Khoảng một tuần trước
lễ Giáng Sinh, cô Trần Thu có mặt bên ngoài một khu trung tâm nổi tiếng ở TP
HCM, chụp những bức ảnh cảnh giăng đèn kết hoa và ông già Noel khổng lồ ôm toà
nhà.
Không có gì mô tả rõ
hơn cảnh "Giáng Sinh ở Việt Nam" bằng những đám đông người đến xem và
trông thấy quanh các trung tâm mua bán trang hoàng rực rỡ.
Trẻ em trong trang phục ông già Noel xếp hàng tại một trường mầm non ở Hà Nội.
Cô Thu nói: “Mọi
trang hoàng rất đẹp nên chúng tôi đến để chụp ảnh. Năm nay còn đẹp hơn nữa, nhất
là ban đêm khi đèn được thắp sáng.”
Lễ Giáng Sinh đang
ngày càng phổ biến ở Việt Nam, một nước cộng sản mà người ta có thể không trông
đợi một ngày lễ tôn giáo lại được nhiều sự thúc đẩy như thế. Tuy nhiên những
người Việt ngày càng giàu có hơn đang ủng hộ lễ Giáng Sinh chính bởi vì sự hấp
dẫn phi tôn giáo và sức thu hút thương mại.
Dân địa phương cũng
ngày càng tiếp xúc với văn hoá Tây phương hơn bao giờ hết, tuy rằng phong cách
mừng lễ Giáng Sinh có thể khiến một số người Tây phương không nhận ra được.
Ngày lễ thương mại
Người đi mua sắm chụp
ảnh tại một trung tâm ở TP HCM.
Cạnh một bùng binh
trong một khu phố lao động, cô Trần thị Kim Oanh bán những bộ trang phục Ông
già Noel treo tòong teng ở lề đường. Cô nói xe cộ lưu thông chậm lại.
Cô Oanh nói: “Trước
kia, tôi có thể bán nhiều hàng hơn. Có nhiều cạnh tranh quá. Trước kia, các doanh
nghiệp và siêu thị không bán những thứ này, nhưng bây giờ họ thấy là họ có thể
làm được, nên họ cũng bán.”
Kinh nghiệm của cô
Oanh nêu ra thắc mắc liệu luật cung cầu có thúc đẩy chiều hướng Giáng Sinh hay
không. Ở Bắc Mỹ, một số người lo ngại các mùa mua bán kéo dài hơn là dấu hiệu của
một dịp lễ mang tính vật chất nhiều hơn. Nhưng ở Việt Nam, không có sự suy ngẫm
nhiều như thế về vai trò của các doanh nghiệp trong việc đem lễ Giáng sinh lại
với dân địa phương.
Ông Rylan Higgins, một
nhà nhân chủng học tại trường Đại học Saint Mary’s ở Canada, nói rằng các công
ty đã đẩy mạnh việc tiếp thị vào dịp này trong năm, từ tuyết giả rải trước các
toà nhà cho đến âm thanh của bài bát “Last Christmas” tràn ra đường phố từ các
cửa hiệu.
Làm việc tại Việt
Nam từ năm 2002 đến năm 2011, ông Higgins nói: “Chủ nghĩa tiêu thụ chiếm một phần
lớn bởi vì ta thấy những công ty lớn này nhận ra một cách mới để bán mọi thứ
cho người dân Việt Nam.” Ông nói thêm, “Ta có một giới trung lưu đang mở rộng,
và ta thấy các đại công ty tìm cách khai thác sự kiện này.”
Thời gian cho bạn bè
Bóng bay ông già
Noel bán gần Hồ Hoàn Kiếm ở Hà Nội.
Người Việt có thể dễ
chấp nhận ảnh hưởng của các công ty hơn bởi vì đối với nhiều người, đầu tiên là
lễ Giáng Sinh không hề dựa trên các giá trị cá nhân. Đó không phải là lúc để ăn
bữa tối ở nhà với gia đình và cảm ơn lẫn nhau. Thay vì thế, đó là dịp để ra phố,
mua sắm, chụp hình với bạn bè trước những cảnh trưng bày sặc sỡ, nhất là vào
đêm Giáng Sinh.
Ông Higgins nói:
“Khi tôi ở Việt Nam vào dịp Giáng Sinh, cảm giác không giống với Giáng Sinh ở Bắc
Mỹ chút nào cả.”
Linh mục công giáo
Đinh Hữu Thoại đồng ý và nói: “Điều đặc biệt về Việt Nam là giới trẻ không ở
nhà vào đêm trước lễ Giáng Sinh. Xe cộ giao thông thật là nhiều, họ đổ ra đường.
Không giống như ở phương Tây, nơi người ta ở nhà và dành cho gia đình nhiều
hơn.”
Dĩ nhiên, Cơ đốc
giáo không vắng mặt trong ngày lễ. Linh mục Thoại nói nhiều người đã đến dự
thánh lễ Giáng sinh trong những năm vừa qua đến nỗi nhà thờ của ông phải thêm một
chỗ để xe ở dưới tầng hầm. Sự thay đổi diễn ra vào một thời điểm khi nhà chức
trách đã nới lỏng một số hạn chế đối với tôn giáo, mặc dầu nhiều người dự thánh
lễ cho vui và để nghe nhạc, chứ không phải để thờ phụng.
Linh mục Thoại chấp
nhận chuyện đó và nói rằng ông vui mừng nhìn thấy ngày lễ của Cơ đốc giáo được
nhiều người biết đến hơn.
Trong một cuộc phỏng
vấn tại nhà thờ của ông, bao quanh bởi một cây Giáng sinh giả và những hình ảnh
của Đức giáo hoàng Phanxico, linh mục Thoại nói: “Giáng Sinh không phải chỉ
dành cho những người theo đạo. Vì thế khi tôi thuyết giảng, tôi cũng làm việc ấy
để những người không theo đạo hiểu được. Tôi rao giảng về tình thương.”
Lien Hoang
Nha o qua chat hep, tu tung cho nen Ho phai do ra duong.
ReplyDeleteMay thang can bo thi an choi xa lang. Chi bat chuoc la hay thoi
Can Bo Cong San ngu xuan.