

Thứ hai, Nhật Bản đang có tranh chấp với Trung Cộng ở Biển Hoa Đông, Nhật Bản không thể cho Trung Cộng thấy liên minh Mỹ-Nhật lỏng lẻo.

Và thứ ba, Nhật Bản không có tranh chấp gì ở Biển Đông nên có lý do chính đáng để cùng Mỹ tuần tra trong khu vực nhân danh quyền “tự do hàng hải”.

Theo báo Telegraph của Ấn Độ, hôm 19/10, Mỹ có thông báo cho Ấn Độ về dự án “tự do hàng hải” này, nhưng hiện giờ chính phủ Ấn Độ chưa có câu trả lời chính thức.

Tàu chiến Mỹ đi tuần ở vùng biển quốc tế gần khu vực Trường Sa hôm 11/5/2015.

Việc Ấn Độ có tham gia hay không tùy thuộc vào những thỏa thuận mà Tổng thống Obama và Thủ tướng Modi đã đồng ý trước đây. Chính phủ Ấn Độ đang xem xét, phân tích lợi hại về những lợi ích chiến lược lâu dài trong khu vực và toàn cầu mà Mỹ hứa sẽ mang lại cho Ấn Độ.

Đối đầu hay hợp tác?

Liệu Mỹ có thực hiện dự án “tự do hàng hải”? Câu trả lời dứt khoát là Mỹ sẽ đưa tàu chiến vào khu vực 12 hải lý của những đảo nhân tạo được xây dựng trái phép này vì theo luật biển quốc tế thì những đảo này không có 12 hải lý như lãnh hải, đồng thời việc công nhận chủ quyền của những đảo này còn là vấn đề tranh chấp mà chỉ có luật pháp quốc tế mới có thẩm quyền.

Với những phân tích bên trên, Hoa Kỳ không có sự lựa chọn nào khác hơn là phải thách thức Trung Cộng để buộc Trung Cộng ngồi vào bàn đàm phán và đưa vấn đề này ra một tòa án quốc tế về biển để được nghe Trung Cộng giải thích cụ thể về chủ quyền của họ nằm trong đường 9 đoạn trên “Biển Đông”.

Hoa Kỳ dĩ nhiên muốn tạo được một liên minh để thực hiện dự án này nhưng nếu thậm chí chỉ một mình Hoa Kỳ vẫn phải làm để chứng minh cho các đồng minh và đối tác trong khu vực về quyết tâm của Hoa Kỳ. Vì chỉ có như thế thì mới không còn ai còn có nghi ngờ về thái độ của Hoa Kỳ. Không ai có thể trách cứ là Hoa Kỳ chỉ nói nhưng không làm và có thể “bán đứng” họ.

Nếu vậy thì khả năng đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng không còn là giả thuyết nữa nhưng liệu sự đối đầu này có dẫn tới xung đột quân sự không thì câu trả lời dứt khoát sẽ là không!

Như đã phân tích, giải pháp quân sự đối với Trung Cộng trong thời điểm là 'tự sát', ngoại trừ, nội tình Trung Cộng có loạn.

Đối với Chủ tịch Tập Cận Bình trong giai đoạn này, việc củng cố quyền lực của ông ở Bắc Kinh là ưu tiên số một, dứt điểm tàn dư của các thế lực chống ông trong đảng. Ưu tiên thứ hai của ông là kích thích tăng trưởng kinh tế để ổn định chính trị, xã hội. Nếu ông thất bại kinh tế, Trung Cộng sẽ bị rơi vào loạn lạc.

Ưu tiên thứ ba của ông là ngoài việc tăng vị thế của Trung Cộng trên trường quốc tế, việc cấp bách phải làm là phải đầu tư nhiều vào quốc phòng với mục đích thứ nhất thỏa mãn thành phần “diều hâu” trong đảng và, mục đích thứ hai cũng để hiện đại hóa quân đội xứng đáng là một cường quốc.

Sắp có đáp số

Cuối cùng, sự căng thẳng hiện nay ở “Biển Đông” là một chỉ dấu tốt báo hiệu “bài toán Biển Đông” sắp có đáp số.

Trung Cộng biết chắc rằng không bao giờ họ có thể có được toàn bộ “Biển Đông” nhưng họ vẫn đưa ra yêu sách tối đa để được chia phần nhiều hơn!

Hải quân Mỹ tiếp tục theo dõi sát các diễn biến trên các vùng biển tại khu vực Biển Đông.

Giải pháp cuối cùng của “Biển Đông” sẽ là sự hợp tác đa quốc gia trong một tổ chức cấp khu vực bao gồm các nước đang có tranh chấp chủ quyền và các quốc gia có liên quan và/hoặc có quyền lợi ở “Biển Đông” để cùng quản lý và khai thác.

Nếu Trung Cộng là nước có đòi hỏi chủ quyền nhiều nhất ở Biển Đông và Việt Nam là nước có nhiều chủ quyền lãnh hải ở đây nhất, thì Việt Nam sẽ là nước bị thiệt thòi nhiều nhất trong khi Trung Cộng sẽ là nước hưởng lợi nhiều nhất từ bất cứ một giải pháp nào cho “Biển Đông”.

Nhưng sự thiệt thòi của Việt Nam có thể hạn chế được nếu Đảng Cộng sản Việt Nam có chiến lược chuyển trục kịp thời hầu huy động được sức mạnh tổng lực của toàn dân trong công cuộc chiến đấu bảo vệ chủ quyền, lãnh hải và những quyền lợi chính đáng, hợp pháp khác của chúng ta ở Biển Đông.

LS Vũ Đức Khanh