Tổng thống Obama nói
ông đặt lịch ngủ 6 tiếng về đêm nhưng thường không làm được, và ông Bill
Clinton cho biết ngủ khoảng 5-6 tiếng. Đối với những quan chức như tổng thống
thì cần ngủ bao lâu để làm việc được tốt nhất?
Đây cũng là một câu
hỏi quan trọng trong lúc việc tranh cử tổng thống đang rầm rộ. Làm sao mà họ đảm
bảo được nhịp độ làm việc cật lực như vậy? Mất ngủ có gây nhầm lẫn và nói hớ
không?
Là một nhà thần kinh
học nhiều năm nghiên cứu về giấc ngủ, tôi biết rằng nó ảnh hưởng đến công việc
và sức khỏe. Trong khi một số nhỏ chỉ cần ngủ 4-5 tiếng, phần lớn chúng ta cần
nhiều hơn.
Nghiên cứu khoa học
còn phải xác định “lý thuyết thống nhất” về mục đích tiến hóa và chức năng của
giấc ngủ, nhưng những nghiên cứu đã cho thấy nhiều chức năng quan trọng của giấc
ngủ đối với cơ thể và não ta. Viện Hàn Lâm Mỹ về thuốc ngủ và Viện Nghiên cứu
giấc ngủ, sau khi phân tích số liệu y tế và xem xét kết quả nghiên cứu trước
đó, đã thống nhất tuyên bố là người lớn cần 7 tiếng ngủ một đêm để có được sức
khỏe tốt. Và nếu liên tục ngủ ít hơn 6 tiếng một ngày thì “sức khỏe không đảm bảo”.
Giấc ngủ của chúng ta được
chia thành các chu kỳ của các giai đoạn, gồm ngủ Mắt chuyển động nhanh (MCĐN )
và ngủ mắt không chuyển động nhanh (MKCĐN ). Ở ngủ MCĐN ta có các giấc mơ sinh
động. Ở ngủ MKCĐN được chia ra thành các giai đoạn ngủ nông (N1 và N2) và ngủ
sóng chậm (N3). Giai đoạn N3 được cho là đặc biệt quan trọng để hồi phục sức khỏe
thể chất do nó bảo dưỡng và hồi phục tế bào não.
Ứng cử viên tổng thống
Donald Trump nói ông có khoảng 6 giờ để ngủ về đêm
Chúng ta cần sự hoạt
động bình thường của cả ngủ MCĐN và ngủ MKCĐN để đảm bảo bộ nhớ hoạt động tốt.
Ngủ MCĐN là quan trọng để củng cố bộ nhớ, đặc biệt là nhớ về trình tự và về
không gian. Ngủ MKCĐN sóng chậm là để xử lý thông tin và củng cố bộ nhớ, đặc biệt
bộ nhớ tường thuật để nhớ về sự việc và sự kiện.
Các tế bào não
(neuron) liên lạc với nhau qua các khớp thần kinh, là các mối nối để truyền tín
hiệu hóa học giữa các neuron. Ngủ sóng chậm là cần thiết để tỉa bớt và hoàn thiện
mạng kết nối. Sự hoàn thiện này là để duy trì các liên kết mạnh và loại bỏ liên
kết yếu, là một phần của việc tổng hợp các sự việc thành trí nhớ.
Trong nhiều năm qua,
có xuất hiện bằng chứng cho thấy tầm quan trọng của việc ngủ để giảm bớt việc mất
trí nhớ do già, tiến dần tới suy yếu nhẹ về nhận thức và rồi lú lẫn. Những
nghiên cứu với súc vật cho thấy giấc ngủ là để dọn dẹp những sản phẩm thải loại
ra khỏi não, như chất amyloid. Việc kết tụ các mảng amyloid là một trong những
dấu ấn bệnh lý của bệnh lú lẫn Alzheimer. Chức năng “rửa não” mới phát hiện
liên quan đến giấc ngủ được là rất quan trọng.
Có vô cùng nhiều
nghiên cứu chứng minh rằng kết quả hoạt động của nhiều chức năng não bị giảm
sút do bị mất ngủ. Đó là những chức năng tập trung chú ý, điều hòa cảm xúc, học
tập và nhớ, và “các chức năng thực thi”.
Trong những nghiên cứu
này, chức năng thực thi là khả năng làm nhiều việc một lúc và tổ chức các chuỗi
việc phức tạp. Nó cũng gồm cả khả năng tự điều chỉnh và lựa chọn cách đối xử và
nói năng để không có những lời lẽ không thích hợp.
