TT Trump gặp các quan chức Qatar tại Doha

Mối quan hệ ngày càng sâu sắc của Hoa Kỳ với Qatar đang thu hút sự chú ý mới trong tuần này khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu chuyến công du Trung Đông trong bối cảnh có thông tin rằng ông có thể chấp nhận một chiếc máy bay phản lực miễn phí từ hoàng gia Qatar để thay thế máy bay hiện tại của mình thành Không lực Một.

Triển vọng này đã thu hút sự phản đối của lưỡng đảng, mà Trump đã đáp lại bằng sự thờ ơ.

"Theo tôi, Qatar không phải là một đồng minh lớn. Ý tôi là, họ ủng hộ Hamas. Vì vậy, điều tôi lo lắng là sự an toàn của tổng thống", Thượng nghị sĩ Rick Scott, R-Fla., nói với các phóng viên vào thứ Ba.

Thượng nghị sĩ Rand Paul, R-Ky., nói với Fox News, "Tôi nghĩ rằng điều đó không đáng để có vẻ ngoài không phù hợp".

"Người Qatar nói với tôi, 'thực tế là chúng tôi muốn tặng một món quà. Ông đã làm rất nhiều việc. và chúng tôi muốn tặng ông một món quà cho Bộ Quốc phòng,' đó là nơi nó sẽ đến. và tôi nói, 'Ồ, thế thì tốt.' Bây giờ, một số người nói, 'Ồ, ông không nên nhận quà cho đất nước.' Thái độ của tôi là, tại sao tôi lại không nhận quà? Chúng ta đang trao tặng cho mọi người khác, tại sao tôi lại không nhận quà?" Trump giải thích với Sean Hannity của Fox News vào thứ Ba.

Mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Doha đã có nhiều tiến triển kể từ năm 2017, khi Trump cáo buộc Qatar chứa chấp chủ nghĩa khủng bố: "Thật không may, quốc gia Qatar từ trước đến nay luôn là nước tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố ở cấp độ rất cao", Trump đã nói như vậy vào thời điểm đó.

Từ đó, Qatar đã trở thành đồng minh lớn không thuộc NATO của Hoa Kỳ vào năm 2022 dưới thời Tổng thống Biden và là nơi đặt Căn cứ Không quân Al Udeid, một trong những căn cứ lớn nhất của Hoa Kỳ tại Trung Đông và là trung tâm chính cho các hoạt động của Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ.

Qatar đã đi đầu trong các cuộc đàm phán hòa bình và con tin, đặc biệt là trong cuộc chiến giữa Israel và Hamas. Một phái đoàn Israel đã đến Doha vào thứ Ba để thảo luận về một thỏa thuận tiềm năng về trao đổi con tin và ngừng bắn ở Dải Gaza.

"Qatar là đối tác an ninh và năng lượng không thể thiếu của Hoa Kỳ. Đây là mối quan hệ đối tác chiến lược ngày càng phát triển mạnh mẽ và mở rộng hơn theo thời gian", Ali Al-Ansari, tùy viên truyền thông tại đại sứ quán Qatar, nói với Fox News Digital. "Đức vua Amir và Tổng thống Trump có mối quan hệ lâu dài trong nhiều năm và cả hai nhà lãnh đạo đều có mục tiêu chung là hòa bình, an ninh và ổn định".

"Qatar đang hợp tác chặt chẽ với tổng thống và nhóm của ông để thúc đẩy các mục tiêu chung này, cho dù ở Gaza, Ukraine, Congo hay các khu vực bất ổn khác".

Vào tháng 3, nhiều tuần đàm phán do các nhà trung gian Hoa Kỳ và Qatar dẫn đầu đã dẫn đến việc thả George Glezmann, người Mỹ, người đã bị Taliban giam giữ tại Afghanistan trong hơn hai năm. Các nhà đàm phán của Doha cũng tham gia vào thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Hamas nhằm thả con tin người Mỹ còn sống cuối cùng, Edan Alexander, vào thứ Hai.

