BM: Phỏng vấn cô Huỳnh Thục Vy về tuyên cáo thành lập “Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam”

Fairfax, VA, December 2, 2013. Cô Huỳnh Thục Vy là một cây bút biên khảo xuất sắc,[1] đồng thời là một nhà hoạt động chính trị trẻ can trường có nhiều ảnh hưởng tại Việt Nam và được quý mến tại hải ngoại. Cô là con gái của nhà văn bất đồng chính kiến Huỳnh Ngọc Tuấn và thường sinh hoạt chung với giới trí thức trẻ dấn thân cứu nước, trong đó có em trai là Huỳnh Trọng Hiếu. Cô thường phát biểu lập trường văn hoá, chính trị, tôn giáo khác với quan điểm của chính quyền Việt Nam, do đó cô và gia đình luôn luôn bị sách nhiễu và trừng phạt tại Tam Kỳ, Sài Gòn, Hà Nội.

Ngày 25.11.2013, tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt

Nam

được thành lập, với sự tham gia của các phụ nữ trên khắp nước và cô Huỳnh Thục Vy là một trong 9 sáng lập viên/vận động viên của Tổ chức.[2]

Việt Thức [1]: Xin cô Huỳnh Thục Vy cho độc giả Việt Thức biết những lý do và trong hoàn cảnh nào tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt

Nam

được thành lập?

Huỳnh Thục Vy:

Trước tiên, xin cám ơn Việt Thức đã dành cho tôi cuộc phỏng vấn quan trọng này. Hiện nay, Việt Nam có Hội Liên Hiệp phụ nữ Việt Nam, nhưng tổ chức này không mang giá trị dân sự, không độc lập và vì thế không thể thực sự bảo vệ quyền lợi của phụ nữ Việt Nam. Mục tiêu của tổ chức này là lừa mị dân chúng, lôi kéo những phụ nữ có tham vọng vào làm việc trong tổ chức này để thay mặt đảng giám sát các hoạt động có liên quan đến nữ giới trong xã hội. Nói chung, Hội phụ nữ hiện đang tồn tại ở Việt Nam là cơ quan ngoại vi của Đảng cộng sản, chỉ nhằm mục tiêu tối thượng là phục vụ quyền lợi chính trị của đảng cộng sản. Quyền lợi của phụ nữ Việt Nam bị bỏ ngỏ. Nhu cầu khẩn thiết được đặt ra là phải có một tổ chức xã hội dân sự được thành lập và hoạt động thiện nguyện, phi chính trị nhằm bảo vệ phụ nữ Việt Nam trước những hành xử vi phạm Nhân quyền của chính quyền. Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam ra đời vì lý do đó. Việt Nam mới vừa trúng cử vào Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc, thế giới đang ở trong “16 ngày hành động” nhằm loại bỏ Bạo lực nhắm vào phụ nữ, và các tổ chức NGO quốc tế cũng như chính giới các quốc gia tự do hết sức quan tâm đến sự thiếu vắng một tổ chức dân sự ở Việt Nam thực sự vì phụ nữ Việt Nam. Trong bối cảnh đó, chúng tôi công bố sự ra đời của PNNQVN.

Việt Thức [2]: Xin cô cho biết vắn tắt về [b] Tôn Chỉ của tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam? [b] những ưu tiên khẩn thiết trong giai đoạn khai mở? và [c] những dự phóng quan trọng, khả thi trong tương lai?

Huỳnh Thục Vy:

Tôn chỉ của Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam là phi lợi nhuận, phi chính trị, độc lập và chỉ làm việc liên quan đến Nhân quyền. Nhân quyền là điểm khởi đầu mà cũng sẽ là sợi chỉ xuyên suốt, kết nối tất cả các hoạt động của chúng tôi.

