Trưa 05/11/2017, máy bay Air Force One chở Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hạ cánh xuống căn cứ không quân Yokota tại thủ đô Tokyo, Nhật Bản. Sau Nhật Bản, ông công du các nước Đại Hàn, Trung cộng, đến Việt Nam tham dự hội nghị APEC và Phi Luật Tân tham dự hội nghị Thượng đỉnh Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN). Đây là chuyến công du Châu Á dài ngày nhất của một vị Tổng thống Hoa Kỳ trong 25 năm qua.
Đến Nhật Bản đạt 3 mục tiêu
Nhật Bản là quốc gia Châu Á đầu tiên Tổng thống Donald Trump dừng chân trong chuyến công du 5 nước Châu Á. Đến Nhật Bản ông khẳng định Bắc Hàn là một trong những chủ đề thảo luận chính với lãnh đạo các nước Châu Á. Tổng thống Trump cho rằng, Hoa Kỳ và các đồng minh sẵn sàng bảo vệ tự do và các nước không nên đánh giá thấp quyết tâm của Hoa Thịnh Đốn. Nhiều người cho rằng, đó là thông điệp cứng rắn ông gửi đến Bắc Hàn.
Sau khi Donald Trump kết thúc chuyến công du Nhật Bản, truyền thông cho rằng, chuyến đi Nhật Bản lần này của ông đạt được 3 mục tiêu:
Trước sự uy hiếp bằng vũ khí nguyên tử của Bắc Hàn, Hoa Kỳ và Nhật Bản một lần nữa khẳng định liên minh Nhật Mỹ vô cùng quan trọng, hai quốc gia đồng thuận thúc đẩy “Chiến lược Ấn Độ – Thái Bình Dương cởi mở và tự do” (the open and free Indian – Pacific strategy). Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe còn cam kết sẽ mua thêm nhiều vũ khí của Hoa Kỳ.
Trong một buổi họp báo, Thủ tướng Shinzo Abe một lần nữa khẳng định: “Đồng minh Nhật Mỹ là cơ sở đảm bảo hòa bình và ổn định cho khu vực Châu Á – Thái Bình Dương và toàn thế giới. Sau khi ông Abe nói: “Nhật Bản hy vọng Hoa Kỳ trợ giúp xây dựng hệ thống phòng thủ bằng hỏa tiển đạn đạo”, TT Trump trả lời ngay: “Như vậy đối với Mỹ sẽ tạo ra nhiều công việc cho người lao động, đối với Nhật có lợi cho an ninh và bảo vệ đất nước”.
Ngoài một số người bình luận, Bà Deboah Elms, người sáng lập và Giám đốc Asian Trade Centre cho rằng:Xét về kinh tế và mậu dịch, chuyến đi Nhật Bản của ông Trump khá thành công, vì đã có thể mang về nhiều công việc cho người lao động.
Mục tiêu thứ 2 ông Trump đạt được là, ngày 06/11, khi tham dự hội nghị các doanh nhân Mỹ Nhật, ông Trump ngỏ lời chào đón doanh nhân Nhật Bản đến Hoa Kỳ đầu tư. Cụ thể ông yêu cầu các chủ hãng xe hơi Nhật đến mở xưởng ở Hoa Kỳ không phải vận chuyển xe sang Hoa Kỳ bán. Đồng thời yêu cầu dân chúng Nhật Bản mua xe hơi Mỹ về sử dụng…
Thủ tướng Abe cho biết, xe Nhật nhập cảng vào Hoa Kỳ đa số đều sản xuất ở Bắc Mỹ. Gần đây các hãng Toyota và Mazda đã đầu tư hàng trăm triệu Mỹ kim lập xưởng ở Hoa Kỳ để có thêm công việc làm cho người Mỹ.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe là người đang phục hồi Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà ông Trump đã tuyên bố rút lui, dịp này ông Abe muốn ông Trump suy nghĩ lại nhưng ông trả lời dứt khoát không bao giờ. Đó là mục tiêu thứ 3 ông đạt được.
Đại Hàn với bài diễn văn đọc tại quốc hội
Tổng thống Trump bắt đầu chuyến thăm Đại Hàn hai ngày mở đầu bằng chuyến thăm doanh trại Humphreys, căn cứ quân sự Mỹ tại Pyeongtaek. Ông gặp quân nhân Mỹ – Hàn, nghe báo cáo nhanh về tình hình an ninh bán đảo Triều Tiên rồi cùng Tổng thống Đại Hàn Moon Jae-in dùng bữa trưa với họ.
