Hai năm trước, Chris Herrmann để lại cuộc sống thường nhật của mình ở Perth, Úc, lại phía sau, và mua vé máy bay vòng quanh thế giới, bắt đầu hành trình kéo dài 12 tháng.
Ông dành ba tháng để thưởng thức nhịp điệu cuộc sống ở thành phố Valencia của Tây Ban Nha, sau đó ông đi du lịch bụi qua Trung và Nam Mỹ, và cuối cùng dành thời gian còn lại nghỉ ngơi ở Đông Nam Á.
Ông nói đó là trải nghiệm tuyệt vời - mặc dù ông đã không hề lên sẵn kế hoạch. Người vợ chung sống với ông suốt 40 năm đã qua đời một năm trước đó và vì vậy dành thời gian đi du lịch có vẻ là lựa chọn đúng.
"Tôi nhận ra cuộc sống có thể ngắn ngủi đến mức nào. Hành trình của bà ấy đã dừng lại, nhưng của tôi thì vẫn tiếp diễn," ông nói.
"Tôi muốn được thử thách, để xem mọi thứ sẽ ra sao."
Ở Valencia, ông Herrmann, giờ 64 tuổi, ở trong một căn hộ và kết bạn với những người mới quen và tham gia các hoạt động qua các hội nhóm gặp gỡ nhau trên mạng. Khi đi du lịch bụi, ông thường ở nhà nghỉ, nơi thường có đông người trẻ hơn mình.
Chia sẻ với người trẻ nhiều khi cũng làm ông nản lòng, ông thừa nhận. Nhưng vị cựu doanh nhân nhận thấy những người trẻ thực sự tạo cảm hứng cho ông từ thái độ tự tin của họ khi đi du lịch và sự tò mò trước những khác biệt văn hoá.
Và chính là các cuộc chuyện trò chứ không phải điểm đến mới là điều để lại dấu ấn trong ông.
Ở Guatemala, Herrmann nghe dân địa phương chia sẻ quan điểm về cuộc nội chiến. Trên một con tàu từ Colombia đến Panama, những hành khách trẻ đã khiến ông thay đổi hoàn toàn quan điểm về việc hợp thức hoá chất gây nghiện khi ông cập cảng.
Ông nhận thấy toàn bộ trải nghiệm tiếp thêm nghị lực cho mình. "Tôi nghĩ với bất cứ trải nghiệm nào nơi bạn bước ra khỏi vùng an toàn, bước tiếp theo sẽ trở nên ít thách thức hơn," ông nói.
Ông Chris Herrmann, 64 tuổi, xếp lại cuộc sống thường nhật ở Perth, Úc và lên đường bắt đầu một năm nghỉ ngơi "vàng". Đi du lịch bụi ở Peru là một trong những điểm nhấn của hành trình
Ngành công nghiệp hấp dẫn
Theo truyền thống, nhiều sinh viên nghỉ một năm trống (gap year); thường họ kết hợp đi du lịch, làm tình nguyện và làm các công việc tạm thời.
Năm trống có ít nhiều khác biệt ở một số quốc gia: Ở Anh Quốc hầu hết nghỉ một năm sau khi học xong phổ thông và trước khi vào đại học, trong khi ở Úc và New Zealand một số người đợi đến sau khi tốt nghiệp đại học.
Ở Mỹ, năm tạm nghỉ thường ít phổ biến và được sắp xếp có tổ chức hơn - sinh viên có xu hướng tìm những chương trình thực tập sinh và tình nguyện chính thức. Nhưng mục đích nói chung là như nhau - nhằm khám phá những trải nghiệm giá trị sống và những điều mới mẻ để bổ sung cho quá trình chuyển đổi bước kế tiếp, bất kể sau này họ sẽ làm gì.
Tuy nhiên, thế hệ bùng nổ em bé đã bắt đầu viết lại cách thức nghỉ hưu, và ý tưởng về một năm tạm nghỉ ở giai đoạn về chiều của cuộc đời đã trở nên phổ biến.
Lời khuyên cho những người có tuổi có rất nhiều trên các trang web về nghỉ hưu và dịch vụ tài chính, các công ty cung cấp bảo hiểm và du lịch cũng đưa ra các giải pháp tốt nhất trong việc chi tiêu và các lựa chọn du lịch hàng đầu.
Rất khó để định lượng mức độ phổ biến của năm tạm nghỉ "vàng" trên toàn cầu - nhưng chắc chắn đây là mảng dịch vụ dễ ăn nên làm ra.
Công ty nghiên cứu Mintel ước tính quy mô của ngành công nghiệp phục vụ cho nhu cầu tạm nghỉ việc để đi chơi trên toàn cầu vào khoảng 5 tỷ bảng Anh (6,6 tỷ đô la Mỹ) vào năm 2005 và ước tính nó sẽ tăng lên đến 11 tỷ bảng Anh vào năm 2010.