"Họ rất thông minh trong việc khiến bản thân trở nên hữu ích", Michael Makovsky, Tổng giám đốc điều hành của Viện An ninh Quốc gia Do Thái tại Hoa Kỳ cho biết.

Tổ chức Trump đã ký kết một thỏa thuận mới để xây dựng một khu nghỉ dưỡng chơi gôn sang trọng tại Qatar, hợp tác với Qatari Diar, một công ty bất động sản được quỹ đầu tư quốc gia của quốc gia đó hỗ trợ.

"Mối quan hệ tài chính của họ với những người trong quỹ đạo của Trump, họ khiến bản thân trở nên hữu ích với tư cách là người trung gian của chúng tôi, truyền đạt điều đó một cách chiến lược, người Qatar đã rất hiệu quả trong việc khiến bản thân trở nên quan trọng", Makovsky nói thêm.

Và mặc dù dân số tương đối nhỏ – chưa đến 3 triệu người – Qatar kiểm soát hơn 10% trữ lượng khí đốt tự nhiên của thế giới.

"Họ có một lượng ảnh hưởng rất lớn nhờ số tiền họ chi ra", Jonathan Schanzer, giám đốc điều hành của Quỹ Bảo vệ Dân chủ cho biết.

Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright ca ngợi Qatar là "đối tác năng lượng có giá trị" – nhà sản xuất khí đốt tự nhiên hóa lỏng lớn thứ hai trên thế giới. "Tôi mong muốn cùng nhau xây dựng kỷ nguyên mới này trong quan hệ Hoa Kỳ-Qatar", ông nói. Đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff đã ca ngợi Qatar là đối tác có giá trị trong các cuộc đàm phán.

Thượng nghị sĩ Roger Marshall, R-Kans., đã cùng các quan chức của Trump bảo vệ Qatar trong phiên điều trần của Thượng viện về chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường đại học gần đây.

Khi một nhân chứng mô tả mối liên hệ giữa việc người Qatar quyên góp hàng tỷ đô la cho các trường đại học và các cuộc biểu tình bài Do Thái, Marshall đã phản pháo: "Qatar là đồng minh lớn của Hoa Kỳ. Vì vậy, tôi không biết tại sao bạn lại tấn công họ".

Nhưng những người khác lại tỏ ra nghi ngờ.

"Người Qatar đã tài trợ cho nhiều nhóm khủng bố trong nhiều thập kỷ", Schanzer nói. "Đó là quyết định của lưỡng đảng nhằm làm ngơ trước vấn đề này".

Những người ủng hộ Israel từ lâu đã cáo buộc Qatar tài trợ cho Hamas. Trước khi chiến tranh nổ ra sau ngày 7 tháng 10 năm 2023, Doha đã gửi hàng triệu đô la mỗi tháng đến Dải Gaza để chống đỡ cho cơ cấu quản lý của Hamas tại đó trong nhiều năm.

Họ cũng đã chi hàng tỷ đô la ở Hoa Kỳ, bao gồm cả một hoạt động vận động hành lang tích cực ở Washington.

"Chúng tôi đã thấy họ đầu tư hàng tỷ đô la vào giáo dục đại học. Chúng tôi biết rằng họ đang đầu tư vào giáo dục K-12 ở quốc gia này", Schanzer nói. "Họ đang mua những lô đất bất động sản có giá trị. Họ đang... chi một khoản tiền lớn vào các tiểu bang như Texas và Nam Carolina, nơi có ngành công nghiệp quốc phòng và ngành năng lượng."

"Trong khoảng hai thập kỷ trở lại đây, họ đã chi rất nhiều tiền, bỏ ra rất nhiều công sức và giờ đây đã thu được lợi nhuận."

Schanzer cho biết ông rất vui khi cuộc thảo luận về máy bay Boeing đã thúc đẩy một cuộc thảo luận toàn quốc về ảnh hưởng của Qatar tại Hoa Kỳ.

"Đây là một vấn đề tồn tại từ lâu mà Barack Obama, Joe Biden, George W. Bush và Trump chưa giải quyết."

 

Morgan Phillips