Được tin Tổng thống Trump đến doanh trại Humphreys, Tổng thống Đại Hàn Moon Jae-in tới đó đích thân đón ông Trump về Thanh Ngõa đài, phủ Tổng thống Đại Hàn, họp thượng đỉnh. Chủ đề chính trong buổi họp là Bắc Hàn cùng mối đe dọa ngày càng tăng từ nước này.
Tổng thống Trump gần đây đấu khẩu với Kim Jong-un, gọi Kim là “người hỏa tiễn bé nhỏ”, dọa nếu cần sẽ “hủy diệt hoàn toàn Bắc Hàn”. Ngày 05/11, tại căn cứ Yokota, Nhật Bản, ông lại cảnh báo “không một ai có thể coi thường quyết tâm của Hoa Kỳ”.
Ngày 08/11, Tổng thống Donald Trump kết thúc chuyến viếng thăm Đại Hàn với một bài diễn văn quan trọng về Bắc Hàn.
Diễn văn ông đọc tại quốc hội Đại Hàn hầu như ôn hòa hơn. Tuy vẫn nói, nếu cần, Hoa Kỳ sẽ sử dụng sức mạnh quân sự toàn diện chống lại Bắc Hàn, nhưng cũng mở ngỏ cửa ngoại giao để “đạt được một thỏa thuận” nhằm chấm dứt cuộc đối đầu về vũ khí nguyên tử.
Trong khi ông Trump không đưa ra giải pháp cụ thể nào để đối phó với thách thức an ninh gay go toàn cầu, ngôn từ hòa dịu hơn của ông đối với Bắc Hàn có thể giúp giảm bớt căng thẳng giữa Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng.
Những điểm chính ông Trump đưa ra trong bài diễn văn này cho thấy ông có ý định sử dụng nó để so sánh “sự vươn mình đáng kể” của Đại Hàn với “tình trạng thụt lùi đáng buồn” của Bắc Hàn. Ông cũng lên án Bình Nhưỡng về nhân quyền tồi tệ.
Bắc Kinh đón tiếp như một hoàng đế
Chiều ngày 08/11, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và phu nhân Melania Trump đến Bắc Kinh, bắt đầu chuyến thăm chính thức Trung cộng lần đầu tiên kể từ khi ông nhậm chức Tổng thống ngày 20/01/2017.
Ủy viên Quốc vụ viện Trung cộng Dương Khiết Trì ra sân bay đón Tổng thống Mỹ và phu nhân. Sau đó, Chủ tịch Tập Cận Bình và phu nhân Bành Lệ Viện đón Tổng thống Mỹ và phu nhân tại Cố cung Tử Cấm Thành. Hai ông cùng phu nhân đã cùng nhau uống trà tại lầu Bảo Uẩn nằm ở phía Tây Nam Tử Cấm Thành.
Tử Cấm Thành được coi là tinh hoa kiến trúc cung điện cổ đại của Trung cộng với niên đại 611 năm lịch sử. Xét từ kết cấu kiến trúc của Tử Cấm Thành, cung Kiến Phúc chính là kiến trúc trung tâm của Tử Cấm Thành còn Tam Hy Đường chính thư phòng của Hoàng đế Càn Long triều Thanh.
Theo CNN, kể từ ngày Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập năm 1949, ông Trump là Tổng thống Mỹ cũng như nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên có vinh dự được ẩm thực ngay trong Tử Cấm Thành.
Việc ông Trump dự tiệc tối ở Tử Cấm Thành hoàn toàn phù hợp với thông báo trước đó của Đại sứ Trung cộng tại Mỹ Thôi Thiên Khải: Bắc Kinh sẽ đón tiếp Tổng thống Trump theo “nghi thức cấp quốc gia đặc biệt” , ý muốn nói Tổng thống Mỹ sẽ được đón tiếp theo nghi thức đặc biệt hơn cả nghi thức đón tiếp cấp quốc gia bình thường.
Ông Jeremiah Jenne, nhà văn, nhà nghiên cứu lịch sử Trung Hoa, cho rằng, việc làm của Bắc Kinh gây ấn tượng mạnh với Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, Giáo sư Ming Wang tại Đại học George Mason cho rằng, Bắc Kinh muốn ông Trump hài lòng bằng cách tiếp đón đặc biệt bởi điều này cũng có lợi cho Trung cộng.
Ông Jeremiah Jenne nhận định thêm, Chủ tịch Tập Cận Bình tiếp Tổng thống Hoa Kỳ ở Tử Cấm Thành phản ánh sự thay đổi quan điểm cơ bản của chính phủ Trung cộng trong 25 năm qua khi chuyển dần trọng tâm sang việc ca ngợi nền văn minh Trung Hoa.
