BM: Thất bại ở Afghanistan 'rõ ràng' là do chính quyền Biden

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đang chịu nhiều chỉ trích về tình hình rối loạn ở Afghanistan từ cuộc rút quân của Mỹ mới đây

Tình trạng hỗn loạn tại Afghanistan là sự thất bại 'rõ ràng' của chính quyền Biden và nó ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của Hoa Kỳ, một nhà xã hội học chính trị từ Hà Lan nói với BBC hôm thứ Năm.

TS. Jonathan London đưa ra đánh giá về hệ quả của tình hình 'hỗn loạn' tại Afghanistan đối với uy tín của Hoa Kỳ và chính quyền ở Washington hiện nay:

"Rõ ràng uy tín của Mỹ đã bị tác động một cách không tích cực."

"Chuyện này là một thất bại lớn cho Biden và khiến rất nhiều người ở Mỹ và những nước khác khá là nghi ngờ về uy tín của Mỹ."

Afghanistan: 'Nhiều người dân vô cùng lo lắng cho tương lai’

Nhà xã hội học chính trị người Mỹ Jonathan London tiếp tục nhận xét một cách thẳng thắn:

"Đây là thất bại cho Mỹ nói chung và hiển nhiên cho chính quyền của Biden nói riêng."

Việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan đã bộc lộ những sai lầm của chính quyền Biden trong việc chọn thời điểm cũng như chiến lược rút quân và cả sự thất bại của tình báo Hoa Kỳ theo nhà nghiên cứu.

Phân tích những thiếu sót trong chiến lược của Hoa Kỳ, ông Jonathan London nói:

"Họ đã phản ánh một sự thiếu chuẩn bị trong mấy tháng trước đây, nhất là trong khoảng 1-2 tuần trước đây thì thông điệp của chính quyền Mỹ, những gì mà họ đã làm, những gì mà họ đã không làm.... tất cả những chuyện đó đã bộc lộ những yếu điểm của chiến lược Mỹ."

"Nói chung, sự bền vững của tất cả những gì Mỹ đã nỗ lực để phát triển ở Afghanistan từ trước đến nay hết sức là yếu."

Cùng tham gia hội luận, từ Washington D.C., thủ đ Hoa Kỳ, nhà báo Phạm Trần, cựu phóng viên đài VOA. cho đây là một "sự thất bại khác trong vấn đề tình báo của Hoa Kỳ", ông bình luận:

"Mới hồi tháng Bảy ngay trước đó, ông Biden rất lạc quan và cho rằng tình hình Afghanistan có thể kéo dài cho đến cuối tháng hay là qua tháng 9/2021 thì người Mỹ có dư thời giờ để di tản.

"Nhưng trái lại, tất cả các thành phố của Afghanistan, kể cả thủ đô Kabul đã rơi vào tay của Taliban chỉ trong 11 ngày mà nhiều nơi quân đội của Afghanistan đã đầu hàng buông súng và bỏ hàng ngũ."

Từ London, nhà báo Lê Phan: "Nó là sự thất bại trong việc thi hành chính sách.

"Tất cả ai cũng đồng ý rằng Hoa Kỳ không cần phải ở lại Afghanistan nữa bởi vì Afghanistan không phải là một vị trí chiến lược quan trọng trong bài toán ngoại giao quốc tế của Hoa Kỳ.

"Thế nhưng cách rút lui đã được thực hiện một cách tệ hại.

"Khi mà mùa đông tới, chỉ chừng vài tháng nữa thôi, thì Taliban sẽ không thể nào làm được cuộc tiến quân như họ đã làm.

Nếu như lúc đó Hoa Kỳ rút quân thì tình hình có lẽ sẽ khác hơn," nhà báo Lê Phan nhận định.

Ông Jonathan London nhân dịp này cũng nhắc đến các bên liên quan khác trong sự sụp đổ của chính quyền Afghanistan:

"Nói chung, đó là một thất bại rất lớn, không phải chỉ của Mỹ mà là của các bên khác nhau, kể cả chính quyền cũ của Afghanistan," nhà xã hội học nói.

Và kịch bản, viễn cảnh nào cho Afghanistan?

Dân Afghanistan hoảng loạn bỏ chạy bất chấp hứa hẹn của 'đầy tớ' Taliban

Với thực trạng hỗn loạn như hiện nay ở Afghanistan, trong khi chính quyền mới của Taliban còn chưa được thành lập, tình hình còn chưa ổn định, rõ ràng, người dân Afghanistan được cho là đang rất lo lắng cho tương lai mơ hồ của họ.

