Tại Hoa Kỳ, việc sở hữu bóng đèn sợi đốt không phải là bất hợp pháp, nhưng việc các cửa hàng bán và các công ty sản xuất những sản phẩm đó mới là bất hợp pháp.
Hồi tháng Một, chính phủ liên bang đã bắt đầu đưa ra các cảnh báo về thời hạn cuối cùng là ngày 01/08, tuyên bố rằng một lệnh cấm loại bóng đèn này sẽ giúp người Mỹ tiết kiệm tiền và hữu ích cho môi trường. Theo quy tắc mới, giờ đây mọi người sẽ phải mua bóng đèn LED hoặc bóng đèn huỳnh quang compact.
Đầu năm nay, Bộ Năng lượng (DOE) cho biết trong một thông cáo báo chí rằng “một khi các quy tắc về bóng đèn này được áp dụng, thì DOE hy vọng người tiêu dùng sẽ tiết kiệm gần 3 tỷ USD mỗi năm cho các hóa đơn tiện ích của họ.” Họ nói thêm, “Ngoài việc tiết kiệm chi phí đáng kể cho các gia đình, trường học, và doanh nghiệp, những hành động tiết kiệm năng lượng này còn thúc đẩy các mục tiêu khí hậu của Tổng thống Biden.”
Họ tuyên bố rằng các quy tắc này sẽ cắt giảm lượng phát thải carbon khoảng 222 triệu tấn trong 30 năm, hoặc tương đương với lượng phát thải do 28 triệu gia đình tạo ra trong một năm. Bóng đèn LED cũng có tuổi thọ lâu hơn bóng đèn sợi đốt.
Tháng 04/2022, DOE đã hoàn thành việc xây dựng quy tắc này. Tuy nhiên, việc thực thi đầy đủ quy tắc sẽ bắt đầu từ ngày 01/08, trong khi bộ cho biết họ đã cho các nhà sản xuất thời gian để tuân thủ quy định là loại bỏ dần bóng đèn sợi đốt để sản xuất và bán đèn LED và đèn huỳnh quang.
Theo các bản tin, những nhà sản xuất nào vi phạm quy tắc liên bang này sẽ có thể phải đối mặt với mức phạt tối đa là 542 USD cho mỗi bóng đèn sợi đốt.
Điều này có nghĩa là gì
Cuộc chiến bóng đèn sợi đốt đã diễn ra trong nhiều năm qua. Ví dụ, trong những ngày cuối cùng của chính phủ ông Obama, họ đã hành động để hoàn thiện các yêu cầu về hiệu suất của bóng đèn trước khi tổng thống đương thời Donald Trump tạm dừng hành động này; việc này đã được khôi phục theo nghị trình của ông Biden.
Năm 2019, ông Trump nói bóng đèn LED “mà chúng ta buộc phải sử dụng” là “không tốt,” và nói đùa rằng: “Trông tôi lúc nào cũng có màu da cam. Và quý vị cũng vậy. Loại ánh sáng này là xấu nhất.” Trong khi chính phủ ông Trump bác bỏ quy tắc này, thì DOE nói rằng quy tắc này sẽ “bảo đảm rằng việc lựa chọn cách thắp sáng nhà cửa và doanh nghiệp là của người dân Mỹ, chứ không phải là chính phủ liên bang.”
Theo báo cáo của LifeHacker, chi phí trung bình của một bóng đèn LED dao động từ 5–7 USD mỗi chiếc trong khi một bóng đèn sợi đốt thường có giá từ 2–3 USD. Các quan chức đã nhấn mạnh rằng bóng đèn LED có thể tiết kiệm tiền cho mọi người về lâu dài vì loại đèn này có tuổi thọ lâu hơn và tiêu thụ điện ít hơn so với bóng đèn sợi đốt.
Trong khi đó, các thành viên Đảng Cộng Hòa đã chỉ trích hành động này và nói rằng đó là một ví dụ khác về sự tiếp cận quá mức của chính phủ liên bang. Đầu tháng này, các thành viên Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện đã tổ chức một phiên điều trần nhấn mạnh lệnh cấm bóng đèn và hành động pháp lý gần đây đối với bếp ga cũng như các thiết bị khác.
Tại phiên điều trần, Dân biểu Brian Fitzpatrick (Cộng Hòa-Pennsylvania) cho hay, “Tôi rất vui khi Bộ Năng lượng có mặt tại đây, bảo đảm rằng tất cả chúng ta đều có thể tiết kiệm tiền vì chúng ta quá ngu ngốc đến mức không thể tự mình giải quyết.”
Quy tắc này được các nhóm bảo vệ môi trường cổ vũ ngay khi được công bố ra. Họ cho rằng đèn LED tiêu thụ ít điện hơn.
“Chúng ta đã quá trễ trong việc loại bỏ dần các bóng đèn lỗi thời kém hiệu quả,” ông Joe Vukovich, một người ủng hộ việc tiết kiệm năng lượng của Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên, cho biết trong một tuyên bố vào thời điểm đó. “Bóng đèn LED, sẽ thay thế bóng đèn sợi đốt cũ, sử dụng một phần sáu lượng điện để cung cấp cùng một lượng ánh sáng và có tuổi thọ lâu hơn gấp 10 lần.”
Và các chủ cửa hàng thiết bị đã từng nói rằng từ nhiều năm nay họ đã dự đoán sẽ có một lệnh cấm bóng đèn sợi đốt.
Hồi đầu năm nay, ông Gary Straus, chủ sở hữu của Straus Paint & Hardware ở New York, nói với The Hill: “Chúng tôi đã thấy điều này xảy ra từ lâu nên đã cố gắng loại bỏ những bóng đèn này trong một thời gian.” Ông cho biết, “Bóng đèn này sẽ tiết kiệm điện, và sẽ rẻ hơn về lâu dài.”
Một luật sư, ông Daniel Eisenberg, đã đưa ra một cảnh báo rằng chính phủ liên bang giờ đây “có thể theo đuổi quý vị nếu quý vị là một cửa hàng truyền thống, nhà bán lẻ trực tuyến, nhà phân phối, nhà nhập cảng. Họ có thể theo đuổi bất kỳ ai trong chuỗi cung ứng mà họ muốn.”
Tuần này (21/07-30/07), ông Eisenberg, luật sư của Beveridge & Diamond PC, nói với EENews: “Điều đó sẽ tác động đến một lĩnh vực kinh tế rộng lớn hơn nhiều so với tiêu chuẩn hiệu suất thiết bị thông thường của Bộ Năng lượng.”
Hiệp hội các Nhà lãnh đạo Ngành bán lẻ (RILA), một nhóm đại diện cho các cửa hàng bán lẻ như Lowe’s và Home Depot, nói với EENews rằng các thành viên đang tuân thủ quy tắc liên bang này.
“Quyết định thực thi kéo dài một năm của DOE dường như là đủ thời gian cho hầu hết các thành viên của chúng tôi,” bà Melissa Murdock, một phát ngôn viên của RILA, nói với hãng thông tấn này. “Gần đây, chúng tôi không gặp phải sự lo ngại nào nữa từ các nhà bán lẻ về vấn đề này.”
Jack Phillips _ Thanh Tâm
