BM: Tổng thống Trump dọa điều thêm quân để chấm dứt bất ổn

Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ điều động quân đội để dập tắt tình trạng bất ổn ngày càng tăng theo sau vụ một người đàn ông da đen chết khi bị cảnh sát bắt giữ.

Ông nói nếu chính quyền các thành phố và tiểu bang không thể kiểm soát được biểu tình và "bảo vệ người dân", ông sẽ triển khai quân đội và "giải quyết vấn đề giúp họ một cách nhanh chóng ".

Cái chết của George Floyd, 46 tuổi, tại thành phố Minneapolis vào ngày 25/5 đã thổi bùng lên cơn giận dữ trên khắp đất nước.

Vụ George Floyd cũng khiến biểu tình xảy ra ở các nước như Sydney, Australia ngày 2/6

Các thành phố lớn đã ban hành lệnh giới nghiêm giữa lúc tình trạng bất ổn bước vào ngày thứ bảy.

Thành phố New York đã ban hành lệnh phong tỏa cho đến 5 giờ sáng thứ Ba. Trong khi đó, thủ đô Washington DC đã gia hạn lệnh giới nghiêm thêm hai đêm nữa.

Nhưng biểu tình dự kiến sẽ tiếp diễn.

Các cuộc biểu tình đã nổ ra sau khi xuất hiện một đoạn video cho thấy ông Floyd bị bắt và một sĩ quan cảnh sát da trắng liên tục dùng đầu gối quỳ lên cổ ông ta ngay cả sau khi ông ta van vỉ rằng mình không thể thở được.

Viên cảnh sát Derek Chauvin đã bị truy tố tội giết người cấp độ ba và ngộ sát và sẽ xuất hiện tại tòa vào tuần tới.

Ba sĩ quan cảnh sát khác đã bị sa thải.

Tổng thống Trump nói gì?

Cảnh sát đã dọn sạch người biểu tình khỏi quảng trường Lafayette ngay trước khi ông Trump thăm một nhà thờ gần đó.

Tổng thống Donald Trump đã đưa ra một phát biểu ngắn tại Vườn hồng Nhà Trắng vào tối thứ Hai, và tuyên bố của ông được phụ họa bởi âm thanh của một cuộc biểu tình gần đó đang bị dập tắt bằng hơi cay và đạn cao su.

Ông Trump nói rằng "tất cả dân Mỹ đều sốc và nổi dậy một cách chính đáng bởi cái chết thảm của George Floyd" nhưng khẳng định ông giữ cho tâm trí mình không bị "nhấn chìm bởi một đám đông giận dữ".

Ông mô tả cảnh cướp bóc và bạo lực ở thủ đô vào Chủ nhật là "một sự ô nhục toàn diện" trước khi đưa ra cam kết tăng cường bảo vệ thành phố.

"Tôi đang điều động hàng ngàn và hàng ngàn binh sĩ được vũ trang tốt, quân nhân và nhân viên chấp pháp để ngăn chặn bạo loạn, cướp bóc, phá hoại, tấn công và hủy hoại tài sản", ông nói.

Biểu tình và cướp bóc diễn ra ở nhiều thành phố của Mỹ sau cái chết của George Floyd

Sau đó, ông Trump chuyển sự chú ý đến các cuộc biểu tình toàn quốc, và đổ lỗi cho "những kẻ vô chính phủ chuyên nghiệp" và nhóm Antifa. Vào Chủ nhật, ông đã gọi Antifa là một tổ chức khủng bố.

Ông kêu gọi chính quyền các thành phố và tiểu bang triển khai Vệ binh Quốc gia, là lực lượng quân sự dự bị thường được huy động để can thiệp vào các tình huống khẩn cấp trong nước, "với số lượng đủ lớn để áp đảo trên đường phố". Đến nay đã có khoảng 16.000 binh sĩ của lực lượng này được triển khai để đối phó với tình trạng bất ổn.

Ông Trump nói thêm: "Nếu có một thành phố hoặc tiểu bang không thực hiện các hành động cần thiết ... thì tôi sẽ triển khai quân đội Hoa Kỳ và nhanh chóng giải quyết vấn đề cho họ."

"Tôi muốn những kẻ tổ chức vụ khủng bố này hiểu rằng bọn chúng sẽ phải đối mặt với các hình phạt hình sự nghiêm khắc", ông nói.

