Các
bác sĩ cho rằng phần lớn các ca đánh nhau là do va chạm giao thông hoặc say
rượu bia
Trong
dịp Tết Nguyên đán, đã có hơn 6.200 người phải nhập viện do đánh nhau, và ít
nhất 15 người tử vong, theo Tuổi Trẻ dẫn báo cáo của Bộ Y tế. Phóng viên ảnh
Đoàn Bảo Châu gọi đây là con số "khủng khiếp và cho thấy đây là vấn đề
nghiêm trọng của xã hội Việt Nam ”.
“Tôi
tin rằng hàng ngày trong xã hội Việt Nam chúng ta vẫn luôn có những xô
xát kiểu như vậy. Có xô xát nhưng người ta không thống kê đấy thôi, và tôi nghĩ
con số cũng sẽ rất lớn,”.
Đoàn Bảo Châu
Theo
phóng viên và cũng là nhà văn, nguyên nhân chính là do nền “giáo dục giáo điều”
không mang được những bài học thiết thực của cuộc sống vào trong giảng dạy,
không đào tạo cho học sinh các kỹ năng sống.
Tuy
nhiên, một nhà nghiên cứu văn hóa học từ Đại học Quốc gia TP. HCM lại cho rằng,
giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng ứng xử chỉ là cái ngọn, không phải gốc rễ của
vấn đề.
Giáo sư Trần Ngọc Thêm
Theo
Giáo sư Trần Ngọc Thêm, “việc con người trở nên hung bạo hơn là tình trạng
chúng ta đã chứng kiến từ nhiều năm nay rồi.”
Trong
đó, ba nguyên nhân, bối cảnh chính gây ra tình trạng này là việc phát triển
kinh tế thị trường không gắn liền với phát triển văn hóa, pháp luật chưa nghiêm
minh và người dân mất lòng tin vào hệ thống pháp quyền dẫn đến việc tự giải
quyết những mâu thuẫn riêng; và cách quản lý, thực thi các chính sách văn hóa
thiếu hiệu quả.
Ông
Thêm phân tích, trong bối cảnh kinh tế thị trường, chủ nghĩa duy vật chất lôi
kéo con người, trong khi đó yếu tố tinh thần, yếu tố đạo đức, vai trò của tinh
thần đạo đức cũng được nói đến nhiều, nhưng mới chỉ ở mức chính sách, văn kiện
mà chưa có biện pháp để chấn chỉnh để đưa vào thực tế.
“Kinh
tế, dù là kinh tế thị trường hay kinh tế kiểu gì đi nữa, thì kinh tế và văn hóa
phải đi đôi với nhau, sự giàu có phải đi cùng với trí tuệ và bản lĩnh,” Giáo sư
Thêm nói.
Tác
giả tiểu thuyết Khói cũng cho rằng, văn hóa thấp là một trong những nguyên nhân
gây ra bạo lực, do thanh niên ngày càng ít được tiếp xúc với sách vở, nghệ
thuật.
Nhưng
với giáo sư Thêm, người ta vẫn chưa hiểu thật đầy đủ khái niệm văn hóa. Sách vở
chỉ là những biểu hiện của văn hóa, còn giá trị sâu sa hơn đằng sau đó là giá
trị tinh thần, mà trên hết, là giá trị con người, giá trị đạo đức, giá trị sống.
“Giá
trị con người [ở Việt Nam] đã bị xuống cấp một cách rất nghiêm trọng, cái đó
thì mọi người cũng đã đều thấy và các nghị quyết của Trung ương cũng đã khẳng
định, thì đấy mới là cái quan trọng, cái văn hóa mà chúng ta cần quan tâm.”
Báo
cáo của Bộ Y tế do báo Tuổi Trẻ trích dẫn một trong những nguyên nhân gây xô
xát trong dịp từ ngày 27 tháng Chạp tới ngày Mùng 4 Tết là rượu say, tuy nhiên,
phóng viên ảnh lại coi rượu chỉ là một chất xúc tác, một kiểu ‘đồng phạm’, và
chỉ có phần nào vai trò trong toàn bộ vấn đề.
Tự
xử
Người
dân tự giải quyết mâu thuẫn vì không còn tin vào hệ thống pháp luật?
Trả
lời câu hỏi của BBC hôm 25/02 về việc liệu thói quen ‘tự xử’ của người Việt có
phải xuất phát từ cuộc chiến tranh nhân dân, và nay đến thời bình, người dân
cũng được khuyến khích, tuyên dương bắt cướp, viện sĩ Trần Ngọc Thêm nói:
“Một
trong những nguyên nhân mà sở dĩ Việt Nam thắng được là nhờ sự linh hoạt,
sự tham gia của toàn dân. “Nếu như sức sáng tạo tự phát để chống giặc ngoại xâm
đó lại tiếp tục duy trì trong thời bình thì rất nguy hiểm, nó sẽ dẫn đến tình
trạng vô tổ chức không quản lý được.”
Thêm
vào đó, “ranh giới giữa thế nào là tốt, thế nào là xấu, thế nào là được, thế
nào là không được thì không có ranh giới cụ thể gì để phân biệt.
“Trên
thực tế thì nhiều trường hợp trình báo không mang lại kết quả, thậm chí người
trình báo còn phải chịu phiền hà thêm nên mới dẫn đến chuyện tự xử.
Vụ
việc trên xảy ra vào khoảng 6h ngày 21/11, tại khu vực thôn Rinh Tần, xã Yên
Bằng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.
“Trong
vụ trộm chó chẳng hạn, nếu công an làm việc tốt để bảo vệ tài sản của người
dân, trong trường hợp này là con chó, và xử lý những kẻ trộm chó một cách thỏa
đáng, thì đã không có cảnh cả một làng kéo ra để đánh, để giết kẻ trộm chó dã
man như vậy.”
Anh
Đoàn Bảo Châu thì phân tích, việc trải qua nhiều lần chiến tranh có thể giúp
người Việt Nam có ưu điểm là “trở thành những chiến binh rất tốt”, nhưng có thể
đây cũng chính là điều khiến việc sử dụng bạo lực Việt Nam đã trở thành “thói
quen”.
Và
trong khi phóng viên ảnh cho rằng sẽ còn mất rất nhiều thời gian, công sức và
cần có khối lãnh đạo dám nhìn thẳng vào sự thật thì Việt Nam mới có thể cải
thiện được văn hóa, Giáo sư Thêm lại lạc quan hơn, ông tin Việt Nam sẽ cải
thiện được những giá trị tinh thần trong tương lai.
Một
trong những cách giải quyết là xây dựng hệ giá trị định hướng văn hóa, mà các
nước Đông Nam Á đã xây dựng được từ nhiều năm nay.
“Công
cuộc hội nhập hiện nay, toàn cầu hóa, công nghiệp hóa, đô thị hóa, nhìn chung
là được, hay bị chi phối bởi văn hóa phương Tây khá nhiều. Cho nên các quốc gia
ở những khu vực càng có nhiều khác biệt so với văn hóa đô thị, văn hóa công
nghiệp của phương Tây càng gặp nhiều khó khăn trong việc chuyển đổi hệ giá trị.”
*****
Đại
khái, có hai luồng ý kiến chính: Một, cho ở Việt Nam
có một số tờ báo lá cải chạy theo những thị hiếu tầm thường của quần chúng,
đăng những tin tức bá vơ, rẻ tiền; hai, cho ở Việt Nam không hề có báo lá cải vì tất
cả các ...
Kết quả 100 năm trồng người của chó họ Hồ là đây!
ReplyDelete