Những ưu tiên khẩn thiết trong giai đoạn khai mở này là kết nạp thêm thành viên, cả quốc nội lẫn hải ngoại. Tôi hy vọng rằng Việt Thức sẽ giúp chúng tôi truyền đạt nguyện vọng này của Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam nhắm vào các phụ nữ hải ngoại quan tâm đến vấn đề nhân quyền trong nước. Chúng tôi tha thiết kêu gọi sự giúp đỡ về ngoại giao cũng như tài chính của đồng bào hải ngoại và sự tham gia làm thành viên của các chị em phụ nữ ở hải ngoại.

Mạng xã hội và internet đã kết nối mọi người Việt yêu nước lại với nhau, nhiều nhóm đã ra đời trên mạng ảo. Hoạt động giới thiệu của chúng tôi cũng nhờ thế giới ảo này mà được quảng bá. Thế nhưng, chị em chúng tôi vẫn chú trọng vào những hành động trong thế giới thật. Trong tương lai chúng tôi sẽ tổ chức nhiều buổi thảo luận offline để phổ biến kiến thức Nhân quyền cho chị em phụ nữ, tổ chức các buổi dã ngoại Nhân quyền hoặc đi phân phát các tài liệu và tin tức về Nhân quyền cho những phụ nữ chưa có điều kiện tiếp cận, chúng tôi cũng gây quỹ để hỗ trợ cho mẹ, vợ, con cái của những tù nhân lương tâm, đi viếng thăm các trường hợp phụ nữ vị sách nhiễu đàn áp nói chung…Và chúng tôi nghĩ rằng, nếu có được sự ủng hộ tài chính rộng rãi, đặc biệt từ đồng bào hải ngoại, để có một ngân quỹ vừa đủ, chúng tôi sẽ thực hiện thành công các hoạt động này.

Việt Thức [3]: Xin cô nói rõ [a] Tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam có phải qua một thủ tục đăng ký, khảo sát gì trước khi sinh hoạt? [b] Liệu Tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam có liên hệ gì với Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam? [c] Hoặc Tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam có chịu ảnh hưởng, chỉ thị gì của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam? [d] Cô có nhận định gì chung về “thực trạng” hay “vấn nạn” này?

Huỳnh Thục Vy:

Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam là một mạng lưới nối kết các chị em phụ nữ quan tâm và muốn dấn thân cho quyền lợi của phụ nữ Việt Nam. Với sự hiểu biết của mình về quyền tự do lập hội, chúng tôi biết chúng tôi có quyền ngồi lại với nhau trong một tổ chức xã hội dân sự như thế này bất chấp thái độ của chính quyền Việt Nam. Chúng tôi biết dù chúng tôi đăng ký, chính quyền sẽ không cấp giấy phép hoạt động nên chúng tôi chỉ thông báo cho họ biết một cách gián tiếp qua các hoạt động public relations trên mạng internet. Quyền tự do lập hội là quyền phổ quát mà Việt Nam đã có những cam kết quốc tế thực hiện nó. Quyền này không phải là một đặc ân để chúng tôi phải tự tạo ra mối quan hệ xin-cho với chính quyền. Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam không có liên hệ gì với Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam, càng không chịu ảnh hướng hoặc nhận chỉ thị từ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Xã hội dân sự là xu hướng phát triển tất yếu để một đất nước được dân chủ hóa và để đảm bảo quyền tự do của người dân. Hiện nay Việt Nam không thực sự có xã hội dân sự vì các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp hoàn toàn nằm dưới ô dù của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và nhận lệnh từ đảng cộng sản VN. Người dân Việt Nam khao khát tự do phải tự tìm cách hình thành những tổ chức xã hội dân sự thực sự bảo vệ quyền và tự do của mình vào một thời điểm thích nào đó. Và chúng tôi nghĩ thời điểm đó đã bắt đầu.

Việt Thức [4]: Tại Việt Nam vào tháng 8/2013, luật gia Lê Hiếu Đằng đã đề xuất việc thành lập đảng Dân chủ Xã hội. [a] Cô nghĩ sao về hiện tượng “diễn biến” này? [b] Liệu có thật, đây là một đảng đối lập chân chính, bằng cớ? hay cũng chỉ là một “đảng đối lập cuội” như các tổ chức chính trị ngoại vi dưới cái ô-dù phủ lớn [monolithic political umbrella] của đảng phiệt CSVN, theo đúng tiêu chuẩn: “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân (“có” hư danh) làm chủ”?

