Trong loạt bài này, chúng ta tiếp tục khám phá những phát hiện gây tranh cãi xung quanh việc cho fluoride vào nguồn cung cấp nước công cộng của Mỹ và trả lời câu hỏi liệu việc cho fluoride vào nước có gây rủi ro hay không và chúng ta nên làm gì.
Bài trước: Một vụ kiện đang diễn ra do Mạng lưới Hành động Fluoride kiện Cơ quan Bảo vệ Môi trường đã tiết lộ việc tiếp nhận của cả quan chức Cơ quan Bảo vệ Môi trường và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh.
Cho fluoride vào nước hay không cho fluoride vào nước? Đó là một câu hỏi có thể sớm được cân nhắc trên toàn nước Mỹ.
Tương lai của các chương trình bổ sung fluoride vào nguồn nước cộng đồng ở Hoa Kỳ phần lớn phụ thuộc vào bài đánh giá sáu năm một cách hệ thống của Chương trình Chất độc học Quốc gia (NTP), là báo cáo xem xét quan điểm khoa học hiện có nhưng đã bị sa lầy trong sự can thiệp và tranh cãi của chính phủ.
Bản thảo của bản báo cáo được tiết lộ như một phần của vụ kiện đang diễn ra khẳng định trên cơ sở khoa học cho thấy fluoride có liên quan đến việc giảm trí thông minh ở trẻ em. Những phát hiện của báo cáo này hỗ trợ nhiều nghiên cứu vốn kết luận rằng fluoride là một chất độc thần kinh.
“Đánh giá có hệ thống: Chuyên khảo của Chương trình Chất độc học Quốc gia về tình hình khoa học liên quan đến phơi nhiễm fluoride và ảnh hưởng đến sức khỏe nhận thức và phát triển thần kinh,” như tên gọi chính thức của bản báo cáo, đã bị trì hoãn chưa từng thấy trong cuộc chiến gây tranh cãi về số liệu thống kê, nội dung chi tiết và kết luận cuối cùng.
Báo cáo, hay chuyên khảo này rất quan trọng vì đã đánh giá tất cả các nghiên cứu về tác động gây độc thần kinh của việc phơi nhiễm nước chứa fluoride và đặt ra câu hỏi về những ảnh hưởng sức khỏe lâu dài.
Việc phát hành chuyên khảo quan trọng này bị chậm trễ hai năm đã trở thành một yếu tố chính trong vụ kiện đang diễn ra chống lại Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) bởi Mạng lưới Hành động Fluoride (FAN), nhằm tìm cách cấm bổ sung các chất phụ gia fluoride hóa học vào nguồn cung cấp nước uống cho công chúng ở Hoa Kỳ.
Trong khoảng thời gian từ tháng 09/2019 đến tháng 02/2022, báo cáo đã trải qua năm quy trình bình duyệt riêng biệt và ba lần lặp lại sửa đổi dự thảo, trong đó kết hợp tất cả các đề xuất và nhận xét từ cả năm quy trình bình duyệt.
Mặc dù đã có nhiều bình duyệt sâu rộng và sửa đổi dự thảo, các email nội bộ của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho thấy các quan chức chính phủ đã chặn việc phát hành dự thảo tháng 05/2022 được coi là bản cuối cùng của Chương trình Chất độc Quốc gia.
Các tài liệu của tòa án cho thấy một tổ công tác chưa được tiết lộ danh tính sau đó đã bắt đầu quá trình xem xét để “đánh giá” các nhận xét chưa được tiết lộ của “các chuyên gia về các vấn đề của cơ quan”.
Dự thảo tháng 05/2022 không được công khai cho đến ngày 15/03 và chỉ được công bố sau nhiều tháng đệ đơn kiện, trát hầu tòa, đàm phán sâu rộng với Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) cơ quan đại diện cho Cơ quan Bảo vệ Môi trường tại tòa và một án lệnh của thẩm phán.
