BM: Thuế 25 - 35% đối với hàng nhập khẩu từ Canada _ Mexico

Sunday, February 2, 2025

Thuế 25 - 35% đối với hàng nhập khẩu từ Canada _ Mexico _ Trung cộng

Nhà Trắng đã xác nhận rằng Tổng thống Donald Trump sẽ áp đặt mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico, cùng mức thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung cộng.

Các mức thuế này sẽ có hiệu lực từ nửa đêm thứ Ba giờ địa phương Mỹ, tức rạng sáng thứ Tư 5/2 giờ Việt Nam, theo các sắc lệnh hành pháp do ông Trump ký.

"Thông báo thuế quan hôm nay là cần thiết để buộc Trung cộng, Mexico và Canada chịu trách nhiệm về những cam kết ngăn chặn đường đi của các loại ma túy độc hại vào Hoa Kỳ," Nhà Trắng cho biết trên mạng xã hội X.

Tài nguyên năng lượng từ Canada sẽ là một ngoại lệ và chỉ bị áp thuế 10%.

Thư ký báo chí của Trump cho biết các mức thuế này là một phần trong nỗ lực giải quyết vấn đề nhập cư và lượng fentanyl một chất gây nghiện cực mạnh đang tràn qua biên giới Mỹ.

Trong một bài đăng khác trên X, Nhà Trắng tuyên bố rằng thuế quan nhằm vào Trung cộng cũng được thiết kế để giải quyết cuộc khủng hoảng fentanyl tại Mỹ.

"Tổng thống Trump áp đặt mức thuế 10% đối với Trung cộng cho đến khi chúng tôi đảm bảo được sự hợp tác đầy đủ của chính phủ Trung cộng trong cuộc chiến chống fentanyl," bài đăng nêu rõ. "Trung cộng đóng vai trò trung tâm trong cuộc khủng hoảng fentanyl đang hủy hoại mạng sống của người Mỹ."

Nhà Trắng cũng cáo buộc Đảng Cộng sản Trung cộng "tích cực hỗ trợ hoạt động kinh doanh này."

Trump tuyên bố vào thứ Sáu 31/1 rằng dầu mỏ của Canada sẽ bị áp mức thuế 10%, có thể có hiệu lực vào ngày 18/2.

Tổng thống cũng nói rằng ông có kế hoạch áp thuế đối với Liên minh châu Âu trong tương lai, cùng cáo buộc rằng khối này không đối xử tốt với Mỹ.

Trung cộng đâm đơn kiện, Canada và Mexico trả đũa

Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố rằng các biện pháp này sẽ có tác động trực tiếp đến giá cả và nền kinh tế Mỹ

Ông Trudeau cho biết Canada sẽ áp mức thuế trả đũa đối với những hàng nhập khẩu từ Mỹ bị Trump áp thuế, cụ thể là 25% đối với lượng hàng hóa trị giá 155 tỷ đô la Canada từ Mỹ (96,5 tỷ USD).

Ông Trudeau cho biết 30 tỷ đô la Canada sẽ có hiệu lực vào thứ Ba và thêm 125 tỷ đô la nữa sẽ được áp dụng trong 21 ngày để các doanh nghiệp Mỹ có thời gian thích ứng.

Phòng Thương mại Canada nói động thái tăng thuế quan của Trump là một "quyết định vô cùng đáng lo ngại".

Tuyên bố này cho rằng thuế quan sẽ có "hậu quả tức thời và trực tiếp đối với cuộc sống của người dân Canada và Mỹ" và sẽ "làm tăng chi phí của mọi thứ đối với tất cả mọi người một cách đáng kể".

"Mỗi ngày các mức thuế này được duy trì, các gia đình, cộng đồng và doanh nghiệp đều bị tổn thương," tuyên bố nhấn mạnh, đồng thời cho rằng nếu Trump thực sự muốn giảm chi phí cho người Mỹ, ông nên tăng cường quan hệ với Canada thay vì áp thuế.

