BM: Chính phủ Mỹ bắt đầu đóng cửa một phần

Quốc hội Mỹ đang chia rẽ sâu sắc

Chính phủ Mỹ đã bắt đầu đóng cửa một phần các cơ quan của họ sau khi Hạ viện không thông qua ngân sách hoạt động cho năm tới.

Thời hạn chót vào lúc giữa đêm 30/9 đã trôi qua mà không có thỏa thuận nào đạt được giữa hai Đảng Dân chủ và Cộng hòa.

Phe Cộng hòa kiên quyết đòi phải hoãn lại các cải cách y tế của Tổng thống Obama thì mới thông qua ngân sách.

Khi chỉ còn chưa tới một giờ nữa là đến nửa đêm, Hạ viện do Đảng Cộng hòa nắm đã kêu gọi thành lập một ủy ban phi đảng phái cùng với Thượng viện để tìm ra một thỏa thuận. Tuy nhiên, phe Dân chủ nói đã quá muộn.

Nhà Trắng đã bắt đầu thông báo cho các cơ quan liên bang 'đóng cửa một cách trật tự'.

Obamacare

Tổng thống Barack Obama nói rằng nguy cơ các cơ quan chính phủ phải đóng cửa là ‘hoàn toàn có thể tránh được’ trong khi chỉ còn vài giờ nữa để hành động.

Ông Obama đã chỉ trích những người Cộng hòa là muốn lặp lại kỳ bầu cử trước khi họ tìm cách gắn kết ngân sách với chính sách y tế của ông.

Cho đến nửa đêm thứ Hai, tức 11h sáng thứ Ba 1/10 giờ Việt Nam, nếu không đạt được thỏa thuận nào thì chính quyền Mỹ phải tạm dừng hoạt động tất cả các cơ quan liên bang không thiết yếu.

Đây là lần đầu tiên trong vòng 17 năm nước Mỹ trải qua tình trạng như vậy.

Hơn 700.000 viên chức chính phủ liên bang có thể phải ở nhà không có lương.

Một trong những điểm tranh cãi chủ chốt giữa hai Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa là chính sách y tế của Tổng thống Barack Obama, vốn được đặt biệt danh là Obamacare.

Các dân biểu Cộng hòa ở Hạ viện cũng như ở Thượng viện đã yêu cầu rút lại đạo luật này hoặc bãi bỏ điều khoản về ngân sách. Khi đó họ mới thông qua ngân sách cho hoạt động của chính phủ.

Việc các cơ quan nhà nước đóng cửa sẽ ‘có tác động kinh tế thật sự lên người dân ngay tức thì’, Tổng thống Obama nói hôm thứ Hai ngày 30/9 khi chỉ còn bảy giờ nữa là đến thời hạn phải đóng cửa.

Ông cũng nói rằng điều này sẽ gây tác hại cho sự phục hồi kinh tế của Mỹ.

“Việc đe dọa những tiến bộ mà phải khó khăn lắm người dân Mỹ mới đạt được là đỉnh cao của sự vô trách nhiệm,” ông lên án.

Obama và các nghị sỹ Dân chủ trong Thượng viện đã cam kết sẽ bác bất cứ dự luật nào đụng đến Obamacare mà Hạ viện do phe Cộng hòa chi phối đưa ra.

“Có ai tin rằng chúng tôi sẽ không tiếp tục đấu nhau như thế sau nhiều tháng nữa?,” Obama giải thích lý do tại sao ông và các đồng minh của ông trong Quốc hội sẽ không đàm phán lại đạo luật này.

Trước đó, Thượng viện do Đảng Dân chủ nắm giữ đã bỏ phiếu chống một dự luật do Hạ viện của Đảng Cộng hòa thông qua đặt điều kiện thông qua ngân sách cho chính phủ chỉ khi nào đạo luật về y tế bị hoãn lại một năm.

Tỷ lệ bỏ phiếu ở Thượng viện là 54-46.

‘Bắt nạt’

Ông Obama cảnh báo quỹ thời gian sắp cạn kiệt

Sau phiên bỏ phiếu ở Thượng viện vào chiều thứ Hai ngày 30/9, lãnh đạo phe Dân chủ ở đây đã quy trách nhiệm cho những người Cộng hòa về khả năng các cơ quan chính phủ phải đóng cửa.

Thượng nghị sỹ Harry Reid của tiểu bang Nevada đã gọi các đồng nghiệp của ông bên Đảng Cộng hòa là ‘những kẻ bắt nạt’.

“Người dân Mỹ không muốn chính phủ đóng cửa và tôi cũng vậy,” ông John Boehner, chủ tịch Hạ viện, phát biểu.

Tuy nhiên ông Boehner cũng nói rằng đạo luật y tế của chính phủ Obama đã ‘có những tác động tàn phá đối với đất nước’ và ‘cần phải làm gì đó’.

Nếu hai đảng không đạt được thỏa thuận thì bắt đầu từ ngày 1/10, các công viên quốc gia và các viện bảo tàng Smithsonian sẽ phải đóng cửa, lương hưu và trợ cấp cựu chiến binh sẽ bị tạm ngừng chi trả trong khi các hồ sơ xin thị thực sẽ phải nằm chờ.

Tuy nhiên các hoạt động thiết yếu khác như kiểm soát không lưu và an toàn thực phẩm vẫn được tiếp tục.