Những phát hiện gây tranh cãi của Chương trình Chất độc Quốc gia
Chương trình Chất độc Quốc gia (NTP) là chương trình liên ngành của chính phủ do Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh điều hành để bảo vệ công chúng Hoa Kỳ khỏi các chất độc hại. Chương trình Chất độc Quốc gia trực thuộc Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh.
Chương trình Chất độc Quốc gia bắt đầu đánh giá độc tính fluoride vào năm 2015, theo biên bản cuộc họp của Ban cố vấn khoa học của chương trình vào tháng 12/2015.
Tiến sĩ Kristina Thayer là giám đốc Văn phòng Đánh giá và Dịch thuật Sức khỏe của Chương trình Chất độc học Quốc gia, nói với ban cố vấn rằng việc thẩm định sẽ đánh giá mức độ phơi nhiễm fluoride và khả năng ảnh hưởng đến hành vi thần kinh phát triển. Bà nhấn mạnh những phát hiện từ báo cáo của Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia năm 2006 và một đánh giá năm 2015 được thực hiện cho Bộ Y tế Ireland, trong đó nêu bật những tác động tiềm ẩn đối với thần kinh.
Trong số các nghiên cứu được xem xét, 29 nghiên cứu trên người được đánh giá chất lượng cao và bản báo cáo bao gồm phân tích tổng hợp hơn 50 nghiên cứu về phơi nhiễm fluoride và chỉ số IQ của trẻ em.
Phân tích tổng hợp trong phiên bản mới nhất của đánh giá dự thảo Chương trình Chất độc học Quốc gia đã kết luận rằng “52 trong số 55 nghiên cứu đã báo cáo mối liên hệ nghịch đảo giữa việc tiếp xúc với fluoride và chỉ số IQ của trẻ em.”
Nói cách khác, trẻ tiếp xúc với càng nhiều fluoride thì có chỉ số IQ càng thấp. Mức giảm ước tính, dựa trên một loạt các nghiên cứu, là khoảng bảy điểm IQ.
Bà Christine Till là nhà tâm lý học thần kinh lâm sàng và nhà khoa học hỗ trợ tại chương trình khoa học thần kinh và sức khỏe tâm thần tại Bệnh viện Sick Kids ở Toronto, đã giải thích trong một bài thuyết trình vào tháng Năm rằng, mặc dù việc giảm 7 điểm IQ có vẻ không phải là vấn đề lớn, nhưng nó có tác động bất lợi đối với toàn bộ dân số. Bà Till đã tham gia vào một trong những nghiên cứu gần đây nhất về fluoride như một phần của nền tảng nghiên cứu Nghiên cứu Bà mẹ-Trẻ sơ sinh về Hóa chất Môi trường của Bộ Y tế Canada.
Bà Till nhấn mạnh rằng chỉ cần chỉ số IQ của dân số giảm 5 điểm sẽ làm tăng số người được phân loại là thiểu năng trí tuệ từ 6 triệu lên 9,5 triệu và số người được coi là có năng khiếu sẽ giảm từ 6 triệu xuống 2,4 triệu.
Để hiểu tầm quan trọng của cái giá phải trả, cần xem xét các tác động trên quy mô lớn. Một đánh giá vào tháng 05/2021 được công bố trên Tập san Trẻ em có tiêu đề “Đánh giá: Đánh giá bằng tiền đối với kết quả nhận thức của trẻ em trong các đánh giá kinh tế từ góc độ xã hội” đã ước tính “định giá bằng tiền của một điểm IQ ở Hoa Kỳ trên thu nhập trong một đời” là từ 10.600 đến 13.100 đô la. Nói cách khác, nếu 100 triệu người mất 5 điểm IQ, tổng thu nhập bị mất sẽ lên tới 5,3 nghìn tỷ đến 6,55 nghìn tỷ dollar Mỹ.
Phát hiện liên quan khác trong bình duyệt là không có ngưỡng an toàn rõ ràng đối với việc tiếp xúc với fluoride.
Bà nói: “Khả năng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của việc tiếp xúc với fluoride trong giai đoạn đầu đời có ý nghĩa rất lớn đối với sức khỏe cộng đồng.”
