BM: Nga đối mặt với làn sóng trục xuất ngoại giao

Ông Sergei Skripal và con gái Yulia trước khi bị trúng chất độc thần kinh ở Salisbury, thành phố yên lặng vùng Wiltshire của Anh

Hoa Kỳ và các nước đồng minh châu Âu sẽ trục xuất hàng loạt nhân viên ngoại giao Nga trong một phản ứng phối hợp đối với vụ cựu điệp viên Nga bị đầu độc ở Anh.

Đây được cho là một lệnh trục xuất tập thể lớn nhất đối với các nhân viên tình báo Nga trong lịch sử.

Thủ tướng Anh Theresa May nói 18 quốc gia đã cùng đoàn kết với Anh, trục xuất tổng số hơn 100 nhân viên ngoại giao.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra lệnh trục xuất sáu mươi nhân viên ngoại giao Nga khỏi nước này.

Canada, Đức, Pháp, Ukraine, và nhiều nước nước châu Âu khác đã có động thái tương tự.

Nga gọi các động thái trục xuất này là "hành động khiêu khích" và thề sẽ trả đũa.

Phía Nga phủ nhận mọi liên quan đến vụ tấn công chất độc đối với ông Sergei Skripal và con gái ở Salisbury, miền Nam nước Anh. Hai cha con ông đang trong tình trạng nguy cấp nhưng ổn định ở bệnh viện.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova lên án EU đã có "cách thể hiện lệch lạc tình đoàn kết" với Anh Quốc.

Trong số 60 nhà ngoại giao Nga tại Mỹ sẽ bị trục xuất, tin cho hay 48 người làm việc tại sứ quán Nga và những người còn lại làm việc tại Liên Hiệp Quốc tại New York.

Mỹ cũng sẽ ra lệnh đóng cửa lãnh sự quán Nga tại Seattle, theo hãng tin Anh Reuters.

Các nhà lãnh đạo EU tuần trước nhất trí rằng có khả năng lớn Nga đã đứng sau vụ đánh độc một cựu điệp viên Nga và con gái ông ở Anh.

Số nhân viên ngoại giao Nga bị các nước trục xuất:

Mỹ: 60

Ukraine: 13

Canada: 4

Đức: 4

Pháp: 4

Ba Lan: 4

Cộng hòa Czech: 3

Lithuania: 3

Hà Lan: 2

Đan Mạch: 2

Italy: 2

Estonia: 1

Latvia: 1

Croatia: 1

Phần Lan: 1

Romania: 1

Thủ tướng Anh Theresa May nói việc các nước thể hiện tình đoàn kết gửi ra một thông điệp mạnh.

"Chúng tôi chào mừng hành động ngày hôm nay của các đồng minh chúng tôi, điều thể hiện rõ rằng chúng ta đều sánh vai nhau để gửi dấu hiệu mạnh nhất đến nước Nga rằng Nga không thể tiếp tục coi thường luật quốc tế, " thông cáo từ văn phòng của bà May cho biết.

Hành động của Mỹ cũng là động thái phản đối Nga mạnh mẽ nhất kể từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh và tình hình thù địch với Liên bang Xô viết lúc đó.

Bộ Ngoại giao Nga nói hành động này thể hiện sự tiếp diễn của "con đường đối đầu".

"Không cần phải nói rằng động thái thiếu thân thiện của nhóm các nước này sẽ được ghi nhận và chúng tôi sẽ có phản ứng," thông cáo của bộ này viết.

Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Donald Tusk

Vì sao các nước đồng loạt trục xuất?

Điện Kremlin đã trông đợi sẽ có các nhân viên ngoại giao bị trục xuất để phản ứng với vụ tấn công chất độc

Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Donald Tusk nói 14 quốc gia trong khối EU đã quyết định trục xuất nhân viên ngoại giao Nga ngay sau một cuộc họp tuần trước về vụ đầu độc ở Salisbury.

"Không thể loại trừ các biện pháp nữa, kể cả trục xuất thêm [nhân viên ngoại giao Nga] trong khuôn khổ chung của EU sẽ diễn ra trong những ngày tới," ông nói.

Bộ Ngoại giao Mỹ viết trong một thông cáo: "Hôm 4/3, Nga sử dụng chất độc thần kinh có cấp độ quân sự để âm mưu giết hại một công dân Anh và con gái ông ở Salisbury.

Cuộc tấn công này vào đồng minh của chúng tôi Vương quốc Anh là mối nguy cho rất nhiều người vô tội và làm ba người bị thương nặng, trong đó có một sỹ quan cảnh sát."

Bộ Ngoại giao Mỹ gọi cuộc tấn công này là "sự vi phạm trắng trợn Công ước cấm Vũ khí Hóa học và vi phạm luật quốc tế."

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko nói quyết định trục xuất 13 nhân viên ngoại giao Nga được đưa ra "theo tinh thần đoàn kết với các đối tác Anh và đồng minh xuyên Đại Tây Dương và với sự phối hợp cùng các nước EU".

Trước đó hôm thứ Hai 26/3, nhiều nước châu Âu - gồm Latvia, Lithuania, Estonia và Ba Lan - triệu đại sứ Nga đến bộ ngoại giao ở các nước này.