Tôi
có người bạn mới từ Việt Nam qua, khó tìm việc làm vì vốn tiếng Anh kém cỏi, ai
cũng khuyên nên đi học và hành nghề Nail là tiện nhất vì học vừa nhanh, lại có
nhiều tiền. Cô hỏi, nghề Nail có nguy hiểm vì hoá chất độc hại không? Vì cô
đang có thai vài tháng, cô lo cho đứa nhỏ trong bụng. Trước tình cảnh thiếu
thốn của cô, tôi không biết khuyên làm sao cho phải, nên chỉ biết nói cho cô
nghe những sự thật mà cô sẽ phải đương đầu. Không phải tôi đưa ra những nhận
xét bi quan nhưng vì tôi có người thân từng làm nghề này nên xin đưa ra những
khuyến cáo đứng đắn không chỉ với cô bạn tôi mà với tất cả những ai đang làm
nghề này.
Nghề
Làm móng là nghề phải đối mặt với các hoá chất mỗi ngày mà chúng là những sát
thủ thầm lặng. Thợ móng, hít thở các hoá chất này qua một thời gian dài nguy cơ
ung thư và những căn bệnh liên hệ tới phổi gia tăng và có ngày sẽ nguy hiểm tới
tính mạng.
Momo
Chang, tác giả của một bài viết trên báo Hyphen Magazine đã thuật lại lời kể
của Uyên Nguyễn là chủ một tiệm nail. Bà này có một cô em dâu đã hành nghề
trong tiệm của bà trên 15 năm. Cô em khám phá ra cái thai 8 tháng bị chết trong
bụng và cô tin rằng vì cô đã hít quá nhiều hoá chất độc khi cô làm móng giả cho
khách hàng.
Năm
2007, báo Times đã gọi nghề Nail là một trong những nghề tệ hại nhất ở Hoa Kỳ
vì những sản phẩm hoá chất được dùng trong tiệm. Những người thợ làm móng đã
hít phải những hoá chất này liên tục trong 8, 10, 14 tiếng hoặc hơn mỗi ngày.
Formaldehyde is
one of the most common carcinogens in your indoor air
Theo
một nghiên cứu của đại học University Massachusetts trong vùng Boston , người ta khám phá ra những người thợ
Nail là những người thường mắc các chứng bệnh như khó thở, nhức đầu, ngứa ngáy
và đau nhức các khớp xương, gân hay bắp thịt. Theo Cora Roelofs, mặc dù chính
phủ đã đặt ra những luật lệ hầu bảo vệ độ an toàn cho người xử dụng, nhưng
những ngăn ngừa này cũng không giúp gì được cho những người thợ.
Một
trong những hoá chất độc nhất tìm thấy trong những tiệm Nail là chất carcinogen
formaldehyde, và những chất khác là toluene and dibutylphthalate. Những chất
này tạo nên quái thai và hư thai.
Toluene, and dibutyl-phthalate
Tôi
có một người thân cũng làm nghề này. Sau nhiều năm hành nghề, một buổi chị đi
chữa răng và người nha sĩ khám phá ra chị bị ung thư dưới lưỡi. Chị phải chịu
phẫu thuật để cắt chỗ ung thư đi và được hoá trị. Bác sĩ chuyên môn còn xẻ đùi
chị lấy thịt để vá vào chỗ lõm dưới lưỡi, nơi thịt ung thư bị khoét bỏ, đau đớn
không thể nào tả xiết. Xui làm sao, ông ta bỏ nhiều thịt đùi quá, lưỡi bị chạm,
chị nói chuyện không được, ông lại giải phẫu lấy bớt thịt ra. Chị chịu đau biết
bao nhiêu lần, rồi chị bị chứng trầm cảm vì sợ chết, phải uống thuốc an thần để
giảm đau và bớt sợ. Cơ thể chị lâu dần quen thuốc, ngày nào không có thuốc chị
thấy như kiến bò trong xương. Khi vết mổ lành hai năm sau, phổi chị bắt đầu mọc
những mụn ung thư nho nhỏ lan ra đầy phổi.