Huỳnh Thục Vy:

Dạ thưa, việc đề xuất thành lập và việc đi vào hoạt động là một quãng đường rất dài. Nếu không có nỗ lực thực tế, bản lĩnh chính trị và đạo đức, và sự ủng hộ đủ lớn thì đoạn đường này còn dài hơn, thậm chí khó đến đích. Tôi có gặp nhiều người trong nhóm 72, dù quan điểm chính trị của tôi và họ có khoảng cách đáng kể, tôi thực sự cảm nhận nhiều người trong số họ thực sự có tấm lòng đối với đất nước. Nhiều người chưa có đủ bản lĩnh để xé bỏ thẻ Đảng của mình và đó là một trong những trở ngại rất lớn mà nhóm trí thức xuất thân cộng sản này phải đối mặt. Riêng cá nhân tôi không ủng hộ lập trường chính trị kiểu “Dân chủ xã hội” vì xu hướng chính trị của tôi là Dân chủ tự do đặt trên nền tảng chủ nghĩa tự do, không phải chủ nghĩa xã hội. Chắc chắc đồng bào hải ngoại còn nhiều nghi ngờ về những trí thức cộng sản này, điều đó là hữu lý, xuất phát từ những vấn đề lịch sử. Nhưng tôi có thể khẳng định rằng rất nhiều người trong số họ thật lòng yêu nước.

Việt Thức [5]: Gần đây Diễn Đàn Xã Hội Dân Sự (XHDS) được chính thức khai trương vào ngày 23-9-2013. Với cao trào xã hội dân sự đang phát khởi đúng lúc tại Việt Nam, liệu [a] tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam có ý định “liên kết” với các tổ chức bạn hay không? Xin Cô xác định danh sách các tổ chức XHDS hiện hữu trong thế “liên kết” đó, đồng thời cho biết [b] lý do phối hợp? [c] ưu điểm kết sinh bổ túc? hay trở ngại vì lập trường khác biệt?

Nhà thơ Chiêu Anh Nguyễn – thành viên Phụ Nữ Nhân Quyền Việt Nam

Huỳnh Thục Vy:

Hiện tại, chúng tôi nỗ lực tìm kiếm sự liên kết với các NGO quốc tế, vì họ có đầy đủ kinh nghiệm tổ chức và làm việc có thể chia sẻ với chúng tôi. Sự liên kết với các hội đoàn mới thành lập trong nước là cần thiết nhưng điều đó tùy thuộc vào mức độ khác biệt của tôn chỉ hành động. Tôn chỉ của chúng tôi là Nhân quyền và phi đảng phái, chúng tôi không muốn liên kết với những tổ chức có màu sắc chính trị. Diễn đàn xã hội dân sự có rất nhiều đảng viên Đảng cộng sản, đó là một trong những trở ngại lớn cho việc liên kết.

Việt Thức [6]: Song song với Tuyên Cáo Thành Lập Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam — Vietnamese Women For Human Rights, quý Tổ chức có đính kèm hình ảnh những cuộc gặp gỡ với bà Jenifer và hai đồng sự, Đại Sứ Quán Hoa Kỳ tại Hà Nội ngày 18/11/2013; với ông Felix, Đại sứ quán Đức; với Ông David Skowronski, DSQ Australia; với Ông Jean-Philippe Gavois, DSQ Pháp; với các vị trong DSQ Thụy Điển, v.v. — trong sự vắng mặt của đại diện ngoại giao Nga, Trung Âu, Trung quốc, Bắc Hàn, Kampuchia, v.v. Phải chăng Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam muốn [a] tỏ rõ lập trường nhân bản dân chủ tự do? [b] đồng thời vận động sự hưởng ứng của cộng đồng thế giới tự do? [c] và từ kênh đại sứ quán trên, tìm cách “liên kết” tương trợ với các tổ chức nhân quyền phi-chính-phủ [Non-Governmental Organizations] liên hệ? [d] Ngoài ra, Cô có nghĩ người Việt tự do tại hải ngoại có thế giúp được gì cho sự phát triển của tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam — Vietnamese Women For Human Rights hay không”?

