BM: AI là ‘quả bom trong cửa hàng đồ sứ’

Phiên điều trần của Quốc hội Hoa Kỳ: AI là ‘quả bom trong cửa hàng đồ sứ’, sẽ xóa sạch việc làm, tạo ra những bất ổn trong bầu cử

Trong một phiên điều trần, Quốc hội Hoa Kỳ nhận định, trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ gây ra sự gián đoạn lớn trong lĩnh vực việc làm của Hoa Kỳ và góp phần làm cho các chu kỳ bầu cử khó khăn hơn nhiều vì các nền tảng mới cho phép gia tăng việc thao túng cử tri.

Trong phiên điều trần hôm 16/05 của Tiểu ban về Quyền riêng tư, Công nghệ, và Pháp lý của Thượng viện, Sự bùng nổ của các công cụ AI phổ biến rộng rãi như ChatGPT sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến xã hội sớm nhất là từ đầu năm tới, các chuyên gia và thượng nghị sĩ cho biết.

Chủ tịch tiểu ban Richard Blumenthal (Dân Chủ-Connecticut) gọi việc phổ biến AI là một “quả bom trong một cửa hàng đồ sứ,” cảnh báo rằng “cuộc cách mạng công nghiệp mới sắp xảy ra” có thể khiến hàng triệu người đi làm ở Mỹ mất việc và làm suy yếu đáng kể an toàn công cộng cũng như niềm tin của công chúng vào các tổ chức trọng yếu.

“Những mối nguy hiểm này không còn là tưởng tượng của khoa học viễn tưởng. Chúng là có thật. Chúng đã xuất hiện,” ông Blumenthal nói.

“Các biện pháp bảo vệ hợp lý không có nghĩa là trái ngược với sự đổi mới.”

Để vươn tới mục tiêu đó, ông Blumenthal cho biết mục đích của phiên điều trần này là để “làm sáng tỏ và quy trách nhiệm cho những công nghệ mới này” và “có ý định viết ra các quy tắc của AI” trước khi quá muộn.

Máy in hay bom nguyên tử?

Ông Blumenthal đã bắt đầu tuyên bố mở đầu của mình một cách phong cách, khi phát nửa phút đầu tiên của bài nói thông qua một bản ghi âm lập luận rằng “đã quá thường xuyên, chúng ta chứng kiến điều gì sẽ xảy ra khi công nghệ vượt xa quy định” và chỉ trích “sự phổ biến của thông tin sai lệch.”

Sau khi phát xong đoạn ghi âm, ông Blumenthal tiết lộ rằng những lời này không chỉ là do ChatGPT viết để bắt chước phong cách của ông mà còn thực sự được mô phỏng bởi phần mềm nhân bản giọng nói AI được được đào tạo để bắt chước bài diễn văn của ông.

Kết quả là một sự đồng thuận ngay lập tức về mức độ nguy hiểm của các công nghệ deepfake mà ngày càng dễ tiếp cận với công chúng có thể tạo ra các diễn ngôn công khai và thậm chí cả các sự kiện quốc tế, ông nói.

“Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi yêu cầu nó ủng hộ sự đầu hàng của Ukraine?” ông Blumenthal nói về bài diễn văn mà ChatGPT đã viết.

Thành viên cao cấp của Tiểu ban Josh Hawley (Cộng Hòa-Missouri) đồng ý rằng AI đặt ra một mối đe dọa sâu sắc đối với an ninh và ổn định của quốc gia, và sự phổ biến đột ngột của AI trong lĩnh vực công cộng là một cuộc cách mạng, mà sẽ chỉ tiếp tục là quá nhỏ trong những năm tới giống như điện thoại thông minh làm lu mờ những chiếc điện thoại di động cồng kềnh của 30 năm trước.

Ông Hawley nói: “Một năm trước, chúng ta không thể tổ chức phiên điều trần này vì công nghệ này chưa được công chúng biết đến.”

“Giờ đây chúng ta có thể đang phải đối mặt với một trong những phát minh công nghệ quan trọng nhất của con người trong lịch sử nhân loại.”

Với suy nghĩ đó, ông Hawley nói rằng Quốc hội về căn bản là đang phải đối mặt với nhiệm vụ xác định loại cuộc cách mạng nào mà AI sẽ mở ra.

Ông cho biết mặt khác, có ví dụ về chiếc máy in, vốn đóng vai trò là tiên phong cho một nền văn minh được trao quyền nhiều hơn và tăng cường tự do trên khắp châu Âu. Ngược lại, có ví dụ về bom nguyên tử, việc tạo ra nó vẫn tiếp tục ám ảnh các quốc gia trên thế giới ngày nay.

“Đây sẽ là loại công nghệ gì?” ông Hawley nói.

“Câu trả lời vẫn chưa được viết ra.”

Cuối cùng, ông Hawley lưu ý rằng AI gây ra nhiều vấn đề căn bản hơn cho các xã hội dân chủ như Hoa Kỳ.