"Nếu chúng ta không thể giao thương về phía nam (tức nước Mỹ), hãy đa dạng hóa đối tác thương mại của chúng ta và dỡ bỏ các rào cản thương mại nội bộ không cần thiết để giữ cho hàng hóa và dịch vụ tiếp tục lưu thông về phía bắc, đông và tây. Một nền kinh tế Canada mạnh mẽ, đoàn kết và cạnh tranh sẽ phát triển bất chấp mọi thử thách," tuyên bố kết luận.

Về phía Mexico, Tổng thống Claudia Sheinbaum cho biết các biện pháp trả đũa, bao gồm thuế quan, sẽ được áp dụng đối với Mỹ.

"Tôi chỉ thị cho bộ trưởng Kinh tế thực hiện Kế hoạch B mà chúng tôi đã xây dựng, bao gồm các biện pháp thuế quan và phi thuế quan để bảo vệ lợi ích của Mexico," bà Sheinbaum viết trên X nhưng không cung cấp thêm chi tiết về các biện pháp này.

Bà cũng bác bỏ cáo buộc rằng chính phủ của bà có liên minh với các tổ chức tội phạm, gọi đó là "vu khống".

Trong thông báo về thuế quan trước đó, Nhà Trắng đã cáo buộc chính phủ Mexico có "một liên minh không thể chấp nhận được" với các tổ chức buôn lậu ma túy của Mexico và cung cấp "nơi trú ẩn an toàn cho các băng đảng sản xuất và vận chuyển ma túy nguy hiểm".

Bộ Thương mại Trung cộng cũng đã phản hồi về mức thuế 10% của Trump đối với tất cả hàng hóa Trung cộng.

"Trung cộng bày tỏ sự bất bình mạnh mẽ và kiên quyết phản đối điều này," bộ này tuyên bố, đồng thời cho rằng đây là một "sự vi phạm nghiêm trọng" các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Bộ này cho biết các biện pháp như vậy gây tổn hại đến hợp tác kinh tế và thương mại bình thường giữa Trung cộng và Mỹ.

Trung cộng tuyên bố sẽ đệ đơn kiện Mỹ lên WTO về "hành vi sai trái" này và sẽ thực hiện các biện pháp đối phó để "bảo vệ quyền lợi và lợi ích của mình".

"Trung cộng kêu gọi Mỹ sửa chữa cách tiếp cận sai lầm của mình, hợp tác với Trung cộng để đối mặt với vấn đề, tham gia đối thoại thẳng thắn, tăng cường hợp tác và quản lý khác biệt trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi và tôn trọng lẫn nhau."

Lo ngại và cơ hội cho các nền kinh tế Đông Nam Á

Tàu Vũng Tàu Express chở container hàng hóa di chuyển gần bờ biển Anh

Các doanh nghiệp ở Đông Nam Á đang theo dõi sát sao tin tức về thuế quan. Chuỗi cung ứng của họ mở rộng đến tận Mexico và Canada, do khoảng cách rất gần của các nước này với Mỹ, thị trường cuối cùng của một số mặt hàng xuất khẩu.

Tuy nhiên, khu vực Đông Nam Á vẫn phụ thuộc vào sức mạnh kinh tế của Trung cộng, nguồn cung cấp nguyên liệu, thiết bị và linh kiện số một. Malaysia, Singapore và Thái Lan là những nhân tố quan trọng trong chuỗi cung ứng điện tử của khu vực. Philippines và Việt Nam cũng đóng vai trò quan trọng trong khâu lắp ráp.

Việc loại bỏ hoàn toàn Trung cộng khỏi quy trình sản xuất sẽ rất tốn kém và khó khăn.

Nhưng với việc Trump tiếp tục áp thuế 10% đối với hàng hóa Trung cộng, cùng với các biện pháp trả đũa dự kiến từ Bắc Kinh đối với hàng hóa Mỹ, chuỗi cung ứng có thể bị gián đoạn, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn hàng.

