Trải nghiệm thực sự khi đến suối nước nóng Nhật Bản

Đó là một ngày tháng Hai lạnh giá ở miền bắc Nhật Bản, tuyết rơi dày đặc bên ngoài cửa sổ phòng thay đồ onsen khi tôi cởi bỏ quần áo.

Lo lắng, tôi bước vào làn hơi nước bốc lên từ phòng bên cạnh và đi về phía khu vực tắm. Đây không phải là một buổi tắm riêng tư: Xung quanh tôi là những người khỏa thân khác — không ai trong số họ có vẻ quan tâm.

Lớn lên ở Anh, tắm khỏa thân với người lạ là điều tôi chưa từng trải nghiệm — hay thậm chí tưởng tượng ra. Nhưng ở Nhật Bản, đó là một phần của cuộc sống hàng ngày.

Làm quen với việc khỏa thân

Tôi đi tàu cao tốc từ Tokyo đến Hokkaido, hòn đảo cực bắc của Nhật Bản, những ngọn núi tuyết và những thị trấn nông nghiệp nhỏ lướt qua bên ngoài cửa sổ.

Là một du khách du lịch một mình với ngân sách eo hẹp, tôi đã đặt một phòng phía trên một quán cà phê do một người phụ nữ ấm áp ngoài 60 tuổi tên là Michiko điều hành. Một buổi tối, khi chúng tôi đang trò chuyện bên bữa cơm nhà do bà nấu, bà hỏi: Chúng ta đi tắm onsen nhé?

Tôi bỗng thấy vừa sợ hãi vừa phấn khích. Tôi đã từng nghe về onsen, từng thấy chúng trong anime, đọc về chúng trong các cẩm nang du lịch — nhưng lần đầu tiên đến đây khiến tôi hồi ộp vì một lý do: sự khỏa thân.

Với nguồn gốc thấm đẫm huyền thoại, onsen là những bồn tắm chứa đầy nước nóng địa nhiệt, giàu khoáng chất. Chúng từ lâu đã là một phần của văn hóa Nhật Bản, được nhắc đến từ thế kỷ thứ 8 trong Kojiki, một trong những văn bản cổ nhất của quốc gia này.

Từng là nơi linh thiêng cho các nghi lễ thanh tẩy và dành cho giới thượng lưu, vào thời Edo (1603-1868), onsen đã chuyển mình từ những điểm đến chữa bệnh bán tôn giáo thành những trung tâm xã hội, không khác gì các phòng tắm La Mã.

Ngày nay, vô số onsen nằm rải rác khắp Nhật Bản, từ các thị trấn địa phương đến các khu nghỉ dưỡng lớn được xây dựng chuyên dụng — hơn 3.000, theo Bộ Môi trường — mỗi nơi đều chứa đầy nước suối nóng. Người vận hành phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt: nhiệt độ nước thường nằm trong khoảng từ 93 đến 107 độ F (34 đến 42 độ C) và không được xuống dưới 77 độ F (24 độ C).

Hầu hết các địa điểm suối nước nóng, thường được đánh dấu bằng biểu tượng ♨, đều có bồn tắm uchiyu (trong nhà) và roten-buro (ngoài trời). Chúng được chia thành hai khu vực, dành cho nam và nữ. Người tắm có thể ngâm mình một mình hoặc tụ tập cùng bạn bè và gia đình để thư giãn trong làn nước giàu khoáng chất, được biết đến với tác dụng giảm căng cơ, cải thiện tuần hoàn máu và hỗ trợ sức khỏe làn da.

Nhưng việc không biết cách thực hiện bước đầu tiên có thể khiến du khách nước ngoài cảm thấy hơi bối rối, giống như tôi đã từng.

Nhảy xuống nước

“Ban đầu, tôi hơi ngại ngùng, không chỉ vì phải cởi đồ trước mặt bạn bè, mà còn vì phải cởi đồ trước mặt những người hoàn toàn xa lạ,” Stephanie Crohin, chuyên gia về nhà tắm công cộng, chia sẻ. Vốn đến từ Pháp, Crohin nhanh chóng nhận ra mình là người duy nhất nghĩ đến việc khỏa thân.

“Mọi người khác chỉ kỳ cọ, trò chuyện hoặc ngâm mình trong nước — nên tôi thấy thoải mái,” cô nhớ lại.

Mãi nhiều năm sau, khi cùng một người bạn đại học đến thăm một loại nhà tắm công cộng gọi là sentō, cô mới yêu thích nó.

