Vilma Larsson, 25 tuổi, trước đây làm việc tại một cửa hàng tạp hoá, một viện dưỡng lão và một nhà máy. Nhưng cô nghỉ việc một năm trước để ở nhà làm "bạn gái nội trợ", và nói rằng cô chưa bao giờ hạnh phúc đến thế.
"Cuộc sống của mình dịu hơn. Tôi không còn phải bon chen nữa, cũng chẳng có gì là quá căng thẳng."
Bạn trai cô làm việc từ xa trong ngành tài chính. Trong khi bạn trai cô làm việc trên máy tính thì cô đi tập thể dục, la cà quán cà phê, hoặc nấu ăn.
Cặp đôi này lớn lên ở các thị trấn nhỏ miền trung Thuỵ Điển, nhưng hiện đi du lịch rất nhiều, và đang tận hưởng kỳ nghỉ đông ở Cyprus.
“Hàng tháng anh ấy đều đặn trả cho tôi một khoản lương trích từ số tiền kiếm được. Nhưng nếu cần nhiều hơn, tôi sẽ hỏi anh ấy. Còn nếu cần ít thì tôi sẽ không hỏi - chỉ đơn giản là giữ số tiền còn lại làm tiết kiệm," cô Larsson nói.
Cô đã chia sẻ phong cách sống của mình trên Instagram, YouTube và TikTok, và các tài khoản của cô thu hút được 11,000 người theo dõi. Một số bài đăng của cô có gần 400,000 lượt yêu thích, dù cô nói mình không kiếm được thu nhập từ các bài này.
Cô dùng hashtags “hemmaflickvän” và “hemmafru” (tiếng Thuỵ Điển có nghĩa bạn-gái-toàn-thời-gian hay bà-nội-trợ) và mô tả bản thân là một "cô gái dịu hiền" (soft girl) - một cách định danh cổ vũ một lối sống nhẹ nhàng, nữ tính hơn là tập trung vào sự nghiệp.
Lối sống 'cô gái dịu hiền' này đã trở thành một xu hướng phụ trên mạng xã hội ở nhiều nơi trên thế giới kể từ cuối những năm 2010. Thế nhưng ở Thuỵ Điển - với các chính sách được thiết kế có từ năm thập kỷ qua nhằm thúc đẩy các thành viên trong gia đình cùng góp gạo thổi cơm chung - sự phổ biến gần đây của khái niệm này đã gây ra cả ngạc nhiên và chia rẽ.
Ungdomsbarometern – một cuộc khảo sát hàng năm lớn nhất Thuỵ Điển về giới trẻ - lần đầu tiên thu hút sự chú ý của cả nước về chuyện Thuỵ Điển cổ vũ trào lưu cô gái diệu hiền một năm trước, sau khi kết quả cho thấy đây là lựa chọn phổ biến của nữ giới từ 15-24 tuổi, đã được yêu cầu dự đoán về các trào lưu cho năm 2024.
Một cuộc khảo sát khác do Ungdomsbaromatern công bố tháng Tám này cho thấy trào lưu này thậm chí đang trở thành ước nguyện của các nữ sinh trẻ tuổi hơn khi 14% nữ sinh từ 7-17 tuổi nhận mình là cô gái dịu hiền.
"Điều này liên quan đến việc tránh xa lý tưởng ‘cô chủ’ (girl boss) mà chúng ta đã thấy trong nhiều năm qua, vốn đòi hỏi yêu cầu rất, rất cao về sự thành công trong mọi khía cạnh của cuộc sống,” Johanna Göransson, một nhà nghiên cứu tại Ungdomsbarometern, giải thích.
Không có số liệu chính thức về số liệu "cô gái dịu hiền" trẻ tuổi bỏ việc hoàn toàn chỉ sống nhờ bạn đời như cô Larsson, nhưng bà Göransson nói rằng con số đó có thể chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ.
Tuy nhiên, điều đó đã dấy lên thành một chủ đề tranh luận chính ở Thuỵ Điển, từ các bài xã luận trên các tờ báo chính thống đến các cuộc thảo luận chuyên đề ở Almedalen - một sự kiện chính trị đa đảng hàng năm - và trên truyền hình công của Thuỵ Điển.
Gudrun Schyman – đồng sáng lập và cựu lãnh đạo đảng nữ quyền Feministiskt initiativ của Thuỵ Điển - nói rằng cô cũng đã tham gia vào các cuộc tranh luận gần đây về chủ đề này. Cô tin rằng phụ nữ sống nhờ vào người yêu là "rất nguy hiểm", và "là một bước lùi" đối với bình đẳng giới".
Cô Schyman lập luận rằng giới trẻ Thuỵ Điển bị ảnh hưởng từ liên minh chính phủ cánh hữu của đất nước, vốn có liên kết với đảng Dân chủ Thụy Điển theo chủ nghĩa dân tộc, cũng như "sự phát triển lan rộng hơn" của chủ nghĩa dân tuý ở châu Âu và Hoa Kỳ.
Cô cũng cho rằng có sự thiếu nhận thức về đời sống ở Thuỵ Điển trước khi đón nhận các chính sách được thiết kế để thúc đẩy bình đằng giới, như là chính sách hỗ trợ chăm sóc trẻ em được chính phủ trợ cấp đáng kể, và chính sách cha mẹ được thay phiên nhau nghỉ để chăm sóc con.
"Các cô gái trẻ ngày nay không mang theo gánh nặng lịch sử mà phụ nữ đã phải vất vả đấu tranh cho các quyền của mình - quyền làm việc, quyền nhận lương, và quyền độc lập về tài chính."
Ở cực bên kia của phổ chính trị, đảng Dân chủ Thụy Điển có thái độ tích cực đối với xu hướng những cô gái dịu hiền.
