BM: Vai trò của Qatar trong cuộc xung đột Hamas-Israel là gì?

Iran không phải là quốc gia duy nhất tài trợ cho tổ chức khủng bố được Hoa Kỳ chỉ định, Hamas. Nhóm này đã phóng hỏa tiễn từ Gaza vào Israel và tràn vào nhà nước Do Thái này để xả súng, sát hại, cưỡng gian, và bắt giữ người Israel làm con tin.

Qatar cũng hậu thuẫn cho Hamas, tổ chức đã tàn sát trẻ sơ sinh Israel và đốt nhà của người Israel.

Doha cung cấp năng lượng và các vật phẩm thiết yếu khác cho Gaza, nơi Hamas đang nắm quyền kiểm soát. Toàn bộ hoạt động chi viện này có trị giá lên tới hàng triệu dollar.

‘Một trong những nhà tài trợ lớn nhất của Hamas’

Ông Clifford Smith, Giám đốc Dự án Washington tại Diễn đàn Trung Đông, một tổ chức tư vấn nói: “Qatar là một trong những nhà tài trợ lớn nhất thế giới của Hamas. Mặc dù họ tuyên bố chỉ muốn trợ giúp cho những người dân thường ở Gaza, nhưng thực sự là họ đang hợp tác với Hamas để làm vậy. Israel đã cho phép điều này, vốn là một sai lầm.”

Ông nói tiếp, “Nhưng ngay cả khi chúng ta bỏ qua tất cả những điều đó, thì Qatar cũng là một nhà tài trợ lớn nhất cho các hình thức cực đoan nhất của dòng Hồi giáo Sunni trên toàn thế giới, trong thế giới Ả Rập, ở Nam Á, châu Phi, và thậm chí ở Hoa Kỳ và châu Âu, đó là điều thúc đẩy Hamas và những người ủng hộ họ.”

Qatar đã sử dụng tuyên truyền chống Israel “thông qua Al Jazeera và tuyên truyền khác trên truyền thông, đồng thời với sự trợ giúp của các chiến dịch truyền thông xã hội từ những người được họ ủy quyền, những người một mặt thì không ngừng truyền bá thông tin sai sự thật về sự tử thương của thường dân ở Gaza, mặt khác thì minh oan cho chủ nghĩa khủng bố và các vụ thảm sát người Israel cùng những nạn nhân khác trong cuộc tấn công của Hamas,” nhà phân tích chính sách ngoại giao kiêm luật sư nhân quyền Irina Tsukerman nói.

Trong khi đó, Iran, vốn có dân số chủ yếu là người Hồi giáo dòng Shiite, lại là quốc gia tài trợ khủng bố hàng đầu thế giới. Hôm 14/10, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian đã đến gặp lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh tại Qatar.

Ngoài ra, Qatar còn có Căn cứ Không quân Al Udeid, nơi có sự hiện diện của Không lực Hoa Kỳ.

Năm ngoái, Tổng thống Joe Biden đã chỉ định Qatar là một đồng minh chủ chốt của Hoa Kỳ không thuộc NATO, theo đó đối xử với nước này như thể họ là một thành viên của liên minh, mà nhờ đó Doha có được một số đặc quyền kinh tế và quân sự nhất định. Theo Bộ Ngoại giao, một danh hiệu như vậy “là một biểu tượng mạnh mẽ về mối liên hệ mật thiết mà Hoa Kỳ có với các quốc gia đó và thể hiện sự tôn trọng sâu sắc của chúng tôi đối với tình hữu nghị được mở rộng với các quốc gia.” Israel cũng là một đồng minh chủ chốt không thuộc NATO.

Qatar cũng là nơi cư trú xa hoa của ông Haniyeh và những kẻ khủng bố Hamas khác. Nhưng đừng cho là Israel sẽ xâm lược quốc gia vùng Vịnh này để hạ gục họ.