“Tôi đã khám phá ra cả một thế giới mà tôi chưa từng biết đến,” cô nói. “Sentō có lẽ là nơi duy nhất khiến bạn thực sự quên đi nỗi tự ti về cơ thể.”

Du khách thường nhầm lẫn onsen với sentō, và điều này hoàn toàn có lý. Cả hai đều liên quan đến việc khỏa thân và ngâm mình trong làn nước ấm. Không giống như onsen, sentō không được làm nóng tự nhiên. Hầu hết được tìm thấy ở các khu vực đô thị, chúng từng là nơi cung cấp chỗ tắm cho những người dân địa phương không có nhà vệ sinh.

Vào thời điểm Crohin lần đầu tiên đến thăm, hầu như không có thông tin nào bằng tiếng nước ngoài về sentō. Nhưng thông qua công việc của mình với Hiệp hội Sentō, cô đã góp phần mở rộng các nhà tắm công cộng cho du khách và cư dân từ nước ngoài.

Lời khuyên của cô dành cho những người lần đầu tiên đến nhà tắm công cộng, dù là onsen hay sentō, là hãy tận hưởng trải nghiệm.

"Ban đầu cảm thấy do dự là điều hoàn toàn bình thường — tôi cũng vậy!" cô nói. "Không ai nhìn hay phán xét bạn cả. Mọi người đều tập trung vào khoảnh khắc của riêng mình."

Những người mới đến suối nước nóng có thể nghĩ rằng họ sẽ nổi bật hoặc thu hút sự chú ý trong một onsen địa phương, nhưng Crohin cho biết thực tế lại ngược lại.

"Mỗi cơ thể đều có những khiếm khuyết riêng, và đây là nơi duy nhất tôi biết mà không ai quan tâm", cô nói.

Lời khuyên của cô dành cho những người lần đầu tiên đến tắm suối nước nóng: hãy coi đó là một trải nghiệm văn hóa, chứ không chỉ là một lần tắm. Chỉ sau vài phút, cảm giác khó chịu khi khỏa thân nơi công cộng sẽ nhanh chóng tan biến.

Bạn thậm chí có thể rời đi với cảm giác tự do và được chấp nhận, điều hiếm thấy trong thế giới bị ám ảnh bởi ngoại hình của chúng ta", cô nói thêm.

Hoshino Resorts cũng chia sẻ cảm nhận tương tự. Mở cửa vào năm 1914 với tên gọi Hoshino Onsen Ryokan, một ryōkan nhỏ do gia đình tự quản, cách gọi truyền thống của các nhà trọ Nhật Bản, tại Karuizawa, tỉnh Nagano, công ty đã phát triển mạnh mẽ và hiện có các lựa chọn chỗ ở trên khắp Nhật Bản và châu Á.

“Đối với du khách phương Tây đến Nhật Bản đang cảm thấy lo lắng về lần đầu tiên đến nhà tắm công cộng hoặc không chắc chắn về nghi thức, lời khuyên chính của chúng tôi là: đừng lo lắng!”, Chanel Cai, đại diện khu nghỉ dưỡng, cho biết.

“Thực tế, người Nhật không quan sát hay nhận thức về cơ thể của người khác trong nhà tắm công cộng, đó chỉ đơn giản là một phần của cuộc sống hàng ngày ở đây.” Bà nói rằng ngay khi đắm mình trong làn nước suối nóng, người tắm sẽ như lạc vào thế giới riêng của mình.

“Không cần phải cảm thấy tự ti.”

Quy tắc ứng xử trong nhà tắm công cộng

Tự ti về việc khỏa thân là một chuyện, nhưng quy tắc của onsen và sentō cũng có thể khiến du khách nước ngoài lo lắng.

Trong chuyến đi onsen đầu tiên cùng Michiko, tôi đã chuẩn bị khăn tắm và một túi đồ vệ sinh cá nhân trước khi chúng tôi lái xe qua những con phố phủ đầy tuyết đến một onsen địa phương ở ngoại ô Hakodate, rực rỡ trong bóng tối, hơi nước bốc lên nghi ngút từ mái nhà.

Cửa vào nhộn nhịp với những gia đình địa phương, một số đàn ông nằm dài trên chiếu tatami xem hài kịch trên TV, những người khác nhâm nhi đồ uống từ máy bán hàng tự động và chờ đợi bạn bè. Mọi thứ đều bằng tiếng Nhật. May mắn thay, tôi có một người chủ nhà rất nhiệt tình, nhưng tìm hiểu một chút trước chuyến đi đầu tiên của bạn sẽ giúp bạn bớt lo lắng.