Không có con số nghiên cứu nào mới được thực hiện kể từ đó, mà theo Will Jones, tổng biên tập trang Gapyear.com của Anh, thì đó cũng một phần bởi khái niệm "năm tạm nghỉ" giờ đây được hiểu theo nghĩa rất rộng.
"Cụm từ "năm trống" được sử dụng như một mô tả rộng gần như cho bất kỳ loại chuyến đi nào vượt qua giới hạn của một kỳ nghỉ đơn giản, và bất kỳ loại thời gian dài ngắn nào khi bạn tách rời khỏi cuộc sống hàng ngày của bạn," Jones nói.
"Điều này khiến cho việc quyết định xem kích cỡ của ngành công nghiệp này là bao nhiêu trở nên khó khăn: một năm trống có ý nghĩa rất khác nhau với rất nhiều người khác nhau và không phải lúc nào cũng liên quan đến chuyện mua vé máy bay."
Tuy nhiên, dữ liệu gần đây tiếp tục cho thấy sự chọn lựa giữa những người lớn tuổi thường là chọn một điểm đến và đi du lịch - dù họ có gọi tên hành động đó là gì.
Các nhà nghiên cứu tại Ngân hàng Charter Savings nhận thấy khoảng 40% người lao động họ khảo sát ở Anh Quốc muốn có một năm nghỉ ở giai đoạn sau này trong đời hoặc một chuyến đi dài khi họ nghỉ hưu.
Vào năm 2016, các nhà nghiên cứu người Úc phát hiện ra 77% người lớn tuổi đang tìm kiếm các kiểu kỳ nghỉ khác nhau, với các tiêu chí "tích cực hơn", "khoảng cách xa hơn", "giao lưu nhiều hơn" và "phiêu lưu hơn" xếp hàng đầu (gần nửa số người trả lời khảo sát đã nghỉ hưu hoặc đang trong quá trình chuẩn bị nghỉ hưu).
Với khao khát được đi du lịch, những người trong thế hệ bùng nổ em bé cảm thấy "năm tạm nghỉ" là thứ hấp dẫn, giúp họ chạm tới "lý tưởng thời tuổi trẻ", Paul Higg, giáo sư ngành xã hội học nghiên cứu về tuổi già ở Đại học University College London, nói.
Thế hệ bùng nổ em bé tạo ra văn hoá tuổi trẻ, ông nói thêm, và họ cảm thấy không có giới hạn về tuổi tác trong điều đó.
Kiếm tiền để nghỉ cả năm
Cuộc du hành của ông Chris Herrmann có thể hao hao giống với năm tạm nghỉ của giới trẻ theo cách hiểu truyền thống, nhưng lại kèm theo những ưu thế của tuổi già - người thực hiện thời gian tạm nghỉ đó thì có dư dả thời gian hơn, có khoản tiền tiết kiệm lớn hơn và bản thân tích luỹ được kỹ năng hơn - có thể khiến người đi du lịch lớn tuổi thay đổi cuộc sống của chính họ vào giai đoạn sau của cuộc đời, tính từ năm nghỉ đó.
Prue và Steve Wright, hai vợ chồng trong độ tuổi 60 từ Sydney, đã tận dụng các ưu thế có công việc có thể dễ dàng xin việc ở nơi mới (họ, một người là nhà tâm lý học hoạt động trong lĩnh vực y tế, và một là giáo viên), cùng tấm hộ chiếu Anh Quốc của Prue cho phép họ làm việc trong thời gian đi nghỉ. Hai ông bà đã thuê một căn hộ ở phía tây nam London, tìm việc làm và bay đi đâu đó vào các dịp cuối tuần, cứ hai tuần một lần.
Với các hãng hàng không giá rẻ và dịch vụ tìm nhà Airbnb, họ thăm nhiều địa điểm như Ý, Iceland, Morocco và Thuỵ Sĩ.
Prue và Steven Wright, cùng 60 tuổi, đã rời khỏi nhà ở Sydney trong hai năm để đi vòng quanh thế giới, trong đó có một chuyến đến Tây Ban Nha
Chuyến đi của họ ban đầu dự định là sáu tháng nhưng cuối cùng đã kéo dài thành gần hai năm. Họ có chi lẹm vào khoản tiền tiết kiệm để trang trải cho một số phần của chuyến đi nhưng không quá mức.
"Tôi nghĩ bạn phải lên kế hoạch tài chính sao cho bạn có thể đủ tiền cho chuyến đi như vậy, và chúng tôi thì may mắn là đã kiếm được những công việc được trả lương khá hậu hĩnh," bà nói.
Những kỳ nghỉ ngắn hơn có thể phù hợp hơn với một số người.
Holly Bull từ Trung tâm các Chương trình Tạm thời (Center for Interim Programs), một công ty tư vấn về nghỉ năm trống, là người chuyên kết nối những người lớn tuổi nghỉ năm trống ở Hoa Kỳ trong chương trình kéo dài từ vài tuần đến vài tháng với nhau.