Giờ, bác sĩ bảo đành phải để thế,
không thể giải phẫu cắt chúng đi được vì chúng quá nhiều. Những mụn ấy phát
triển chậm nhưng ngày một lớn dần. Chị xem như hết cách chữa, bèn tin vào những
phương thuốc bậy bạ của bất cứ người nào mách bảo. Vợ chồng con trai chị cũng
mở một tiệm Nail rất khá giả, thế mà mỗi lần tiệm đông khách thiếu tay thợ, chị
lại xắn tay nhào vào giúp con. Thật là sinh nghề, tử nghiệp. Chị đúng là một
mẫu người phụ nữ Việt Nam xưa
tiêu biểu, chỉ biết làm việc hy sinh cho chồng cho con. Chị mở tiệm Nail kiếm
tiền giúp gia đình, quần quật với việc nhà, không ăn chơi mua sắm, không biết
giải trí se sua. Cuối đời chị đã được hưởng những gì ngoài mặc cảm làm Nail và
những cơn đau của ung thư hành hạ. Và gần đây nhất chị giúp vốn cho con
chị mở một tiệm tạp hoá loại 99 cents để bỏ dần tiệm Nail vì chị thấy được nguy
cơ lâu dài của nghề này.
Nghề
nào, nghiệp nấy. Làm nghề khuân vác, thì già cụp lưng, xương sống lệch lạc.
Người hành nghề Nail ngoài những bệnh về da dễ mắc còn phải đối diện với các
bệnh về đường hô hấp. Trong một bài báo của American Journal of Epidemiology có
một báo cáo y tế được thực hiện ngày 21 tháng 5, 2010, trong 325,228 thợ móng
tay có bằng cấp có 9,044 trường hợp bị ung thư. Con số tỷ lệ ung thư là 0.87 %.
Và tỷ lệ ung thư phổi là
1.21
% trên tổng số hành nghề, tức cứ 100 người thợ làm móng có 1.21 người mắc bệnh
ung thư phổi. Con số này là con số đáng tin cậy. Ngoài ra họ còn mắc các bệnh
liên hệ tới đường hô hấp và ngoài da khác.
Theo
The Industry Magazine Nails, Ở Mỹ có khoảng 60,000 tiệm Nail, con số người hành
nghề làm móng khoảng 350,000 người, 96 % là phụ nữ, hơn phân nửa là người Việt
Nam. Ông Nguyen Tin, chủ tịch hiệp hội Vietnamese Nail Care Profesional
Association, tiết lộ Ở California có
khoảng 42,000 thợ làm móng người Việt và con số người gia nhập làng Nail ngày
một gia tăng.
Tháng
12 năm 2004, một thanh tra y tế đột nhập vào một tiệm Nail ở San Jose để kiểm
tra sau khi nhận báo cáo của một khách hàng tố giác sau khi làm móng, da bị dị
ứng, ngứa, sưng tấy, đau rỉ nước, đi bác sĩ mãi không hết. Sau đó bộ y tế bắt
đầu mở hàng loạt những vụ kiểm tra khám xét các tiệm Nail. Tiếp theo vụ báo cáo
đó, có khoảng 30 trường hợp khách hàng bị chứng đau rỉ nước vì nhiễm trùng sau
khi làm móng được ghi nhận. Các cơ quan truyền thông lớn của Mỹ liên tục nói về
việc này. Họ than phiền các tiệm Nail Việt kém vệ sinh, không thoáng khí, hệ
thống hút hay lọc hơi không hội đủ tiêu chuẩn bảo đảm sức khoẻ cho khách hàng
lẫn thợ thuyền. Nhiều tiệm Nail không kiểm soát được rủi ro do hóa chất làm
móng giả gây ra cũng như từ sơn móng tay, keo gắn móng, chất lau sơn móng tay.
Sau đó nhiều tiệm Nail bị phạt vì phạm luật, không đủ tiêu chuẩn an toàn.
Mặc
dù mức độ hơi khói và bụi hóa chất ở dưới mức độ cho phép, nhưng chuyên viên
móng vẫn có thể mắc các bệnh như khó thở, hen suyễn do Ethyl Methacrylates gây
ra. Ngoài ra nhiều người bị cay mắt vì nồng độ Ema có trong bột làm móng. Khi
mài móng có những hạt bụi rất nhỏ bay ra. Trong bụi có pha lẫn các chất như keo
dán và methacrylate polymers. Chúng vượt rào cản ở mũi, cuống phổi và xâm nhập
vào góc phổi đưa tới tổn thương, tạo nên các bệnh về đường hô hấp. Do đó việc
đeo khẩu trang che bụi và ngăn được phần nào các hoá chất độc hại. Tuy nhiên
các hoá chất này dễ bay hơi và hoà tan trong không khí có hại cho cả khách lẫn
thợ.
