BM: Sa tử cung _ Khi tử cung lộ ra bên ngoài

Các phương pháp điều trị chứng sa tử cung đã trải qua một chặng đường dài kể từ thời điểm sử dụng liệu pháp “mùi hôi”.

Cô P.G 54 tuổi, là bà mẹ có ba con. Cả ba đứa con của cô đều sinh thường qua đường âm đạo. Đứa con nhỏ nhất bây giờ đã 14 tuổi. Cô đã phải trải qua tình trạng căng tức tăng dần ở vùng chậu trong vòng bảy năm trước, nhưng kể từ khi mãn kinh (ở tuổi 52), các triệu chứng của cô trở nên ngày càng tệ hơn.

Cô bị rò rỉ nước tiểu, tình trạng này cũng bắt đầu nặng hơn vào năm năm trước. P.G không thể chơi môn thể thao yêu thích là quần vợt được nữa, tệ hơn là ngay cả việc thực hiện các vận động thể chất thường ngày cũng khiến cô thấy khó chịu. Cô đã đi khám khẩn cấp vì cô cảm thấy có thứ gì “đang rơi ra.”

Tôi đã hướng đến một chẩn đoán khi thăm khám cho cô. Cô bị sa tử cung giai đoạn ba, khá nặng. Tình trạng sa tử cung gồm bốn giai đoạn, với giai đoạn ba là khi tử cung tụt xuống đến cửa âm đạo. Ở giai đoạn bốn, toàn bộ tử cung đều lộ hết ra ngoài âm đạo.

Sa tử cung đã ảnh hưởng đến nhiều phụ nữ trong hàng nghìn năm qua. Một cuộn giấy cói của người Ai Cập cổ đại viết rằng “khi một người phụ nữ bị đau ở phần lưng, bụng và đùi, đó là chứng sa tử cung,” theo ghi chép của J.S.Mckay trong cuốn “Lịch sử Phụ khoa Cổ đại.”

Theo thời gian, các phương pháp điều trị sa tử cung được khuyến nghị bao gồm thoa dầu hoả (dầu đất), phân và mật ong, bôi chất tạo mùi hôi gần tử cung để đẩy tử cung trở lại, hoặc sử dụng chất làm se để làm khô tử cung. Phương pháp sử dụng một nửa quả lựu [ngâm rượu vào âm đạo] là tiền thân của một trong những phương pháp điều trị [chứng sa tử cung] ngày nay.

Ngày nay, một trong những cách điều trị sa tử cung lâu đời nhất và vẫn còn được áp dụng là phương pháp đặt vòng nâng cổ tử cung (vòng pessary).

Về cơ bản, vòng pessary là thiết bị làm bằng cao su, mềm, có thể tháo rời, giúp giữ tử cung trong âm đạo và không cho tử cung sa xuống, hay tụt ra ngoài. Phương pháp đặt vòng nâng cổ tử cung đã trở thành một trong những cách điều trị [sa tử cung] từ cuối thế kỷ 16 bằng việc sử dụng những quả bóng làm từ xơ vải, đồng thau, nút chai phủ sáp, gỗ, thậm chí cả bạc và vàng. Có một sợi dây được đính trên quả bóng để tháo ra dễ dàng hơn. Vào giữa thế kỷ 19, Hugh Hodge ở Philadelphia đã lần đầu tiên phát triển vòng pessary làm bằng cao su sau khi Charles Goodyear phát minh ra cao su lưu hóa.

Chứng sa tử cung của P.G khá nghiêm trọng. Tất cả các con cô đều nặng hơn 8Ib (3,63kg) lúc sinh và đã gây cho cô một số tổn thương tại sàn chậu. Điểm yếu hay khiếm khuyết trong xương chậu này cũng tương tự như chứng thoát vị, khiến tử cung và những bộ phận ở phía sau tử cung như bàng quang, trực tràng, và thậm chí là ruột bị sa xuống. Những phương thức điều trị cho P.G hiện nay có rất nhiều, bao gồm trị liệu vật lý sàn chậu, sử dụng vòng pessary hoặc phẫu thuật để sửa chữa tổn thương.