Tiến sĩ Jack Kall là chủ tịch điều hành của Hội đồng quản trị của Học viện quốc tế về thuốc uống và chất độc học cho biết những phát hiện khác liên quan đến đánh giá trong một cuộc phỏng vấn gần đây về “Khám phá sức khỏe thực sự”.
Tiến sĩ Kall cho biết: “Bằng chứng dịch tễ học của con người ủng hộ kết luận về ‘độ tin cậy vừa phải’ rằng fluoride là một chất độc thần kinh đang phát triển.”
Xếp hạng độ tin cậy trong phạm vi báo cáo từ 1 đến 4, với 4 là độ tin cậy cao nhất. Độ tin cậy vừa phải là 3/4.
Tiến sĩ Kall lưu ý rằng bảng xếp hạng vừa phải là nơi các nhà khoa học nghiêm túc bắt đầu hỏi một số câu hỏi rất khó về sự an toàn, chẳng hạn như “Nếu có mức độ tin cậy như vậy, chúng ta có nên thực hiện một số thay đổi xung quanh việc tiếp xúc với fluoride này không”?
Tiến sĩ Kall cũng nhấn mạnh rằng đánh giá tiết lộ rằng mọi người bị phơi nhiễm với lượng fluoride đủ để gây tổn thương, theo nghiên cứu.
Tiến sĩ Kall cho biết: “Việc phụ nữ mang thai và trẻ em ở Mỹ ngày nay tiếp xúc
với fluoride nằm trong phạm vi mà các nghiên cứu trên người cho thấy chỉ số IQ bị giảm sút.”
Sự chậm trễ chưa từng có, thiếu minh bạch
Điểm độc đáo của Chương trình Chất độc học Quốc gia – thông thường – là hồ sơ theo dõi về tính minh bạch này. Một số lượng lớn các báo cáo gần đây nhất của họ có quy trình bình duyệt công khai kéo dài vài ngày và các tài liệu của tòa án lưu ý rằng các bản thảo báo cáo Chương trình Chất độc học Quốc gia luôn được cung cấp cho công chúng.
Theo hồ sơ của tòa án, chính phủ khẳng định bản dự thảo báo cáo tháng 05/2022 là bản dự thảo được Chương trình Chất độc Quốc gia coi là bản cuối cùng “không nên được công bố rộng rãi.” Tuy nhiên, các email có được thông qua vụ kiện cho thấy Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ, nhóm vận động hành lang lớn nhất quốc gia về các vấn đề ủng hộ fluoride, đã được cung cấp một bản sao.
Hiệp hội này tiếp tục thúc giục Chương trình Chất độc Quốc gia loại trừ bất kỳ tuyên bố nào về độc tính thần kinh của fluoride khỏi báo cáo, nói rằng những tuyên bố như vậy không được trợ giúp bởi bằng chứng khoa học.
Theo thông cáo báo chí của Chương trình Chất độc học Quốc gia, các chuyên gia của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ và Viện Y tế Quốc gia bày tỏ lo ngại rằng những nhận xét trước đây của họ về phân tích tổng hợp không được giải quyết thỏa đáng, mặc dù các tác giả của Chương trình Chất độc học Quốc gia không đồng ý với nhận xét và phê bình của các chuyên gia trong nhiều trường hợp. Các tài liệu của tòa án cáo buộc rằng những bình luận cụ thể này có thể là những gì mà tổ công tác ẩn danh đã được yêu cầu xem xét.
Tên thành viên của tổ công tác BSC và các nhận xét của cơ quan đã được tiết lộ theo lệnh của tòa án và trát đòi hầu tòa mặc dù tên cơ quan kèm theo các nhận xét đã được biên tập lại.
Sau khi thông tin được tiết lộ, luật sư của nguyên đơn đã đạt được thỏa thuận với luật sư của Cơ quan Bảo vệ Môi trường rằng Cơ quan Bảo vệ Môi trường sẽ cung cấp cho họ một “chìa khóa” để mở khóa các phần được biên tập lại và xác định các cơ quan tương ứng với các nhận xét và phê bình.