Diễn văn TT Trump đọc tại APEC
Mở đầu bài diễn văn đọc tại Hội nghị Thượng đỉnh APEC, ông Trump nói: “Hôm nay tôi đến đây tái lập lại sự hợp tác với nước Mỹ, cùng nhau tạo thêm sức mạnh trong tình bạn và buôn bán giữa các quốc gia trong vùng Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, và cùng nhau gia tăng thịnh vượng …”.
Ông tuyên bố: “Khi Hoa Kỳ bước vào mối quan hệ thương mại với các quốc gia hoặc người dân khác, chúng tôi mong đợi mọi người tôn trọng luật chơi, giống như chúng tôi tôn trọng”.
Ông Trump nói thẳng thừng. “Trong nhiều năm, nước Mỹ mở cửa thị trường một cách có hệ thống với rất ít điều kiện. Chúng tôi giảm mức thuế quan, hoặc bỏ hẳn luôn, giảm rào cản thương mại, và cho phép hàng hóa ngoại quốc được nhập cảng một cách tự do.” Ông phàn nàn rằng trong khi Hoa Kỳ giảm rào cản thị trường, các nước khác lại đối đầu với Mỹ.
Rồi ông chuyển sang chỉ trích Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO): “Các quốc gia ôm chặt lấy WTO, ngay cả họ không tôn trọng các nguyên tắc được viết ra. Nói một cách đơn giản, chúng tôi không được đối xử tử tế trong WTO. Các tổ chức như WTO chỉ có thể hoạt động tốt khi tất cả quốc gia thành viên tuân thủ luật lệ và tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của mỗi quốc gia thành viên”.
Ông khẳng định: “Chúng ta không thể có thị trường mở nếu chúng ta không bảo đảm thị trường được tiếp cận một cách công bằng. Tóm lại, giao thương không công bằng chỉ làm hại tất cả chúng ta. Hoa Kỳ khuyến khích doanh nghiệp, sáng tạo, và kỹ nghệ trong lãnh vực tư nhân, trong khi các nước khác sử dụng doanh nghiệp quốc doanh, do nhà nước quy hoạch.”
Ông cũng phàn nàn là Mỹ tôn trọng các nguyên tắc của WTO trong việc bảo vệ sở hữu trí tuệ và bảo đảm mở cửa thị trường một cách công bằng và bình đẳng, các nước khác lại dùng chính sách đổ hàng dư thừa, trợ giá hàng hóa, thao túng tiền tệ, và có những chính sách kỹ nghệ mánh mung.
Ông Trump nói rằng, mới đây, khi nói chuyện với Chủ Tịch Tập Cận Bình của Trung cộng, ông nhắc đến chuyện buôn bán không công bằng với Mỹ, nhưng ông không phàn nàn Trung cộng hoặc bất cứ quốc gia nào, bởi vì, nước nào cũng phải làm như vậy vì quyền lợi quốc gia. Nhưng ông lại nói rằng: “Ước gì các vị tiền nhiệm của tôi thấy điều này và làm một cái gì đó để ngăn chặn. Họ đã không làm gì cả, nhưng tôi sẽ làm.”
Sau khi đưa ra những lời cảnh cáo, nhà lãnh đạo Hoa Kỳ đưa ra “thông điệp” của ông: “Hoa Kỳ chuẩn bị làm việc với từng lãnh đạo trong căn phòng này, để có nền thương mại có lợi cho cả đôi bên, quốc gia của quý vị và quốc gia của tôi. Đó là thông điệp mà tôi đến đây để chuyển cho quý vị”.
Ngoài những lời nói về hợp tác công bằng trong thương mại ông còn ca ngợi sự lớn mạnh của các quốc gia thành viên của APEC.
Cuối cùng, ông kết thúc bài diễn văn bằng những câu:
Chúng ta đừng quên rằng, trên thế giới có rất nhiều nơi chốn, nhiều ước mơ và nhiều con đường. Nhưng, trên khắp thế giới sẽ chẳng nơi nào giống như nhà mình. Chính vì thế, vì gia đình, vì quốc gia, vì tự do, vì lịch sử và vinh danh Chúa, hãy bảo vệ ngôi nhà của chúng ta và hãy yêu quý ngôi nhà của chúng ta ngày hôm nay và cho muôn đời sau. Xin cám ơn. Chúa phù hộ cho các bạn. Chúa phù hộ cho khu vực Châu Á-Thái Bình Dương và Chúa phù hộ cho nước Mỹ. Cảm ơn rất nhiều.
Sau khi rời Việt Nam, ngày 12/11 Tổng thống Donald Trump đã tới Phi Luật Tân dự lễ kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN và Hội nghị Thượng đỉnh Đông Nam Á.
Lý Anh
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.