Một số nguy cơ làm phát triển chứng sa tử cung ở bất kỳ giai đoạn nào bao gồm mang thai, chấn thương khi sinh, đẻ thai to, thừa cân hoặc béo phì, mãn kinh (nồng độ estrogen thấp), táo bón kinh niên (giảm nhu động ruột), cũng như thường xuyên mang vác nặng.

Tôi có nhiều bệnh nhân phù hợp với phương pháp đặt vòng pessary, nhưng P.G không phải là một trong số họ. Tổn thương của cô quá lớn và vòng pessary không phải là giải pháp tốt nhất nhất cho những người vẫn còn trẻ và muốn hoạt động nhiều.

Hầu hết phương pháp đặt vòng pessary đều được chỉ định ở những phụ nữ lớn tuổi hoặc mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có rủi ro cao khi làm phẫu thuật. Tôi đã điều trị thành công một số bệnh nhân ở độ tuổi 70 và 80 với những chiếc vòng có hình dạng khác nhau. Họ cần đến gặp tôi ba tháng một lần để lấy vòng ra, làm sạch và đặt trở lại âm đạo đúng cách. Tất cả đều đang diễn biến rất tốt.

Tiến sĩ Choppin thực hiện ca phẫu thuật cắt tử cung đầu tiên vào năm 1861 tại New Orleans. Cuộc phẫu thuật được tiến hành bằng cách sử dụng chloroform. Bệnh nhân đã vượt qua cơn nguy hiểm và “hơn một tháng sau phẫu thuật, Tiến sĩ Choppin đã đưa bệnh nhân đến lớp học ở Trường Y New Orleans với mẫu bệnh phẩm trên tay,” theo một bài báo trên Tạp chí Khoa học Y khoa phía Nam từ năm 1866.

Đã qua một thời gian dài kể từ lúc đó. Hiện có nhiều kế hoạch điều trị khác nhau cho chứng sa tử cung và các loại khiếm khuyết liên quan đến sàn chậu khác tuỳ thuộc vào cơ quan bị tổn thương. Khiếm khuyết giải phẫu và các triệu chứng sẽ quyết định kế hoạch điều trị. Những bệnh nhân nhẹ có thể thu được lợi ích từ phương pháp trị liệu vật lý sàn chậu. Đây không phải là bài tập Kegel của bà bạn. Kegel là các bài tập cơ bản nhằm thắt chặt các cơ sàn chậu. Vật lý trị liệu sàn chậu là cách cô lập các tổn thương với mức độ cao hơn nhiều bằng các bài tập tăng sức mạnh. Phương pháp này khá hiệu quả nhưng đòi hỏi phải dành nhiều thời gian và sức lực.

P.G cũng bị thiếu hụt estrogen sau khi bước vào thời kỳ mãn kinh. Chúng tôi bắt đầu kê cho cô một số loại kem estrogen giúp củng cố các mô tế bào của cô ấy. Nhưng phương pháp này không đủ để điều chỉnh chứng sa tử cung. Đây chỉ là bước củng cố thêm mô âm đạo trước khi phẫu thuật.

Phẫu thuật chỉnh sửa cần phải được thực hiện bởi một bác sĩ chuyên khoa được đào tạo không chỉ về phẫu thuật cắt bỏ tử cung, mà còn về chỉnh sửa những khiếm khuyết liên quan của bàng quang, niệu đạo, trực tràng, âm đạo. [Bởi vì] nhiều phụ nữ sẽ yêu cầu một thủ thuật để ngăn ngừa sự rò rỉ nước tiểu sau khi điều chỉnh chứng sa tử cung. [Nhưng cấu trúc của] sàn chậu rất phức tạp, và việc điều chỉnh ở bộ phận này có thể sẽ vô tình gây ra một vấn đề khác. Không phải tất cả các bác sĩ phụ khoa đều được đào tạo về những ca phẫu thuật [phức tạp] như vậy.

P.G được giới thiệu đến một bác sĩ chuyên khoa được được đào tạo về phụ khoa và tiết niệu ở phụ nữ. Cô ấy được chỉ định phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo, và sửa chữa tổn thương bàng quang, trực tràng. Một chiếc “địu” được đặt bên dưới niệu đạo của cô để ngăn rò rỉ nước tiểu không tự chủ. P.G đã có thể chơi quần vợt trở lại vào thời điểm sáu tuần sau cuộc phẫu thuật.

Tiến sĩ Peter Weiss _ Vân Hi