BM: Hơn 46,000 người tử vong do động đất Thổ Nhĩ Kỳ-Syria

Hơn 46,000 người đã thiệt mạng trong trận động đất xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria và con số thiệt hại dự kiến sẽ còn tăng cao, với khoảng 264,000 căn hộ ở Thổ Nhĩ Kỳ bị phá hủy và nhiều người vẫn mất tích khi lực lượng cứu hộ tìm kiếm dấu hiệu của sự sống dưới đống đổ nát.

Khi Thổ Nhĩ Kỳ cố gắng quản lý thảm họa tồi tệ nhất gần đây của mình, dư luận đang ngày càng lo ngại hơn cho các nạn nhân của thảm kịch ở Syria, với việc Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) gây áp lực cho các nhà cầm quyền ở phía tây bắc để ngừng việc ngăn chặn tiếp cận khu vực này khi họ tìm cách giúp đỡ hàng trăm ngàn người đang gặp khó khăn sau trận động đất.

12 ngày sau khi trận động đất xảy ra, các nhân viên cứu hộ đến từ Kyrgyzstan đã cố gắng cứu một gia đình năm thành viên người Syria khỏi đống đổ nát của một tòa nhà ở thành phố Antakya, miền nam Thổ Nhĩ Kỳ.

Ba người, trong đó có một trẻ em, đã được cứu sống. Đội cứu hộ cho biết người mẹ và người cha may mắn sống sót nhưng đứa trẻ đã tử vong sau đó vì mất nước. Một người chị gái và một người em song sinh đã không qua khỏi.

“Cách đây một giờ ngày hôm nay, chúng tôi đã nghe thấy tiếng la hét khi chúng tôi đang đào bới. Mỗi khi tìm thấy những người sống sót, chúng tôi đều luôn rất phấn chấn,” anh Atay Osmanov, một thành viên của đội cứu hộ, nói với Reuters.

Mười xe cứu thương đợi trên một con phố gần đó đã bị giao thông làm tắc nghẽn, cản trở công tác cứu hộ.

Các nhân viên yêu cầu hoàn toàn giữ im lặng và yêu cầu mọi người cúi người hoặc ngồi xuống khi các đội leo xa hơn lên đỉnh đống đổ nát của tòa nhà nơi gia đình này được tìm thấy để lắng nghe thêm bất kỳ âm thanh nào bằng máy dò điện tử.

Khi nỗ lực cứu hộ tiếp tục, một nhân viên hét vào đống đổ nát: “Hãy hít thở thật sâu nếu bạn có thể nghe thấy giọng nói của tôi.”

Các nhân viên sau đó đã dừng hoạt động tìm kiếm khi máy xúc đến và đi lên đống đổ nát để bắt đầu đào bới.

Số người tử vong ở Thổ Nhĩ Kỳ trong trận động đất là 40,642, trong khi nước láng giềng Syria đã báo cáo hơn 5,800 người tử vong, một con số không thay đổi trong nhiều ngày.

Trình bày với Reuters bên lề Hội nghị An ninh Munich, Giám đốc WFP David Beasley cho biết các chính phủ của Syria và Thổ Nhĩ Kỳ đã hợp tác rất tốt, nhưng hoạt động của họ đang bị cản trở ở phía tây bắc Syria.

Tuần trước (06-12/02), cơ quan này cho biết họ đã hết vật tư tiếp tế ở đó và kêu gọi mở thêm các cảng nhập cảnh ở biên giới từ phía Thổ Nhĩ Kỳ.

Ông Beasley nói: “Những vấn đề mà chúng tôi đang gặp phải là các hoạt động xuyên biên giới vào tây bắc Syria, nơi những người đương quyền ở tây bắc Syria không cho chúng tôi sự tiếp cận mà chúng tôi cần.”

“Đó là điểm tắc nghẽn trong hoạt động của chúng tôi. Điều đó phải được khắc phục ngay lập tức.”

“Thời gian không còn nhiều và chúng tôi đang cạn tiền. Hoạt động của chúng tôi tiêu tốn khoảng 50 triệu USD mỗi tháng chỉ riêng cho việc ứng phó với động đất, vì vậy trừ khi Châu Âu muốn có một làn sóng người tị nạn mới, thì chúng tôi cần có được sự hỗ trợ mà chúng tôi cần,” ông Beasley cho biết thêm.