Huỳnh Thục Vy:

Chúng tôi xác định rõ ràng rằng chỉ có những quốc gia có sự thực hành chính trị minh bạch, tự do và tôn trọng Nhân quyền ở chính quốc gia họ thì họ mới hưởng ứng và ủng hộ cho nỗ lực vận động Nhân quyền của chúng tôi. Chúng tôi còn dự định sẽ vận động nhiều cơ quan ngoại giao nước ngoài khác như Hàn Quốc, Nhật Bản… Nhưng chúng tôi không hy vọng gì vào thiện chí của các quốc gia là hung thần của Nhân quyền như Trung quốc, Bắc Hàn, Nga… Chúng tôi tìm cách liên hệ với các NGO quốc tế một cách trực tiếp hoặc gián tiếp qua các Đại sứ quán các quốc gia tự do, đặc biệt chúng tôi muốn làm partner với các tổ chức bảo vệ phụ nữ trên khắp thế giới. Đối với cộng đồng Việt Nam hải ngoại, chúng tôi nhận thức rằng nỗ lực của chúng tôi sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu không có sự ủng hộ và trợ giúp của quý vị. Vì vậy, chúng tôi tha thiết kêu gọi sự hỗ trợ, đồng hành của quý vị đặc biệt là sự tham gia làm thành viên của các chị em hải ngoại.

Việt Thức [7]: Với tư cách một người đấu tranh đòi dân chủ và sáng lập viên Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam, Cô nghĩ sao [a] về hiện tượng Việt Nam, ngày 12 tháng 11 năm 2013, được “thắng cử” vào Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc giữa lúc những tai tiếng về vi phạm nhân quyền của Hà Nội vẫn tiếp tục leo thang? [b] Đó là việc đáng mừng, hay đáng lo ngại?

Huỳnh Thục Vy:

Việt Nam được vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp quốc là một sự sỉ nhục cho một định chế có mục tiêu bảo vệ nhân quyền. Ủy ban Nhân quyền LHQ từng thất bại và bị mất niềm tin vì đã bầu cho Lybia dưới thời Gaddafi làm chủ tịch Ủy ban Nhân quyền LHQ vào năm 2003. Đây là hai sự kiện tiêu biểu mà tôi xem là một cú vỗ mặt đối với những người đang dấn thân và bị đàn áp vì nỗ lực bảo vệ Nhân quyền của họ. Nhưng là một người hoạt động, với sự lạc quan bắt buộc phải có, tôi tạm tin rằng Hoa Kỳ và các quốc gia dân chủ tự do không thể lập ra một thiết chế mới, thay thế cho một thiết chế cũ đã thất bại, rồi lại dẫm lên vết xe đổ của Ủy ban Nhân quyền. Hoa Kỳ, trong giai đoạn này, phải chứng tỏ cho thế giới biết họ là người đàn anh về Quyền lực mềm trong nỗ lực thực sự về Nhân quyền trên thế giới. Nếu không có quyền lực mềm là các giá trị tự do dân chủ nhân quyền làm nền tảng, sức mạnh quân sự, kinh tế, chính trị chưa đủ để Hoa Kỳ lãnh đạo thế giới.

Việt Thức [8]: Với tư cách một nhà luật học, [a] Cô có đồng ý với Luật sư Trần Thanh Hiệp khi ông cho rằng “Việt Nam không có hiến pháp mà chỉ có cương lĩnh của đảng”? Theo Cô [b] tình trạng 486/488 Đại biểu Quốc hội Nhà nước Cộng sản Việt Nam bỏ phiếu “ấn nút” chấp thuận [gần 100%] Hiến pháp sửa đổi vào ngày 28/11/2013 sẽ có hậu quả gì?

