BM: Liên bang không hỗ trợ những người bị ảnh hưởng do chích ngừa COVID-19

Angela Marie Wulbrecht chụp ảnh cùng con gái Gabriella, đã bị phản ứng nghiêm trọng sau chích vaccine COVID-19 khiến cô không còn khả năng làm việc. Cô hy vọng chính phủ liên bang sẽ có một chương trình bồi thường cho những thiệt hại, hoá đơn y tế và tiền lương đối với những người có thể chứng minh được họ bị thương tổn nghiêm trọng do vaccine Covid-19.

Vào hôm 19/1, Angela Marie Wulbrecht đã lái xe 3 giờ đồng hồ từ nhà của cô ở Santa Rosa, California đến một điểm chích ngừa tập trung để có cơ hội đầu tiên chích vaccine COVID-19.

Sau chích mũi Moderna 12 phút, cô loạng choạng đi vào lều cấp cứu vì huyết áp tăng vọt và nhịp tim nhanh. Sau đó cô bắt đầu cảm thấy mệt mỏi trầm trọng, xuất hiện chứng sương mù não (rối loạn chức năng nhận thức), mất cân bằng và các biểu hiện khác cho đến tận 8 tháng sau đó.

Cô Wulbrecht 46 tuổi, đã làm điều dưỡng 23 năm trước khi chích ngừa. Cô là người ăn thuần chay khỏe mạnh và là một vũ công salsa giỏi. Kể từ tháng Một, cô đã phải nghỉ việc và bỏ lỡ rất nhiều hoạt động cùng chồng và con gái 12 tuổi, Gabriella. Mặc dù có bảo hiểm y tế nhưng cô vẫn phải chi trả khoảng 35,000 USD cho các chi phí y tế tự túc.

Cô Wulbrecht, người vẫn luôn ủng hộ chiến dịch chích vaccine đã nói rằng: “Tôi muốn chích ngừa càng sớm càng tốt để giúp chống lại đại dịch”. Mặc dù cô có phản ứng sau chích vaccine, chồng cô vẫn chích ngừa và con gái Gabriella dự định sẽ chích liều đầu tiên vào hôm 18/8.

“Nhưng nó sẽ giúp những ai đang do dự nếu họ (chương trình vaccine liên bang) chịu trách nhiệm với những người bị thương tổn như chúng tôi.”

Ý kiến này là rất mong manh đối với những người phải chịu thương tổn hiếm gặp làm thay đổi cuộc sống sau chích vaccine COVID-19 – một vấn đề ngày càng quan trọng khi các tiểu bang và chính phủ liên bang ngày càng gia tăng áp lực bắt buộc chích ngừa.

Chương trình của liên bang bồi thường cho những người bị thiệt hại do vaccine nhưng không có vaccine COVID-19.

Giáo sư Katharine Van Tassel, chuyên gia về luật vaccine tại Trường đại học Luật Case Western Reserve ở Cleveland cho biết: “Nếu quý vị định chích một vaccine có các rủi ro, thì quý vị phải có các hỗ trợ” mặc dù những rủi ro là hiếm gặp. “Đó là đạo đức bắt buộc.”

35 năm trước, Quốc hội đã thành lập Chương trình Đền bù Thương tổn do vaccine, được gọi là toà án vaccine, dành cho những trẻ em bị thương tổn do những chích ngừa thông thường được áp dụng như một điều kiện để nhập học. Ông Leroy Walters, nhà đạo đức sinh học của Đại học Georgetown đã từng ví chúng như “những tân binh bị thương trong cuộc chiến chống bệnh truyền nhiễm”

Kể từ khi hoạt động vào năm 1988, toà án vaccine đã trả hơn 4 tỷ USD cho hơn 8,000 gia đình có thể cung cấp “bằng chứng có lợi” cho thấy các vaccine chống lại các bệnh như sởi và ho gà đã gây thương tổn cho những đứa con của họ. Toà án này cũng chi trả cho những thiệt hại do vaccine ở phụ nữ có thai và vaccine cúm, nhưng không bao gồm vaccine COVID-19.