Tác
dụng độc hại của các hoá chất trên cơ thể một người hành nghề xảy ra theo một
tiến trình chậm và lâu dài khiến người ta không thấy mối nguy hiểm lập tức và
ngay trước mắt. Vả lại việc học Nail nhanh, dễ, lại rẻ là một lợi điểm thu hút
những người mới đến định cư muốn nhảy vào. Khi học nghề, nhà trường chỉ dạy sơ
qua về cái độc nhưng lại tránh không nhắc đến cái hại thế nào mà chỉ nhấn mạnh
đến khía cạnh kiếm tiền nhiều và dễ.
Hình minh họa
Patty
Moran, một người thợ làm móng 38 tuổi, kể rằng bà làm trong một tiệm móng tay
trong khu shopping Mall cùng 13 người thợ khác, 10 tiếng một ngày, 6 ngày một
tuần. Bà đã không dùng khẩu trang che mặt, tiệm lại không có hệ thống quạt, hút
hơi, lọc không khí, trong khi người quản lý hút thuốc liên tục suốt ngày khiến
căn tiệm đầy những mùi. Ở trong tiệm bà không cảm thấy mùi hoá chất hay mùi gì
vì khứu giác bà đã quen với nó và bà bắt đầu bị bịnh khó thở và cảm thấy phổi
mình đầy những bụi. Sáu tháng sau, bà tìm việc khác làm vì bà không muốn chết
sớm.
Trong
tất cả những người đã và đang làm thợ móng, chắc chắn có nhiều người ý thức
được những rủi ro nghề nghiệp giống như bà Moran nhưng mấy ai có thể dứt khoát
hay có ý định bỏ nghề kịp lúc như bà. Nghề làm móng đã giúp đỡ rất nhiều người
Việt bước nhanh và bước mạnh trên con đường hội nhập khó khăn và khiến họ làm
nên bao nhiêu cơ nghiệp vẻ vang. Người mình thường nghĩ Nhất nghệ tinh,
nhất thân vinh và nghề Nail là nghề kiếm tiền được ai dại gì mà bỏ. Tuy
nhiên, nếu chúng ta biết được nghề này khó bỏ mà nó có nhiều rủi ro thì mình
nên đề cao cảnh giác và thường xuyên áp dụng những phương cách phòng ngừa hầu
ngăn chặn những nguy cơ xảy ra hay giảm thiểu những rủi ro. Đó là chưa kể đến
những nỗi cực nhục trong việc đối phó với sự cạnh tranh nghề nghiệp vì nghề nào
dễ ăn thì ai cũng nhảy vào. Vì cạnh tranh mà có người mở cửa tiệm suốt tuần sợ
mất khách. Những ngày lễ, họ phải mở cửa từ sáng sớm tới tối mịt. Có khi khách
đông, bận rộn đến nỗi không ăn, nín đi vệ sinh đến nỗi có người bị xỉu vì đói
vì mệt.
Ngoài
ra người thợ Nail còn có một mặc cảm thấp kém, giảm nhân cách vì cái vị trí bị
ngồi dưới thấp của họ là chà chân, cắt da, săn sóc, lau chân, mang giày cho
người ta. Sự tủi nhục không ít thì nhiều cũng làm cho tâm lý con người bị tổn
thương. Chưa kể gặp khách hàng khó tính, bắt bẻ, hành hạ làm theo đúng ý họ
khiến đồng tiền tưởng là dễ kiếm biến thành cục xương hóc trong họng.
Chị
tôi kể, có một bà thợ lớn tuổi đeo kính lão vẫn phải đi làm. Một hôm vì mắt
kém, thay vì cắt móng, bà đã cắt lầm vào da chân của một phụ nữ da đen trẻ to
con mập mạp. Chị lắc đầu nói trời ơi, tôi thấy con Mỹ đen bất thần bị đau
co cái chân to khoẻ của nó đạp bà một cái, tấm thân gầy nhỏ bé lăn lông lốc
dưới đất thật là đáng thương. Bà đau đến nỗi mấy hôm sau chưa đứng dậy nổi để
đi làm.