Bà Tsukerman nói: “Israel không có phương tiện, quyền, cũng như ý định chính trị để xâm lược Qatar mà không có cuộc tấn công bạo lực trực tiếp của Qatar vào lãnh thổ Israel, vốn là điều sẽ không bao giờ xảy ra.”

Bà nói thêm: “Một cuộc tấn công vào một đồng minh khác của Hoa Kỳ sẽ là thảm họa.”

Bà Tsukerman nói tiếp, “Tuy nhiên, họ chắc chắn có thể lừa ông Haniyeh và những người ủng hộ ông ta, dụ ông ta ra khỏi đất nước này và đến một địa điểm mà ông ta có thể bị bắt, rồi đưa ông ta vào tù.”

“Điều đó có thể xảy ra trong tương lai nếu như các biện pháp khác của các bên liên quan khác không được thực hiện để chấm dứt việc tài trợ và trao quyền cho Hamas trước tiên, bao gồm cả việc trục xuất chính thức ông Haniyeh và một lệnh truy nã khẩn cấp để bắt giữ ông ta.”

Ông Haniyeh không phải đối mặt với bất kỳ cáo trạng nào, kể cả của Hoa Kỳ.

Ông Smith lặp lại lời bà Tsukerman và nói rằng việc Israel xâm lược Qatar là “không có khả năng.”

Ông nói: “Điều đó có nghĩa là không có quan chức Hamas nào cảm thấy an toàn ở bất cứ đâu trên thế giới. Rất có khả năng người Israel nhắm vào các nhà lãnh đạo như ông Haniyeh vì những vụ ám sát có chủ đích giống như người Israel đã làm trong những năm 70 đối với các nhà lãnh đạo Tổ chức Giải phóng Palestine trong Chiến dịch Sự phẫn nộ của Chúa trời để đáp trả vụ thảm sát Munich.”

Israel đứng đằng sau các vụ ám sát có chủ đích ở ngoại quốc. Tháng 11/2020, ông Mohsen Fakhrizadeh, người đứng đầu chương trình hạt nhân của Iran, bị ám sát trong một chiến dịch bí mật của Israel ở bên trong Iran.

Cựu quan chức Ngũ Giác Đài Michael Rubin lưu ý rằng Israel đã tiêu diệt thành viên Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) trong Chiến dịch Chân Gỗ năm 1985 tại Tunis, Tunisia. Nhưng đừng mong Israel sẽ làm điều đó đối với ông Haniyeh và các thành viên khác của Hamas ở Qatar.

Ông nói: “Thay vào đó, với những người Mỹ nằm trong số những người thiệt mạng và bị bắt giữ, tôi nghi ngờ Quốc hội sẽ yêu cầu dẫn độ ông Haniyeh và các thủ lĩnh hàng đầu khác của Hamas, một hành động sẽ đặt Qatar vào thế khó.”

Đừng mong đợi Hoa Kỳ đánh giá lại mối bang giao với Qatar

Theo một số chuyên gia nói trên, sau xung đột giữa Hamas-Israel, Hoa Kỳ nên đánh giá lại mối bang giao của mình với Qatar.

Ông Smith nói: “Đáng lẽ phải có chuyện này trước đó. Chính phủ TT Biden đã mắc một sai lầm lớn khi trao cho Qatar tư cách đồng minh chủ chốt không thuộc NATO. Qatar luôn ở đó để giúp Mỹ quốc phạm một sai lầm lớn, chẳng hạn như ‘giúp’ nước này với việc đầu hàng tai hại trên thực tế trước Taliban. Rất hiếm khi, hay nói cách khác là họa hoằn lắm thì sự giúp đỡ của nước này mới thực sự có lợi cho Mỹ quốc.”

Bà Tsukerman nói rằng “lựa chọn thực tế nhất dựa trên mức độ cam kết, công và tư, ở mọi cấp độ giữa các quan chức, tổ chức, cộng đồng doanh nghiệp, giới truyền thông, và các tổ chức quyền lực mềm của Hoa Kỳ là bắt đầu bằng việc thiết lập sự giám sát rất nghiêm ngặt và một danh sách các yêu cầu rõ ràng liên quan đến vai trò của Qatar trong lĩnh vực an ninh.”

