Trong buổi hội thảo của Quỹ Di Sản, ông Matthew Kroenig, một cựu chiến lược gia của Bộ Quốc phòng và là một chuyên gia của Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), đã tuyên bố rằng kể từ thời chính phủ cựu Tổng thống (TT) Trump, Hoa Kỳ đã công nhận Trung cộng cộng sản và Nga là những mối đe dọa lớn nhất của mình.
Ông Kroenig cho rằng rõ ràng Trung cộng là mối đe dọa lớn nhất trong số các quốc gia như Trung cộng, Nga, Iran, và Bắc Hàn. Mặc dù GDP của Nga chỉ chiếm chưa đến 2% nền kinh tế toàn cầu nhưng nước này đang ngày càng hợp tác với Trung cộng, quốc gia chiếm 18% GDP toàn cầu.
Ông tin rằng chiến lược ngoại giao của Trung cộng gồm có kiềm chế Hoa Kỳ bằng cách ủng hộ Nga, từ đó cho phép nước này có được tự do nhiều hơn ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Ông Dan Negrea, giám đốc cấp cao của Trung tâm Tự do và Thịnh vượng tại Hội đồng Đại Tây Dương, cho rằng người Mỹ cần nhận ra rằng Trung cộng là một địch thủ.
Trong cuốn sách xuất bản gần đây “We Win, and They Lose: A Conservative Strategy to Win the New Cold War” (Chúng ta Thắng, còn Họ thì Thua: Một Chiến lược Bảo tồn Truyền thống để Giành Chiến thắng trong Cuộc Chiến Tranh Lạnh Mới) do ông Kroenig và ông Negrea là đồng tác giả, hai chuyên gia này đã phân tích những thách thức an ninh quốc gia quan trọng từ Trung cộng cộng sản trong thời kỳ Chiến Tranh Lạnh mới và cách Hoa Kỳ nên ứng phó bằng một chiến lược bảo tồn truyền thống, thu hút được sự chú ý rộng rãi.
Ngay từ năm 2017, chính phủ cựu TT Trump đã ban hành báo cáo Chiến lược An ninh Quốc gia đầu tiên, trong đó nêu rõ rằng Trung cộng gây ra một mối đe dọa toàn diện đối với Hoa Kỳ trong nhiều lĩnh vực như hệ thống chính trị, quân sự, ngoại giao, và kinh tế.
Chính phủ TT Biden tiếp tục công nhận điều này và, vào tháng 10/2022, đã đưa ra một báo cáo khác về Chiến lược An ninh Quốc gia, xác định rõ Đảng Cộng sản Trung cộng (ĐCS_TC) là đối thủ cạnh tranh duy nhất có ý đồ định hình lại trật tự quốc tế và dần dần đạt được các năng lực để đạt được mục tiêu đó.
Báo cáo viết, “Trong cuộc cạnh tranh với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC), cũng như trên các đấu trường khác, rõ ràng mười năm tới sẽ là thập niên quyết định.”
ĐCS_TC ủng hộ cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine
Nhiều người tin rằng Nga lẽ ra sẽ không dám xâm lược Ukraine nếu không có sự ngầm đồng thuận của Đảng Cộng sản Trung cộng (ĐCS_TC).
Vào ngày 04/02/2022, ông Putin đã đưa ra một tuyên bố chung với ĐCS_TC sau khi đến thăm Bắc Kinh, khẳng định “tình hữu nghị giữa hai Quốc gia là không có giới hạn, không có lĩnh vực hợp tác ‘bị cấm’ nào.” Ngay sau khi trở về Nga, ông Putin đã phát động cuộc tấn công vào Ukraine.
Cuộc chiến Nga-Ukraine này đã làm cạn kiệt các nguồn tài nguyên và năng lượng của Hoa Kỳ và Liên minh Âu Châu về các phương diện chính trị, quân sự, ngoại giao, và kinh tế. Trong khi đó, Bắc Kinh không những từ chối lên án Moscow mà còn gián tiếp ủng hộ nước này thông qua các biện pháp viện trợ kinh tế và thương mại nhằm xoa dịu nỗi đau do các lệnh trừng phạt quốc tế gây ra.
Mặc dù ĐCS_TC không công khai cung cấp vũ khí sát thương cho Nga nhưng họ đã cung cấp một số lượng lớn xe tải hạng nặng, thiết bị bay điều khiển bằng vô tuyến (drone), và các sản phẩm quân sự lưỡng dụng khác. Những sản phẩm này trực tiếp nâng cao năng lực công nghiệp quốc phòng của Nga. Những thứ được xem là sản phẩm không gây sát thương đã dẫn đến hậu quả chết người.
Năm 2022, kim ngạch thương mại Trung cộng-Nga tăng 30% so với cùng thời kỳ năm ngoái; vào năm 2023, con số này đã tăng 25% lên hơn 240 tỷ USD, đạt một mức cao lịch sử.
Hôm 22/02, ông Nicholas Burns, đại sứ Hoa Kỳ tại Trung cộng, đã bày tỏ sự thất vọng tại một sự kiện kỷ niệm hai năm cuộc chiến ở Ukraine, nói rằng ĐCS_TC tiếp tục ủng hộ Nga về chính trị và ngoại giao.
“Chúng tôi rất lo ngại trước các hành động của các công ty Trung cộng vốn đang tiếp thêm sức mạnh cho tổ hợp công nghiệp quốc phòng của Nga,” ông nói. “Sự im lặng của Trung cộng đối với vấn đề hiện hữu về chủ quyền và độc lập của Ukraine thật chói tai. Và sự ủng hộ của họ dành cho Nga thực sự rất đáng lo ngại.”