Huỳnh Thục Vy:

Dạ thưa, tôi không phải là một nhà luật học. Tôi chỉ được học cử nhân luật trong một trường Đại học tệ nhất trong các trường ở Việt Nam. Đam mê của tôi cũng không phải là luật pháp mà là Chính trị học [Political science]. Nhưng với kiến thức trung bình của mình, tôi đồng ý với ý kiến của luật gia Trần Thanh Hiệp, với những bằng chứng thực tế mà tất cả chúng ta đều biết. Đảng cộng sản Việt Nam đã cho sửa đổi Hiến pháp để lặp lại gần như toàn bộ, trừ một số điều còn phản động hơn Hiến pháp cũ. Điều đó cho thấy Đảng này vẫn ngoan cố giữ chế độ độc tài và phụ thuộc hoàn toàn vào Trung cộng, bất chấp những biến động quan trọng trên thế giới. Điều đó theo tôi, là chỉ dấu cho sự xuất hiện một con hẻm cụt trước mặt đảng và chế độ cộng sản Việt Nam. Còn đối với người dân Việt

Nam

, từ trước nay Hiến pháp chẳng có ý nghĩa gì và Hiến pháp mới này cũng không nằm ngoài số phận đó.

Việt Thức [9]: Với tư cách một người đấu tranh đòi dân chủ, Cô nghĩ sao [a] về Nghị định 174/2013/NĐ-CP mới được ban hành, xử phạt nặng, từ 70 đến 100 triệu đồng, các hành vi tuyên truyền chống phá nhà nước Việt Nam và truyền bá tư tưởng phản động? [b] Cô và gia đình có kinh nghiệm gì về cách “xử lý” trên của “nhà nước” và công an CSVN?

Huỳnh Thục Vy:

Nghị định 174 chỉ là một bước làm cụ thể hơn về mặt pháp lý để tạo điều kiện thuận lợi cho các hành xử tùy tiện của chính quyền Việt Nam. Thực tế thì trước khi có Nghị định này, ba người trong gia đình tôi đã phải chịu đựng những hành xử thô bạo, bất lương của chính quyền và an ninh cộng sản Việt Nam và nhiều tài sản của chúng tôi đã mất vào tay họ mà không có hy vọng được trả lại. Có hay không có Nghị định này cũng không có ý nghĩa gì lắm. Họ chỉ muốn hù dọa những người chưa có kinh nghiệm. Bởi, chỉ cần chính quyền này muốn, họ có thể lôi ra ở ngóc ngách nào đó một văn bản có thể chụp cho những người bất đồng chính kiến những hình phạt nặng nề nhất, một cách thuận tiện nhất. Vấn đề ở chỗ, họ có đủ sức mạnh để phạt, để bắt người hay không? Hay lại bắt tùy tiện để đến lúc phải đối mặt với tình huống tiếp tục nhốt cũng không xong mà thả thì bị mất mặt, mất uy.

Việt Thức [10]: Trong trường hợp Cô hay tổ chức “Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam” bị công an sách nhiễu đàn áp, hoặc bị cán bộ tuyên truyền nội tuyến [agit prop] bôi nhọ, xúi giục ly gián, Cô có biện pháp bảo toàn thanh danh mình và uy tín của tổ chức không? Cô đã gặp trường hợp điển hình nào chưa?

Huỳnh Thục Vy:

Hiện tại chúng tôi chưa gặp phải sự sách nhiễu nào từ chính quyền. Nhưng chị em chúng tôi sẵn sàng đối mặt với tình huống đó. Chúng tôi không e ngại sự bôi nhọ thanh danh hay ly gián. Điều quan trọng là chị em chúng tôi phải đoàn kết trên tinh thần tôn trọng sự khác biệt, có đủ bản lĩnh để đối phó với khó khăn, và đặc biệt là minh bạch trong vấn đề tài chính. Nếu làm được như vậy chúng tôi không tin là an ninh cộng sản có cơ hội để làm ảnh hưởng đến thanh danh của Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam. Nội lực luôn quan trọng nhất trong mọi tổ chức xã hội dân sự.

