10 sự thật ít biết về vàng

Bất cứ hòn đất, cục đá nào trên thế giới cũng đều chứa vàng, và có một nơi khác đang chứa tới 20 tỷ tấn vàng nguyên chất.

1. Trong thập kỷ vừa rồi, giá vàng liên tục phi mã với tốc độ chóng mặt, từ 279 USD một ounce vào năm 2000 lên đạt mức kỷ lục 1.920 USD vào tháng 9/2011. Tuy nhiên, ít ai biết rằng trong suốt hai thế kỷ trước đó, giá vàng hầu như luôn ổn định. Ví dụ từ năm 1833 đến 1918, giá vàng không bao giờ tăng quá 6 cent so với mức 18,93 USD một ounce. Ngay cả sau khi cuộc Đại Suy Thoái nổ ra từ 1929, giá vàng vẫn hầu như giữ nguyên, dao động trong khoảng 26 cent từ năm 1933 đến 1967. Đó cũng là thời kỳ kinh tế Mỹ và thế giới lao đao vì gánh chịu hàng loạt cuộc khủng hoảng lạm phát, kinh tế suy thoái chồng chất.

2. Dù hiện nay giá vàng có vẻ cao hơn nhiều so với trong quá khứ, nhưng trên thực tế, vàng từng có thời đắt đỏ hơn nhiều. Hồi 1980, mỗi ounce vàng có giá 850 USD, tương đương với 2.300 USD theo thời giá bây giờ nếu tính cả tỷ lệ lạm phát.

3. Khai thác vàng là một trong những hoạt động có tính phá hoại nhất đối với môi trường. Để làm ra một ounce vàng, người ta phải đãi từ 250 tấn đất đá. Chưa hết, tại các mỏ khai thác quy mô nhỏ, vốn chiếm một phần tư trong số cơ sở khai thác toàn cầu, sử dụng thủy ngân để khai thác vàng. Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, hoạt động khai thác vàng như trên đã đóng góp vào một phần ba vào bức tranh ô nhiễm thủy ngân của thế giới.

4. Theo thông tin từ Hội đồng Vàng thế giới, khoảng 70% lượng vàng khai thác xong được làm trang sức. Chỉ khoảng 13% dùng để đúc thành đồng xu, vàng miếng cho các ngân hàng trung ương hoặc nhà đầu tư mua đi bán lại. Phần còn lại được dùng cho nhiều mục đích khác như sản xuất công nghiệp hoặc nha khoa. Ấn Độ là nước tiêu thụ nhiều vàng nhất thế giới, "ngốn" khoảng một phần tư nguồn cung toàn cầu. Hàng năm, đất nước tỷ dân này nhập khẩu khoảng 800 tấn, trong đó có 600 tấn được dùng để sản xuất trang sức.

5. Hầu như mọi hòn đá hay cục đất nào trên thế giới này cũng đều chứa vàng. Tuy nhiên trong đại đa số trường hợp, lượng vàng quá ít không thể nhìn thấy bằng mắt thường và cũng không đủ để sinh lời nếu khai thác.

6. Con người từng biết sử dụng vàng từ thời kỳ đồ đồng, cách đây khoảng 6.000 năm. Thời Ai Cập cổ đại, vàng cũng được xem là thứ kim loại quý giá. Bên trong lăng mộ của Hoàng đế Tutankhamun được dát 110 kg vàng nguyên chất.

7. Các sản phẩm vàng trên thế giới được tái chế liên tục. Điều này có nghĩa là chiếc nhẫn hay cái vòng cổ mà bạn đang đeo, có thể từng là chứa đôi chút mẩu vàng từng chiễm chệ trên cổ một chiến binh La Mã hoặc người Inca nào đó cách đây hàng nghìn năm. Hay thỏi vàng mà bạn mua, có thể chứa một chiếc "răng vàng" của ai đó. Hiện nay, mỗi năm có ít nhất 15% lượng vàng tiêu thụ của năm được mang đi tái chế.

8. Theo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm của EU, vàng được xem là đủ an toàn để dùng làm thức ăn.

9. Nếu chia đều toàn bộ số vàng đang có cho dân số thế giới, mỗi người sẽ có khoảng 24 gam vàng, hay 0,8 ounce, tương đương khoảng 1.500 USD với thời giá hiện nay.

10. Cách Trái đất không xa có một tiểu hành tinh mang tên Eros. Theo ước tính, hành tinh này có khoảng 20 tỷ tấn vàng.

BM