"Tôi cho rằng con người ta nên được lựa chọn cuộc sống của riêng mình," Denice Westerberg, người phát ngôn quốc gia cho cánh thanh niên của đảng Dân chủ Thuỵ Điển nói. "Và nếu bạn có khả năng kinh tế để thực hiện điều đó sống nhờ người yêu thì tốt cho bạn thôi.
"Chúng ta vẫn sống trong một đất nước với đầy đủ các cơ hội để xây dựng một sự nghiệp. Chúng ta vẫn có đủ mọi quyền, nhưng chúng ta có quyền lựa chọn để sống một cách truyền thống hơn."
Bên cạnh các tranh luận về ý thức hệ, các cuộc thảo luận tập trung vào các yếu tố xã hội và văn hoá có thể tác động lên nữ thanh niên, khiến họ bỏ việc - hoặc ít nhất là khơi gợi trong họ khát vọng có một cuộc sống 'dịu hiền' hơn.
Thuỵ Điển nổi tiếng về cân bằng đời sống và công việc - hầu hết nhân viên mỗi năm được nghỉ sáu tuần, và chưa đầy 1% làm việc 50 giờ một tuần.
Nhưng dù vậy, khảo sát của Ungdomsbaromatern chỉ ra rằng có một sự gia tăng mức độ căng thẳng trong giới trẻ, và cô Göransson tin rằng trào lưu 'những cô gái dịu hiền' có thể là một sự phát triển từ các trào lưu toàn cầu hiện nay như 'làm việc vừa đủ (“quiet quitting”) - vốn khuyến khích nhân viên không làm việc quá sức.
Trong khi đó, thế hệ Gen Z (sinh trong khoảng 1997- 2012) đang tạo ra, và bị ảnh hưởng bởi, các nội dung từ mạng xã hội cổ xuý vui chơi giải trí hơn là các mục tiêu sự nghiệp.
"Nếu nhìn vào các nội dung về lối sống trên mạng xã hội hiện nay thì công việc đâu có được tô vẽ đến nỗi thế. Các nội dung về tập thể dục và sức khoẻ nhiều hơn nhiều," cô Göransson nói.
"Và nếu đó là bức tranh mà giới trẻ thấy, rằng cuộc sống đời thường có vẻ sẽ giống thế, thì tất nhiên, có thể bạn sẽ không mấy hào hứng để bỏ ra tám tiếng một ngày ở văn phòng."
Nhưng có lẽ vấn đề được bàn luận nhiều nhất là liệu đây có phải là trào lưu nhằm phản ứng lại những hạn chế của các chính sách bình đẳng giới tiên phong của Thuỵ Điển hay không.
Cùng với Slovenia, Thuỵ Điển có tỷ lệ người mẹ đi làm nhiều nhất châu Âu, tuy nhiên các con số của chính phủ cho thấy nữ giới trong các cặp đôi dị tính vẫn phải làm việc nhà và chăm con nhiều hơn nam giới.
Họ cũng chiếm 70% thời gian cha mẹ được nghỉ phép chăm sóc con mà nhà nước tài trợ, và thiên về nghỉ ốm vì căng thẳng hơn. Trong khi đó, dù khoảng cách thu nhập giữa nam và nữ ở Thuỵ Điển thấp hơn mức trung bình của châu Âu là 12,7%, con số này đã dừng ở mức khoảng 10% kể từ năm 2019.
Cô Larsso, trong tương lai muốn mình sẽ sinh con, nói quyết định trở thành bạn-gái-nội-trợ của cô một phần là do chứng kiến hình ảnh các phụ nữ lớn tuổi hơn vật lộn để cân bằng giữa sự nghiệp và đời sống gia đình.
"Tôi cho rằng rất nhiều phụ nữ kiệt sức vì làm việc," cô nói. "Và tôi chỉ nghĩ tới mẹ tôi, bà tôi, chị tôi, tất cả. Họ luôn căng thẳng."
Tại Cơ quan Bình Đẳng Giới do nhà nước tài trợ, Peter Wickström, giám đốc phòng phân tích và giám sát chính sách, cũng tin rằng trào lưu 'các cô gái dịu hiền' có thể được xem như một "phản ứng hợp lý" trước các "đòi hỏi" mà phụ nữ trẻ đã nếm trải.
Shoka Åhrman, kinh tế gia tại một trong những quỹ hưu trí lớn nhất Thuỵ Điển, SPP, nói rằng bà không tin sẽ số lượng các cô gái trẻ hoặc bà vợ người Thuỵ Điển bỏ việc theo trào lưu này đủ nhiều đến mức gây ảnh hưởng tới nền kinh tế đất nước.
Tuy nhiên, bà đang thực hiện các công việc để nâng cao nhận thức cho phụ nữ Thuỵ Điển rằng rời bỏ lực lượng lao động (cũng như đi làm bán thời gian) có thể ảnh hưởng tới tài chính cá nhân, từ tiền tiết kiệm tới lương hưu tới mức lương nếu họ quay lại làm việc.
Bà Åhrman hi vọng rằng các cuộc tranh luận về 'cô gái dịu hiền' hiện nay sẽ là lời cảnh tỉnh cho cả các chính trị gia và các doanh nhân rằng vẫn còn nhiều việc phải làm để giải quyết bất bình đẳng gây ra do cấu trúc kinh tế xã hội đang diễn ra ở Thuỵ Điển.
"Tôi cho rằng nguồn gốc của vấn đề, đó là sức khoẻ tinh thần, là kiệt sức, và tất cả điều này, là cái đáng lo ngại hơn, bởi điều đó ảnh hưởng không chỉ một số ít thiếu nữ hiện đang muốn ở nhà để làm 'cô gái hiền dịu," bà nói.
Maddy Savage
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.