Việt Thức: Chúng tôi cảm ơn Cô Huỳnh Thục Vy đã trả lời một cách ngay thẳng, chính xác về nội vụ và những vấn đề liên quan tới tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam. Chúng tôi mong rằng Cô và tổ chức Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam sẽ không bỏ lỡ cơ hội chứng minh khả năng, bản lĩnh và uy tín trong sứ mạng góp phần xây dựng, khai triển và bảo trọng một xã hội dân sự chân chính, nhân bản, phục vụ quyền lợi và phẩm giá của người dân tại Việt Nam, hôm nay và ngày mai.

Trân trọng,

TS & LS Lưu Nguyễn Đạt

Hội phụ nữ đầu tiên thực sự bảo vệ phụ nữ

Ngày 25 tháng 11 hằng năm được chính thức công nhận là “Ngày quốc tế loại bỏ bạo lực đối với phụ nữ” từ ngày 17 tháng 12 năm 1999 theo Nghị quyết số 54/134 của Đại hội đồng Liên Hiệp quốc.

Ngày 25 tháng 11 vừa qua, để kỷ niệm Ngày quốc tế này, Tổng thứ ký Liên Hiệp quốc Ban Ki-moon đã “hoan nghênh nỗ lực đồng loạt kêu gọi chấm dứt việc sử dụng bạo lực theo ước tính nhắm vào một phần ba số phụ nữ trên thế giới”, “cổ vũ các nhà lãnh đạo nỗ lực ban hành và áp dụng luật pháp cũng như góp phần thay đổi não trạng”…

Và khoảng thời gian ngắn ngủi từ ngày 25 tháng 11 đến ngày 10 tháng 12 (Ngày quốc tế Nhân quyền) hằng năm được mệnh danh là “16 ngày hành động” chống lại việc sử dụng bạo lực đối với phụ nữ. Quả thật là một sự sắp xếp thích đáng khi kết nối Ngày quốc tế xoá bỏ bạo lực đối với phụ nữ và Ngày quốc tế Nhân quyền bằng 16 ngày dành riêng cho phụ nữ này.

Thực vậy, cũng trong ý nghĩa đó, cuộc vận động cho quyền lợi của phụ nữ khắp thế giới không thể tách rời khỏi nỗ lực vận động bảo vệ Nhân quyền phổ quát. Quyền của nữ giới sẽ không bao giờ được tôn trọng và đảm bảo trong một xã hội mà Nhân quyền nói chung bị chà đạp. Vì thế, cuộc vận động cho Nhân quyền của phụ nữ Việt Nam là một mảng vô cùng quan trọng, gắn bó mật thiết với mọi nỗ lực vận động cả quốc nội và hải ngoại cho Nhân quyền ở Việt Nam.

Trong bối cảnh đầy ý nghĩa đó, ngày 25 tháng 11 năm 2013 vừa qua, tổ chức xã hội dân sự có tên Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam chính thức được thành lập, không ngoài mục tiêu bảo vệ tất cả phụ nữ Việt Nam- những người là nạn nhân của những vụ vi phạm Nhân quyền đang ngày một trở nên nghiêm trọng hơn tại xứ sở này.

Mặc dù, đã đang và sẽ tiếp tục đóng vai trò thứ yếu trong những đổi chác mang tính chính trị của ngoại giao quốc tế, Nhân quyền vẫn là giá trị phổ quát có khả năng gắn kết mọi cá nhân trên khắp thế giới bất chấp sự khác biệt về giới tính, chủng tộc, quốc gia, thể chế chính trị… Dó đó, ngày hôm nay, cuộc vận động cho Nhân quyền, đặc biệt là quyền của phụ nữ ở Việt Nam trở nên đặc biệt chính đáng và đầy uy tín quốc tế.