Chương trình Bồi thường Thương tổn do các Biện pháp ứng phó là một chương trình liên bang nhỏ hơn nhằm giải quyết các bệnh tật do thuốc hoặc vaccine được sử dụng để ứng phó một vấn đề sức khỏe cộng đồng khẩn cấp, chẳng hạn như đại dịch COVID-19.

Nhưng chương trình này đòi hỏi bằng chứng khó xác định hơn đồng thời không cần trả phí cho luật sư và các điều lệ theo pháp luật hành chính, mà toà án vaccine sẽ có quyền xét xử. Theo chuyên gia luật vaccine Brian Abramson, chương trình này chưa từng trả 1 xu cho bất kỳ ai bị thương tổn do vaccine COVID-19, và các quyết định vô hình chung của nó là “một bí ẩn khó hiểu”

Ông David Bowman, người phát ngôn của Cục quản lý Nguồn lực và Dịch vụ Y tế của Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh cho biết chương trình này có tổng cộng 7 thành viên và nhà thầu, và đang tìm cách thuê thêm nhân lực. Ông David đã từ chối trả lời các câu hỏi về cách xử lý các khiếu nại liên quan đến vaccine COVID-19 trong tương lai.

Vào tháng 6, một nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng do Hạ nghị sĩ Lloyd Doggett (D-Texas) và Fred Upton (R-Mich) đứng đầu đã ban hành pháp chế để giải quyết các vấn đề với toà án vaccine ban đầu, bao gồm các trường hợp bị tồn đọng trong 2 năm. Thông qua dự luật này các khoản bồi thường cho mức độ đau đớn và chịu đựng hoặc tử vong sẽ tăng từ 250,000 USD đến 600,000 USD cho những ai có thể chứng minh được thương tổn do vaccine.

Người phát ngôn của Doggett nói rằng ông hy vọng dự luật này – hiện không được đính kèm với một gói chi trả lớn hơn đang chuyển qua Quốc hội – cuối cùng sẽ cho phép những bệnh nhân bị thương tổn do vaccine COVID-19 được bồi thường thông qua tòa án vaccine. Nhưng điều đó còn lâu mới được đảm bảo.

Nói chung, rất khó để chứng minh vaccine đã gây thương tổn sau khi chích ngừa, bởi vì các thương tổn có thể xuất hiện ngẫu nhiên. Nhưng thương tổn hiếm gặp do vaccine có thể tàn phá sức khoẻ và nguồn tài chính của một người.

Cô Wulbrecht đã phải đi cấp cứu 5 lần, mỗi lần mất 3,000 USD. Cô đã nộp đơn yêu cầu bồi thường lên Chương trình Bồi thường thương tổn do Biện pháp ứng phó vào tháng 2. Cô nhận được giấy xác nhận yêu cầu nhưng vẫn chưa có phản hồi gì thêm từ chương trình.

Cô tham gia một nhóm Facebook dành cho những người báo cáo lại các vấn đề thần kinh trầm trọng liên quan đến vaccine COVID-19. Nó được khởi xướng bởi Tiến sĩ Danice Hertz, một bác sĩ tiêu hoá đã nghỉ hưu ở Santa Monica, California. Bà được chẩn đoán mắc hội chứng kích hoạt tế bào mast sau chích vaccine. Đây là một tình trạng hiếm gặp gây rối loạn một phần của hệ thống miễn dịch.

Bà Hertz chích mũi Pfizer-BioNTech đầu tiên vào hôm 23/12, ngay sau khi Cục Quản lý Dược Phẩm và Thực Phẩm chấp thuận. Bà cho biết, trong vòng 30 phút, bà bị tê và đau khủng khiếp ở mặt, lưỡi và “cảm thấy xung động truyền khắp cơ thể”.

Tiến sĩ Hertz cũng cho biết hơn 90% trong số 150 người ở nhóm Facebook này là phụ nữ. Bà thận trọng không dùng từ “đám người” anti-vaccine, nhưng cũng nói rằng rất nhiều người đã thất vọng khi không thể được chẩn đoán hoặc tìm được các bác sĩ hiểu bản chất những thương tổn của họ.

Những câu chuyện về thương tổn do vaccine đôi khi bị im lặng trong giới y tế công cộng vì không muốn ủng hộ cho phong trào anti-vaccine và những tuyên bố của nó về thương tổn do vaccine, từ vô sinh cho tới những chất mang từ và các vi chíp được cấy ghép bí mật bởi người sáng lập Microsoft Bill Gates.