Bộ Quốc phòng Mỹ đã ra thông báo yêu cầu quân nhân tiếp tục thi hành nhiệm vụ như thường còn đa số các nhân viên dân sự thì ở nhà không đi làm.

Chính phủ Mỹ đóng cửa: Ai bị ảnh hưởng?

Quốc hội Hoa Kỳ đã không thống nhất được về ngân sách trước ngày 1/10 và chính phủ liên bang đã bắt đầu đóng cửa khiến hơn 700.000 nhân viên nhà nước phải ở nhà, các khu vườn quốc gia, bảo tàng, các dịch vụ và khu nhà chính phủ phải ngưng hoạt động.

Bộ Quốc phòng

Nhân viên quân sự sẽ không bị ảnh hưởng

Khoảng 1,4 triệu nhân viên mặc quân phục sẽ vẫn hoạt động.

Một nửa trong số 800.000 nhân viên dân sự sẽ nghỉ làm nhưng các dịch vụ "đảm bảo an ninh quốc gia" được coi là ngoại lệ.

Nhưng tất cả các nhân viên sẽ không được trả lương khi đi làm.

"Các nhân viên quân đội và dân sự phải đi làm sẽ được trả lương sau khi ngân sách tiếp tục được phân bổ," theo ông Robert Hale, kiểm soát viên tài chính của Bộ Quốc phòng.

Bộ Năng lượng

Hầu hết các ban bệ của Bộ Năng lượng với gần 14.000 nhân viên sẽ đóng cửa trong khi chỉ khoảng hơn 1.000 nhân viên làm việc.

Trong số 1.000 nhân viên đi làm có những người chịu trách nhiệm về an toàn cho các cơ sở hạt nhân, đập nước và đường dây tải điện quốc gia.

Bộ Giao thông

Các nhân viên điều hành không lưu và kiểm tra hải quan thuộc diện miễn trừ

Các vị trí trong Bộ Giao thông, từ kiểm soát không lưu cho các sân bay tới thanh tra các nguyên liệu độc hại sẽ tiếp tục làm việc.

Gần 37.000 trong số hơn 55.000 nhân viên của bộ này tiếp tục đi làm.

Những hoạt động bị tạm ngưng bao gồm thanh tra an toàn ở các cơ sở, các hoạt động kiểm tra nhân sự đối với nhân viên và chương trình thử ma túy dành cho nhân viên.

Viện Smithsonian

Các sở thú ngưng đón khách nhưng vẫn chăm sóc thú

Sở thú Quốc gia và 19 bảo tàng và khu triển lãm bao gồm cả Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên, Bảo tàng Chân dung và Bảo tàng Hàng không Không gian sẽ đóng cửa.

Trong tổng số hơn 4.000 nhân viên, gần 700 sẽ được giữ lại để "bảo vệ sinh mạng và tài sản" - đó là các nhân viên bảo vệ, nhân viên chăm sóc và nuôi thú tại Sở thú Quốc gia.

Viện Smithsonian nói: "Về mặt pháp lý, Viện không thể nhận các dịch vụ tình nguyện của nhân viên để tiếp tục hoạt động trong thời gian phải đóng cửa."

Vườn Quốc gia

Các vườn quốc gia - từ Yosemite tới Alcatraz và Tượng Nữ thần Tự do - sẽ đóng cửa và chỉ hơn 3.000 trong số gần 25.000 nhân viên tiếp tục làm việc.

Các nhân viên này bao gồm những người đảm trách dịch vụ cứu hỏa, khẩn cấp và thực thi pháp luật.

Những khách thăm vườn quốc gia trong ngày sẽ phải ra về ngay lập tức trong khi những người đang sử dụng các nơi ở qua đêm cũng sẽ phải tìm nơi ở khác.

Bộ Nội an

Lực lượng tuần duyên và kiểm soát cảng, đồn biên phòng và cửa khẩu sân bay vẫn hoạt động

Khoảng 86% trong số 240.000 nhân viên sẽ tiếp tục làm việc trong đó có những người phụ trách kiểm tra hải quan ở các sân bay và hải cảng và đồn biên phòng.

Đa số Lực lượng Tuần duyên, Mật vụ và Quản lý An toàn giao thông cũng sẽ thuộc diện miễn trừ trong giai đoạn ngưng hoạt động của Chính phủ.

Cơ quan Di trú và Quốc tịch Hoa Kỳ sẽ vẫn tiếp tục xử lý hồ sơ xin thẻ xanh.

Bộ Tư pháp

Trong số gần 115.000 nhân viên của Bộ Tư pháp, khoảng gần 97.000 sẽ thuộc diện ngoại lệ bao gồm tất cả nhân viên của Cục Điều tra Liên bang FBI.

Các nhân viên của Cục Chống Ma túy, Cục Quản lý Rượu, Thuốc lá, Vũ khí và Chất nổ cũng như các luật sư sẽ vẫn đi làm.

Những người được miễn trừ khác là các nhân viên làm việc trong các nhà tù.

Bưu điện

Dịch vụ Bưu điện độc lập về tài chính sẽ vẫn tiếp tục hoạt động. Bưu điện không nhận ngân sách mà dựa vào thu nhập từ bán tem cũng như các loại phí khác.