Như chúng ta đã biết, với sự tồn tại và hoạt động trên danh nghĩa và chỉ nhằm phục vụ quyền lợi của Đảng cộng sản Việt Nam, Hội Liên Hiệp phụ nữ Việt Nam chưa và sẽ không bao giờ thực sự mang giá trị tự thân đáng tự hào của một hội đoàn dân sự. Và việc hình thành những tổ chức dân sự thay thế vai trò của Hội này, nhằm gánh vác sứ mệnh bảo vệ quyền lợi của phụ nữ Việt Nam là một vấn đề mang tính lịch sử, cấp thiết và không thể tránh khỏi. Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam là một tổ chức dân sự đầu tiên như thế.

Chúng ta có thể điểm lại vài nét trong bức tranh vi phạm Nhân quyền và chà đạp nhân phẩm phụ nữ rộng lớn của chính quyền Việt Nam. Công an cưỡng chế thu hồi đất lôi kéo những phụ nữ dân oan trần truồng giữ đất như súc vật; quản giáo ngược các nhà nữ bất đồng chính kiến trong tù; dân phòng, an ninh thường phục đánh đập những nhà hoạt động nữ trong các cuộc biểu tình ôn hoà hay dã ngoại Nhân quyền; công an phường làm nhục người nữ đối kháng trong đồn công an phường… Đó là những sự kiện làm tổn thương lương tâm nhân loại và thực sự bất xứng đối với vị trí của một chính quyền là thành viên của Liên Hiệp quốc và có những cam kết quốc tế về bảo vệ Nhân quyền.

Sự ra đời của Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam, trong bối cảnh Việt Nam vừa trở thành thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp quốc bất chấp thực trạng Nhân quyền tồi tệ ở quốc gia này, là một phép thử kiểm tra thái độ của nhà cầm quyền Việt Nam đối với các tiếng nói đòi tự do nhân quyền sau sự kiện này. Thứ hai, đây cũng là cơ hội cho nhà cầm quyền để điều chỉnh cách xử sự của họ, không phải vì thành tâm mà vì vận mệnh của chính họ.

Mặc dù vậy, chúng ta không bao giờ nên chủ quan đối với một nhà cầm quyền có bề dày về những kinh nghiệm giả trá và lừa bịp cả với người dân Việt Nam lẫn công luận quốc tế. Bản lĩnh, sự khôn ngoan và tình yêu dành cho nhau của những người phụ nữ Việt Nam sẽ giúp chúng ta cùng nhau vượt qua những khó khăn phía trước, nhưng chúng ta không thể hoạt động hiệu quả mà không có sự ủng hộ quốc tế.

Như chúng ta đã biết, Uỷ ban Nhân quyền của Liên hiệp quốc đã hoàn toàn thất bại trong cố gắng trung thành và theo đuổi mục tiêu mà nó đề ra ban đầu. Năm 2003, sự kiện Lybia dưới chế độ độc tài Gaddafi được bầu làm chủ tịch Uỷ ban này là một sự sỉ nhục không chỉ đối với Uỷ ban Nhân quyền mà còn là tai tiếng đối với cả cái thiết chế quốc tế Liên Hợp quốc.

Nếu Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc hôm nay không muốn đi vào lịch sử như một sự thất bại tiếp theo, Hội đồng này phải thay đổi triệt để. Bất cứ sự nhượng bộ nào của Hội đồng này đối với các chế độ độc tài sẽ biến nó trở thành sân chơi của những thế lực cơ hội chính trị tầm quốc tế và giá trị Nhân quyền cao quý sẽ bị chà đạp ở chính nơi nhận nhiệm vụ quan sát và bảo vệ nó.

Với nhu cầu đó, Hoa Kỳ và các quốc gia tự do phải lãnh đạo Hội đồng Nhân quyền và thay đổi thực trạng này. Hoa Kỳ dẫn đầu thế giới về Quyền lực mềm, mà Quyền lực mềm ấy còn là gì nếu không có các giá trị Tự do, Dân chủ, Nhân quyền? Thời gian phía trước chính là cơ hội cho chính phủ các quốc gia tự do nói chung và Hoa Kỳ nói riêng thể hiện thái độ của mình một cách rõ ràng.