Bản sao tên của các cơ quan đã được biên tập lại, bao gồm: Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), Viện Nghiên cứu Nha khoa và Sọ mặt Quốc gia (NIDCR), Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia (NIEHS), Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), Viện Sức khỏe Trẻ em và Phát triển Con người Quốc gia Eunice Kennedy Shriver (NICHD), Văn phòng Trợ lý Bộ trưởng Y tế (OASH), Viện Y tế Quốc gia/Văn phòng Giám đốc (NIH/OD)
Mặc dù tên thật của nhân viên không được lấy, luật sư Michael Connett của nguyên đơn đã nói với The Epoch Times trong một email rằng “những lời chỉ trích chính đến từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh và NIDCR.” Cả hai cơ quan đều thúc đẩy chương trình cho fluoride vào nước ở Hoa Kỳ.
Dòng thời gian của Báo cáo Chương trình Chất độc học Quốc gia Fluoride
Dòng thời gian của các sự kiện đối với báo cáo Chương trình Chất độc học Quốc gia về fluoride như sau:
2015: Cuộc họp của hội đồng Chương trình Chất độc học Quốc gia tiết lộ rằng một chương trình đang được phát triển để xem xét khả năng gây độc thần kinh của fluoride.
2016: Chương trình Chất độc học Quốc gia công bố báo cáo đầu tiên về fluoride, có tiêu đề “Đánh giá tài liệu có hệ thống về tác động của fluoride đối với học tập và trí nhớ trong nghiên cứu động vật.”
Tháng 09/2019: Chương trình Chất độc học Quốc gia công bố bản dự thảo báo cáo thứ hai về fluoride, có tiêu đề “Đánh giá có hệ thống về việc tiếp xúc với fluoride và các ảnh hưởng đến sức khỏe nhận thức và phát triển thần kinh”. Đánh giá xem xét cả nghiên cứu trên động vật và con người, nhưng tập trung nhiều hơn vào nghiên cứu trên người.
Tháng 09/2019–Tháng 03/2020: Bản dự thảo báo cáo thứ hai được Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia (NASEM) bình duyệt.
Tháng 09/2020: Chương trình Chất độc học Quốc gia kết hợp các đề xuất từ bình duyệt của Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia và đưa ra một báo cáo sửa đổi.
Tháng 09/2020–tháng 02/2021: Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia tiến hành bình duyệt lần thứ hai đối với báo cáo sửa đổi năm 2020.
Tháng 07/2021–Tháng 07/2022: Báo cáo được nhiều cơ quan của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh xem xét.
Tháng 11/2021: Chương trình Chất độc học Quốc gia kết hợp các ý kiến của Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia từ đánh giá bình duyệt lần thứ hai và hoàn thành một dự thảo sửa đổi khác năm 2021.
Tháng 11/2021 tháng 02/ 2022: Bản dự thảo năm 2021 trải qua quá trình bình duyệt bởi năm nhà khoa học phi chính phủ bên ngoài.
Tháng 01/2022: Chương trình Chất độc học Quốc gia tuyên bố: “Trong khi chờ sự đồng ý của người đánh giá chung với tài liệu của chúng tôi, chúng tôi dự kiến sẽ công khai bản báo cáo khoa học cuối cùng đã được sửa đổi vào cuối tháng 3.”
Tháng 05/2022: Chương trình Chất độc học Quốc gia tổng hợp tất cả các nhận xét từ tất cả năm chuyên gia đánh giá bên ngoài và hoàn thành một bản báo cáo cuối cùng, đồng thời quyết định công bố báo cáo vào ngày 18/05/2022.
Tháng 06/2022: Các quan chức chính phủ quyết định “tạm dừng” báo cáo, theo các email nhận được thông qua Đạo luật Tự do Thông tin.