Khi được hỏi về kịch bản có thể xảy đến với người dân Afghanistan tới đây, ông Jonathan London đáp:

"Người dân Afghanistan hiện nay đang chuyển từ một thời điểm đen tối sang một thời điểm đen tối mới.

"Người dân Afghanistan trong tương lai tới sẽ phải chịu một thời kỳ và một chế độ mà không có sự tôn trọng nào đối với nhân quyền."

Nhà báo Phạm Trần đề cập những khó khăn thực tế đang chờ đợi người dân Afghanistan:

"Theo tôi, điều đầu tiên bây giờ người dân Afghanistan lo lắng là họ không biết tương lai của họ sẽ ra sao. Là bởi vì cho đến bây giờ chính quyền mới của Taliban chưa được thành lập, chưa có những người lãnh đạo lập thành một chính phủ và chưa có chính sách rõ rệt."

"Điều quan trọng nhất bây giờ ở Afghanistan là người dân đang lo thiếu thực phẩm và thiếu tiền bạc. Là bởi vì tất cả ngân khoản viện trợ nhân đạo của Mỹ và các nước đồng minh Hoa Kỳ cho chính phủ tiền nhiệm của Afghanistan giờ đây không còn nữa.

"Kể cả quân Taliban cũng lo ngại họ sẽ thiếu thực phẩm là bởi vì họ không có những kho dự trữ riêng tại Kabul hay các thành phố lớn."

"Rồi người dân Afghanistan, họ cũng lo ngại bởi xã hội sẽ bị xáo trộn và tất cả tình hình của Afghanistan, lịch sử của Afghanistan đã chứng minh là chưa bao giờ nước Afghanistan có một sự đoàn kết thống nhất để mà xây dựng đất nước phồn thịnh, mà luôn luôn họ có lục đục với nhau bởi vì họ có nhiều sắc tộc quá."

Và ông đặt câu hỏi: "Liệu thế giới có ai muốn quay trở lại để mà giúp đỡ Afghanistan nữa không, mà Liên Hiệp Quốc sẽ làm được gì cho Afghanistan trong những ngày tháng tới, liệu chính quyền mới có được thế giới công nhận hay không."

Chỉ có người dân Afghanistan tự có câu trả lời?

Có súng nổ tại biểu tình phản đối cờ Taliban

Tin cho hay hôm 17/8, đại diện Taliban tuyên bố với truyền thông rằng họ sẽ tôn trọng quyền của phụ nữ trong khuôn khổ luật Hồi giáo, về khía cạnh này, ông Phạm Trần bình luận: "Mặc dù vậy, người dân họ rất hoang mang, lo ngại, nhất là phụ nữ và trẻ em gái rất lo sợ cho tương lai của họ...

"Và điều khiến thế giới trước nay vẫn luôn lo ngại là liệu chính quyền Taliban liệu có bảo vệ, nuôi dưỡng và huấn luyện đạo quân khủng bố mới để mà phá hoại các nước Tây phương, đặc biệt là Mỹ và Âu châu là những nước mà Taliban chưa bao giờ coi là bạn hay không?", nhà báo Phạm Trần đặt câu hỏi.

Cùng quan điểm về một viễn cảnh có thể không mấy tươi sáng cho người dân Afghanistan, nhà báo Lê Phan:

"Tương lai của đất nước và nhân dân Afghanistan theo tôi có thể nói là vô cùng đen tối.

"Có thể một cuộc nội chiến sẽ lại xảy ra một lần nữa trên đất nước mà hầu như không có một sắc tộc nào chiếm đa số.

"Chúng ta cũng ao ước rằng Afghanistan sẽ có một tương lai tốt đẹp hơn khi mà họ có thể đi đến một chính phủ giữa họ với nhau và có thể đi đến sự đoàn kết giữa các sắc tộc để chấp thuận một thể chế và một quốc gia mà tất cả có thể chung sống hòa bình với nhau.

"Quyết định đó chỉ có thể người Afghanistan quyết định được thôi, không ai ở bên ngoài có thể quyết định được."

"Tình hình rồi sẽ diễn biến trong những ngày sắp tới có lẽ sẽ còn rối loạn hơn nữa," nhà báo Lê Phan London.