Trở lại vấn đề của chúng ta, với tôn chỉ hoạt động độc lập và chỉ liên quan đến lĩnh vực Nhân quyền, trong tình hình chính sự quốc nội đầy thù địch với những nhà hoạt động bảo vệ Nhân quyền, Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam nhận thức rõ những thách thức mà tổ chức dân sự này phải đối mặt. Dù một mặt chủ động xây dựng nội lực, Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam vẫn liên lạc chặt chẽ và kêu gọi chính phủ các quốc gia tự do hãy hành động có trách nhiệm sau khi đã bầu cho Việt Nam vào Hội đồng Nhân quyền.

Đặc biệt chúng ta sẽ chờ xem các động thái của Hoa Kỳ với tư cách là người đàn anh của thế giới tự do; vì chỉ mới đây, vào chính ngày thành lập Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã tuyên bố:” Ngày này là thời điểm để chúng ta tái khẳng định quyết tâm biến lời nói thành hành động, và chúng ta cam kết góp phần giúp thế giới thoát khỏi những hành xử tàn bạo đã tước đoạt cuộc sống bình đẳng và nhân phẩm từ những người đồng bào của chúng ta (phụ nữ)”.

Huỳnh Thục Vy

Sài Gòn ngày 3 tháng 12 năm 2013

3 nhà hoạt động bị giam cầm được trao Giải thưởng Nhân quyền Việt Nam 2013

Gia đình anh Trần Huỳnh Duy Thức.

Ba nhà hoạt động đang bị giam cầm trong nước được nhận Giải thưởng Nhân quyền Việt Nam năm nay do Mạng lưới Nhân quyền Việt

Nam

tổ chức.

Lễ trao giải vinh danh luật sư nhân quyền Lê Quốc Quân, nhà dân chủ Trần Huỳnh Duy Thức, và nhà hoạt động bảo vệ quyền lợi công nhân Nguyễn Hoàng Quốc Hùng được tổ chức tại Paris (Pháp) hôm qua 8/12 nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc Tế Nhân Quyền lần thứ 65.

Giải Nhân Quyền Việt Nam nhằm ‘tuyên dương thành tích tranh đấu bất bạo động cho lý tưởng nhân quyền tại Việt Nam’ và bày tỏ sự liên đới của người Việt khắp nơi đối với những người dấn thân bảo vệ quyền làm người trong nước.

Từ khi ra đời năm 2002, giải thưởng được trao đều đặn thường niên cho các nhà đấu tranh dân chủ quốc nội và được tổ chức tại nhiều nơi trên khắp thế giới.

Luật sư bất đồng chính kiến Lê Quốc Quân tại phiên xử tại Hà Nội, ngày 2/10/2013.

Trong cuộc trao đổi với VOA Việt ngữ sau lễ trao giải, ông Nguyễn Bá Tùng, Trưởng Ban phối hợp Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam, cho biết thêm chi tiết:

Doanh nhân Duy Thức đang thọ án 16 năm tù về tội ‘hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’ trong cùng vụ án với luật sư Lê Công Định gây chú ý công luận.

Nhà hoạt động công đoàn Nguyễn Hoàng Quốc Hùng bị tuyên án tháng 10 năm ngoái cùng với Đỗ Thị Minh Hạnh và Đoàn Huy Chương sau khi đi phát tờ rơi và tham gia tổ chức cuộc đình công đòi tăng lương tại công ty giày da Mỹ Phong ở Trà Vinh.

Luật sư Lê Quốc Quân hiện đang kháng cáo bản án 2 năm rưỡi tù giam bị tuyên đầu tháng 10 năm nay về tội ‘trốn thuế’, một cáo buộc giới cổ xúy nhân quyền cho là có động cơ chính trị.

Trà Mi-VOA