BM: Vì sao có quá nhiều thanh niên Mỹ tử vong?

Các nhà nghiên cứu, tất cả đều là bác sĩ y khoa, phát hiện rằng từ năm 2020 đến năm 2022 tỷ lệ tử vong của người Mỹ trong độ tuổi từ 1 đến 19 đã tăng gần 20%. Theo như nghiên cứu nhấn mạnh thì không phải COVID-19 là nguyên nhân gây ra sự gia tăng đột biến này. Đại dịch chỉ đơn giản là “đổ thêm dầu” vào ngọn lửa đang cháy mà thôi.

Theo nghiên cứu trên, những nguyên nhân tiềm ẩn cho tình trạng này gồm khả năng dễ dàng tiếp cận súng cũng như cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần ở trẻ em và thanh thiếu niên dường như đang trở nên tồi tệ hơn nhiều. Một lý do khác được đưa ra liên quan đến việc gia tăng sử dụng fentanyl, một loại thuốc phiện tổng hợp mạnh hơn 50 lần so với heroin. Các tác giả lưu ý rằng tỷ lệ tử vong do dùng thuốc quá liều đối với những người trong độ tuổi từ 10 đến 19, đã bắt đầu gia tăng ngay trước khi đại dịch bùng nổ.

Báo cáo này phác họa nên một bức tranh vô cùng đen tối về tuổi thanh niên ở Mỹ quốc. Trong những năm gần đây, tỷ lệ tử vong do chấn thương ở độ tuổi từ 10 đến 19 đã tăng 22.6%. Phần lớn sự bùng nổ này có thể là do sự gia tăng các vụ sát nhân và dùng thuốc quá liều. Đáng lo ngại là các ca tử vong liên quan đến giao thông ở trẻ em từ 10 đến 19 tuổi, “vốn đã giảm trong nhiều thập niên nhờ các biện pháp an toàn cho xe cộ đã được cải thiện và việc sử dụng nhiều hơn các biện pháp giữ an toàn cho người ngồi trong xe,” cũng đã được gia cường.

Một trong những tác giả của nghiên cứu này, Tiến sĩ Frederick P. Rivara, giáo sư dịch tễ học tại Đại học Washington nói với tôi rằng, ông và các đồng sự nhận thấy sự gia tăng đặc biệt đáng lo ngại của tỷ lệ tử vong từ tất cả các nguyên nhân, đặc biệt là “sự gia tăng liên tục của các vụ sát nhân và tự sát”.

Ông Rivara cho biết, sự gia tăng số ca tử vong do xe cơ giới “có thể liên quan đến việc sử dụng điện thoại di động và mất tập trung khi lái xe.”

Tôi hỏi ông ấy rằng tại sao có quá nhiều thanh niên Mỹ tử vong.

“Nguyên nhân cho điều này chưa hoàn toàn rõ ràng,” ông cho biết, nhưng ông nói thêm, “Một trong những thay đổi lớn trong thập niên vừa qua là việc sử dụng mạng xã hội một cách rộng rãi cũng như ảnh hưởng của nó đối với trẻ em. Ngoài ra còn có sự gia tăng liên tục trong việc buôn bán súng ống, điều đó đồng nghĩa với việc sẽ có nhiều súng hơn trong các gia đình.”

Tôi đã hỏi ông Rivara rằng liệu ông và các đồng sự của mình có nhìn nhận tình trạng thiếu ngủ là nguyên nhân chính dẫn đến cuộc khủng hoảng này hay không.

“Tôi không biết liệu có ai đó đã xem xét mối tương quan đó hay chưa,” ông trả lời.

Có tôi đây.

Mộng du xuống vực thẳm

Một con số đáng kinh ngạc là có đến 35% người Mỹ hiện đang bị thiếu ngủ, nghĩa là họ chỉ được nghỉ ngơi 7 giờ hoặc ít hơn mỗi đêm. Cần nói thêm rằng, thiếu ngủ không giống với việc cảm thấy mệt mỏi. Thiếu ngủ nghĩa là quý vị đang cần nghỉ ngơi; còn cảm thấy mệt mỏi liên quan đến sự mệt nhọc và kiệt sức hoàn toàn, cả về tinh thần và thể chất.