Trích dẫn một báo cáo cho thấy AI có thể dự đoán kết quả thăm dò dư luận trước khi chúng xảy ra, ông Hawley cảnh báo rằng một công nghệ như vậy gần như chắc chắn sẽ bị các chính trị gia và các nhóm lợi ích đặc biệt tận dụng trong các cuộc bầu cử sắp tới.

Ông Hawley nói rằng, làm thế nào tốt hơn để khơi gợi phản ứng cảm xúc từ khán giả của họ hơn là sử dụng AI một cách hiệu quả để hoàn thiện khả năng thao khống tâm lý của họ?

AI sẽ định hình các cuộc bầu cử, cơ hội việc làm

Ông Hawley không phải là người duy nhất lo lắng như vậy.

Ông Sam Altman, Giám đốc điều hành của OpenAI, công ty đã phát triển ChatGPT, đã làm chứng rằng khả năng AI sẽ được sử dụng để gây ảnh hưởng đến kết quả của cuộc bầu cử tiếp theo là rất cao. Ông nói thêm, quy định của chính phủ là một sự can thiệp cần thiết để hạn chế các hoạt động gây bất ổn như vậy.

“Chúng tôi đã cố gắng làm rõ mức độ rủi ro ở đây,” ông Altman nói.

“Vì chúng ta sẽ phải đối mặt với một cuộc bầu cử vào năm tới… tôi nghĩ rằng việc có một số quy định về chủ đề này sẽ là khá khôn ngoan. … Đó là một trong những lĩnh vực mà tôi lo ngại nhất.”

Bất chấp mối lo ngại đó, ông Altman vẫn không nản lòng trong việc tiếp tục nghiên cứu và phát triển AI, nói rằng ông tin rằng “lợi ích của các công cụ của chúng tôi vượt trội hơn rất nhiều so với rủi ro” và nói thêm rằng ông tin rằng AI “có thể là một khoảnh khắc máy in.”

Ngoài việc ví như máy in ra, ông Altman không giấu giếm rằng công nghệ này sẽ gây bất ổn lớn cho xã hội và cuối cùng khiến cho nhiều công việc hiện đang tồn tại trở nên thừa thãi.

Ban đầu lập luận rằng AI sẽ thực hiện “các nhiệm vụ chứ không phải công việc,” ông Altman cuối cùng thừa nhận rằng công nghệ này sẽ “tự động hóa hoàn toàn” một số công việc trong khi tạo ra những công việc mới hơn, được trả lương cao hơn.

Mặc dù “sẽ có tác động đến việc làm,” nhưng ông Altman cho biết ông “rất lạc quan” về chất lượng của “những việc làm trong tương lai” sẽ thay thế các việc làm cũ, mặc dù những việc làm này chưa được tạo ra và có thể sẽ không mang lại lợi ích cho những người đã mất việc làm cũ.

‘Nhân loại đã thụ động’

Ông Gary Marcus, cựu giáo sư về tâm lý học và khoa học thần kinh tại Đại học New York, nói rằng ông Altman và các nhà lãnh đạo Công nghệ lớn khác không thực sự có thể tạo ra AI trong một khuôn khổ công bằng. Ông nói, điểm mấu chốt luôn là đồng dollar và mấu chốt không bao giờ là điều tốt nhất cho quyền riêng tư và an toàn của người Mỹ.

Ông Marcus cho biết: “AI là một trong những công nghệ thay đổi thế giới nhiều nhất từ trước đến nay.”

“Các hệ thống hiện tại không minh bạch, và không bảo vệ quyền riêng tư của chúng ta,” ông Marcus nói thêm, đồng thời nói rằng “nhân loại đã thụ động” trước những ý tưởng bất chợt của Big Tech.

Lưu ý về vấn đề này, ông Marcus nhấn mạnh hiện tượng ngày càng tăng của “những người ngụy giả”, tức là các chuyên gia và nhân chứng hoàn toàn do AI phát minh ra. Ông đưa ra các ví dụ, trong đó AI đã được sử dụng để làm sai lệch các tài liệu nghiên cứu, một ví dụ khác trong đó AI buộc tội sai một người của công chúng về hành vi sai trái, một ví dụ khác trong đó AI tạo ra bằng chứng giả cho một vụ án và một ví dụ khác trong đó một chương trình AI huấn luyện người dùng của nó (giả vờ làm một bé gái 13 tuổi) để bỏ trốn cùng người đàn ông trạc 30 tuổi.

Ông Marcus cho biết, kết quả cuối cùng của việc phát triển AI không được kiểm soát là một thế giới mà các bồi thẩm viên không bao giờ có thể biết liệu bằng chứng video mà họ đang xem là có thật hay không, hoặc mẩu âm thanh mà họ đã nghe là xác thực hay không. Nói tóm lại, đó là một thế giới mà người ta không thể tin vào bất cứ thứ gì.

Với suy nghĩ đó, ông Blumenthal nói rằng ông hy vọng các nhà phát triển AI sẽ kiềm chế tham vọng của họ trước khi Quốc hội làm như vậy, nếu không sức nặng đè bẹp của sự can thiệp của chính phủ sẽ sụp đổ lên quá muộn sau khi thực tế đã xảy ra.