Tháng 10/2022–tháng 05/2023: Cuộc đánh giá khác được thực hiện bởi một nhóm công tác không được tiết lộ do hội đồng của Chương trình Chất độc học Quốc gia thành lập để xem xét 325 nhận xét và phê bình về báo cáo nhận được từ những nhà bình duyệt bên ngoài và các chuyên gia của cơ quan liên bang.
Ngày 15/03/2023: Sau nhiều tháng đề nghị pháp lý, trát đòi hầu tòa, đàm phán rộng rãi và lệnh của tòa án, Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia đã công bố báo cáo cuối cùng của Chương trình Chất độc học Quốc gia vốn dự kiến sẽ được xuất bản vào tháng 05/2022. Báo cáo cuối cùng bao gồm một dự thảo vào năm 9/2022 được đánh dấu “đang hoạt động” chứa những nhận xét của nhà đánh giá và phản hồi của tác giả Chương trình Chất độc Quốc gia, với tên đã được biên tập lại.
Phiên bản Chương trình Chất độc học Quốc gia tháng 09/2022 phần lớn giống với phiên bản tháng 05/2022 với rất ít thay đổi có ý nghĩa, nếu có, mặc dù có chứa các nhận xét sâu rộng từ một số nhà đánh giá của cơ quan cùng với phản hồi của Chương trình Chất độc học Quốc gia.
Câu chuyện về Amiăng
Tiến sĩ Kall lưu ý rằng lần cuối cùng mọi người chứng kiến sự chậm trễ lớn như thế này trong quá trình đánh giá Chương trình Chất độc học Quốc gia là với chất gây ung thư hiện đang được quản lý chặt chẽ là amiăng. Tuy nhiên, “sự chậm trễ đã trở nên tồi tệ hơn nhiều với báo cáo Chương trình Chất độc học Quốc gia về fluoride,” như ông đã nói.
Tương tự như chất phụ gia fluoride hóa học, amiăng là ngành kinh doanh lớn ở Hoa Kỳ.
Bất chấp các nguy cơ sức khỏe đã biết được ghi nhận ngay từ năm 1898, một báo cáo thị trường toàn cầu về amiăng năm 2023 cho biết quy mô thị trường amiăng toàn cầu đã tăng từ 950 triệu USD vào năm 2022 lên 1.01 tỷ USD vào năm 2023 và dự kiến sẽ tăng lên 1.53 tỷ USD vào năm 2027.
Hơn 60 quốc gia đã cấm amiăng, nhưng Hoa Kỳ chỉ cấm một phần. Vào năm 2020, Cơ quan Bảo vệ Môi trường đã phát hiện ra một rủi ro vô lý đối với sức khỏe con người và đã đề xuất cấm nó theo Đạo luật kiểm soát các chất độc hại nhưng vẫn chưa thực hiện.
Quy mô thị trường năm 2022 của acid fluorosilicic, là chất phụ gia fluoride hóa học được sử dụng nhiều nhất trong 75% nguồn cung cấp nước công cộng của Hoa Kỳ là 1.1 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng lên 1.57 tỷ USD vào năm 2023, theo thông cáo báo chí của Báo cáo và Dữ liệu.
Sự can thiệp của chính phủ
Nhiều bác sĩ, nhà khoa học và chuyên gia chứng kiến quá trình bị kéo dài nói rằng chính phủ đã cố gắng dập tắt và giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng báo cáo vì mục đích chính trị. Khả năng về một chương trình y tế công cộng lớn có tác dụng phụ ngoài ý muốn chắc chắn sẽ là một vấn đề quan trọng đối với những người ủng hộ nó khi bằng chứng ngày càng nhiều về nhiễm độc thần kinh được đưa ra ánh sáng.
Các email nội bộ của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh có được thông qua yêu cầu của Đạo luật Tự do Thông tin do luật sư của Mạng lưới Hành động Fluoride, Michael Connett, tiết lộ cách mà các cơ quan chức năng phản ứng với dự thảo Báo cáo Độc tính Fluoride chưa công bố vào tháng 05/2022.