Tại Hoa Kỳ, tình trạng thiếu ngủ đã gia tăng gần như suốt 30 năm qua. Internet đã đóng một vai trò rất lớn trong việc ảnh hưởng đến cả số lượng và chất lượng giấc ngủ của chúng ta. Điều này đặc biệt đúng đối với thanh thiếu niên, nhiều người trong số họ là nạn nhân của một đại dịch thiếu ngủ, theo bà Lisa L. Lewis , tác giả cuốn sách “ The Sleep-Deprived Teen: Why Our Teenagers Are So Tired, and How Parent and Schools Can Help Them Thrive,” (Tạm dịch: Tình trạng mất ngủ ở Thanh thiếu niên: Tại sao thanh thiếu niên của chúng ta quá mệt mỏi, và cách cha mẹ và nhà trường có thể giúp trẻ em hạnh phúc)

Tình trạng thiếu ngủ ở thanh thiếu niên có liên quan trực tiếp đến rối loạn điều hòa cảm xúc và kiểm soát xung động kém hơn, cũng như đưa ra các quyết định có tính rủi ro cao hơn. Hơn nữa, các triệu chứng trầm cảm phổ biến hơn ở những người trẻ thiếu ngủ. Chất lượng giấc ngủ kém cũng tương quan chặt chẽ đến việc gia tăng ý định tự sát. Trong thập niên vừa qua, số vụ tự sát ở thanh thiếu niên đã tăng vọt lên 29%.

Mối liên hệ giữa tử vong trên đường phố và tình trạng thiếu ngủ cũng đặc biệt mạnh mẽ. Quý vị chắc chắn đã quá quen với tai họa từ việc lái xe khi say rượu và phê thuốc, nhưng lái xe khi buồn ngủ cũng là một vấn đề sức khỏe cộng đồng thực sự. Nghiên cứu chỉ ra rõ rằng những người lái xe ngủ từ 6 đến 7 tiếng có nguy cơ gặp tai nạn xe cơ giới cao hơn 1.3 lần; trong khi đó, những người chỉ ngủ từ 5 đến 6 tiếng có nguy cơ bị thương cao gần gấp đôi so với những người ngủ đủ từ 7 đến 8 tiếng. Trung bình người Mỹ ngủ ít hơn 7 tiếng mỗi đêm. Đáng lo ngại là thanh thiếu niên, với trí não và cơ thể đang phát triển rất nhanh, cần ngủ từ 8 đến 10 tiếng mỗi đêm.

Năm ngoái, ông Laurent Bègue, một nhà tâm lý học tại Đại học Grenoble Alpes ở Pháp, và các đồng sự của ông đã xuất bản một bài báo nghiên cứu có sức thuyết phục chứng minh rõ ràng có nhiều cách để tình trạng thiếu ngủ sẽ hủy hoại cuộc sống của một người. Các nhà nghiên cứu đã thảo luận về ảnh hưởng của chất lượng giấc ngủ kém đối với các vấn đề tức giận ở thanh thiếu niên. Họ lưu ý rằng tình trạng thiếu ngủ có thể “liên quan đến sự thù địch và gây hấn vì tình trạng này gây ra nhiều cách hiểu tiêu cực về hành vi của người khác hơn so với thực tế.”

Nói cách khác, khi chúng ta thiếu ngủ, thì khả năng nhận thức và xử lý thông tin một cách hợp lý sẽ bị tổn hại. Sự tổn hại này che mờ khả năng phán đoán và có thể dẫn đến những phản ứng thiếu khôn ngoan. Những người thiếu ngủ có nhiều khả năng gây ra thảm họa và đổ lỗi một cách sai lầm cho những người vô tội.

Các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh thực tế rằng tình trạng thiếu ngủ làm suy yếu đáng kể khả năng kiểm soát xung động. Đổi lại, điều này “tác động đến quá trình nhận thức, kiểm soát phản hồi và hiệu suất đưa ra các quyết định phức tạp”. Thiếu kiểm soát xung động có mối tương quan chặt chẽ với việc gia tăng sử dụng ma túy, nghiện internet , bạo lực giữa các cá nhân, lái xe liều lĩnh và xu hướng tự sát.

Rõ ràng là khi đặt câu hỏi tại sao có quá nhiều thanh niên Mỹ tử vong, chúng ta không thể có một cuộc thảo luận trung thực mà không thừa nhận vai trò quan trọng của việc thiếu ngủ trong cuộc khủng hoảng ngày càng tồi tệ này.

John Mac Ghlionn _ Doanh Doanh