Hình minh họa
Nỗi
vinh nhục của nghề làm móng kể ra thì nhiều nhưng dĩ nhiên vào nghề thì ai cũng
tập làm quen chịu đựng và chấp nhận thương đau.
Nhưng
cái khó nhất của nghề làm móng có lẽ là Đường vào nghề Nail rất dễ nhưng
đường ra thì ....chắc chắn là khó vì ít ai bước ra dù cho họ phải đối mặt và
sống với mộtsát thủ thầm lặng.
Trịnh
Thanh Thủy
Tài
liệu tham khảo:
-
Cancer Incidence in Female Cosmetologists and Manicurists in California , 1988-2005
http://aje.oxfordjournals.org/content/172/6/691.short
-
Unseen peril: Manicurists, most of them Vietnamese, face health
riskwww.allvoices.com/.../4853547-unseen-peril-manicurists-most-of-them-vietnamese-face-health-risk
Aug
28, 2013
Suốt
một tuần qua dồn dập nhiều sự kiện diễn ra trên khắp nước Anh khiến người Việt
đang làm việc trong ngành nails lo lắng và bàn tán. Một loạt các tờ báo lớn của
Anh tập trung mô tả các tiệm nails của người Việt khai ...
Apr
19, 2011
Khi
quyết định nộp tiền đi học, bà chị họ ở tận miền Bắc Mỹ, bà chị qua năm 75 có
con mắt nhìn nghề Nails không mấy thiện cảm, gọi điện thoại long distance, lên
lớp tôi một hơi không nghỉ: - Nì tao không ưa mi đi học cái ...
Jun
24, 2012
Một
hôm, cô cháu vợ gọi phone kiếm vợ Tuấn, hai dì cháu to nhỏ thế nào đó, sau đó
vợ Tuấn cho Tuấn biết là đã tìm được job rồi, cô cháu vợ có mấy Nails salon
muốn nàng làm manager cho một salon ở La Habra. Cô cháu ...
Jan
21, 2014
Tiếng
tăm đồn xa, các bài hát vui tai nhạc Mỹ được Đam sửa lời thành viết về nails
trở nên phổ biến, xuất hiện trên nhiều đài radio và tivi địa phương, một vài
chương trình phải kể đến như Oprah và Rachel Ray. hãng Cindi ...
Apr
15, 2011
Luật
mới nghề Nail. image. SAN FRANCISCO
(VB) -- Một số tiểu bang và nhiều thành phố Hoa Kỳ đã ra các quy định mới về
nghề nail để giữ gìn sức khỏe cho nhân viên thẩm mỹ và khách hàng tránh bị
nhiễm độc hóa chất.
Nov
30, 2011
Giờ
ông Trang là chủ của công ty Odyssey Nail Systems, một công ty đa quốc gia
chuyên bán các sản phẩm làm móng và cung cấp các khóa huấn luyện cho các chủ
tiệm làm móng. Ông Trang Nguyễn đã gặt hái được rất ...
Dec
20, 2013
Trước
những thử thách này, nghề Nail của người Việt ở Mỹ quả thật đang trong một giai
đoạn vô cùng cam go mà giới chủ tiệm cần phải chuẩn bị về mọi mặt để có thể
sống còn. Những vụ phạt vạ của cơ quan lao động.
Các sắc dân khác đến USA làm lại cuộc đời với bao ngành nghề . Đáng chú ý là nghề "nail" không phải bắt đầu với người Việt Nam tại USA, trước đó đã tồn tại nghề "nail" rồi . Tại sao các sắc dân khác ít làm nghề này, ngoài người Việt Nam chúng ta . Chắc chắn có nhiều lý do . Nhưng một lý do mà ít người Việt Nam nào dám can đãm nhìn nhận, đó là lòng tự tôn của chúng ta bị bào mòn sau nhiều năm thống trị của bọn cộng sản . Nếu được chọn lựa, có ai muốn đi làm "nail" không? Tin rằng chung ta thích được người khác làm "nail" cho đôi chân mình, hơn la` mình phải làm "nail" cho đôi chân người khác .
ReplyDelete"Nghề Nails Đâu Có Bèo" la` nói tự an ủi bản thân thôi. Chưa có đất nước nào trở thành cường quốc bằng nghề "nail". Nam Hàn là một điển hình .