Bà Mary Wolfe nói với các quan chức Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh trong một email ngày 11/05/2022 rằng: “Chúng tôi đã ấn định ngày xuất bản chuyên khảo là ngày 18/05/2022. Chuyên khảo sẽ được đăng lên trang web của Chương trình Chất độc học Quốc gia và chúng tôi sẽ gửi một email thông báo về việc đăng tải đến những người đăng ký Chương trình Chất độc học Quốc gia”. Bà Wolfe là phó giám đốc phụ trách chính sách và truyền thông tại Phòng Chất độc dịch thuật, có chức năng giống như một cánh tay truyền thông của Chương trình Chất độc học Quốc gia.
Bà Karen Hacker là quan chức của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh đã gửi một số email qua lại liên quan đến việc làm rõ liệu ấn phẩm báo cáo có được Viện Y tế Quốc gia phê duyệt hay không và liệu nó có được thông qua đánh giá liên ngành của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh hay không.
Cùng ngày hôm đó, bà Wolfe làm rõ: “Câu trả lời của tôi cho thấy chúng tôi tin rằng những phát hiện hiện tại, như đã nêu trong chuyên khảo, phản ánh phạm vi đánh giá của chúng tôi và các tài liệu khoa học hiện có, và không cần sửa đổi.”
Bà Hacker đã cố gắng trì hoãn, muốn thiết lập một cuộc họp càng sớm càng tốt để “thảo luận về việc triển khai và nhắn tin”.
Sau đó, một điều gì đó đã bí mật xảy ra không được ghi lại trong các email được công bố.
Trong email ngày 03/06/2022 từ Nicole Johnson, phó giám đốc phụ trách chính sách, quan hệ đối tác và truyền thông chiến lược tại Ban Sức khỏe Răng miệng của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, cho biết: “Thông tin mới nhất chúng tôi được biết (hôm qua) là ASH Levine Trợ lý Bộ trưởng Y tế Rachel Leland Levine đã tạm dừng báo cáo cho đến khi có thông báo mới.”
Bản thảo chuyên khảo tháng 05/2022 về fluoride không được phát hành cho đến ngày 15/03, sau trát đòi hầu tòa và lệnh tòa từ Thẩm phán Edward M. Chen trong quá trình diễn ra vụ kiện hiện tại chống lại Cơ quan Bảo vệ Môi trường.
Một bước tiến gần hơn đến việc xuất bản
Sau khi buộc phải công bố dự thảo, hai cuộc họp công khai đã được tổ chức lần lượt vào các ngày 04/05 và 16/05, tại đó ban cố vấn của Chương trình Chất độc học Quốc gia đã nhất trí bỏ phiếu chấp nhận các khuyến nghị của nhóm công tác của họ và tiếp tục quá trình hoàn thiện.
Giám đốc Chương trình Chất độc học Quốc gia Richard Woychik, đồng thời là giám đốc Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia, hiện là người chịu trách nhiệm cuối cùng cho những quyết định đối với ấn phẩm cuối cùng. Trong bài phát biểu kết thúc, ông nói rằng ông sẽ làm việc với các thành viên của tổ công tác và các tác giả của Chương trình Chất độc học Quốc gia để sửa đổi và cố gắng xuất bản báo cáo càng nhanh càng tốt, hy vọng là trong vài tuần tới.
Ông Woychik đã đề cập rằng ông cũng sẽ tham khảo ý kiến của các tổ chức đối tác của họ, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, trong quá trình hoàn thiện.
Tiếp theo: Việc loại bỏ fluoride khỏi nước uống của bạn thường phụ thuộc vào hệ thống lọc nước hiệu quả tại nhà nhưng không phải tất cả các bộ lọc nước đều được tạo ra như nhau.
Christy Prais _ Công Thành
***
Nhân loại sắp phải uống nước bồn cầu?
Ở một số nơi trên thế giới, nước thải đi qua các cống rãnh, bao gồm từ các toilet, đang được lọc và xử lý cho đến khi nó sạch như nước suối, nếu không muốn nói là sạch hơn.
https://baomai.blogspot.com/
***
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.