Trại Galang thuyền nhân Việt Nam nhận 2.000 người tị nạn từ Gaza

Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto đang chuẩn bị biến đảo Galang thuộc quần đảo Riau trở thành trung tâm điều trị cho 2.000 người Palestine bị thương ở Gaza. Kế hoạch này đã được ông Prabowo tiết lộ tại một cuộc họp nội các ở Dinh Merdeka, Jakarta hồi tháng Tám.

Hasan Nasbi, Trưởng Văn phòng Truyền thông của Tổng thống, cho biết: "Hôm qua, Tổng thống cũng đã chỉ thị Indonesia cung cấp hỗ trợ y tế cho khoảng 2.000 người dân Gaza là nạn nhân của chiến tranh".

Ông Hasan nói thêm rằng những người này bị thương do bom đạn và mảnh vỡ. Ông cho biết kế hoạch là thiết lập một trung tâm điều trị cho họ trên đảo Galang.

Trước đó, truyền thông Israel đưa tin Israel đã đạt được thỏa thuận với năm quốc gia sẵn sàng tiếp nhận người dân Gaza, trong đó có Indonesia, Ethiopia và Libya.

Ông Hasan cho biết đảo Galang được chọn vì nơi đây có sẵn các cơ sở bệnh viện và cơ sở vật chất hỗ trợ để điều trị cho những người dân Gaza bị thương. Nơi này cũng sẽ có chỗ ở cho các gia đình đi cùng nạn nhân.

Lý do lựa chọn đảo Galang là vì hòn đảo này tách biệt với người dân Indonesia sống trên các đảo khác.

Ông Hasan giải thích: "Trước đây, đây từng là trại tị nạn, sau đó cũng được sử dụng làm trung tâm điều trị Covid-19. Vì vậy, về mặt an ninh và sự thoải mái cho người dân, đây là một lựa chọn hợp lý".

Ông Hasan cũng nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ của Indonesia chỉ giới hạn trong lĩnh vực y tế.

"Đây không phải là một cuộc sơ tán, mà là để điều trị y tế. Vì vậy, khi họ đã hồi phục và hoàn thành việc điều trị, họ đương nhiên sẽ trở về Gaza. Chúng tôi không di dời người dân mà đang thực hiện một hoạt động nhân đạo để giúp đỡ càng nhiều người càng tốt," ông nói.

Tổng thống Prabowo đã giao nhiệm vụ cho Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao chuẩn bị kế hoạch này.

Đảo Galang nằm trong khu hành chính của thành phố Batam, tỉnh đảo Riau. Hòn đảo này nằm ngay dưới đảo Rempang, nơi từng xảy ra tranh chấp đất đai liên quan đến dự án Thành phố Sinh thái Rempang.

Bối cảnh sơ tán người Palestine

Thực tế, thông tin Indonesia sẽ tiếp nhận người dân Gaza đã được lan truyền từ ngày 19/1. Theo NBC, Indonesia là một trong những quốc gia được xem xét làm nơi tái định cư cho người dân Gaza.

Tuy nhiên, bài viết của NBC cũng cho hay nhiều người tin rằng việc tái định cư chỉ là vỏ bọc để Israel trục xuất người Palestine, và Israel sau cùng sẽ ngăn cản họ trở về quê hương. Ngay sau đó, Bộ Ngoại giao Indonesia đã tuyên bố rằng chính phủ chưa bao giờ nhận được bất kỳ thông tin nào liên quan đến kế hoạch này.

Thông tin này lại nổi lên vào tháng Ba vừa qua, khi truyền thông Israel đưa tin khoảng 100 người dân Gaza sẽ được đưa đến Indonesia trong một chương trình thí điểm nhằm khuyến khích người Palestine tự nguyện di cư khỏi Dải Gaza.

Theo thông tin mà truyền thông Israel đăng tải vào ngày 31/7, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu được cho là đang cố gắng đẩy nhanh kế hoạch khuyến khích người dân Gaza tự nguyện di cư ra nước ngoài nhằm giữ chân Bộ trưởng Nội vụ Itamar Ben-Gvir trong nội các.

Các thỏa thuận được cho là đã đạt được với 5 quốc gia sẵn sàng tiếp nhận người di cư, bao gồm Ethiopia, Libya và Indonesia.

Hiện tại, Bộ Ngoại giao Indonesia vẫn chưa đưa ra phản hồi về báo cáo này.

Lịch sử Galang: Từ thuyền nhân Việt Nam đến bệnh nhân Covid

Đây không phải lần đầu tiên đảo Galang được sử dụng để tiếp nhận người nước ngoài.

Trong thời kỳ Trật tự Mới, Tổng thống Soeharto đã biến hòn đảo này thành trại tị nạn cho hàng trăm ngàn người Việt Nam.

Họ đã dũng cảm vượt biển để thoát khỏi nội chiến. Nhóm người này sau đó được đặt biệt danh là "thuyền nhân".

Theo các báo cáo, khoảng 97 thuyền nhân Việt Nam đầu tiên đã đến Indonesia vào ngày 19/5/1975. Báo cáo của Liên Hợp Quốc năm 1979 cho biết 43.000 thuyền nhân đã đến Indonesia.

Tại hội nghị quốc tế về nơi ở cho người tị nạn Đông Dương ở Geneva năm 1975, Indonesia cùng với Malaysia, Thái Lan và Hong Kong đã tự nguyện cung cấp các trại tị nạn.

Sau đó, vào ngày 21/2/1979, ASEAN và Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR) đã tổ chức một cuộc họp tại Bangkok, Thái Lan.

Cuộc họp này đã chọn đảo Galang để tiếp nhận người tị nạn Việt Nam. Hòn đảo được chọn vì có vị trí chiến lược và dễ tiếp cận.

Tổng cộng có 140.738 người tị nạn đã đến đảo Galang vào năm 1979. Kể từ khi mở cửa, đảo Galang đã tiếp nhận hơn 250.000 người tị nạn Việt Nam cho đến khi trại này đóng cửa vào năm 1996.

Khi Covid-19 bùng phát vào năm 2020, đảo Galang lại được chọn để tiếp nhận và điều trị bệnh nhân nhiễm bệnh, nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus.

Bệnh viện Đặc biệt về Bệnh truyền nhiễm (RSKI) dành cho Covid-19 đã được xây dựng trên đảo và khai trương vào ngày 6/4/2020.

Bệnh viện này sau đó đã đóng cửa vào tháng 12/2022, sau khi chiến dịch tiêm chủng được triển khai rộng rãi và số ca nhiễm giảm mạnh.

Đảo Galang cũng từng được đề xuất làm nơi trú ẩn cho người tị nạn Rohingya, nhưng lựa chọn này sau đó đã bị loại bỏ.