Chúng ta đã từng chứng kiến điều này trước đây – Trump đã áp thuế trừng phạt đối với hàng hóa Trung cộng vào năm 2018 và 2019, dẫn đến việc một số cơ sở sản xuất rời khỏi Trung cộng để chuyển sang Đông Nam Á.

Với các mức thuế mới đối với Trung cộng, Mexico và Canada, rất có thể sẽ có thêm việc tái cấu trúc trong hệ sinh thái sản xuất.

Chiến lược đằng sau các mức thuế của Trump

Trump coi thuế quan là một cách để bảo vệ doanh nghiệp Mỹ và tăng nguồn thu cho chính phủ. Tuy nhiên, ông cũng xem chúng như một công cụ để gia tăng vị thế kinh tế của Mỹ đối với các chính phủ nước ngoài.

Những quốc gia phụ thuộc vào Mỹ, thị trường tiêu dùng lớn nhất thế giới, dễ bị tổn thương trước các mối đe dọa như vậy – đây là lý do tại sao mục tiêu của Trump thường là những đồng minh thân cận của Mỹ.

Lấy Colombia làm ví dụ. Đây là một đồng minh quan trọng của Mỹ ở khu vực Mỹ Latinh. Khi Tổng thống Gustavo Petro tuyên bố không chấp nhận công dân bị trục xuất từ Mỹ, Trump đã đáp trả bằng cách áp thuế 25% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Colombia và đe dọa tăng lên 50% trong vòng một tuần. Cuối cùng, Colombia đã nhượng bộ.

Với Canada và Mexico, Trump cũng liên kết các mối đe dọa thuế quan với vấn đề nhập cư và buôn bán ma túy.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tranh luận về các chi tiết của kế hoạch thuế quan – phạm vi áp dụng sẽ rộng đến đâu và tốc độ triển khai sẽ nhanh như thế nào.

Có thể sẽ cần thời gian trước chiến lược đầy đủ của Trump trở nên rõ ràng hơn.

Phản ứng của doanh nghiệp

Hiệp hội Các nhà xây dựng nhà ở quốc gia Mỹ (NAHB) nhấn mạnh rằng Trump từng cam kết giải quyết tình trạng thiếu hụt nhà ở tại Mỹ, nhưng lại áp thuế đối với Mexico và Canada – điều này sẽ làm tăng chi phí xây dựng nhà và giá nhà ở Mỹ.

Nate Herman, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách chính sách của Hiệp hội May mặc và Giày dép Mỹ, nói: "Đây không phải là thời điểm để áp thêm chi phí lên chuỗi cung ứng Mỹ.

Ngành công nghiệp của chúng tôi cần được giảm thuế và có một chính sách thương mại thông minh, cùng với các mối quan hệ thương mại bền vững."

Công đoàn Thép Mỹ (USW) tuyên bố: "USW từ lâu đã kêu gọi cải cách hệ thống thương mại đang bị phá vỡ, nhưng tấn công các đồng minh quan trọng như Canada không phải là hướng đi đúng."

Vào ngày 7/1, khi được hỏi về quan hệ thương mại giữa Mỹ và Canada, ông Trump từng nói: "Chúng ta không cần xe hơi của họ... Tôi thà sản xuất chúng ở Detroit."

Canada không có thương hiệu ô tô riêng, nhưng sản xuất khoảng hai triệu chiếc xe mỗi năm.

"Khoảng 1,6 triệu chiếc trong số đó được xuất khẩu sang Mỹ," theo Flavio Volpe, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà sản xuất phụ tùng ô tô Canada. Hơn một nửa số xe này thuộc các hãng xe Mỹ như General Motors, Ford, Chrysler và Dodge.

Theo Volpe, để đáp ứng nhu cầu nội địa, Mỹ sẽ cần xây dựng thêm 25 nhà máy sản xuất – một quá trình kéo dài từ 10 đến 15 năm và "có thể khiến General Motors và Ford phá sản".