Giới sản xuất vũ khí Trung cộng lao đao vì chiến dịch chống tham nhũng

Doanh thu của các công ty quân sự khổng lồ của Trung cộng đã giảm trong năm 2024, do các cuộc thanh trừng tham nhũng đã làm chậm quá trình ký kết và mua sắm các hợp đồng vũ khí, Reuters đưa tin.

Công bố hôm 1/12 từ Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) cho thấy sự sụt giảm ở Trung cộng trái ngược hoàn toàn với xu thế tăng trưởng doanh thu mạnh mẽ trên toàn cầu của các công ty vũ khí và dịch vụ quân sự lớn, vốn được thúc đẩy do các cuộc chiến ở Ukraine và Gaza, cùng với các căng thẳng khu vực và toàn cầu.

"Hàng loạt cáo buộc tham nhũng trong mua sắm vũ khí của Trung cộng đã dẫn đến việc các hợp đồng vũ khí lớn bị hoãn hoặc hủy bỏ trong năm 2024," Nan Tian, Giám đốc Chương trình Sản xuất Vũ khí và Chi tiêu Quân sự của SIPRI, bình luận.

"Điều này càng làm trầm trọng thêm sự bất ổn xung quanh tình trạng nỗ lực hiện đại hóa quân đội của Trung cộng, cũng như về thời điểm các năng lực mới sẽ được hiện thực hóa."

Doanh thu Trung cộng giảm 10%, Nhật Bản tăng 40%

Quân Giải phóng Nhân dân (PLA) là một trong những mục tiêu chính của chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn do Chủ tịch Tập Cận Bình khởi xướng vào năm 2012. Chiến dịch này đã đụng chạm đến các cấp cao nhất của quân đội vào năm 2023 khi Lực lượng Tên lửa của nước này trở thành mục tiêu.

Hồi tháng 10, tám vị tướng hàng đầu đã bị khai trừ ra khỏi Đảng Cộng sản cầm quyền vì tội tham nhũng, trong đó có cả nhân vật số hai quân đội, tướng Hà Vệ Đông. Ông Hà từng phục vụ dưới quyền của Tập tại Quân ủy Trung ương, tổ chức chỉ huy quân sự tối cao của Trung cộng.

Các nhà ngoại giao châu Á và phương Tây cho hay họ vẫn đang tìm cách đánh giá tác động của chiến dịch chống tham nhũng này đối với sự trỗi dậy quân sự đang tiếp diễn của Trung cộng và mức độ ảnh hưởng của điều đó đối với giới chỉ huy.

Doanh thu của các công ty quốc phòng hàng đầu Trung cộng đã giảm 10% trong năm ngoái, trong khi doanh thu của các công ty Nhật Bản lại tăng 40%, Đức tăng 36% và các tập đoàn quân sự của Mỹ tăng 3,8%, dữ liệu của SIPRI chỉ ra.

Doanh thu của 100 công ty vũ khí lớn nhất thế giới đã tăng 5,9% lên mức kỷ lục 679 tỷ USD, theo báo cáo.

Tuy nhiên, sự sụt giảm của Trung cộng cũng đủ để khiến khu vực châu Á - châu Đại Dương trở thành khu vực duy nhất ghi nhận doanh thu giảm trong số các công ty vũ khí hàng đầu.

Doanh thu vũ khí của Trung cộng giảm bất chấp ba thập kỷ ngân sách quốc phòng nước này tăng liên tục trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt của Bắc Kinh với Washington, cường quốc quân sự truyền thống của châu Á, và những căng thẳng xung quanh Đài Loan cùng Biển Đông đang tranh chấp gay gắt.

Đầu tư trung - dài hạn và hiện đại hóa sẽ tiếp tục

Việc xây dựng quân đội đang mang lại kết quả khi Trung cộng triển khai các hạm đội hải quân và cảnh sát biển lớn nhất thế giới – trong đó có một tàu sân bay mới hiện đại – cùng hàng loạt tên lửa siêu thanh, vũ khí hạt nhân và done (thiết bị không người lái) trên biển và trên không.

Theo nghiên cứu của SIPRI, doanh thu tại các công ty AVIC (nhà sản xuất vũ khí lớn nhất Trung cộng), Norinco (nhà sản xuất hệ thống trên bộ) và CASC (nhà sản xuất tên lửa và hàng không vũ trụ), tất cả đều là doanh nghiệp nhà nước, đều ghi nhận mức giảm. Trong số đó, tập đoàn Norinco có mức giảm doanh thu lớn nhất với 31%, xuống còn 14 tỷ USD.

Nghiên cứu cho thấy, những thay đổi nhân sự liên quan đến tham nhũng ở cấp cao nhất của Norinco và CASC đã khiến chính phủ phải đánh giá lại và làm cho các dự án bị chậm trễ, trong khi việc bàn giao máy bay quân sự của AVIC bị chậm lại.

Bộ Quốc phòng Trung cộng và ba công ty nói trên đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận được Reuters gửi qua fax.

Nhà nghiên cứu Xiao Liang của SIPRI cho biết, tiến độ của các hệ thống tiên tiến cho Quân chủng Tên lửa của PLA (đơn vị xử lý kho tên lửa đạn đạo, siêu thanh và hành trình đang phát triển của nước này) có thể bị ảnh hưởng, cùng với các chương trình hàng không vũ trụ và không gian mạng.

Ông Liang cho biết thêm, điều này làm tăng thêm sự không chắc chắn về mục tiêu của PLA trong việc đạt được các năng lực chủ chốt và mức độ sẵn sàng chiến đấu nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập (tiền thân của PLA là Hồng quân của Mao Trạch Đông, được thành lập năm 1927).

Ông Liang kết luận: "Tuy nhiên, trong trung và dài hạn, việc đầu tư bền vững vào ngân sách quốc phòng và cam kết chính trị đằng sau công cuộc hiện đại hóa sẽ tiếp tục, mặc dù có thể đi kèm với một số sự chậm trễ chương trình, chi phí cao hơn và kiểm soát mua sắm chặt chẽ hơn."