Một quy tắc phổ biến rất đơn giản: không xăm mình.

"Điều này trong lịch sử có liên quan đến việc hình xăm gắn liền với tội phạm có tổ chức", Cai nói. Những du khách có hình xăm trên onsen thường không có lựa chọn nào khác ngoài việc che hình xăm bằng tay áo hoặc băng gạc.

Mặc dù quy định cấm xăm hình có thể phổ biến ở các suối nước nóng onsen, nhưng tương lai của những người tắm có hình xăm đang thay đổi. Vào tháng 6, Hoshino Resorts đã thực hiện một thay đổi chính sách đáng kể và hiện cho phép xăm hình. Các suối nước nóng onsen khác cũng đã làm điều tương tự.

Trong khi đó, Crohin tiết lộ rằng nhiều sentō sẽ cho phép những người tắm có hình xăm thoải mái tận hưởng việc tắm mà không gặp bất kỳ trở ngại nào.

Ngoài hình xăm, nghi thức chung khi sử dụng sentō và onsen là vấn đề về phép lịch sự.

"Điều quan trọng là phải quan tâm đến người khác khi sử dụng khu vực chung", Cai nói. "Điều này bao gồm việc giữ gìn vệ sinh vật dụng chung, chải gọn tóc rụng, duy trì bầu không khí yên tĩnh và hạn chế bơi trong bồn tắm."

Việc hiểu các quy tắc chung — chẳng hạn như chú ý đến những người tắm khác, không té nước hoặc nói chuyện lớn tiếng — là rất quan trọng. Nhưng có cả một quá trình cần thực hiện trước khi bạn bắt đầu.

Hướng dẫn nhanh về văn hóa tắm suối nước nóng

·        Cởi giày ở lối vào và cất vào tủ khóa.

·        Trả phí tại quầy. (Phí xông hơi là phụ phí)

·        Vào phòng thay đồ, cởi hết quần áo và cất đồ.

·        Mang theo một chiếc khăn nhỏ vào khu vực tắm.

·        Tắm rửa kỹ lưỡng khi ngồi vào bồn tắm.

·        Xả sạch xà phòng trước khi vào bồn.

·        Không bao giờ cho khăn vào bồn.

·        Tóc dài nên được buộc cao.

·        Nếu bạn sử dụng phòng xông hơi, hãy xả lại lần nữa trước khi xuống nước.

·        Lau khô người trước khi quay lại phòng thay đồ. Và nếu bạn đến tay không, không cần phải lo lắng vì hầu hết các nhà tắm đều cung cấp các vật dụng như dầu gội và xà phòng, cũng như dịch vụ cho thuê khăn tắm.

"Quan trọng nhất", Crohin khuyên, "Đừng ngần ngại trò chuyện. Ngay cả với tiếng Nhật cơ bản hoặc cử chỉ, mọi người đều rất tử tế."

Ngâm mình trong đêm

Đây chính xác là những gì tôi khám phá ra.

Michiko giúp tôi trả tiền ở lối vào bồn tắm, khoảng 500 yên, tương đương khoảng 3 đô la. Chúng tôi cất giày vào tủ khóa và đổi sang dép lê. Sau đó, chúng tôi đi qua tấm rèm noren màu đỏ, dành cho "phụ nữ", vào phòng thay đồ.

Tôi cởi bỏ quần áo và lo lắng giữ chặt một chiếc khăn tắm nhỏ trên người. Khi bước vào khu vực tắm, những người phụ nữ ngồi trên những chiếc ghế nhựa thấp trước gương, tự tắm, gội đầu, vệ sinh tai. Tôi cũng làm như vậy, gội đầu và tắm rửa, liếc nhìn những người hàng xóm xem mình có làm đúng cách không — và dĩ nhiên là tự hỏi liệu mọi người có đang nhìn mình không.

Người tắm ngâm mình một mình hoặc tụ tập với bạn bè và gia đình để thư giãn trong làn nước giàu khoáng chất.

Sau đó, tôi đi đến các hồ nước nóng. Dưới bầu trời đêm lạnh giá, những bông tuyết rơi, chúng tôi ngồi ngâm mình giữa những nhóm phụ nữ và trẻ nhỏ, trò chuyện về cuộc sống, những khó khăn và hy vọng.

Không khí yên bình đó vẫn ở lại trong tôi. Bất cứ khi nào tôi đi du lịch vòng quanh Nhật Bản, việc ghé thăm suối nước nóng là điều không thể thiếu.

Thực sự chẳng có gì phải lo lắng cả.

Rebecca Saunders