“Nếu những yêu cầu đó không được đáp ứng đúng thời hạn hoặc bị vi phạm trong một khoảng thời gian sau đó, thì Hoa Kỳ có thể sử dụng ảnh hưởng bằng cách giáng cấp Qatar khỏi vị thế là một đồng minh lớn không thuộc liên minh của Hoa Kỳ, đồng thời tước bỏ các đặc quyền chính trị và kinh tế khác.”

Nhưng đừng mong đợi sẽ có sự thay đổi trong quan điểm của Hoa Thịnh Đốn đối với Doha, ông Smith và bà Tsukerman cho biết.

“Tôi không biết liệu mối bang giao của Mỹ với Qatar sẽ thay đổi hay không, nhưng tôi không lạc quan về điều đó,” ông Smith nói. “Tuy nhiên, Hoa Kỳ nên gây áp lực rất lớn lên Qatar để trục xuất toàn bộ ban lãnh đạo Hamas trên đất của họ và buộc họ phải đối mặt với công lý.”

Bà Tsukerman nói: “Cho đến thời điểm này với thành tích lãnh đạo kém cỏi của lưỡng đảng về nhiều vấn đề và mức độ tham nhũng chính trị, tôi rất nghi ngờ rằng Qatar sẽ phải gánh chịu bất kỳ hậu quả nào.”

Bà nói tiếp: “Cùng với những thứ khác, thì họ được biết đến với việc xâm nhập và tống tiền các nhân vật chính trị, quan chức nhà nước, và những người khác, và có thể cố gắng sử dụng thông tin nhạy cảm và đáng xấu hổ làm đòn bẩy để trốn tránh trách nhiệm về những hành vi vi phạm khác của mình.”

Ông Rubin không đồng ý với họ.

Ông nói: “Tôi e là những ngày tháng Qatar là một đồng minh lớn ngoài NATO đã qua rồi. Chấm hết.”

Nhưng ngôn từ của chính phủ TT Biden cho thấy Hoa Kỳ không có ý định thay đổi mối liên hệ với Qatar.

Hôm 10/10 khi trả lời nghi vấn của The Epoch Times, Thư ký Báo chí Bộ Ngoại giao Matthew Miller cho biết Ngoại trưởng Antony Blinken “đã có một số trao đổi hữu ích” với Ngoại trưởng Qatar Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani.

Ông nói: “Chúng tôi thực sự nghĩ rằng họ đang đóng một vai trò hiệu quả ở đây và tiếp tục là đối tác của Hoa Kỳ. Chúng tôi đang yêu cầu Qatar, cũng như chúng tôi đang yêu cầu mọi quốc gia, sử dụng mọi ảnh hưởng mà họ có để ngăn các bên khác tham gia vào cuộc xung đột này và bảo đảm việc thả con tin.”

Hôm 11/10, Điều phối viên Hội đồng An ninh Quốc gia về Truyền thông Chiến lược John Kirby nói với The Epoch Times rằng Hoa Kỳ có “liên kết đối tác mạnh mẽ với Qatar, bao gồm cả trong lĩnh vực quân sự, một mối liên hệ về quốc phòng.” Tuy nhiên, ông Kirby thừa nhận rằng “Qatar có liên hệ với Hamas; họ có liên lạc, và vì vậy chúng tôi cũng lưu tâm đến điều đó.”

Khi được hỏi liệu Hoa Kỳ có làm gì để Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ giảm viện trợ cho Hamas hay không, ông Kirby đã lảng tránh.

Ông nói: “Chỉ riêng Hoa Kỳ thì chúng ta đã áp đặt các lệnh trừng phạt đặc biệt cho Hamas rồi. Họ là nhóm khủng bố bị trừng phạt nặng nề nhất trên thế giới.”

Jackson Richman _ Cẩm An