Cúm gia cầm có thể gây ra đại dịch tồi tệ hơn Covid

Virus cúm gia cầm đang lây lan trong chim hoang dã, gia cầm và động vật có vú có thể dẫn đến một đại dịch tồi tệ hơn Covid-19 nếu đột biến để lây truyền giữa người với người, theo cảnh báo của người đứng đầu Trung tâm Nhiễm trùng Đường hô hấp thuộc Viện Pasteur (Pháp) được hãng tin Reuters dẫn lại.

Cúm gia cầm, do một loại virus có khả năng gây bệnh cao, đã khiến hàng trăm triệu con chim bị tiêu hủy trong vài năm qua, gây gián đoạn nguồn cung thực phẩm và đẩy giá lên cao, mặc dù các trường hợp lây nhiễm sang người vẫn còn rất hiếm.

"Điều chúng tôi lo sợ là virus thích nghi với động vật có vú, đặc biệt là con người, trở nên có khả năng lây truyền từ người sang người, và virus đó sẽ là một virus gây đại dịch," Marie-Anne Rameix-Welti, giám đốc y tế tại trung tâm nhiễm trùng đường hô hấp của Viện Pasteur, bình luận.

Viện Pasteur là một trong những phòng thí nghiệm châu Âu đầu tiên phát triển và chia sẻ các xét nghiệm phát hiện Covid-19, cung cấp các quy trình cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các phòng thí nghiệm trên toàn cầu.

Không có kháng thể chống cúm gia cầm H5

Bà Rameix-Welti nói thêm mọi người có kháng thể chống lại các loại cúm mùa phổ biến H1 và H3, nhưng không có kháng thể nào chống lại cúm gia cầm H5 đang ảnh hưởng đến chim và động vật có vú, giống như họ đã không có kháng thể chống lại Covid-19.

Và không giống như Covid-19, chủ yếu ảnh hưởng đến những người dễ bị tổn thương, virus cúm cũng có thể giết chết những cá thể khỏe mạnh, kể cả trẻ em, bà Rameix-Welti nhận định.

"Một đại dịch cúm gia cầm có lẽ sẽ khá nghiêm trọng, có khả năng còn nghiêm trọng hơn cả đại dịch mà chúng ta đã trải qua," bà nói trong phòng thí nghiệm của mình ở Paris.

Đã có nhiều trường hợp người bị nhiễm virus cúm gia cầm H5 trong quá khứ, bao gồm cả H5N1 hiện đang lưu hành trong gia cầm và bò sữa ở Mỹ, nhưng những trường hợp này thường tiếp xúc gần với động vật bị nhiễm bệnh. Ca bệnh H5N5 ở người đầu tiên từ trước đến nay đã xuất hiện ở bang Washington của Mỹ trong tháng 11/2025.

Người đàn ông này, vốn có bệnh nền, đã tử vong vào tuần trước.

Trong báo cáo mới nhất về cúm gia cầm, WHO cho hay đã có gần 1.000 đợt bùng phát ở người từ năm 2003 đến năm 2025 - chủ yếu ở Ai Cập, Indonesia và Việt Nam, trong đó 48% trường hợp đã tử vong.

Nguy cơ xảy ra đại dịch ở người vẫn còn thấp

Tuy nhiên, nguy cơ phát triển thành đại dịch ở người vẫn ở mức thấp theo nhận định của ông Gregorio Torres, người đứng đầu Ban Khoa học tại Tổ chức Thú y Thế giới.

"Chúng ta cần phải sẵn sàng để phản ứng đủ sớm. Nhưng hiện tại, bạn vẫn có thể vui vẻ đi dạo trong rừng, ăn thịt gà, trứng và tận hưởng cuộc sống của mình. Nguy cơ đại dịch là một khả năng. Nhưng về mặt xác suất, vẫn còn rất thấp," ông nói.

Bà Rameix-Welti cũng cho rằng nếu cúm gia cầm đột biến để có thể lây truyền giữa người với người, thế giới đã được chuẩn bị tốt hơn so với trước đại dịch COVID-19.

"Điểm tích cực với cúm này, so với Covid, là chúng ta có các biện pháp phòng ngừa cụ thể đã được áp dụng. Chúng ta có các ứng viên vắc xin sẵn sàng và biết cách sản xuất vắc xin nhanh chóng," bà nói.

"Chúng ta cũng có kho dự trữ thuốc kháng virus đặc hiệu, về nguyên tắc, sẽ có hiệu quả chống lại virus cúm gia cầm này."