Ở Syria, đất nước bị tàn phá bởi hơn một thập niên nội chiến, phần lớn các trường hợp tử vong là ở phía tây bắc.

Khu vực này là do quân nổi dậy kiểm soát. Đó là lực lượng đang chiến đấu với các lực lượng trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad, làm phức tạp thêm nỗ lực viện trợ cho người dân.

Hàng ngàn người Syria tìm nơi ẩn náu ở Thổ Nhĩ Kỳ để tránh cuộc nội chiến đã trở về nhà của họ trong vùng chiến sự — ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại.

Vấn đề sức khỏe cộng đồng

Trong khi nhiều đội cứu hộ quốc tế đã rời khỏi khu vực động đất rộng lớn ở Thổ Nhĩ Kỳ, thì các đội trong nước vẫn tiếp tục tìm kiếm trong các đống đổ nát là các tòa nhà bị san phẳng hôm thứ Bảy (18/02), với hy vọng tìm thấy nhiều người vẫn sống sót được, bất chấp tỷ lệ qua khỏi không nhiều. Các chuyên gia cho biết hầu hết các cuộc giải cứu diễn ra trong 24 giờ sau trận động đất.

Các bác sĩ và chuyên gia đã lên tiếng lo ngại về nguy cơ lây lan dịch bệnh trong khu vực có hàng ngàn tòa nhà bị sập, khiến cơ sở hạ tầng vệ sinh bị hư hại hồi tuần trước.

Hôm thứ Bảy, Bộ trưởng Y tế Thổ Nhĩ Kỳ Fahrettin Koca cho biết mặc dù có sự gia tăng các ca nhiễm trùng đường ruột và đường hô hấp trên nhưng những con số này không gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng, đồng thời cho biết thêm rằng các biện pháp đã được thực hiện để theo dõi và ngăn ngừa nguy cơ dịch bệnh xảy ra.

“Ưu tiên của chúng tôi bây giờ là chống chịu được các điều kiện có thể đe dọa đến sức khỏe cộng đồng và ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm,” ông Koca nói trong một cuộc họp báo ở tỉnh Hatay thuộc miền nam Thổ Nhĩ Kỳ.

Các tổ chức viện trợ cho biết những người sống sót sẽ cần sự giúp đỡ trong nhiều tháng tới, do rất nhiều cơ sở hạ tầng quan trọng bị phá hủy.

Sự phẫn nộ lớn dần

Cả Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đều không cho biết có bao nhiêu người vẫn còn mất tích sau trận động đất này.

Đối với những gia đình vẫn đang chờ đón thân nhân ở Thổ Nhĩ Kỳ, họ có cảm giác tâm trạng phẫn nộ đang ngày càng tăng lên đối với điều mà họ xem là hoạt động xây dựng tham nhũng và quá trình phát triển đô thị thiếu sót nghiêm trọng dẫn đến hàng ngàn ngôi nhà và cơ sở kinh doanh bị phá hủy.

Một trong những tòa nhà như vậy là Rönesans Rezidans (Khu nhà thời Phục hưng) ở Antakya. Tòa nhà này đã đổ sập, khiến hàng trăm người thiệt mạng.

“Tòa nhà này được cho là an toàn khi có động đất, nhưng quý vị có thể thấy kết quả rồi đó,” ông Hamza Alpaslan, 47 tuổi, có anh trai sống trong tòa nhà đó cho biết. “Tòa nhà này ở trong tình trạng khủng khiếp. Không có xi măng hay sắt thích hợp trong đó. Đó là một địa ngục thực sự.”

Thổ Nhĩ Kỳ đã hứa sẽ điều tra bất kỳ ai bị tình nghi là chịu trách nhiệm về vụ sập các tòa nhà và đã ra lệnh giam giữ hơn 100 nghi phạm, bao gồm cả các nhà phát triển.

Clodagh Kilcoyne & Ali Kucukgocmen _ Khánh Ngọc và Minh Ngọc