Vụ George Floyd và lời kêu gọi biểu tình ôn hòa

Các phát biểu của ông đã vấp phải sự chỉ trích từ các đảng viên Dân chủ cấp cao. Joe Biden, ứng cử viên tổng thống của đảng này, nói rằng "ông Trump sử dụng quân đội Mỹ chống lại người dân Mỹ ".

Lãnh đạo thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer nói: "Vị tổng thống này có thể bệ rạc đến mức nào đây? ... Các hành động của ông ta cho thấy bản chất thực sự của ông ta."

Gia tăng binh lực?

Phần phân tích của Phóng viên Bắc Mỹ Anthony Zurcher

Suốt ngày thứ Hai, ông Donald Trump đối mặt với áp lực mỗi lúc một tăng về việc phải hành động để giải quyết tình trạng bất ổn leo thang tại các thành phố lớn trên khắp nước Mỹ. Khi mặt trời lặn ở Washington DC, trong tuyên bố được chuẩn bị vội vàng ở Vườn Hồng, tổng thống đã phác thảo về hành động mà ông có thể thực hiện.

Các thống đốc được cảnh báo rằng nếu họ không bảo vệ tài sản và an toàn phố phường một cách hiệu quả, tổng thống sẽ viện dẫn một đạo luật có tuổi đời hàng thế kỷ để điều động quân đội Mỹ ngay trên đất Mỹ. Tại Quận Columbia, vốn nằm dưới sự quản lý của chính quyền liên bang, tổng thống đã ra lệnh triển khai quân đội.

Ngay trước khi tổng thống phát biểu, với cam kết ông đứng về phía người biểu tình ôn hòa, những người lính vũ trang ấy đã hốt sạch người biểu tình ôn hòa khỏi quảng trường Lafayette, nằm ở bên kia đường đối diện Nhà Trắng.

Hành động này nhằm tạo hành lang cho tổng thống cùng các nhân viên cấp cao đi bộ qua công viên để đến Nhà thờ St John, nơi bị hư hại nhẹ trong vụ hỏa hoạn do những kẻ bạo loạn gây ra tối hôm trước.

Đây là một hành động mang tính biểu tượng quan trọng hay một dịp chụp hình không cần thiết, điều này tùy thuộc vào quan điểm của từng người. Trong lúc đứng tạo dáng trước tòa nhà với quyển Kinh thánh trên tay, ông Trump hứa rằng nước Mỹ sẽ "trở lại mạnh mẽ" và "sẽ không mất nhiều thời gian".

Trong suốt sự kiện buổi tối, không hề có cuộc thảo luận nào về cải tổ lực lượng cảnh sát hoặc tìm hiểu nguyên nhân sâu xa làm nổ ra các cuộc biểu tình vào tuần trước. Thay vào đó, ông Trump nói ông là "vị tổng thống của luật pháp và trật tự" - dường như là một dấu hiệu cho thấy giải pháp của ông cho cuộc khủng hoảng đang diễn ra sẽ là tăng cường binh lực.

Diễn biến mới nhất

Biểu tình liên quan đến cái chết của George Floyd đã nổ ra tại hơn 75 thành phố. Các đường phố vốn chỉ vài ngày trước còn vắng ngắt do đại dịch virus corona nay đã tràn ngập người biểu tình.

Vào tối thứ Hai, biểu tình lại tiếp tục nổ ra. Hơn 40 thành phố đã ban hành hoặc gia hạn lệnh giới nghiêm.

Trước đó vào hôm Chủ nhật, các cuộc biểu tình vốn dĩ ôn hòa đã lại nhường chỗ cho bạo lực tại nhiều thành phố, với cảnh đụng độ giữa cảnh sát và người phản đối.

Tại nhiều nơi, xe cảnh sát và các tòa nhà bị đốt cháy, cửa hàng bị cướp phá. Hàng chục thành phố áp đặt lệnh giới nghiêm nhưng người biểu tình bất chấp.

Nhiều video được chia sẻ trên mạng xã hội từ khắp nước Mỹ dường như cho thấy cảnh sát chống bạo động phản ứng không tương xứng với người biểu tình. Có thông tin đã xảy ra hàng chục vụ tấn công nhắm vào các nhà báo.

Cảnh sát trưởng thành phố Louisville ở Kentucky đã bị sa thải sau khi lực lượng thực thi pháp luật bắn vào đám đông, khiến chủ một doanh nghiệp gần đó thiệt mạng.