Nhưng các phản ứng hiếm gặp như trường hợp của bà Hertz và cô Wulbrecht đã được phát hiện rải rác trong các tài liệu về vaccine và thường được cho là hiện tượng “phân tử bắt chước”, trong đó hệ miễn dịch sẽ phản ứng lại một thành phần của vaccine bằng cách tấn công chính các protein của con người giống với nó. Hội chứng Guillain-Barre hay GBS xảy ra do một cuộc tấn công miễn dịch lên hệ thần kinh khi phản ứng với việc chích ngừa hoặc nhiễm virus. Nó đã được báo cáo sau khi chích vaccine cúm, vaccine Johnson 1 liều và Johnson COVID-19.

Bà Hertz và những người khác đã liên lạc với Tiến sĩ Avindra Nath, giám đốc lâm sàng tại Viện Đột quỵ và Rối loạn Thần kinh Quốc gia, người có chuyên môn trong nghiên cứu các bệnh thần kinh qua trung gian miễn dịch. Ông nói với KHN rằng ông đang nghiên cứu trên một vài bệnh nhân nhưng chưa xác nhận bệnh của họ là do vaccine COVID-19 gây ra.

Tiến sĩ Nath cho biết “Chúng tôi phải tìm ra câu trả lời nhưng chúng không dễ dàng”, “Tôi biết những phản ứng này hiếm gặp, nhưng đã có 36,000 nhân viên NIH (National Institutes of Health – Viện Sức khỏe Quốc gia) chích vaccine COVID-19. Nếu nó phổ biến, tôi có thể nghiên cứu tại đây nhưng tôi không thấy một nhân viên NIH nào” có phản ứng này.

Bất kể những phản ứng này phổ biến như thế nào, các chuyên gia luật vaccine vẫn lo lắng về ảnh hưởng của việc không giúp đỡ được những người bị thương tổn do chích ngừa trước khi FDA hoàn toàn chấp thuận các sản phẩm vào mùa thu này.

Quốc hội thành lập tòa án vaccine để giúp các công ty dược phẩm tránh khỏi việc bị cấm sản xuất những vaccine thông thường cho trẻ em bằng cách bảo vệ họ khỏi các vụ kiện gây thiệt hại đồng thời hỗ trợ cho những đứa trẻ bị thương tổn do vaccine.

Bà Van Tassel cho biết, tuy nhiên Chương trình Bồi thường Thương tổn do Biện pháp ứng phó đã ra đời như một phần của Đạo luật Sẵn sàng cho Công chúng và Chuẩn bị Khẩn cấp (PREP) năm 2005. Nó được thông qua để bảo vệ các công ty dược phẩm khỏi những vụ kiện về các sản phẩm như vaccine bệnh than và đậu mùa vốn có tác dụng phụ nguy hiểm tương đối cao. Các vaccine COVID-19 không nên được đưa vào cùng với những loại này.

Bà cho biết đạo luật PREP có vẻ đang đặt ra một trách nhiệm chứng minh gần như không thực hiện được để bồi thường thương tổn. Sự đền bù phụ thuộc vào “bằng chứng khoa học và y tế thuyết phục, tin cậy và hợp lệ”, điều này không tồn tại với các vaccine COVID-19 vì chúng rất mới.

Nhưng nguyên nhân và kết quả dường như rõ ràng với những phụ nữ như Brianne Dressen, một giáo viên mầm non ở Saratoga Springs. Cô đã nằm liệt giường trong nhiều tháng với các triệu chứng thần kinh sau khi tiêm AstraZeneca trong một thử nghiệm lâm sàng vào cuối tháng 11.

Cô nói với KHN rằng “Vaccine là một phần quan trọng giúp chúng ta vượt qua đại dịch”. “Nhưng một vài người sẽ nhận phải hậu quả không mong muốn do bất kỳ một loại thuốc hay vaccine nào, và chúng ta cần chăm lo cho họ.”

Bài viết trên được xuất bản bởi KHN, một công ty xuất bản California Healthline, một dịch vụ biên tập độc lập của California Health Care Foundation.

Tú Liên