Theo Reuters, ông Putin sẽ thăm Trung cộng vào tháng Năm, ngay trước chuyến thăm châu Âu của lãnh đạo ĐCS_TC. Trước đó, ông Putin cho biết ông đã có một mối quan hệ cá nhân tốt đẹp với ông Tập Cận Bình, và rằng Moscow và Bắc Kinh sẽ khiến mối bang giao song phương này bền chặt hơn nữa.
Hồi tháng 03/2023, ông Tập đã đến thăm Moscow, và hai bên đã ký tuyên bố chung nhằm làm sâu sắc thêm liên kết đối tác chiến lược toàn diện trong kỷ nguyên mới.
Hôm 12/02, giám đốc cơ quan tình báo quân sự Na Uy cho biết, Nga có khả năng chống chọi với các lệnh trừng phạt của phương Tây là nhờ có nguồn dự trữ quân sự lớn hơn và sự giúp đỡ vật chất từ Trung cộng, Bắc Hàn, Iran, Belarus, cùng các nước khác. Máy móc, phương tiện di chuyển, thiết bị điện tử, và linh kiện do Bắc Kinh cung cấp rất hữu ích cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga.
Hôm 21/02, các quốc gia thành viên EU đã thông qua vòng kế hoạch trừng phạt có liên quan thứ 13, trong đó lần đầu tiên ba công ty Trung cộng bị thêm vào danh sách trừng phạt. Các công ty này bị cáo buộc cung cấp công nghệ quân sự nhạy cảm cho Nga để sử dụng trên chiến trường Ukraine.
Hôm 23/02, Hoa Kỳ công bố các lệnh trừng phạt thương mại mới đối với 93 tổ chức và cá nhân từ Nga, Trung cộng, và các quốc gia khác, trong đó có 8 tổ chức Trung cộng. Bộ Thương mại Hoa Kỳ tuyên bố rằng một số tổ chức đã chuyển giao các sản phẩm vi điện tử bị kiểm soát cho các cơ quan quân sự và tình báo Nga, trong khi những tổ chức khác giúp Nga bổ sung đạn dược và các trang thiết bị quân sự khác.
Cuối năm 2023, ông Joseph Webster, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Năng lượng Toàn cầu của Hội đồng Đại Tây Dương, cũng nêu lên rằng sự ủng hộ của ĐCS_TC dành cho Nga đã cản trở đà phản công của Ukraine.
Phân tích: Trục ma quỷ mới dựa trên lợi ích
Nhà văn độc lập Gia Cát Minh Dương nói rằng khái niệm về trục ma quỷ mới không phải là điều gì mới mẻ.
Năm 2023, Lãnh đạo Đảng Cộng Hòa tại Thượng viện Mitch McConnell xác định Trung cộng, Nga, và Iran là trục ma quỷ mới.
“Có một trục ma quỷ trên thế giới: Trung cộng, Nga, Bắc Hàn, và Iran,” ông nói vào thời điểm đó. ” Và chúng ta cần phải đứng lên chống lại trục ma quỷ đó chứ không phải cố gắng làm ăn với họ.”
Tuy nhiên, lời nói và hành động của Moscow cho thấy thái độ của nước này đối với ĐCS_TC là không nhất quán.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với ông Tucker Carlson, ông Putin nói, “Chúng tôi là nước lân bang với Trung cộng. Quý vị không thể chọn hàng xóm … Phương Tây sợ một Trung cộng mạnh hơn là sợ một nước Nga mạnh.”
Vào tháng 03/2023, ông Putin nói rằng Nga và Trung cộng đang không tạo ra một liên minh quân sự và sự hợp tác của họ không hướng đến việc chống lại bên thứ ba.
Hôm 20/03, ông Katsuji Nakazawa, một nhân vật truyền thông cấp cao của Nhật Bản, viết rằng mặc dù mối bang giao Trung cộng-Nga hiện rất thân thiết nhưng cũng có thể trở nên rạn nứt trong những năm tới. Một lý do là người Trung cộng đang nhập cư một cách ồ ạt vào vùng Viễn Đông của Nga. Ngoài ra, lãnh đạo ĐCS_TC đã ra lệnh đổi tên địa danh “Vlivostok” của Nga trên bản đồ Trung cộng thành “Haishenwai” (Hải Sâm Uy) của Trung cộng.
Về việc hình thành trục ma quỷ mới, ông Gia Cát lại có quan điểm khác. Ông tin rằng nếu chiến lược ngoại giao ban đầu của ông Trump vẫn được thực hiện, thì trục này có thể đã không hình thành và cuộc chiến tranh Nga-Ukraine có thể đã không xảy ra.
Ông nói rằng, “Tất nhiên, trên thực tế thì chẳng có giả thuyết nào cả, và những điều này rốt cuộc đã xảy ra. Nếu cách tiếp cận của ông Trump, tức là kết thân với ông Putin, ông Tập Cận Bình, và ông Kim Jong Un nhằm trấn áp và làm suy yếu các mối đe dọa của họ đối với thế giới tự do được tiếp tục, thì điều đó sẽ có lợi cho Hoa Kỳ và thậm chí cho toàn bộ trật tự thế giới.”
“Đây không phải là chỉ trích cách tiếp cận của chính phủ TT Biden, mà cách tiếp cận này có thể đã vô hình trung góp phần hình thành trục ma quỷ này. Trí tuệ của cổ nhân Trung Hoa đó là không đẩy kẻ thù của mình vào tay một kẻ thù khác.”
Jon Sun _ Thanh Nhã