Bà thích sử dụng cụm từ "thời gian tạm nghỉ" hơn - nó mô tả chính xác hơn những gì mà khách hàng của bà đang thực hiện.
Những chuyến nghỉ ngắn này hấp dẫn với khách hàng ở tuổi 50 đến 60, bà cho biết.
Một số có chồng/vợ vẫn chưa nghỉ hưu hoặc có lẽ họ không đủ tiền chi trả cho khoảng thời gian dài.
Một số ít nghỉ hẳn cả năm và một số khác tìm trải nghiệm từ những khoảng nghỉ ngắn, hoặc chọn thực hiện việc đó một năm một lần.
Bull nói có một lợi điểm là từng mảnh thời gian nghỉ cho phép mọi người thử những hoạt động khác nhau để xem liệu họ có muốn theo đuổi hoạt động đó khi nghỉ hưu không.
"Những khoảng nghỉ ngắn là cách tuyệt vời để chuẩn bị thay đổi - nó giúp mọi người bước một bước về hướng tìm kiếm điều gì đó có thể khuyến khích họ," bà nói.
Bull làm việc với ông Mark Schmitt, 56 tuổi khi ông quyết định nghỉ tám tháng. Là người đàn ông đã kết hôn, có ba người con và làm việc cho một công ty toàn cầu, ông bắt đầu đi làm từ năm 22 tuổi. Nhưng con gái út của ông vừa tốt nghiệp đại học, ông vừa trải qua 5 năm làm việc tuy kiếm tiền tốt nhưng vất vả, và cha ông vừa mất. "Tôi cần một kỳ nghỉ và khi đó là lúc rất đúng thời điểm," ông nói.
Vì kỳ nghỉ của ông bắt đầu vào tháng Ba, ông đã có chuyến đi bộ ở miền Tây Bắc Thái Bình Dương, thăm Đức và Tanzania, làm việc tình nguyện tại một lâu đài ở Scotland và leo núi với một nhóm có tên là Outward Bound.
Sau khi bão Florence tàn phá Carolinas, ông Schmitt cũng làm tình nguyện viên cho tổ chức Chữ Thập Đỏ hai tuần, trong một nhóm với 80% là người nghỉ hưu.
Ông gặp một cựu giám đốc ngân hàng, người kết hợp làm công tác tình nguyện với việc điều hành các chuyến du lịch bằng tàu trên sông Mississippi, và một đô đốc nghỉ hưu, người đã có nhiều hoạt động thiện nguyện trong mỗi năm.
"Chuyến đi giúp tôi có cơ hội thấy được những việc đã làm - cách nghĩ rời khỏi thói quen cũ về việc phải làm gì để có một cuộc sống có mục đích," ông nói.
Sau khi kết thúc thời gian nghỉ, ông Schmitt dự kiến quay lại làm việc, mặc dù có vẻ sẽ nhận một vị trí ít vất vả hơn.
Ông nói thời gian nghỉ đã giúp ông "suy nghĩ một cách khái quát hơn". Một trong những ưu tiên lớn trong thời gian nghỉ của ông, theo Schmitt, là dành thời gian ở bên gia đình và bạn bè.
Nhưng một lý do khác là để "thực sự giúp tôi hiểu mình sẽ sống 30 năm kế tiếp ra sao."
Herrmann, người Úc, người đã đi vòng quanh thế giới, giờ có đam mê mới nảy sinh trong năm nghỉ ngơi của mình, đó là ông bắt đầu viết blog về hành trình của bản thân. Trang blog đã thành một quyển sách, "Năm trống tuổi già của tôi" (My Senior Gap Year), đã phát hành đầu năm 2018.
Ông cũng làm việc cho một dịch vụ trên mạng cung cấp lời khuyên cho những người "muốn sống như dân bản địa", như cách ông đã làm ở Valencia, cũng như kèm theo các thông tin cơ bản về việc người lớn tuổi tự đi du lịch.
Dù dịch vụ này vẫn còn đang trong những giai đoạn khởi đầu, nhưng ông tin rằng nhiều người có nhu cầu đối với loại dịch vụ đó, và ông muốn những người có tuổi biết rằng họ có nhiều chọn lựa chứ không chỉ hạn chế ở những chuyến đi du thuyền hay các kỳ nghỉ theo chương trình du lịch. Ông cũng giúp xử lý các thắc mắc nếu họ nghĩ tới việc có một năm nghỉ ngơi.
"Tôi đã có tất cả những nỗi sợ hãi, gần như có cả trăm lý do khiến tôi không dám bỏ đi nghỉ một năm. 'Tôi quá già, tôi đi du lịch một mình.' Nhưng lần này cảm xúc từ bên trong nói rằng: "Hãy im đi, hãy đứng lên và đi thôi'."
Philippa Fogarty
***
7
tiểu bang không có thuế thu nhập khi về nghỉ hưu
|
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.