Trong những chức
năng này, chức năng tập trung chú ý là bị ảnh hưởng nhiều nhất, nó có tác động
vừa phải đến việc tập trung chú ý phức tạp và đến bộ nhớ ngắn hạn. Cũng may là
nghiên cứu cho thấy việc lập luận đơn giản vẫn hoạt động bình thường nếu bị mất
ngủ. Bệnh nghẹt thở khi ngủ, thường xảy ra nhất, được cho thấy là làm ảnh hưởng
đến phần của não dùng nhiều nhất để đảm nhận chức năng thực thi.
Ngủ dưới 7 tiếng về
đêm đều có thể là có hại cho sức khỏe
Với việc hiểu biết
nhiều hơn về tầm quan trọng của việc ngủ và vai trò của nó đối với kết quả nhận
thức, những lối làm việc đã được thay đổi để hạn chế số giờ làm việc tối đa và
đã có những nguyên tắc hướng dẫn để theo dõi và phòng tránh sai sót do mất ngủ ở
những nghề như bác sỹ gia đình và phi công.
Nghiên cứu cho thấy
rằng mất ngủ gây một số tác động thể chất, thiếu ngủ kinh niên gây tăng cân và béo
phì, tiểu đường, áp huyết cao, suy nhược và tăng rủi ro bị bệnh tim và đột quỵ,
cũng như rủi ro chết. Những bệnh trên cũng là sự kết hợp giữa thiếu ngủ với việc
giảm chức năng miễn dịch và tăng cảm giác đau.
Quỹ của Mỹ về Giấc
Ngủ (American Sleep Foundation) tiến hành định kỳ điều tra về ngủ “Sleep in
America”. Số liệu cho thấy 40% những người được hỏi chỉ ngủ dưới 7 tiếng về
đêm. Bộ Y Tế Hoa Kỳ và “Healthy People 2020 của Human Services” (một sáng kiến
nhằm tăng cường sức khỏe đất nước) đã xác định mục tiêu làm tăng tỷ lệ người lớn
được ngủ đầy đủ.”
Cũng có một số
nghiên cứu chứng minh rằng thiếu ngủ làm tăng nhần lẫn và tăng tai nạn giao
thông. Về quan hệ giữa giấc ngủ và hiệu quả công việc, hiện đã có những nghiên
cứu chứng minh thành tích của các vận động viên hàng đầu được cải thiện qua việc
kéo dài số giờ ngủ ban đêm. Nhiều đội thể thao chuyên nghiệp có chuyên gia về
ngủ để giúp nâng tối đa thành tích của các vận động viên.
Cách chống thiếu ngủ
Thiếu ngủ có thể là
một yếu tố góp phần đưa đến những bệnh như Alzheimer
Caffeine: Chúng ta
càng thức lâu sẽ có tích tụ một hóa chất ở thùy trán của não được gọi là
adenosine khiến ta buồn ngủ. Chất caffeine chặn sự thủ cảm này, tạm thời ngăn
tích tụ adenosine và làm giảm việc muốn ngủ.
Ngủ ngắn: Có bằng chứng
cho thấy ngủ ngắn (tốt nhất là dưới 20 phút) có thể làm tăng sự tỉnh táo và
năng lực. Một số quan chức thường sử dụng “giấc ngủ ngắn đầy năng lượng” này.
Tranh thủ ngủ ngắn vào thời gian nghỉ họp ở một chỗ trong văn phòng hay nơi làm
việc mà không bị làm phiền là rất có ích. Theo Quỹ Quốc gia về Giấc ngủ Hoa Kỳ,
nhiều tổng thống đã tranh thủ ngủ trưa đều đặn, trong đó có John F Kennedy,
Ronald Reagan and George W Bush.
Những công cụ hỗ trợ
làm việc: Trong xã hội ngày nay, ngày càng có việc sử dụng điện thoại thông
minh hay thiết bị điện tử để hỗ trợ lập kế hoạch, nhắc nhở việc quan trọng cũng
như nắm được các thông tin quan trọng khi cần. Có một thời, một số người gọi đó
là “bộ não ngoại biên”.
Một quan chức cấp
cao thường có một đội ngũ hỗ trợ làm vô vàn công việc và thực hiện các kết nối
cần thiết cho hoạt động đều đặn cũng như xử lý các khó khăn hoặc các việc khẩn
cấp xuất hiện. Do vậy điều quan trọng là đội ngũ này phải đầy đủ và giỏi (trong
đó một số phải không thiếu ngủ) để hỗ trợ như một “bộ não có trật tự.”
Về lý thuyết, một tổng
thống có thể xử lý việc thiếu ngủ bằng cách sử dụng tổng hợp các chiến lược đó.
Cũng có thể đó là vì sao những ứng cử viên tổng thống vẫn sống được.
Michael S Jaffee
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.